Γιάννης Κολεσίδης: «Κρίση στον χώρο υπήρχε ανέκαθεν, τώρα απλά επιδεινώθηκε»
Ο Γιάννης Κολεσίδης είναι από το 1994 στο επάγγελμα. Ξεκίνησε από το Icon, ένα τοπικό πρακτορείο όπου και δούλεψε για τρία περίπου χρόνια, μετά συνεργάστηκε για επτά χρόνια με την εφημερίδα «Έθνος», ενώ το 2004 εργάστηκε για ένα χρόνο μισθωτός στο Reuters για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Από το 2008 μέχρι το 2008 δούλεψε ως φωτορεπόρτερ στην Καθημερινή και τα περιοδικά «Κ» και «Βημαγκαζίνο» και από το 2009 μέχρι σήμερα συνεργάζεται και πάλι με το Reuters.
Το έργο του έχει διακριθεί με μια σειρά από βραβεία, ανάμεσα στα οποία είναι και το πρώτο εθνικό βραβείο στο διαγωνισμό FUJI Film Euro Press Photo Awards το 1999 και το Award of Excellence στο διαγωνισμό Picture of the Year International (POY) το 2004. Το 2008, η φωτογραφία του από την εξέγερση του Δεκέμβρη στην Αθήνα, μια ματωμένη γροθιά, κέρδισε το δεύτερο βραβείο στην κατηγορία «Άνθρωποι στις ειδήσεις» στον ετήσιο διαγωνισμό World Ρress Ρhoto (βλ. Photo Gallery). Οι φωτογραφίες του έχουν δημοσιευθεί στις μεγαλύτερες εφημερίδες και περιοδικά του διεθνούς Τύπου, όπως: New York Times, Herald Tribune, Time, Stern, Paris Match, καθώς και στο σύνολο του ελληνικού Τύπου.
«Με ‘τράβαγε’ πάρα πολύ η φωτογραφία και ανέκαθεν ήθελα να γίνω φωτογράφος, όμως όταν πρωτοξεκίνησα να ασχολούμαι με το επάγγελμα δεν μου άρεσε, προτιμούσα τον τομέα της διαφήμισης. Το ζιζάνιο μου μπήκε από τον ανταγωνισμό που αναπτύχθηκε με άλλους συναδέλφους, αλλά και από τα πράγματα που έμαθα από τους παλαιότερους του χώρου. Έκτοτε δεν σκέφτομαι ότι θα μπορούσα να κάνω κάτι άλλο στην ζωή μου», μου λέει.
Αν και μισθωτός πλέον με το Reuters, ο Γιάννης υπήρξε και ελεύθερος επαγγελματίας. «Όταν ήμουν freelancer έκανα τρία ταξίδια με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στην Ζάμπια, στον Νίγηρα και την Ινδία. Καπάκι την ίδια χρονιά, το 2008, πήγα στην Αϊτή για είκοσι μέρες μετά της πλημμύρες. Τα ταξίδια αυτά ήταν τρελό μάθημα ζωής για μένα, με κορυφαίο αυτό στον Νίγηρα. Προ κρίσης στην Ελλάδα ήταν αδιανόητο να μην έχει κάποιος να φάει, ήταν διαφορετικό να βλέπεις την φτώχια στην τηλεόραση ή στα περιοδικά και διαφορετικό να την βλέπεις για δεκαπέντε συνεχόμενες ημέρες», θυμάται.
Όσον αφορά την δύναμη της φωτογραφίας, θεωρεί πως «υπερτερεί» της εικόνας των ειδήσεων και των βίντεο που παίζουν στην τηλεόραση. «Η φωτογραφία έχει περισσότερη διάρκεια, αποτυπώνει μια στιγμή και αν οι συνθήκες το επιτρέψουν ένα καλό ‘κλικ’ μπορεί να μείνει για πάντα χαραγμένο στην μνήμη. Δυστυχώς όμως, στην σύγχρονη εποχή, η ζωή μας έχει γίνει fast food και η φωτογραφία δεν ξεφεύγει από αυτόν τον κανόνα. Την βλέπεις σήμερα και αύριο την έχεις ξεχάσει, δεν έχει την ίδια βαρύτητα που είχε παλαιότερα. Τότε περίμενες πως και πώς να διαβάσεις την εφημερίδα για να δεις τις εικόνες, τώρα είναι τόσα πολλά τα ερεθίσματα που όλα περνάνε πολύ γρήγορα, δεν έχουν διάρκεια», λέει.
Τον ρωτάω αν υπάρχει κάποια «μαγική» συνταγή για να είναι πετυχημένη η φωτογραφία. «Δεν ξέρω αν υπάρχει κάτι τέτοιο, αν υπήρχε θα σάρωνε τα βραβεία. Νομίζω το να είσαι στο κατάλληλο μέρος την κατάλληλη στιγμή και να έχεις μια καλή ‘αισθητική’ για το κάδρο σου, είναι βασικά συστατικά. Για μένα βέβαια, παίζει ρόλο και παράγοντας τύχη. Χωρίς να θέλω να υποβαθμίσω το ταλέντο του εκάστοτε συναδέλφου, ένα μέτρο πριν ή δύο εκατοστά πιο πίσω είναι εντελώς διαφορετική οπτική. Σώμα με σώμα σπρωχνόμαστε και αν δεν είμαστε εκεί που πρέπει δεν θα έχουμε και την κατάλληλη φωτογραφία¨.
