Μην την αποχαιρετάς την Αλεξάνδρεια, δεν την χάνεις

Μια άμαξα, κανονική άμαξα με άλογο, στρίβει στην κεντρική παραλιακή λεωφόρο, επιβραδύνοντας την κυκλοφορία. Ένας πελώριος, κατακόκκινος ήλιος βουτά στη Μεσόγειο, πίσω από το καστράκι του Καΐτμπεη, εκεί όπου κάποτε βρισκόταν ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου, ο Φάρος της Αλεξάνδρειας.

Τρία χιλιόμετρα απίθανης παραλιακής περαντζάδας πιο πέρα, η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας δεν κάηκε ποτέ. Ζει και βασιλεύει, αναγεννημένη από τις στάχτες της, με το άγαλμα του εμπνευστή της, Δημήτριου του Φαληρέα, να υποδέχεται στην είσοδο φοιτητές, ερευνητές, περαστικούς, τουρίστες και ρομαντικούς σαν κι ελόγου μας που συγκινιούνται στην ιδέα της σημαντικότερης αναστήλωσης που κάναμε ποτέ ως ανθρωπότητα.

«Εγώ είμαι από την Αλεξάνδρεια» μας λέει χαμογελώντας ένας παππούς που μας πετυχαίνει να χαζεύουμε την είσοδο ενός θεάτρου και σταματά για να μας ρωτήσει από πού είμαστε. Σαν να μην είμαστε στην Αλεξάνδρεια το λέει. Σαν η Αλεξάνδρεια να είναι ιδέα. Δίκιο έχει.

Πάντα η Αλεξάνδρεια είναι…

(*) ναι, βάλαμε στίχο του Καβάφη για μεσότιτλο, τόσο γραφικοί

…Ανατολίτικη με μια εντελώς θαλασσινή προσέγγιση της Ανατολής, φασαριόζικη αλλά εξαιρετικά φιλόξενη, η πόλη για την οποία πρωτογράφτηκε η λέξη κοσμοπολίτικη είναι ταυτόχρονα σύγχρονη και άχρονη, ιδιαίτερη και οικεία, κοσμοπλημμυρισμένη και αδιανόητα ζωντανή κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας.

Δεν είναι ακριβώς Αφρική, μη σε ξεγελούν οι φοίνικες, ούτε όσο Ευρώπη θέλουν να σε κάνουν να πιστέψεις τα αρχοντικά του προηγούμενου αιώνα τα παραταγμένα στην προκυμαία. Δεν μοιάζει με καμία άλλη πόλη της Αιγύπτου, της Μέσης Ανατολής, ή του κόσμου όλου. Είναι μια κατηγορία μόνη της. Και είναι και η εξαίρεση στον κανόνα που θέλει τα λιμάνια να μην είναι όμορφα –δεν πειράζει, λέμε συχνά, γιατί είναι οι ιστορίες τους που τα κάνουν ενδιαφέροντα. Η Αλεξάνδρεια όμως είναι (και) πανέμορφη.

Βαδίζοντας στα χνάρια της Ιστορίας

Την Αλεξάνδρεια την ίδρυσε το 331 π.Χ. ο Αλέξανδρος, και την έκανε πρωτεύουσα της Αιγύπτου και μεγαλύτερη πόλη του τότε γνωστού κόσμου ένας από τους στρατηγούς του, ο Πτολεμαίος, ξεκινώντας μια μακρά βασιλική δυναστεία που θα τελειώσει μερικούς αιώνες αργότερα με την Κλεοπάτρα. Ρωμαίοι, Οθωμανοί, Άραβες, Μαμελούκοι, Φραγκολεβαντίνοι, οι πάντες θα περάσουν από εδώ, προσθαφαιρώντας συνήθειες, κουλτούρες, μνημεία, θέατρα, κάστρα και βάζοντας ο καθείς το κομματάκι του στο παζλ ανθρώπων και πολιτισμών που είναι η σημερινή πόλη.

