Οι αγαπημένοι μας… φανταστικοί ντετέκτιβ
Ο Ηρακλής Πουαρό, ο Σέρλοκ Χολμς, ο Πέπε Καρβάλιο και ο Κώστας Χαρίτος δεν θα μπορούσαν να λύσουν όλοι μαζί ένα έγκλημα. Γιατί είναι ο καθένας τους μοναδικός.
της Ηρώς Κουνάδη
Λύνουν δυσεπίλυτα εγκλήματα, ξεσκεπάζουν κατάπτυστους δολοφόνους, πονοκεφαλιάζουν με προβλήματα αγνώστων και γίνονται πάντα στο τέλος οι ήρωες που σώζουν την παρτίδα. Στην πλειοψηφία τους, όμως, είναι κάθε άλλο παρά ήρωες: Κυνικοί και υπερόπτες, προβληματικοί χαρακτήρες και χαριτωμένα εκκεντρικοί, οι ντετέκτιβ τις ιστορίες των οποίων διαβάζουμε και ξαναδιαβάζουμε μοιράζονται κάτι κοινό: Δεν είναι φτιαγμένοι για να γίνονται συμπαθείς. Πιθανότατα, ακριβώς γι’ αυτό καταλήγουν όλοι τελικά να τους συμπαθούν.
Σέρλοκ Χολμς
Εκκεντρικός και πανέξυπνος, κυνικός, αντικοινωνικός, εθισμένος στην κοκαΐνη, είρωνας και εξυπνάκιας, αλλά παρ’ όλα αυτά κοσμαγάπητος σε βαθμό παραφροσύνης –ο Sir Arthur Conan Doyle δεχόταν υβριστικές επιστολές και απειλές με το τσουβάλι όταν αποφάσισε να τον «σκοτώσει». Ο Tom Robbins είχε πει κάποτε ότι οι αντιφατικοί χαρακτήρες είναι οι πιο ενδιαφέροντες, κι αυτό πιθανότατα είναι που κάνει τον Σέρλοκ Χολμς τον δημοφιλέστερο ντετέκτιβ όλων των εποχών.
Ηρακλής Πουαρό
Συνταξιοδοτημένος βέλγος αστυνομικός, που έρχεται ως πρόσφυγας στην Αγγλία του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και ξεκινά να λύνει μυστήρια, συχνά χωρίς να φεύγει από το δωμάτιό του. Ο ήρωας της Agatha Christie αγαπά ιδιαίτερα την τάξη και την μέθοδο, σε αντίθεση με τον καλύτερό του φίλο, τον Captain Arthur Hastings που βασίζεται κυρίως στη διαίσθησή του για να βρει απαντήσεις. Το… παρεάκι συμπληρώνει η ικανότατη γραμματέας του Ηρακλή Πουαρό, Miss Lemon, που στερείται κάθε φαντασίας, και ο απαραιτήτως χαζούλης Επιθεωρητής της Σκότλαντ Γιαρντ, Japp (ο αντίστοιχος Lestrade του Σέρλοκ Χολμς) που βασίζεται στον Πουαρό για εξιχνιάσει τα εγκλήματα που του ανατίθενται.
Δεσποινίς Μαρπλ
Η Δεσποινίς Τζέιν Μαρπλ είναι δεσποινίς μόνο στον τίτλο, επειδή δεν παντρεύτηκε ποτέ. Χαριτωμένη γεροντοκόρη που ζει στο μικρό χωριό St Mary Mead και αρέσκεται να μελετά την ανθρώπινη φύση, βρίσκοντας αναλογίες με τη ζωή στο χωριό και τους ανθρώπους γύρω της στα εγκλήματα που καλείται να λύσει. Βασίζεται εν πολλοίς στη διαίσθησή της και την ψυχολογία, πράγμα που ενοχλεί τους αστυνομικούς οι οποίοι αρχικά την θεωρούν ακόμα μια αργόσχολη που μπλέκεται στα πόδια τους –μέχρι να αναγκαστούν να αναγνωρίσουν ότι έχει δίκιο. Ηρωίδα κι αυτή της Agatha Christie, πρωταγωνιστεί σε δώδεκα μυθιστορήματα και αρκετές μικρές ιστορίες που αρχικά δημοσιεύονταν σε περιοδικά και αργότερα κυκλοφόρησαν σε ένα βιβλίο με τίτλο «Τα Δεκατρία Προβλήματα».
