10 συμβουλές για να… δίνετε καλές συμβουλές
Δέκα απλά βήματα για να γίνετε «αυθεντίες» στις συμβουλές και να βοηθάτε αποτελεσματικά τους φίλους σας κάθε φορά που σας χρειάζονται.
Οι φίλοι στα δύσκολα φαίνονται. Στις καταστάσεις εκείνες που ένας χωρισμός φέρνει τον κολλητό σας στα σκαλοπάτια σας για λίγη συμπαράσταση, που ένα δίλημμα βασανίζει τον συνάδελφό σας και χρειάζεται μια δεύτερη γνώμη ή που απλώς βρίσκεστε για ψώνια και η φίλη σας δεν μπορεί να αποφασίσει ποια παπούτσια ταιριάζουν με την τσάντα της.
Τότε είναι που θα πρέπει να επιδείξετε την δεινότητά σας στην συμβουλευτική: Να προσπαθήσετε να δώσετε τις κατάλληλες συμβουλές που θα βοηθήσουν τον άνθρωπο απέναντί σας να πάρει την σωστή απόφαση ή να δει το ζήτημα από μία διαφορετική σκοπιά. Αν είστε από εκείνους που σε τέτοιες καταστάσεις κομπιάζουν και ψελλίζουν κάτι όπως «τι να σου πω κι εγώ, δεν είμαι καθόλου καλός σε αυτά», δείτε πώς… θα γίνετε καλοί σε αυτά.
*Ακούστε
Το να είστε καλοί ακροατές είναι ίσως το βασικότερο βήμα, ώστε να είστε σε θέση να γνωρίζετε τα δεδομένα προτού προβείτε σε επίδειξη των συμβουλευτικών σας ικανοτήτων. Για την ακρίβεια, σε πολλές περιπτώσεις όσοι ζητούν συμβουλές απλώς ψάχνουν έναν έμμεσο τρόπο να σας πουν ότι κυρίως θέλουν να τους ακούσει κάποιος, να «το βγάλουν από μέσα τους», επομένως η ακρόαση έχει γι’ αυτούς μεγαλύτερη σημασία από τις νουθεσίες.
*Βάλτε τον εαυτό σας στη θέση του άλλου
Προσπαθήστε να τοποθετήσετε τον εαυτό σας στη θέση αυτού που ζητά την συμβουλή σας, αλλά πάντα έχοντας υπόψη τις συγκεκριμένες συνθήκες που εκείνος βιώνει αυτή τη στιγμή. Το κλειδί είναι να χρησιμοποιήσετε την λογική για να δείτε τα πράγματα από μία ψύχραιμη σκοπιά αλλά και την ενσυναίσθηση για να «διαγνώσετε» την συναισθηματική κατάσταση του άλλου και να κατανοήσετε το πλήρες «περιβάλλον» στο οποίο καλείστε να δώσετε τις συμβουλές σας.
*Σκεφτείτε τις συνέπειες των συμβουλών σας
Αυτό θα καθορίσει αν η συμβουλή σας είναι καλή ή κακή. Αν για παράδειγμα οι πιθανότητες να αλλάξει κάτι προς το καλύτερο αν κάποιος ακολουθήσει τις συμβουλές σας σε σχέση με όσα θα συνέβαιναν αν δεν τις ακολουθούσε είναι περισσότερες, τότε… δεν σπαταλάτε το σάλιο σας. Αν όμως το να ακολουθήσει τις συμβουλές σας δεν θα αλλάξει κάτι ή θα το αλλάξει προς το χειρότερο, τότε εσείς σπαταλάτε τον χρόνο του ατόμου που σας εμπιστεύεται. Μην «ξεφουρνίζετε» την πρώτη συμβουλή που σας έρθει στο μυαλό – πρώτα καλό θα ήταν να την τεστάρετε στο μυαλό σας για να δείτε αν όντως είναι χρήσιμη. Αυτό, επομένως, σημαίνει πως όταν συμβουλεύετε, δεν χρειάζεται να βιάζεστε: Η σωστή νουθεσία θέλει χρόνο και σκέψη.
*Ρίξτε ιδέες μαζί με τον ενδιαφερόμενο
Ακόμη κι αν είστε «ειδικός» σε κάποιον τομέα, σε σχέση με τον οποίο ζητείται η συμβουλή σας, ο διάλογος με το πρόσωπο που την ζητά επιβάλλεται. Πάντα χρειάζεται να μάθετε περισσότερα για τις περιστάσεις, αλλά και να αποδεχθείτε, όταν αυτό συμβαίνει, ότι δεν σας έρχεται κάποια καλή ιδέα στο μυαλό αυτή τη στιγμή, αλλά πως είστε στη διάθεση του άλλου να συζητήσετε και να βρείτε μαζί πιθανές λύσεις στο πρόβλημά του.
