Αργοναυτικά: Γιορτάζοντας την καθέλκυση της Αργούς

Στο πλαίσιο της καθέλκυσης του πλοίου ”Αργώ”, που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου 2006 και ώρα 7.30 μ.μ, στην αρχέγονη θέση ναυπήγησής του, στα Πευκάκια, εκεί ακριβώς, που βρισκόταν και το λιμάνι της Αρχαίας Δημητριάδος, που εκτός από την τελετή περιλαμβάνει και καλλιτεχνικό δρώμενο με θέμα ”Οδοιπόρος του μύθου...οδοιπόρος του ονείρου”, ο Δήμος Βόλου έχει προγραμματίσει μια σειρά εκδηλώσεων για να γιορταστεί με την πρέπουσα βαρύτητα το μεγάλο αυτό γεγονός, άμεσα συνδεδεμένο με την Αργοναυτική Εκστρατεία, που αποτελεί πολιτιστική κληρονομιά του Βόλου.

Οι εκδηλώσεις ”Τα Αργοναυτικά” περιλαμβάνουν:

1. Τα ”Γεωργιανά μπαλέτα”, μια μουσικοχορευτική παράσταση με το πολυμελές καλλιτεχνικό συγκρότημα ”ΜΕΡΑΝΙ” του Πανεπιστημίου της Τιφλίδας με παραδοσιακούς χορούς από τη Γεωργία. Η εκδήλωση η οποία οργανώνεται με τη συνεργασία του Γεωργιανού Ινστιτούτου Αθηνών θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2006 και ώρα 8.30 το βράδυ στην Παραλία (δίπλα από το Ηρώο).

Το πολυβραβευμένο καλλιτεχνικό σύνολο ”ΜΕΡΑΝΙ” του Πανεπιστημίου της Τιφλίδας ιδρύθηκε πριν από 60 δεκαετίες και αποτελείται από 300 καλλιτέχνες, μαθητές, φοιτητές και συνεργάτες του ομώνυμου Πανεπιστήμίου, εκ των οποίων 50 περίπου άτομα θα συμμετάσχουν στην εν λόγω εκδήλωση.

O Γεωργιανός λαός κατοικεί από τους πανάρχαιους χρόνους στην περιοχή του Καυκάσου και ειδικότερα της Κολχίδας, της μυθικής πατρίδας του ”χρυσόμαλλου δέρατος” και της Μήδειας, χώρας σταθμού του Ιάσονα της Αργοναυτικής Εκστρατείας. O λαός αυτός έχει δυναμική, αλλά και λυρική ιδιοσυγκρασία με πλούσια παράδοση και πολιτισμό. Οι χορογραφίες που θα παρουσιαστούν αντλούν τη θεματογραφία τους από τη γεωργιανή ιστορία, διακρίνονται για την ομορφιά τους και ξεδιπλώνουν το θερμό και έντονο ταμπεραμέντο του πολύπαθου γεωργιανού λαού.

Το συγκρότημα έχει δώσει παραστάσεις με μεγάλη επιτυχία σε περισσότερες από 20 χώρες, όπως Ελβετία, Ισπανία, Γαλλία, Ολλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ρωσία, Φινλανδία, Ινδία, Αίγυπτο, Τσεχοσλοβακία και Τυνησία.

Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Τamaz Kobakhidze & Nino Lazishvili

2. Την Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου 2006 στο αρχαίο Θέατρο της Δημητριάδος ακολουθεί η θεατρική παράσταση της αρχαίας τραγωδίας ”Μήδεια” του Ευριπίδη από το Θέατρο ”Προσωδία”, σε σκηνοθεσία του Λάκη Καραλή. Η ”Μήδεια” του Ευριπίδη, ένα από τα πλέον περίφημα έργα του μεγάλου ποιητή, που γράφτηκε το 431 π.Χ. και έως τις μέρες μας συγκλονίζει, παρουσιάζεται από το θέατρο ”Προσωδία” σε σκηνοθεσία Λάκη Καραλή.

Τη μετάφραση της Μήδειας έκαναν οι Μαρία Σκούπα και Λάκης Καραλής, τα εντυπωσιακά σκηνικά και κοστούμια ο Ανδρέας Σκούρτης, τις μάσκες οι Δανάη Βογιατζή και Τίνα Αλεξοπούλου, τους φωτισμούς ο Παύλος Ζαμενόπουλος.

Την τραγική μάγισσα από την Κολχίδα, την Μήδεια, ενσαρκώνει η Μαρία Σκούπα. Παίζουν επίσης ο Ηλίας Γκογιάννος (Ιάσονας), ο Βασίλης Κουκαλάνι (Παιδαγωγός, Κρέοντας), ο Τάσος Ράπτης (Άγγελος, Αιγέας) και 10μελής χορός.

Η κατασκευή του σκηνικού έγινε από τον Δαμιανό Γκόρο, τα κοσμήματα της Μήδειας φιλοτέχνησε ο Αλέξης Παπαχατζής, το ένδυμά της η Ελένη Τσουμάλη, ενώ την κόμμωσή της φρόντισε η Ελένη Γιακουμινάκη.