Κώστας Χαρίτος
Είναι… ο Έλληνας που έχεις συνηθίσει: Μικροαστός που ζει στο Παγκράτι, στωικός με την πραγματικότητα γύρω του (όπου τίποτα δε λειτουργεί σωστά) αλλά επίμονος σε βαθμό κακουργήματος με τη δουλειά του στο Τμήμα Ανθρωποκτονιών, και διατεθειμένος να παρακάμψει κανόνες και να αγνοήσει εντολές προκειμένου να εξιχνιάσει τις υποθέσεις του. Ο ήρωας του Πέτρου Μάρκαρη πάσχει από γιατροφοβία και οιδιπόδειο σύμπλεγμα με την κόρη του, συμπαθεί ανθρώπους δύσκολα αλλά γκρινιάζει σπάνια. Είναι περισσότερο επίμονος και αφοσιωμένος στο σκοπό του, παρά ιδιαίτερα έξυπνος. Καταφέρνει, παρ’ όλα αυτά, να γίνεται συμπαθής, ακριβώς επειδή δεν είναι τίποτα περισσότερο από τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας.
Πέπε Καρβάλιο
Μελαγχολικός και μηδενιστής, κυνικός και είρωνας, ο ισπανός ντετέκτιβ του Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν έχει υπάρξει κομμουνιστής και πράκτορας της CIA, χαρισματικός μάγειρας και λάτρης της λογοτεχνίας που χρησιμοποιεί βιβλία για προσάναμμα. «Συνειδητοποιείτε ότι εμείς, οι ιδιωτικοί ντετέκτιβ, είμαστε τα βαρόμετρα της καθιερωμένης ηθικής; Σας το λέω, η κοινωνία είναι σάπια. Δεν πιστεύει σε τίποτα» θα πει κάποια στιγμή στον Μπισκουτέρ, τον αχώριστο σύντροφό του, απογοητευμένος από μια κοινωνία την οποία προσπαθεί ωστόσο να υπηρετήσει. Λέγαμε κάτι για αντιφατικούς χαρακτήρες;
Φαμπιό Μοντάλ
Πιθανότατα ο λιγότερο διάσημος ντετέκτιβ της λίστας μας, ο ήρωας του Ζαν-Κλωντ Ιζζό είναι παιδί του λιμανιού (και μάλιστα ενός από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Μεσογείου, της Μασσαλίας) και της μετανάστευσης. Ένας ευαίσθητος αστυνόμος, γιος μεταναστών, γεμάτος αμφιβολίες για τον εαυτό του, εχθρός της βίας, που αγαπά την ποίηση, την τζαζ, το ψάρεμα, τις γυναίκες και την πόλη του. Περίπου το αντίθετο όλων των υπολοίπων της λίστας μας, δηλαδή.
Λύνουν δυσεπίλυτα εγκλήματα, ξεσκεπάζουν κατάπτυστους δολοφόνους, πονοκεφαλιάζουν με προβλήματα αγνώστων και γίνονται πάντα στο τέλος οι ήρωες που σώζουν την παρτίδα. Στην πλειοψηφία τους, όμως, είναι κάθε άλλο παρά ήρωες: Κυνικοί και υπερόπτες, προβληματικοί χαρακτήρες και χαριτωμένα εκκεντρικοί, οι ντετέκτιβ τις ιστορίες των οποίων διαβάζουμε και ξαναδιαβάζουμε μοιράζονται κάτι κοινό: Δεν είναι φτιαγμένοι για να γίνονται συμπαθείς. Πιθανότατα, ακριβώς γι’ αυτό καταλήγουν όλοι τελικά να τους συμπαθούν.
Σέρλοκ Χολμς
Εκκεντρικός και πανέξυπνος, κυνικός, αντικοινωνικός, εθισμένος στην κοκαΐνη, είρωνας και εξυπνάκιας, αλλά παρ’ όλα αυτά κοσμαγάπητος σε βαθμό παραφροσύνης –ο Sir Arthur Conan Doyle δεχόταν υβριστικές επιστολές και απειλές με το τσουβάλι όταν αποφάσισε να τον «σκοτώσει». Ο Tom Robbins είχε πει κάποτε ότι οι αντιφατικοί χαρακτήρες είναι οι πιο ενδιαφέροντες, κι αυτό πιθανότατα είναι που κάνει τον Σέρλοκ Χολμς τον δημοφιλέστερο ντετέκτιβ όλων των εποχών.
