Κάθεσαι που κάθεσαι, δε διαβάζεις λίγη ποίηση;
Σπουδαία ποιήματα ελλήνων ποιητών, διαθέσιμα ονλάιν και δωρεάν, και διαλεγμένα ανάλογα με τη διάθεσή σου. Τι άλλο να κάνουμε για να διαβάσεις λίγη ποίηση;
της Ηρώς Κουνάδη
Ο λάθος τρόπος με τον οποίο μας βάζουν να διαβάζουμε ποίηση τα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα του πλανήτη (ναι, παραδόξως δεν είναι μόνο ελληνική η συγκεκριμένη παθογένεια) φτιάχνει ενήλικες που την φοβούνται, με αποτέλεσμα να καταλήγει μια τέχνη για λίγους γενναίους.
Θα σου πούμε, όμως, ένα μυστικό: Αντίθετα με ό,τι σου είπαν σε έξι χρόνια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δεν χρειάζεται να προσπαθήσεις να καταλάβεις τι θέλει να πει ο ποιητής. Δεν είναι κώδικας που πρέπει να τον σπάσεις. Αυτό που χρειάζεται να κάνεις είναι να αφεθείς, να περάσεις ωραία διαβάζοντας, και να δεις τι θα σε κάνει να αισθανθείς το κάθε ποίημα. Ε, και αν είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που αισθανόταν ο Σωσός όταν το έγραφε, είμαστε βέβαιοι πως δεν θα σου μουτρώσει. Δεν ήταν δήθεν ο Σωσός. Δήθεν είναι οι μελετητές του.
Ο Ανδρέας Εμπειρίκος περιγράφει πώς τα περάσαν στη Ρωσία με τον φίλο του, τον Οδυσσέα Ελύτη
Και αν δεν ξέρεις από πού να ξεκινήσεις, σου βρήκαμε σπουδαία ποιήματα που είναι διαθέσιμα ονλάιν, εντελώς δωρεάν, και σου τα ταξινομήσαμε ανάλογα με τη διάθεσή σου. Ένα μικρό ποιητικό Netflix είμαστε οι άτιμοι.
Αν νιώθεις ερωτευμένος/η…
Δεν χωράει συζήτηση, το Μονόγραμμα του Ελύτη θα διαβάσεις.
Ακουστά σ' έχουν τα κύματα
Πώς χαϊδεύεις, πώς φιλάς
Πώς λες ψιθυριστά το «τί» και το «έ»
Τριγύρω στο λαιμό στον όρμο
Πάντα εμείς το φως κι η σκιά
Πάντα εσύ τ' αστεράκι και πάντα εγώ το σκοτεινό πλεούμενο
Πάντα εσύ το λιμάνι κι εγώ το φανάρι το δεξιά
Το βρεμένο μουράγιο και η λάμψη επάνω στα κουπιά
Ψηλά στο σπίτι με τις κληματίδες
Τα δετά τριαντάφυλλα, το νερό πού κρυώνει
Πάντα εσύ το πέτρινο άγαλμα και πάντα εγώ η σκιά πού μεγαλώνει
Το γερτό παντζούρι εσύ, ο αέρας πού το ανοίγει εγώ
Επειδή σ' αγαπώ και σ' αγαπώ
Πάντα εσύ το νόμισμα και εγώ η λατρεία που το εξαργυρώνει:
Τόσο η νύχτα, τόσο η βοή στον άνεμο
Τόσο η στάλα στον αέρα, όσο η σιγαλιά
Τριγύρω η θάλασσα η δεσποτική
Καμάρα τ' ουρανού με τ' άστρα
Τόσο η ελάχιστή σου αναπνοή
Το βρίσκεις ολόκληρο εδώ ή ακούς την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη να το απαγγέλει εδώ.
Αν νιώθεις ελεύθερος πολιορκημένος στην τοποθεσία καραντίνα (και λίγο έξαλλος/η με την κυβέρνηση)…
Η Ρωμιοσύνη του Γιάννη Ρίτσου θα γαληνέψει την ψυχούλα σου.
Με τόσα φύλλα σου γνέφει ο ήλιος καλημέρα
με τόσα φλάμπουρα λάμπει, λάμπει ο ουρανός
και τούτοι μέσ' τα σίδερα και κείνοι μεσ' το χώμα.