Τα χορικά της παράστασης ερμηνεύονται από το χορό Κορίνθιων Γυναικών, στα αρχαία και νέα ελληνικά.

Η μουσική της παράστασης στηρίζεται σε βυζαντινούς και δημοτικούς δρόμους και την ηχορυθμική λειτουργία του ποιητικού λόγου. Ζωντανά παίζουν ανατολίτικα όργανα λεπτές και σπάνιες μελωδίες.

Στο μεταξύ, στο πλαίσιο της εκδήλωσης, η οποία οργανώνεται με τη συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού, στο χώρο του Αρχαίου Θεάτρου θα λειτουργεί έκθεση της IΓ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων με πληροφοριακό υλικό για το Αρχαίο Θέατρο και τις εμπορικές σχέσεις της Μαγνησίας και του Ευξείνου Πόντου στην αρχαιότητα.

Πριν δε από την έναρξη της παράστασης, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 8.30 το βράδυ και θα είναι ελεύθερη για το κοινό, θα υπάρχει δυνατότητα ξενάγησης στο μνημείο του Αρχαίου Θεάτρου, η οποία θα γίνεται από αρχαιολόγους της ΙΓ΄- Εφορείας, για όσους το επιθυμούν, για να δοθεί έτσι η ευκαιρία μιας δημιουργικής επαφής του πολίτη με τους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής μας.

3. Την Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου, θα πραγματοποιηθούν τα εγκαίνια της έκθεσης ”100 ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ” του Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο στο Κέντρο Τέχνης ”Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο” στις 8.30 το βράδυ. Τα έργα προέρχονται από τη συλλογή έργων τέχνης της Λίζας Σωτίλη.

Ο Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο, που διεθνώς θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες του εικοστού αιώνα, ζώντας τα πρώτα παιδικά του χρόνια στην ”πόλη των Αργοναυτών και στη σκιά του Πηλίου των Κενταύρων”, το Βόλο, και αργότερα στην Αθήνα, επηρεάστηκε βαθύτατα από την αρχαία ελληνική παιδεία και παράδοση, την οποία αποτύπωσε στο έργο του, αφού τα περισσότερα από τα θέματά του στη ζωγραφική και τις άλλες τέχνες που υπηρέτησε (χαρακτική, γλυπτική) είναι απόλυτα ελληνικά.

Σχετικά με την χαρακτική, ο Ντε Κίρικο προσπαθούσε από την αρχή της σταδιοδρομίας του, στα χρόνια της μεταφυσικής στο Παρίσι και στη Φεράρα, να εκφράσει τα οράματά του με έναν οικείο τρόπο, μη δίνοντας σημασία σε αυτό το εκφραστικό μέσο.

Το 1914 εικονογράφησε την πρώτη έκδοση των Καλλιγραμμάτων με μία γραφική αντιγραφή της προφητικής προσωπογραφίας του Apollinaire. Οι λιθογραφίες των Καλλιγραμμάτων είναι ένα μία δεξαμενή από εικόνες και εμπνεύσεις στις οποίες ανατρέχει σε διάφορες εποχές ως το τέλος της καλλιτεχνικής του πορείας.

Τη δεκαετία του ’20, μετά από σποραδικές λιθογραφίες για το Bauhaus, ο Ντε Κίρικο απαντά στις πιέσεις του Lamberto Vitali που ενδιαφερόταν να παρακινήσει τους Ιταλούς καλλιτέχνες προς αυτή τη μορφή τέχνης η οποία μπορεί εύκολα να αναπαραχθεί. Aργότερα, ο Ντε Κίρικο πραγματοποιεί το αριστουργηματικό έργο χαρακτικής, τους Αρχαιολόγους, ένα έργο μεγάλου μεγέθους, σοφό και εκλεπτυσμένο, το οποίο εκδίδει η Grafica Nova το 1927.

Ο Ντε Κίρικο, όπως σημειώνει ένας από τους πιο διακεκριμένους μελετητές του, ο Αντόνιο Βαστάνο, ”ανατρέχει στη χαρακτική και στην τεχνική με στεγνή αιχμή για τους πίνακες που συνοδεύουν την αρχική έκδοση του Mystère Laϊc του Cocteau και τη μονογραφία που του αφιερώνει ο Waldemar George. Επιστρέφει σπάνια σε αυτή την τεχνική, προτιμώντας στη συνέχεια το σύστημα της λιθογραφίας που είναι πιο γρήγορο. Περισσότερο ασυνήθιστη πρακτική για τον Ντε Κίρικο αποτελεί η περίπτωση της Αποκάλυψης (1941)”.

