Στον Ελληνικό Κόσμο θα δεις τα έργα του Νταλί… όπως δεν τα έχεις ξαναδεί

«Επειδή εγώ γίνομαι καμιά φορά ζωγράφος, οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είμαι καλλιτέχνης. Το πραγματικό μου ενδιαφέρον είναι οι κυβερνοεπιστήμες, η κβαντική φυσική και η βιολογία». Ένα γιγάντιο, ασπρόμαυρο πορτρέτο του Νταλί –που ήξερε όσο κανείς να παίρνει τρελές πόζες μπροστά στον φωτογραφικό φακό– συνοδεύει την φράση με την οποία μας υποδέχεται, στην είσοδο της έκθεσης Dali Cybernetics, που φιλοξενείται αυτές τις μέρες στον Ελληνικό Κόσμο του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού.

Στα 70 περίπου λεπτά που διαρκεί η περιήγηση στις αίθουσες, μία σκέψη δεν λέει να ξεκολλήσει από το μυαλό: Λίγο ακόμα να είχε ζήσει, γαμώτο. Πόσο πολύ θα γούσταρε με τις σημερινές εξελίξεις στους υπολογιστές, την τεχνητή νοημοσύνη, την επαυξημένη πραγματικότητα. Πόσο θα ενθουσιαζόταν με αυτήν εδώ την έκθεσή του.

Ένα κινούμενο κολλάζ με λεπτομέρειες από τους πίνακές του –τα ρολόγια, ο αστακός, ένα χέρι, ένας πλανήτης, μια φέτα καρπούζι– απλώνεται στον τοίχο και το πάτωμα, απέναντι από έναν γιγάντιο καθρέφτη που πολλαπλασιάζει την ψευδαίσθηση πως περπατάς μέσα στο υπέροχο χάος του μυαλού του. «Ταξίδι στο μυαλό μιας ιδιοφυΐας» είναι ο υπότιτλος της έκθεσης, και το πρώτο κεφάλαιο της περιήγησής μας.

Μέσα από επεξηγηματικούς πίνακες και μικρά, περιεκτικά κείμενα που συνοδεύουν και προλογίζουν κάθε ενότητα της έκθεσης, μαθαίνουμε λεπτομέρειες για το παθιασμένο ενδιαφέρον του («παθιασμένο» είναι το επίθετο μπροστά σε ό,τι έχει να κάνει με τον Νταλί) για την τεχνολογία και την επιστήμη, τις κουβέντες του με τον Αϊνστάιν, τον Φρόιντ, τον Πλανκ και τον Σρέντιγκερ –ναι, αυτόν με τη γάτα– και τους πειραματισμούς του με τις τρεις διαστάσεις, την στερεοσκοπική ζωγραφική και τις κυβερνοεπιστήμες στην τέχνη.

«Είναι ένας σχεδόν γκρίζος πίνακας, ο οποίος από κοντά φαίνεται αφηρημένη τέχνη. Αν τον δεις από δύο μέτρα απόσταση είναι η Μαντόνα του Ραφαήλ στην Καπέλα Σιξτίνα. Αν τον δεις από δεκαπέντε μέτρα απόσταση είναι το αυτί ενός αγγέλου, ενάμιση μέτρο ψηλό, ζωγραφισμένο με αντι-ύλη, με άλλα λόγια, με καθαρή ενέργεια». Έτσι εξηγούσε ο ίδιος τον μνημειωδών διαστάσεων πίνακά του, που συναντάς αμέσως μετά το μίνι σινεμά, στο οποίο προβάλλεται απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ του Τζακ Μποντ, με τον Νταλί να μιλά σε κοινό και δημοσιογράφους το 1965 στη Νέα Υόρκη. Πλησιάζεις και απομακρύνεσαι από τον πίνακα, προσπαθώντας να υπολογίσεις πόσα είναι δεκαπέντε μέτρα. Όλοι το ίδιο κάνουν.