Για την κρίση στα media και κατ’ επέκταση στο επάγγελμά του λέει: «Είχε ξεκινήσει πάρα πολλά χρόνια πριν την οικονομική κρίση, απλά με αυτήν επιδεινώθηκε η κατάσταση. Μια τόσο μικρή χώρα είχε πολύ περισσότερες εφημερίδες και περιοδικά απ’ ότι της αναλογούσαν. Όλο αυτό το διαπλεκόμενο σύστημα μεταξύ εκδοτών και πολιτικής έκανε τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Τώρα με την κρίση, ο τρόπος που ο κόσμος βλέπει πλέον ειδήσεις έχει αλλάξει, δεν αγοράζει πια εφημερίδες, μπαίνει σε ιστοσελίδες για να ενημερωθεί. Όλη αυτή η ‘μεταμόρφωση’ του μηντιακού συστήματος έχει πλήξει την αγορά.
Για το παρελθόν του ως ελεύθερος επαγγελματίας λέει χαρακτηριστικά: «Μου έχει λείψει αρκετά μπορώ να πω το γεγονός ότι δεν κάνω κάτι που θέλω εγώ. Αλλά εμπεριέχει ένα ρίσκο, δεν είναι κερδοφόρο. Εν μέσω κρίσης η μόνιμη συνεργασία με κάποιο πρακτορείο ειδήσεων μου παρέχει ασφάλεια, απλά εξακολουθώ να νιώθω πολύ περιορισμένος. Κάτι κερδίζεις κάτι χάνεις. Υπάρχουν συνάδελφοι που κάνουν ό,τι θέλουν και συχνά τους ζηλεύω, αλλά πολλές φορές ζορίζονται οικονομικά», λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει: «Αν είχα την οικονομική δυνατότητα και κάποια ασφάλεια ότι θα έβγαζα τα προς το ζην, τότε σίγουρα θα προτιμούσα το ελεύθερο».
Τον ρωτάω αν θεωρεί το κλίμα στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Αθήνα, εμπόλεμο. «Φυσικά και είναι. Δεν είμαι πολεμικός ανταποκριτής, αλλά αν μιλήσεις με άλλους συναδέλφους όταν πάνε στον πόλεμο ξέρουν ποιο είναι το μέτωπό τους. Γίνεται για παράδειγμα μια μάχη και ξέρουν τι πρέπει να προσέξουν. Όταν κατεβαίνεις στο κέντρο της Αθήνας μπορεί να την βρεις από παντού. Από αδέσποτη σφαίρα, από διαδηλωτές, από αστυνομικούς, είσαι εκτεθειμένος στα πάντα», λέει χαρακτηριστικά.
Το έργο του έχει διακριθεί με μια σειρά από βραβεία, ανάμεσα στα οποία είναι και το πρώτο εθνικό βραβείο στο διαγωνισμό FUJI Film Euro Press Photo Awards το 1999 και το Award of Excellence στο διαγωνισμό Picture of the Year International (POY) το 2004. Το 2008, η φωτογραφία του από την εξέγερση του Δεκέμβρη στην Αθήνα, μια ματωμένη γροθιά, κέρδισε το δεύτερο βραβείο στην κατηγορία «Άνθρωποι στις ειδήσεις» στον ετήσιο διαγωνισμό World Ρress Ρhoto (βλ. Photo Gallery). Οι φωτογραφίες του έχουν δημοσιευθεί στις μεγαλύτερες εφημερίδες και περιοδικά του διεθνούς Τύπου, όπως: New York Times, Herald Tribune, Time, Stern, Paris Match, καθώς και στο σύνολο του ελληνικού Τύπου.
«Με ‘τράβαγε’ πάρα πολύ η φωτογραφία και ανέκαθεν ήθελα να γίνω φωτογράφος, όμως όταν πρωτοξεκίνησα να ασχολούμαι με το επάγγελμα δεν μου άρεσε, προτιμούσα τον τομέα της διαφήμισης. Το ζιζάνιο μου μπήκε από τον ανταγωνισμό που αναπτύχθηκε με άλλους συναδέλφους, αλλά και από τα πράγματα που έμαθα από τους παλαιότερους του χώρου. Έκτοτε δεν σκέφτομαι ότι θα μπορούσα να κάνω κάτι άλλο στην ζωή μου», μου λέει.
Αν και μισθωτός πλέον με το Reuters, ο Γιάννης υπήρξε και ελεύθερος επαγγελματίας. «Όταν ήμουν freelancer έκανα τρία ταξίδια με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στην Ζάμπια, στον Νίγηρα και την Ινδία. Καπάκι την ίδια χρονιά, το 2008, πήγα στην Αϊτή για είκοσι μέρες μετά της πλημμύρες. Τα ταξίδια αυτά ήταν τρελό μάθημα ζωής για μένα, με κορυφαίο αυτό στον Νίγηρα. Προ κρίσης στην Ελλάδα ήταν αδιανόητο να μην έχει κάποιος να φάει, ήταν διαφορετικό να βλέπεις την φτώχια στην τηλεόραση ή στα περιοδικά και διαφορετικό να την βλέπεις για δεκαπέντε συνεχόμενες ημέρες», θυμάται.