Σώπα όπου να 'ναι θα σημάνουν οι καμπάνες.
Αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας.
Κάτω απ' το χώμα μες στα σταυρωμένα χέρια τους
κρατάνε τις καμπάνας το σχοινί,
προσμένουνε την ώρα, προσμένουν να σημάνουν την ανάσταση
τούτο το χώμα είναι δικό τους και δικό μας
δεν μπορεί κανείς να μας το πάρει
Τη βρίσκεις ολόκληρη εδώ ή ακούς τον ίδιο τον Ρίτσο να την απαγγέλει εδώ.
Αν θέλεις απλά μια καλή ιστορία…
Το Μαραμπού του Νίκου Καββαδία, αν δεν ήταν ποίημα, θα ήταν μια εξαιρετική μικρού μήκους ταινία –με ανατροπάρα μέγιστη στο τέλος.
Λένε για μένα οι ναυτικοί που εκάμαμε μαζί
πως χρόνια τώρα με γυναίκα εγώ δεν έχω πέσει,
πως είμαι παλιοτόμαρο και πως τραβάω κοκό.
Μα αν ήξεραν οι δύστυχοι, θα μ' είχαν συγχωρέσει
Το βρίσκεις ολόκληρο, μαζί με τα υπόλοιπα ποιήματα της ποιητικής συλλογής με τον ίδιο τίτλο, εδώ ή το ακούς εδώ από τους σπουδαίους Social Waste (και το στέλνεις και στους ξένους φίλους σου, έχει υπότιτλους στα αγγλικά, στα ιταλικά και στα ισπανικά).
Αν ψάχνεις λίγη αισιοδοξία μες στη μαυρίλα
Το Αλλά τα Βράδια του Τάσου Λειβαδίτη πρώτα θα σε μελαγχολήσει, κι ύστερα θα σε παρηγορήσει.
Και να που φτάσαμε εδώ
Χωρίς αποσκευές
Μα μ’ ένα τόσο ωραίο φεγγάρι.
Και εγώ ονειρεύτηκα έναν καλύτερο κόσμο
φτωχή ανθρωπότητα, δεν μπόρεσες
ούτε ένα κεφάλαιο να γράψεις ακόμα.
Σα σανίδα από θλιβερό ναυάγιο
ταξιδεύει η γηραιά μας ήπειρος.
Αλλά τα βράδια τι όμορφα
που μυρίζει η γη...
Το βρίσκεις ολόκληρο εδώ (δεν είναι και μεγάλο) ή εδώ μαζί με άλλα υπέροχα ποιήματα του Λειβαδίτη ή το ακούς εδώ ερμηνευμένο από τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου.
Αν είσαι σε φιλοσοφικό/ υπαρξιακό μουντ
Καβάφη θα διαβάσεις, δεν το συζητάμε. Κι επειδή την Ιθάκη την ξέρεις απέξω ακόμα και ποτέ σου να μην έχεις ασχοληθεί με ποίηση (αν όχι, κλικ εδώ) ξεκίνα από τους Βάρβαρους.
- Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι;
Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα.
- Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μια τέτοια απραξία;
Τι κάθοντ' οι Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.
Τι νόμους πια θα κάμουν οι Συγκλητικοί;
Οι βάρβαροι σαν έλθουν θα νομοθετήσουν.
Ολόκληρο το ποίημα εδώ και περισσότερος Καβάφης εδώ. Απαγγελία από τον ηθοποιό Χρήστο Τσάγκα και την στοιχειωτική φωνή του, εδώ.
Αν δεν θέλεις πραγματικά να διαβάσεις, είσαι εδώ απλά επειδή ψάχνεις κάτι να στείλεις στο γκομενάκι…
Το Σκάκι του Μανόλη Αναγνωστάκη λιώνει και παγοκολώνες.
Μονάχα ετούτον τον τρελό μου θα κρατήσω
Που ξέρει μόνο σ’ ένα χρώμα να πηγαίνει
Δρασκελώντας τη μια άκρη ώς την άλλη
Γελώντας μπρος στις τόσες πανοπλίες σου
Μπαίνοντας μέσα στις γραμμές σου ξαφνικά
Αναστατώνοντας τις στέρεες παρατάξεις.