Στην επόμενη αίθουσα, κάτω από πορτατίφ σχεδιαστηρίων, παίρνεις κηρομπογιές για να χρωματίσεις την Γαλάτεια των Σφαιρών, έργο του 1952, τότε που ο Νταλί περνούσε την μυστικιστική του φάση και παθιαζόταν με την κβαντομηχανική. Τα έργα στη συνέχεια σκανάρονται και «σαν να είναι τα στοιχειώδη σωματίδια που απαρτίζουν ένα άτομο, οι ζωγραφιές συγκεντρώνονται ώστε να δομήσουν ένα νέο ψηφιακό έργο. Έτσι η Γαλάτεια των Σφαιρών γίνεται cybernetic». Είπαμε πόσο θα ενθουσιαζόταν αν ήταν εδώ, ε;

Λίγο παρακάτω, φοράμε τα 3D γυαλιά μας και μπαίνουμε στην Αίθουσα Εμβύθισης, όπου καμιά 15αριά προτζέκτορες προβάλλουν στους τοίχους, το πάτωμα και το ταβάνι έργα όπως τα Ρολόγια και το Πόδι της Γκαλά (τον πρώτο στερεοσκοπικό πίνακα που ζωγραφίστηκε για να ειδωθεί με 3D γυαλιά) μαζί με σύντομα, κατατοπιστικά κείμενα για την σχέση του Νταλί με τον Αϊνστάιν και τη γοητεία της τέταρτης διάστασης στα Ρολόγια. Χρειάζεται άραγε να πούμε πως η εμπειρία είναι μαγική;

Μιλώντας για μαγεία, το απόλυτο χαϊλάητ της έκθεσης, και η εμπειρία που θα θυμάσαι για καιρό, είναι αναμφίβολα η τελευταία αίθουσα, στην οποία φοράς πάλι γυαλιά, αυτή την φορά όχι 3D αλλά εικονικής πραγματικότητας, και μπαίνεις μέσα σε ένα όνειρο, το οποίο ξεκινά από το κατάστρωμα ενός πλοίου όπου κάνει την εμφάνισή του ένας γιγάντιος αστακός, και τελειώνει πάνω από τον ουρανό της Καταλονίας, την οποία βλέπεις από ψηλά, καθισμένος/η πάνω σε έναν κατακόκκινο φουσκωτό καναπέ σε σχήμα χειλιών που πετάει. Πώς το έλεγε εκείνη η λίστα με τους τρόπους να αναγνωρίζεις τα έργα μεγάλων ζωγράφων: «Αν μοιάζει με όνειρο που είδες το βράδυ που πήρες ναρκωτικά, είναι Νταλί»; Ε, αυτό.

Συντελεστές:
Διεύθυνση Παραγωγής: Παύλος Μητσόπουλος
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Μαγδαληνή Σίγα
Σύμβουλος Αρχιτεκτονικής Μελέτης: Στράτος Χατζηιωαννίδης
Μελέτη φωτισμού: Άννα Γιακουμή
Μετάφραση/Προσαρμογή στα Ελληνικά: Άγγελος Κλωνάρης
Σύμβουλος Μουσειολόγος: Μαρία Κολώνη
Γραφικά: Ρέα Δουφέκα / Παναγιώτης Πέτρου
Video: Παναγιώτης Πέτρου
Τεχνική Διεύθυνση: Μιχάλης Βιδάλης
Δημόσιες Σχέσεις: Μαρκέλλα Καζαμία – React Communications

Παραγωγή: Layers of Reality
Με την άδεια του: Fundacio Gala Salvador Dali
Διοργάνωση στην Ελλάδα: Video Theatre E.E.

@in2life_gr Η έκθεση Dali Cybernetics φέρνει στον Ελληνικό Κόσμο τον Νταλί όπως δεν τον έχεις ξαναδεί #dalicybernetics #dali #ελληνικοςκοσμος #εκθεση #virtualreality #αθηνα #ελληνικοτικτοκ #in2life #μπεςφοργιουγαμω #νταλι ♬ Disappear - Maniak-B