*Να είστε ειλικρινείς
Η συμβουλή σε έναν φίλο (ή σε οποιονδήποτε, εδώ που τα λέμε) δεν σημαίνει… πώληση μιας ιδέας, σαν να είστε διαφημιστής ή δημοσιοσχεσίτης. Αν κάποιος ζητά τη γνώμη σας, τότε θέλει την πραγματική σας άποψη γιατί εκτιμά την προσωπικότητά ή την πείρα σας, και όχι απλώς το λέγειν σας. Θυμηθείτε επιπλέον πως το να δίνετε συμβουλές δεν συνεπάγεται πως θα είστε πάντα αρεστοί: Μην λέτε αυτό που θέλει να ακούσει ο άλλος, αλλά αυτό που πραγματικά πιστεύετε, ακόμη κι αν δεν «βολεύει» ή δεν «χαϊδεύει τα αυτιά» του ενδιαφερόμενου – αρκεί πάντα να το κάνετε με ευγενικό τρόπο.
*Μην θέτετε τον εαυτό σας στο επίκεντρο
Όταν δίνετε συμβουλές αποφύγετε φράσεις όπως «Άκουσέ με», «Εμπιστέψου με» και «Μπορώ να λύσω το πρόβλημά σου». Θυμηθείτε πως δεν είστε εσείς το θέμα, αλλά ο άνθρωπος που σας ζητά βοήθεια. Επομένως, προτιμήστε φράσεις όπως «Άκου τον εαυτό σου», «Εμπιστέψου τον εαυτό σου» και «Μπορείς να λύσεις αυτό το πρόβλημα» που ενθαρρύνουν τον συνομιλητή σας να πάρει τις δικές του αποφάσεις, με την δική σας βοήθεια και όχι με την δική σας επιβολή.
*Σιγουρευτείτε ότι θέλουν τις συμβουλές σας
Το να προσπαθείτε να εμπλακείτε σε κάθε ζήτημα, έστω και με αγνές προθέσεις, αποτελεί ένδειξη πως σας αρέσει να ελέγχετε τους άλλους και να τους επιβάλετε τη δική σας γνώμη και τις δικές σας κατευθυντήριες. Δώστε τις συμβουλές σας μόνο σε αυτούς που είναι έτοιμοι να τις ακούσουν, διαφορετικά… είναι αχρείαστες.
*Διαχωρίστε την γνώμη από την γνώση
Όταν κάποιος ζητήσει την άποψή σας για το αν θα πρέπει να αγοράσει PC ή MAC, και εσείς απαντήσετε «Δεν υπάρχει θέμα συζήτησης, θα πάρεις το τάδε, γιατί το άλλο είναι χάλια», υπάρχουν δύο περιπτώσεις: Η πρώτη είναι πως είστε ειδήμων στην τεχνολογία και ξέρετε τα πράγματα καλύτερα από τον μέσο χρήστη, επομένως είναι καλοδεχούμενη η γνώση που διοχετεύετε στην συμβουλή σας. Η δεύτερη είναι πως από κάποιον έχετε ακούσει ότι τα Mac είναι καλύτερα από τα PC ή πως αυτή την ιδέα αποκομίσετε από μία μεμονωμένη εμπειρία σας, αλλά την «πασάρετε» σαν εμπεριστατωμένη γνώμη. Διαχωρίστε την γνώμη από την γνώση, για να κάνετε σαφές πότε παρέχετε καθεμία από αυτές ώστε να μην δημιουργείτε στρεβλές εντυπώσεις.
*Μην χρησιμοποιείτε πολλά «πρέπει»
Δεν σας ζήτησαν τις δέκα εντολές, αλλά φιλικές συμβουλές. Επομένως, αποφύγετε τις εκφράσεις και τα tips που στην ουσία επικρίνουν την έως τώρα στάση των άλλων ή εμφανίζονται με υπερβολική σιγουριά. Προτιμήστε φράσεις όπως «η γνώμη μου είναι…» ή «Πιστεύω πως μια καλή ιδέα θα ήταν…».
*Μην περιμένετε πως αναγκαστικά θα ακολουθήσουν τις συμβουλές σας
Όπως είπαμε, δεν είναι λίγες οι φορές που ζητώντας συμβουλή, οι άλλοι επιζητούν απλώς λίγη προσοχή. Συχνά θέλουν να «βγάλουν από μέσα τους» αυτό που τους βασανίζει και θέλουν κάποιος να το ακούσει ή να μιλήσουν γι’ αυτό. Προφανώς, δεν υπογράφουν κάποιο συμβόλαιο πως θα ακολουθήσουν την συμβουλή σας, γι’ αυτό μην παρεξηγηθείτε αν τους δείτε να πράττουν κάτι άλλο από αυτό που τους προτείνατε. Δεν μιλάμε άλλωστε για την δική σας ζωή, αλλά για την δική τους, και οι επιλογές όπως και τα λάθη τους είναι δικά τους και μόνο.