Το βρίσκεις εδώ μαζί με πολλά ακόμα ποιήματα του Αναγνωστάκη, ή το ακούς εδώ ερμηνευμένο από τον Γεράσιμο Ανδρεάτο.
Ο λάθος τρόπος με τον οποίο μας βάζουν να διαβάζουμε ποίηση τα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα του πλανήτη (ναι, παραδόξως δεν είναι μόνο ελληνική η συγκεκριμένη παθογένεια) φτιάχνει ενήλικες που την φοβούνται, με αποτέλεσμα να καταλήγει μια τέχνη για λίγους γενναίους.
Θα σου πούμε, όμως, ένα μυστικό: Αντίθετα με ό,τι σου είπαν σε έξι χρόνια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δεν χρειάζεται να προσπαθήσεις να καταλάβεις τι θέλει να πει ο ποιητής. Δεν είναι κώδικας που πρέπει να τον σπάσεις. Αυτό που χρειάζεται να κάνεις είναι να αφεθείς, να περάσεις ωραία διαβάζοντας, και να δεις τι θα σε κάνει να αισθανθείς το κάθε ποίημα. Ε, και αν είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που αισθανόταν ο Σωσός όταν το έγραφε, είμαστε βέβαιοι πως δεν θα σου μουτρώσει. Δεν ήταν δήθεν ο Σωσός. Δήθεν είναι οι μελετητές του.
Ο Ανδρέας Εμπειρίκος περιγράφει πώς τα περάσαν στη Ρωσία με τον φίλο του, τον Οδυσσέα Ελύτη
Και αν δεν ξέρεις από πού να ξεκινήσεις, σου βρήκαμε σπουδαία ποιήματα που είναι διαθέσιμα ονλάιν, εντελώς δωρεάν, και σου τα ταξινομήσαμε ανάλογα με τη διάθεσή σου. Ένα μικρό ποιητικό Netflix είμαστε οι άτιμοι.
Αν νιώθεις ερωτευμένος/η…
Δεν χωράει συζήτηση, το Μονόγραμμα του Ελύτη θα διαβάσεις.
Ακουστά σ' έχουν τα κύματα
Πώς χαϊδεύεις, πώς φιλάς
Πώς λες ψιθυριστά το «τί» και το «έ»
Τριγύρω στο λαιμό στον όρμο
Πάντα εμείς το φως κι η σκιά
Πάντα εσύ τ' αστεράκι και πάντα εγώ το σκοτεινό πλεούμενο
Πάντα εσύ το λιμάνι κι εγώ το φανάρι το δεξιά
Το βρεμένο μουράγιο και η λάμψη επάνω στα κουπιά
Ψηλά στο σπίτι με τις κληματίδες
Τα δετά τριαντάφυλλα, το νερό πού κρυώνει
Πάντα εσύ το πέτρινο άγαλμα και πάντα εγώ η σκιά πού μεγαλώνει
Το γερτό παντζούρι εσύ, ο αέρας πού το ανοίγει εγώ
Επειδή σ' αγαπώ και σ' αγαπώ
Πάντα εσύ το νόμισμα και εγώ η λατρεία που το εξαργυρώνει:
Τόσο η νύχτα, τόσο η βοή στον άνεμο
Τόσο η στάλα στον αέρα, όσο η σιγαλιά
Τριγύρω η θάλασσα η δεσποτική
Καμάρα τ' ουρανού με τ' άστρα
Τόσο η ελάχιστή σου αναπνοή
Το βρίσκεις ολόκληρο εδώ ή ακούς την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη να το απαγγέλει εδώ.
Αν νιώθεις ελεύθερος πολιορκημένος στην τοποθεσία καραντίνα (και λίγο έξαλλος/η με την κυβέρνηση)…
Η Ρωμιοσύνη του Γιάννη Ρίτσου θα γαληνέψει την ψυχούλα σου.
Με τόσα φύλλα σου γνέφει ο ήλιος καλημέρα
με τόσα φλάμπουρα λάμπει, λάμπει ο ουρανός
και τούτοι μέσ' τα σίδερα και κείνοι μεσ' το χώμα.
Σώπα όπου να 'ναι θα σημάνουν οι καμπάνες.
Αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας.
