Διαβάσαμε το "Ίχνη στα Όνειρα"

Μου’ χε κάτσει να διαβάσω κάτι δικό του από τότε που είδα ότι ο Παναγιωτίδης πήρε βραβείο για το “Ερώτων και Αοράτων”. Άγνωστος τότε ξεπήδησε ξαφνικά. Από τότε περιμένω να βρω την ευκαιρία.

> Ο Γιώργος Παναγιωτίδης, ποιητής και πεζογράφος, γεννήθηκε το 1965 στην Αλεξανδρούπολη. Μέντοράς του υπήρξε ο υπερρεαλιστής ποιητής Θανάσης Τζούλης. Σπούδασε Παιδαγωγικά, είναι διδάκτορας στη Δημιουργική Γραφή και διδάσκει στα αντίστοιχα Μεταπτυχιακά Προγράμματα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Συνεργάστηκε με το λογοτεχνικό περιοδικό Μανδραγόρας απ’ όπου παρουσίαζε κυρίως ποιητές. Το ίδιο έκανε και στο Συμπόσιο Ποίησης της Πάτρας. Το μυθιστόρημά του Ερώτων και Αοράτων διακρίθηκε με το Βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού Διαβάζω το 2008. Το βιβλίο του Γιώργος Σεφέρης – Βίος και παρωδία βρέθηκε στη μικρή λίστα για τα Βραβεία Δοκιμίου του περιοδικού Αναγνώστης το 2015. Έχει μεταφράσει και κυκλοφορήσει την έκδοση Ελίζαμπεθ Μπίσοπ – Ποιήματα. Το μυθιστόρημά του Ίσος Ιησούς, είναι το πρώτο στην Ελλάδα που αποτελεί μέρος διδακτορικής διατριβής στη Δημιουργική Γραφή. Κείμενά του έχουν δημοσιευθεί σε συλλογικούς τόμους και σε λογοτεχνικά, έντυπα και ηλεκτρονικά, περιοδικά.

ΠΑΝΕΞΥΠΝΗ ΙΔΕΑ. Σκέφτεσαι μερικές φορές ότι το ανθρώπινο μυαλό μπορεί να κατασκευάσει κόσμους, να φανταστεί σενάρια, να πλάσει πραγματικότητες, να οικοδομήσει δομές, να οργανώσει εξελίξεις, πέρα και πάνω από κάθε βιωματικότητα.

ΠΑΝΕΞΥΠΝΗ ΙΔΕΑ, όπου ο ένας χαρακτήρας και αφηγητής μεταπηδά ανεπαίσθητα στον άλλο. Έτσι έχουμε μια σκυταλοδρομία οπτικών γωνιών, από τις οποίες η μία μπαίνει μέσα στην άλλη, από τον πατέρα που ανακαλύπτει ότι ο γιος του είναι ομοφυλόφιλος, ο δεκαεξάχρονος παρά κάτι γιος που ερωτεύεται έναν διεμφυλικό εικοσιπεντάρη, ο διαφυλικός που πριν ήταν κοπέλα και τώρα αγαπά τον αλλοδαπό μαύρο ελαιοχρωματιστή, ο αλλοδαπός που δεν του αρέσουν οι άντρες, ο αστυνόμος που συλλαμβάνει τον μαύρο κι ο δικαστής που είναι ο τελευταίος spreader της σκυταλοδρομίας. Κι όλες αυτές οι εναλλαγές μοιράζονται ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, καθώς φόνοι και οράματα, αναδρομές και συναντήσεις, δεν είναι σίγουρο ότι πράγματι έγιναν.

Η ΙΔΕΑ ξεδιπλώνεται μαεστρικά. Ο καθένας βιώνει μια κρίση ταυτότητας, αφού συχνά δεν ξέρει ποιος είναι, και μεταβαίνει από τη θέση του θύματος σ’ αυτήν του θύτη. Δίδαγμα: ο άνθρωπος σε ένα αέναο κυνηγητό της ζωής βιώνει την καταδίκη των άλλων και ενίοτε τον ρατσισμό, αλλά ανεπαίσθητα περνά στην επιθετική συμπεριφορά σκοτώνοντας όποιον ενοχλεί το εγώ του. Ο πατέρας σκοτώνει τον γιο, ο γιος το εραστή, ο εραστής τον μαύρο, ο μαύρος τον αστυνομικό, ο αστυνομικός τον δικαστή. Η σκυταλοδρομία αναδεικνύει την διχασμένη όψη του καθενός, που ταλαντεύεται ανάμεσα στην αδικία που υπέστη και στην οργή που μαίνεται μέχρι το φονικό. Είμαστε, λέει ο Παναγιωτίδης, πομποί και δέκτες, δράστες και θύματα των διαπροσωπικών μας σχέσεων, που όταν δεν εξελίσσονται όπως τις θέλουμε φτάνουμε στα άκρα.

ΙΣΩΣ το μυαλό κρατά και την ύπαρξη ενός διεμφυλικού όπως κι ενός μαύρου μετανάστη, σημεία μιας τρέχουσας προβληματικής, που ενίοτε γίνεται μόδα και trendy ενασχόληση, κι όχι μια γνήσια, πηγαία ανησυχία.

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ όμως πρόβλημα του βιβλίου που με ξενέρωσε είναι η γλώσσα. Όχι ότι δεν είναι φροντισμένη. Μάλλον το αντίθετο. Είναι άτοπα και αφύσικα δοκιμιακή, στυλιζαρισμένη, υψιπετής, γεμάτη λέξεις που δεν ταιριάζουν στην αφήγηση, γεμάτη ύφος επίσημο και λόγο αναίτιο υψηλό. Ο Παναγιωτίδης γράφει ακαδημαϊκά, χωρίς να κατεβάζει το επίπεδο στη μυθοπλαστική ανάγκη για πιο καθημερινό λόγο. Γράφει σαν να μελετά. Κι ακόμα περισσότερο, ή μάλλον στο ίδιο μήκος κύματος, κάθε αφηγητής που θα έπρεπε να διηγείται λαϊκά, προφορικά, ανάλογα με την παιδεία και το επάγγελμά του, μιλά όπως και οι άλλοι, χωρίς προσωπικές πινελιές και ατομικό ύφος.