Τότε είναι που θα πρέπει να επιδείξετε την δεινότητά σας στην συμβουλευτική: Να προσπαθήσετε να δώσετε τις κατάλληλες συμβουλές που θα βοηθήσουν τον άνθρωπο απέναντί σας να πάρει την σωστή απόφαση ή να δει το ζήτημα από μία διαφορετική σκοπιά. Αν είστε από εκείνους που σε τέτοιες καταστάσεις κομπιάζουν και ψελλίζουν κάτι όπως «τι να σου πω κι εγώ, δεν είμαι καθόλου καλός σε αυτά», δείτε πώς… θα γίνετε καλοί σε αυτά.
*Ακούστε Το να είστε καλοί ακροατές είναι ίσως το βασικότερο βήμα, ώστε να είστε σε θέση να γνωρίζετε τα δεδομένα προτού προβείτε σε επίδειξη των συμβουλευτικών σας ικανοτήτων. Για την ακρίβεια, σε πολλές περιπτώσεις όσοι ζητούν συμβουλές απλώς ψάχνουν έναν έμμεσο τρόπο να σας πουν ότι κυρίως θέλουν να τους ακούσει κάποιος, να «το βγάλουν από μέσα τους», επομένως η ακρόαση έχει γι’ αυτούς μεγαλύτερη σημασία από τις νουθεσίες.
*Βάλτε τον εαυτό σας στη θέση του άλλου
Προσπαθήστε να τοποθετήσετε τον εαυτό σας στη θέση αυτού που ζητά την συμβουλή σας, αλλά πάντα έχοντας υπόψη τις συγκεκριμένες συνθήκες που εκείνος βιώνει αυτή τη στιγμή. Το κλειδί είναι να χρησιμοποιήσετε την λογική για να δείτε τα πράγματα από μία ψύχραιμη σκοπιά αλλά και την ενσυναίσθηση για να «διαγνώσετε» την συναισθηματική κατάσταση του άλλου και να κατανοήσετε το πλήρες «περιβάλλον» στο οποίο καλείστε να δώσετε τις συμβουλές σας.
*Σκεφτείτε τις συνέπειες των συμβουλών σας Αυτό θα καθορίσει αν η συμβουλή σας είναι καλή ή κακή. Αν για παράδειγμα οι πιθανότητες να αλλάξει κάτι προς το καλύτερο αν κάποιος ακολουθήσει τις συμβουλές σας σε σχέση με όσα θα συνέβαιναν αν δεν τις ακολουθούσε είναι περισσότερες, τότε… δεν σπαταλάτε το σάλιο σας. Αν όμως το να ακολουθήσει τις συμβουλές σας δεν θα αλλάξει κάτι ή θα το αλλάξει προς το χειρότερο, τότε εσείς σπαταλάτε τον χρόνο του ατόμου που σας εμπιστεύεται. Μην «ξεφουρνίζετε» την πρώτη συμβουλή που σας έρθει στο μυαλό – πρώτα καλό θα ήταν να την τεστάρετε στο μυαλό σας για να δείτε αν όντως είναι χρήσιμη. Αυτό, επομένως, σημαίνει πως όταν συμβουλεύετε, δεν χρειάζεται να βιάζεστε: Η σωστή νουθεσία θέλει χρόνο και σκέψη.
*Ρίξτε ιδέες μαζί με τον ενδιαφερόμενο
Ακόμη κι αν είστε «ειδικός» σε κάποιον τομέα, σε σχέση με τον οποίο ζητείται η συμβουλή σας, ο διάλογος με το πρόσωπο που την ζητά επιβάλλεται. Πάντα χρειάζεται να μάθετε περισσότερα για τις περιστάσεις, αλλά και να αποδεχθείτε, όταν αυτό συμβαίνει, ότι δεν σας έρχεται κάποια καλή ιδέα στο μυαλό αυτή τη στιγμή, αλλά πως είστε στη διάθεση του άλλου να συζητήσετε και να βρείτε μαζί πιθανές λύσεις στο πρόβλημά του.