Ηρακλής Πουαρό
Συνταξιοδοτημένος βέλγος αστυνομικός, που έρχεται ως πρόσφυγας στην Αγγλία του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και ξεκινά να λύνει μυστήρια, συχνά χωρίς να φεύγει από το δωμάτιό του. Ο ήρωας της Agatha Christie αγαπά ιδιαίτερα την τάξη και την μέθοδο, σε αντίθεση με τον καλύτερό του φίλο, τον Captain Arthur Hastings που βασίζεται κυρίως στη διαίσθησή του για να βρει απαντήσεις. Το… παρεάκι συμπληρώνει η ικανότατη γραμματέας του Ηρακλή Πουαρό, Miss Lemon, που στερείται κάθε φαντασίας, και ο απαραιτήτως χαζούλης Επιθεωρητής της Σκότλαντ Γιαρντ, Japp (ο αντίστοιχος Lestrade του Σέρλοκ Χολμς) που βασίζεται στον Πουαρό για εξιχνιάσει τα εγκλήματα που του ανατίθενται.
Δεσποινίς Μαρπλ
Η Δεσποινίς Τζέιν Μαρπλ είναι δεσποινίς μόνο στον τίτλο, επειδή δεν παντρεύτηκε ποτέ. Χαριτωμένη γεροντοκόρη που ζει στο μικρό χωριό St Mary Mead και αρέσκεται να μελετά την ανθρώπινη φύση, βρίσκοντας αναλογίες με τη ζωή στο χωριό και τους ανθρώπους γύρω της στα εγκλήματα που καλείται να λύσει. Βασίζεται εν πολλοίς στη διαίσθησή της και την ψυχολογία, πράγμα που ενοχλεί τους αστυνομικούς οι οποίοι αρχικά την θεωρούν ακόμα μια αργόσχολη που μπλέκεται στα πόδια τους –μέχρι να αναγκαστούν να αναγνωρίσουν ότι έχει δίκιο. Ηρωίδα κι αυτή της Agatha Christie, πρωταγωνιστεί σε δώδεκα μυθιστορήματα και αρκετές μικρές ιστορίες που αρχικά δημοσιεύονταν σε περιοδικά και αργότερα κυκλοφόρησαν σε ένα βιβλίο με τίτλο «Τα Δεκατρία Προβλήματα».
Κώστας Χαρίτος
Είναι… ο Έλληνας που έχεις συνηθίσει: Μικροαστός που ζει στο Παγκράτι, στωικός με την πραγματικότητα γύρω του (όπου τίποτα δε λειτουργεί σωστά) αλλά επίμονος σε βαθμό κακουργήματος με τη δουλειά του στο Τμήμα Ανθρωποκτονιών, και διατεθειμένος να παρακάμψει κανόνες και να αγνοήσει εντολές προκειμένου να εξιχνιάσει τις υποθέσεις του. Ο ήρωας του Πέτρου Μάρκαρη πάσχει από γιατροφοβία και οιδιπόδειο σύμπλεγμα με την κόρη του, συμπαθεί ανθρώπους δύσκολα αλλά γκρινιάζει σπάνια. Είναι περισσότερο επίμονος και αφοσιωμένος στο σκοπό του, παρά ιδιαίτερα έξυπνος. Καταφέρνει, παρ’ όλα αυτά, να γίνεται συμπαθής, ακριβώς επειδή δεν είναι τίποτα περισσότερο από τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας.
Πέπε Καρβάλιο
Μελαγχολικός και μηδενιστής, κυνικός και είρωνας, ο ισπανός ντετέκτιβ του Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν έχει υπάρξει κομμουνιστής και πράκτορας της CIA, χαρισματικός μάγειρας και λάτρης της λογοτεχνίας που χρησιμοποιεί βιβλία για προσάναμμα. «Συνειδητοποιείτε ότι εμείς, οι ιδιωτικοί ντετέκτιβ, είμαστε τα βαρόμετρα της καθιερωμένης ηθικής; Σας το λέω, η κοινωνία είναι σάπια. Δεν πιστεύει σε τίποτα» θα πει κάποια στιγμή στον Μπισκουτέρ, τον αχώριστο σύντροφό του, απογοητευμένος από μια κοινωνία την οποία προσπαθεί ωστόσο να υπηρετήσει. Λέγαμε κάτι για αντιφατικούς χαρακτήρες;
Φαμπιό Μοντάλ
Πιθανότατα ο λιγότερο διάσημος ντετέκτιβ της λίστας μας, ο ήρωας του Ζαν-Κλωντ Ιζζό είναι παιδί του λιμανιού (και μάλιστα ενός από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Μεσογείου, της Μασσαλίας) και της μετανάστευσης. Ένας ευαίσθητος αστυνόμος, γιος μεταναστών, γεμάτος αμφιβολίες για τον εαυτό του, εχθρός της βίας, που αγαπά την ποίηση, την τζαζ, το ψάρεμα, τις γυναίκες και την πόλη του. Περίπου το αντίθετο όλων των υπολοίπων της λίστας μας, δηλαδή.
