της Δώρας Μαλανδρινού
Με την πολυαναμενόμενη ”Αντιγόνη” του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία του Λευτέρη Βογιατζή κλείνουν τα φετινά Επιδαύρια, στις 4 και 5 Αυγούστου, αλλά και οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Αθηνών.
Η παράσταση που είχε ανέβει το 1992 στο κλειστό Θέατρο της Οδού Κυκλάδων αυτή τη φορά μεταφέρεται στην ορχήστρα του Αρχαίου Θεάτρου της Επιδαύρου με νέα ερμηνευτική προσέγγιση.
Σκηνοθέτης ”δύσκολος” ο Λευτέρης Βογιατζής, που αρέσκεται στις θεατρικές προκλήσεις, γνωστός για την εμμονή του στην αξιοποίηση του λόγου και τη διεισδυτική και ανατρεπτική του ματιά, προκαλεί το ενδιαφέρον του κοινού και της κριτικής κάθε φορά που καταπιάνεται με ένα κείμενο.
Άλλωστε οι δύο παραστάσεις που σκηνοθέτησε στην περυσινή θεατρική σεζόν, το ”Μπέλα Βενέτσια” του Γ. Διαλεγμένου και οι ”Δούλες” του Ζ. Ζενέ, γνώρισαν τεράστια επιτυχία, τόσο καλλιτεχνική όσο και εισπρακτική. Την ίδια αγωνία και αναμονή δημιουργεί και το τωρινό του εγχείρημα, αφού η επιλογή της συμμετοχής του στα Επιδαύρια σηματοδοτεί τη βούληση για ανανέωση του θεσμού.
Ο ίδιος ο χώρος, εξάλλου, αποτελεί πρόκληση και ο Λευτέρης Βογιατζής επιστρέφει εδώ μετά τους ”Πέρσες” (1999) που είχε κάνει με το Εθνικό επιχειρώντας να κινήσει μεγάλο σύνολο ηθοποιών και αναμετρώμενος με μία από τις πιο γνωστές και πολυπαιγμένες τραγωδίες, αλλά και τον εαυτό του, αφού κρατάει τον ρόλο του Κρέοντα.
Αξιόλογοι και σημαντικοί συνοδοιπόροι του, που ”δένουν” μεταξύ τους, η Αμαλία Μουτούση, ο Νίκος Κουρής, η Εύη Σαουλίδου (η Βενετία από το ”Μπέλα Βενέτσια”) και ο Δημήτρης Ήμελλος.
Το σκηνικό της Χλόης Ομπολένσκι εναρμονίζεται πλήρως με τον αρχαιολογικό χώρο (για τις ανάγκες της παράστασης αφαιρέθηκε, για πρώτη φορά, το σκέπαστρο της σκηνής), σε αντίθεση με τα κοστούμια που είναι σύγχρονα αλλά ουδέτερα, η μουσική της παράστασης βασίζεται σε παμπάλαια γεωργιανά μοτίβα, ενώ η μετάφραση ανήκει στον Νίκο Παναγιωτόπουλο και είναι αυτή που είχε χρησιμοποιηθεί το 1992.
Η υπόθεση
Η τραγωδία ανήκει στο θηβαϊκό κύκλο. Η σύγκρουση Πολυνείκη και Ετεοκλή για το θρόνο της Θήβας (”Επτά επί Θήβας”) έχει τελειώσει και τα αδέρφια κείτονται νεκρά στο πεδίο της μάχης. Ο βασιλιάς της Θήβας Κρέων βγάζει διάταγμα να παραμείνει άταφος ο Πολυνείκης, αφού πολέμησε εναντίον της πατρίδας του, ενώ ο Ετεοκλής να ταφεί με τιμές. Η αδελφή τους Αντιγόνη, όμως, από σεβασμό στους άγραφους νόμους και από αγάπη για το νεκρό αδερφό της αποφασίζει να το παραβεί και να αποδώσει τις πρεπούμενες τιμές στο νεκρό.
Και εδώ ακριβώς θα προκύψει η σύγκρουση ανάμεσα στους φορείς δύο αντικρουόμενων όψεων του Δικαίου που εγείρει ζήτημα ηθικής και θέτει σε δοκιμασία τον άνθρωπο του 5ου π.Χ. αιώνα: σεβασμός στους νόμους της πολιτείας ή στο θείο Δίκαιο έτσι όπως γίνεται αντιληπτό από τον άνθρωπο;
Η Αντιγόνη συλλαμβάνεται και ο Κρέων την καταδικάζει σε θάνατο με τον εγκλεισμό της σε μία σπηλιά. Όταν θα αλλάξει την απόφασή του επηρεασμένος από τον μάντη Τειρεσία, που του προφητεύει δεινά για τον βασιλικό του οίκο, και τον Χορό είναι πλέον αργά: η Αντιγόνη έχει απαγχονιστεί, ο γιος του Αίμων έχει αυτοκτονήσει, ενώ η βασίλισσα Ευρυδίκη, ακολούθησε στο θάνατο το γιο της.
Παρασκευή και Σάββατο, λοιπόν, όλοι οι δρόμοι οδηγούν στην Επίδαυρο.
Η ταυτότητα της παράστασης
Μετάφραση: Νίκος Παναγιωτόπουλος
Σκηνοθεσία: Λευτέρης Βογιατζής
Σκηνικά - κοστούμια: Χλόη Ομπολένσκι
Φωνητικά σχήματα: Σπύρος Σακκάς
Κίνηση: Ερμής Μαλκότσης
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Διανομή: Αμαλία Μουτούση (Αντιγόνη), Λευτέρης Βογιατζής (Κρέων), Νίκος Κουρής (Αίμων), Εύη Σαουλίδου (Ισμήνη), Δημήτρης Ήμελλος (Φύλακας)
Χορός: Αθανάσιος Βλαβιανός, Αλεξία Καλτσίκη, Γιάννης Κλίνης, Κώστας Κορωναίος, Στεφανία Γουλιώτου, Στράτος Μενούτης, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Χρίστος Νικολάου, Νικόλας Παπαγιάννης, Σπύρος Περδίου, Θανάσης Δόβρης, Νίκος Τουρνάκης, Σωτήρης Τσακομίδης, Μενέλαος Χαζαράκης, Αθανάσιος Χαλκιάς, Χαραλαμπος Χαραλάμπους, Κωνσταντίνος Χατζηδημητρίου, Ρηνιώ Κυριαζή
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, ώρα έναρξης: 21.00
Εισιτήρια: 50 ευρώ (διακεκριμένη ζώνη), 40 ευρώ (ζώνη Α), 30 ευρώ (ζώνη Β), 15 ευρώ (άνω διάζωμα)
Κεντρικά ταμεία Φεστιβάλ Αθηνών Πανεπιστημίου 39 (στοά Πεσμαζόγλου), τηλ. 210 9282900 (τηλεφωνικό κέντρο 210 3272000).