Όσον αφορά την δύναμη της φωτογραφίας, θεωρεί πως «υπερτερεί» της εικόνας των ειδήσεων και των βίντεο που παίζουν στην τηλεόραση. «Η φωτογραφία έχει περισσότερη διάρκεια, αποτυπώνει μια στιγμή και αν οι συνθήκες το επιτρέψουν ένα καλό ‘κλικ’ μπορεί να μείνει για πάντα χαραγμένο στην μνήμη. Δυστυχώς όμως, στην σύγχρονη εποχή, η ζωή μας έχει γίνει fast food και η φωτογραφία δεν ξεφεύγει από αυτόν τον κανόνα. Την βλέπεις σήμερα και αύριο την έχεις ξεχάσει, δεν έχει την ίδια βαρύτητα που είχε παλαιότερα. Τότε περίμενες πως και πώς να διαβάσεις την εφημερίδα για να δεις τις εικόνες, τώρα είναι τόσα πολλά τα ερεθίσματα που όλα περνάνε πολύ γρήγορα, δεν έχουν διάρκεια», λέει.
Τον ρωτάω αν υπάρχει κάποια «μαγική» συνταγή για να είναι πετυχημένη η φωτογραφία. «Δεν ξέρω αν υπάρχει κάτι τέτοιο, αν υπήρχε θα σάρωνε τα βραβεία. Νομίζω το να είσαι στο κατάλληλο μέρος την κατάλληλη στιγμή και να έχεις μια καλή ‘αισθητική’ για το κάδρο σου, είναι βασικά συστατικά. Για μένα βέβαια, παίζει ρόλο και παράγοντας τύχη. Χωρίς να θέλω να υποβαθμίσω το ταλέντο του εκάστοτε συναδέλφου, ένα μέτρο πριν ή δύο εκατοστά πιο πίσω είναι εντελώς διαφορετική οπτική. Σώμα με σώμα σπρωχνόμαστε και αν δεν είμαστε εκεί που πρέπει δεν θα έχουμε και την κατάλληλη φωτογραφία¨.
Για την κρίση στα media και κατ’ επέκταση στο επάγγελμά του λέει: «Είχε ξεκινήσει πάρα πολλά χρόνια πριν την οικονομική κρίση, απλά με αυτήν επιδεινώθηκε η κατάσταση. Μια τόσο μικρή χώρα είχε πολύ περισσότερες εφημερίδες και περιοδικά απ’ ότι της αναλογούσαν. Όλο αυτό το διαπλεκόμενο σύστημα μεταξύ εκδοτών και πολιτικής έκανε τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Τώρα με την κρίση, ο τρόπος που ο κόσμος βλέπει πλέον ειδήσεις έχει αλλάξει, δεν αγοράζει πια εφημερίδες, μπαίνει σε ιστοσελίδες για να ενημερωθεί. Όλη αυτή η ‘μεταμόρφωση’ του μηντιακού συστήματος έχει πλήξει την αγορά.
Για το παρελθόν του ως ελεύθερος επαγγελματίας λέει χαρακτηριστικά: «Μου έχει λείψει αρκετά μπορώ να πω το γεγονός ότι δεν κάνω κάτι που θέλω εγώ. Αλλά εμπεριέχει ένα ρίσκο, δεν είναι κερδοφόρο. Εν μέσω κρίσης η μόνιμη συνεργασία με κάποιο πρακτορείο ειδήσεων μου παρέχει ασφάλεια, απλά εξακολουθώ να νιώθω πολύ περιορισμένος. Κάτι κερδίζεις κάτι χάνεις. Υπάρχουν συνάδελφοι που κάνουν ό,τι θέλουν και συχνά τους ζηλεύω, αλλά πολλές φορές ζορίζονται οικονομικά», λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει: «Αν είχα την οικονομική δυνατότητα και κάποια ασφάλεια ότι θα έβγαζα τα προς το ζην, τότε σίγουρα θα προτιμούσα το ελεύθερο».
Τον ρωτάω αν θεωρεί το κλίμα στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Αθήνα, εμπόλεμο. «Φυσικά και είναι. Δεν είμαι πολεμικός ανταποκριτής, αλλά αν μιλήσεις με άλλους συναδέλφους όταν πάνε στον πόλεμο ξέρουν ποιο είναι το μέτωπό τους. Γίνεται για παράδειγμα μια μάχη και ξέρουν τι πρέπει να προσέξουν. Όταν κατεβαίνεις στο κέντρο της Αθήνας μπορεί να την βρεις από παντού. Από αδέσποτη σφαίρα, από διαδηλωτές, από αστυνομικούς, είσαι εκτεθειμένος στα πάντα», λέει χαρακτηριστικά.