*Να είστε ειλικρινείς Η συμβουλή σε έναν φίλο (ή σε οποιονδήποτε, εδώ που τα λέμε) δεν σημαίνει… πώληση μιας ιδέας, σαν να είστε διαφημιστής ή δημοσιοσχεσίτης. Αν κάποιος ζητά τη γνώμη σας, τότε θέλει την πραγματική σας άποψη γιατί εκτιμά την προσωπικότητά ή την πείρα σας, και όχι απλώς το λέγειν σας. Θυμηθείτε επιπλέον πως το να δίνετε συμβουλές δεν συνεπάγεται πως θα είστε πάντα αρεστοί: Μην λέτε αυτό που θέλει να ακούσει ο άλλος, αλλά αυτό που πραγματικά πιστεύετε, ακόμη κι αν δεν «βολεύει» ή δεν «χαϊδεύει τα αυτιά» του ενδιαφερόμενου – αρκεί πάντα να το κάνετε με ευγενικό τρόπο.
*Μην θέτετε τον εαυτό σας στο επίκεντρο
Όταν δίνετε συμβουλές αποφύγετε φράσεις όπως «Άκουσέ με», «Εμπιστέψου με» και «Μπορώ να λύσω το πρόβλημά σου». Θυμηθείτε πως δεν είστε εσείς το θέμα, αλλά ο άνθρωπος που σας ζητά βοήθεια. Επομένως, προτιμήστε φράσεις όπως «Άκου τον εαυτό σου», «Εμπιστέψου τον εαυτό σου» και «Μπορείς να λύσεις αυτό το πρόβλημα» που ενθαρρύνουν τον συνομιλητή σας να πάρει τις δικές του αποφάσεις, με την δική σας βοήθεια και όχι με την δική σας επιβολή.
*Σιγουρευτείτε ότι θέλουν τις συμβουλές σας
Το να προσπαθείτε να εμπλακείτε σε κάθε ζήτημα, έστω και με αγνές προθέσεις, αποτελεί ένδειξη πως σας αρέσει να ελέγχετε τους άλλους και να τους επιβάλετε τη δική σας γνώμη και τις δικές σας κατευθυντήριες. Δώστε τις συμβουλές σας μόνο σε αυτούς που είναι έτοιμοι να τις ακούσουν, διαφορετικά… είναι αχρείαστες.
*Διαχωρίστε την γνώμη από την γνώση Όταν κάποιος ζητήσει την άποψή σας για το αν θα πρέπει να αγοράσει PC ή MAC, και εσείς απαντήσετε «Δεν υπάρχει θέμα συζήτησης, θα πάρεις το τάδε, γιατί το άλλο είναι χάλια», υπάρχουν δύο περιπτώσεις: Η πρώτη είναι πως είστε ειδήμων στην τεχνολογία και ξέρετε τα πράγματα καλύτερα από τον μέσο χρήστη, επομένως είναι καλοδεχούμενη η γνώση που διοχετεύετε στην συμβουλή σας. Η δεύτερη είναι πως από κάποιον έχετε ακούσει ότι τα Mac είναι καλύτερα από τα PC ή πως αυτή την ιδέα αποκομίσετε από μία μεμονωμένη εμπειρία σας, αλλά την «πασάρετε» σαν εμπεριστατωμένη γνώμη. Διαχωρίστε την γνώμη από την γνώση, για να κάνετε σαφές πότε παρέχετε καθεμία από αυτές ώστε να μην δημιουργείτε στρεβλές εντυπώσεις.
*Μην χρησιμοποιείτε πολλά «πρέπει»
Δεν σας ζήτησαν τις δέκα εντολές, αλλά φιλικές συμβουλές. Επομένως, αποφύγετε τις εκφράσεις και τα tips που στην ουσία επικρίνουν την έως τώρα στάση των άλλων ή εμφανίζονται με υπερβολική σιγουριά. Προτιμήστε φράσεις όπως «η γνώμη μου είναι…» ή «Πιστεύω πως μια καλή ιδέα θα ήταν…».
*Μην περιμένετε πως αναγκαστικά θα ακολουθήσουν τις συμβουλές σας
Όπως είπαμε, δεν είναι λίγες οι φορές που ζητώντας συμβουλή, οι άλλοι επιζητούν απλώς λίγη προσοχή. Συχνά θέλουν να «βγάλουν από μέσα τους» αυτό που τους βασανίζει και θέλουν κάποιος να το ακούσει ή να μιλήσουν γι’ αυτό. Προφανώς, δεν υπογράφουν κάποιο συμβόλαιο πως θα ακολουθήσουν την συμβουλή σας, γι’ αυτό μην παρεξηγηθείτε αν τους δείτε να πράττουν κάτι άλλο από αυτό που τους προτείνατε. Δεν μιλάμε άλλωστε για την δική σας ζωή, αλλά για την δική τους, και οι επιλογές όπως και τα λάθη τους είναι δικά τους και μόνο.