Ο ίδιος πάλι κριτικός τέχνης για τις δέκα λιθογραφίες των ”Μυστηριωδών Λουτρών”, που εμπλουτίστηκαν με δύο αντίγραφα που βρέθηκαν από τους R.M. Mason και W Schmied, τα οποία είχε ήδη εκδώσει ο Maurizio Fagiolo, και δεν συμπεριλαμβάνονται στην τελική έκδοση, σημειώνει: Εδώ το θέμα επεκτείνεται στις ανησυχητικές παρουσίες γιγαντιαίων θεοτήτων, καταχθονίων και θαλασσίων, προερχομένων από τον Klinger. Ίσως λόγω αυτής της μικρής έλλειψης ομοιογένειας ο Ντε Κίρικο τα απέκλεισε από την τελική επιλογή που θα συνόδευε το έργο του Cocteau. Ακολούθησε, η μεγάλη λιθογραφία του 1953, ”ο Θρίαμβος της Ιατρικής” η οποία προστέθηκε στις ήδη γνωστές που είχαν ήδη εκδοθεί.

Εκτός όμως, από τα 103 χαρακτικά έργα, η έκθεση περιλαμβάνει μια ακόμη ενότητα, η οποία αποτελείται από δέκα έργα-φωτοτυπογραφίες, οι οποίες αποτελούν δωρεά του Ιδρύματος ”Τζιόρτζιο και Ίζα Ντε Κίρικο” προς το Δήμο Βόλου.

Τα έργα αυτά, που αποτελούν ένα συγκινητικό αφιέρωμα στην Ελληνική Μυθολογία, φιλοτέχνησε ο Ντε Κίρικο το 1961, όταν του ζητήθηκε να κάνει μια σειρά από έγχρωμα σχέδια αφιερωμένα στις δράσεις μιας μεγάλης ιταλικής εταιρείας (IRI). Ο ύμνος προς τους ελληνικούς ύμνους, όπως ο ίδιος ο Ντε Κίρικο γράφει, ήταν ο πιο ποιητικός τρόπος, που καλύτερα από κάθε άλλον θα απαντούσε στον τύπο της έμπνευσής του.

Αυτό που έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον είναι ότι δυο από τα δέκα αυτά έργα σχετίζονται άμεσα με την Αργώ και την Αργοναυτική Εκστρατεία, έναν από τους αγαπημένους μύθους του Ντε Κίρικο, που συνέδεε πολύ συχνά με τη ζωή του και τον οποίο απέδωσε αρκετά συχνά στο έργο του.

Τα δυο αυτά που έχουν ως τίτλο: ”ο Ιάσων στις ακτές του Πηλίου κατασκευάζει το πρώτο πλοίο ”Αργώ”, και ”ο Ιάσονας και Οι Αργοναύτες” απεικονίζουν με εύγλωττο τρόπο την όλη ατμόσφαιρα της προετοιμασίας του μυθικού πλοίου και τον απόπλου από τη γη των Αργοναυτών και του Πηλίου.

Για τη συγκεκριμένη αυτή ενότητα και την επιλογή των θεμάτων από τους ελληνικούς μύθους για λογαριασμό της εταιρείας, ο ίδιος ο Ντε Κίρικο εξηγεί με νόημα: ”Από την άλλη μεριά, οι μεγάλοι οικονομικοί οργανισμοί είναι ο μύθος της εποχής μας. Μετά από όλα αυτά που προανέφερα μου μένει να απαριθμήσω τα θέματα και στο τι αφορούν, και που πραγματικά μου φαίνονται πολύ καλά δεμένα.

Ο Δίας με τον κεραυνό θυμίζει την IRI, ως βιομηχανία παραγωγής ηλεκτρισμού. Εύκολο να πλησιάσεις τα αεροπλάνα της Alitalia με το φτερωτό άλογο Πήγασο. Και ακόμη πιο εύκολο να δεις στο εργαστήρι του Ήφαιστου τους προγόνους της Finsider και της Finmeccanica. Όπως τον Ιάσονα, που στις Ρίζες του Πηλίου κατασκευάζει το Πρώτο Πλοίο, ως ο προάγγελος της Fincantieri, και την ίδια στιγμή σαν καραβοκύρης και αρχηγός των Αργοναυτών, της Finmare.

Η εργασία του Βριάρεως και των Κυκλώπων δεν είναι διαφορετική, εκτός του ότι είναι πιο κουραστική από των κατασκευαστών των αυτοκινητοδρόμων, ή για να θυμηθώ τα παιδικά μου χρόνια, των κατασκευαστών των σιδηροδρόμων όπως ο πατέρας μου, που ήταν μηχανικός στην Ελλάδα”.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 30 Οκτωβρίου 2006 και θα λειτουργεί καθημερινά: 10:00 -13.00 και 18:00-20: 30 , το Σάββατο-: 10:00 –13:00. Την Κυριακή 17.09.06 η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή: 10:00-21:00.

4. Το Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου 2006 θα διεξαχθεί Κωπηλατικός Μαραθώνιος πλους στον Παγασητικό (9:30-10:30) και Αγώνες παλαιών κωπηλατών στην Παραλία (18: 00-19:00).

Οι παραπάνω ναυταθλητικές δραστηριότητες διοργανώνονται από τον Αθλητικό Οργανισμό του Δήμου Βόλου, το ΕΑΚ και τη ΔΗΤΕΒ με τη συνεργασία των ναυταθλητικών σωματείων: ΟΕΑ-ΝΑΒ –ΝΟΒΑ και της Ελληνικής Kωπηλατικής Ομοσπονδίας.