Κάτω απ' το χώμα μες στα σταυρωμένα χέρια τους
κρατάνε τις καμπάνας το σχοινί,
προσμένουνε την ώρα, προσμένουν να σημάνουν την ανάσταση
τούτο το χώμα είναι δικό τους και δικό μας
δεν μπορεί κανείς να μας το πάρει
Τη βρίσκεις ολόκληρη εδώ ή ακούς τον ίδιο τον Ρίτσο να την απαγγέλει εδώ.
Αν θέλεις απλά μια καλή ιστορία…
Το Μαραμπού του Νίκου Καββαδία, αν δεν ήταν ποίημα, θα ήταν μια εξαιρετική μικρού μήκους ταινία –με ανατροπάρα μέγιστη στο τέλος.
Λένε για μένα οι ναυτικοί που εκάμαμε μαζί
πως χρόνια τώρα με γυναίκα εγώ δεν έχω πέσει,
πως είμαι παλιοτόμαρο και πως τραβάω κοκό.
Μα αν ήξεραν οι δύστυχοι, θα μ' είχαν συγχωρέσει
Το βρίσκεις ολόκληρο, μαζί με τα υπόλοιπα ποιήματα της ποιητικής συλλογής με τον ίδιο τίτλο, εδώ ή το ακούς εδώ από τους σπουδαίους Social Waste (και το στέλνεις και στους ξένους φίλους σου, έχει υπότιτλους στα αγγλικά, στα ιταλικά και στα ισπανικά).
Αν ψάχνεις λίγη αισιοδοξία μες στη μαυρίλα
Το Αλλά τα Βράδια του Τάσου Λειβαδίτη πρώτα θα σε μελαγχολήσει, κι ύστερα θα σε παρηγορήσει.
Και να που φτάσαμε εδώ
Χωρίς αποσκευές
Μα μ’ ένα τόσο ωραίο φεγγάρι.
Και εγώ ονειρεύτηκα έναν καλύτερο κόσμο
φτωχή ανθρωπότητα, δεν μπόρεσες
ούτε ένα κεφάλαιο να γράψεις ακόμα.
Σα σανίδα από θλιβερό ναυάγιο
ταξιδεύει η γηραιά μας ήπειρος.
Αλλά τα βράδια τι όμορφα
που μυρίζει η γη...
Το βρίσκεις ολόκληρο εδώ (δεν είναι και μεγάλο) ή εδώ μαζί με άλλα υπέροχα ποιήματα του Λειβαδίτη ή το ακούς εδώ ερμηνευμένο από τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου.
Αν είσαι σε φιλοσοφικό/ υπαρξιακό μουντ
Καβάφη θα διαβάσεις, δεν το συζητάμε. Κι επειδή την Ιθάκη την ξέρεις απέξω ακόμα και ποτέ σου να μην έχεις ασχοληθεί με ποίηση (αν όχι, κλικ εδώ) ξεκίνα από τους Βάρβαρους.
- Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι;
Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα.
- Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μια τέτοια απραξία;
Τι κάθοντ' οι Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε;
Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα.
Τι νόμους πια θα κάμουν οι Συγκλητικοί;
Οι βάρβαροι σαν έλθουν θα νομοθετήσουν.
Ολόκληρο το ποίημα εδώ και περισσότερος Καβάφης εδώ. Απαγγελία από τον ηθοποιό Χρήστο Τσάγκα και την στοιχειωτική φωνή του, εδώ.
Αν δεν θέλεις πραγματικά να διαβάσεις, είσαι εδώ απλά επειδή ψάχνεις κάτι να στείλεις στο γκομενάκι…
Το Σκάκι του Μανόλη Αναγνωστάκη λιώνει και παγοκολώνες.
Μονάχα ετούτον τον τρελό μου θα κρατήσω
Που ξέρει μόνο σ’ ένα χρώμα να πηγαίνει
Δρασκελώντας τη μια άκρη ώς την άλλη
Γελώντας μπρος στις τόσες πανοπλίες σου
Μπαίνοντας μέσα στις γραμμές σου ξαφνικά
Αναστατώνοντας τις στέρεες παρατάξεις.
Το βρίσκεις εδώ μαζί με πολλά ακόμα ποιήματα του Αναγνωστάκη, ή το ακούς εδώ ερμηνευμένο από τον Γεράσιμο Ανδρεάτο.