Μία Κορνίς για να τις εξουσιάζει όλες

Κορνίς, από την γαλλική λέξη που πέρασε αυτούσια στα αγγλικά, λέγονται πολλές παραλιακές λεωφόροι στον αραβικό κόσμο και τις αλλοτινές βρετανικές και γαλλικές αποικίες. Μόνο μία, όμως, ξεκινά από εκεί που βρισκόταν ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου, ο χιλιοτραγουδισμένος Φάρος της Αλεξάνδρειας, στη θέση του οποίου θα δεις σήμερα ένα απόλυτα θαλασσινό καστράκι, το χτισμένο το 1447 Καΐτμπεη. Η Κορνίς της Αλεξάνδρειας απλώνεται σε 15 θεαματικά χιλιόμετρα, καταλήγοντας στο χτισμένο το 1892 παλάτι Μοντάζα, θερινό ανάκτορο των πάλαι ποτέ βασιλιάδων της Αιγύπτου, με τους υπέροχους, επισκέψιμους κήπους του.

Αμμουδερές παραλίες (ναι, πληθυντικός), αξιοθέατα, café και εστιατόρια, και η μοναδική γέφυρα της αφρικανικής ηπείρου που πατά στην θάλασσα συγκεντρώνονται γύρω από την Κορνίς, το φαντασμαγορικότερο κομμάτι της οποίας είναι τα τρία χιλιόμετρα του κολπίσκου ανάμεσα στο Κάστρο/ Φάρο και την Βιβλιοθήκη: Από τη μια η Μεσόγειος, με το τοιχίο και τους κυματοθραύστες της να φιλοξενούν κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας παρέες, οικογένειες και ζευγάρια που ρομαντζάρουν χαζεύοντας την θάλασσα, από την άλλη τα εκλεκτικιστικά μέγαρα των Φραγκολεβαντίνων που έφυγαν από την χώρα την δεκαετία του ’50, όταν η επανάσταση του Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ κρατικοποίησε τις επιχειρήσεις τους.

Η Βιβλιοθήκη, η Βιβλιοθήκη

Υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη θεωρία που λέει πως αν η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας δεν είχε καεί, θα ζούσαμε αυτή τη στιγμή σε έναν πολύ διαφορετικό, πολύ πιο προηγμένο κόσμο. Παρόλο που αρκετοί ιστορικοί την απορρίπτουν ως υπερβολή, η αναβίωσή της, πολύ κοντά στο σημείο όπου βρισκόταν στην αρχαιότητα, παραμένει συμβολικά σπουδαία. Η Βιβλιοθήκη, που εγκαινιάστηκε το 2002, είναι επισκέψιμη με εισιτήριο που κοστίζει περίπου 2,50€ και σου εξασφαλίζει πρόσβαση στο –συναρπαστικό από αρχιτεκτονικής άποψης– κεντρικό κτίριο, όπου μπορείς να πάρεις από τα ράφια και να διαβάσεις ό,τι θες για όση ώρα θες (βρήκαμε και βιβλία στα ελληνικά, του Αιγύπτιου Νομπελίστα Ναγκίμπ Μαχφούζ, αν και τα περισσότερα είναι σε αγγλικά, γαλλικά και αραβικά).

@in2life_gr Η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, η απόδειξη πως ό,τι καταστρέφεται ξαναφτιάχνεται #αλεξανδρεια #βιβλιοθηκη #αιγυπτος #ταξιδι #in2life ♬ Every Single Day - Never Ending Fall

Διάσπαρτα ανάμεσα στα ράφια θα δεις μοντέρνα έργα τέχνης, ενώ το συγκρότημα της Βιβλιοθήκης φιλοξενεί και τρία μικρά μουσεία: Αρχαιοτήτων, Χειρογράφων και Μουσείο Σαντάτ, αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του τρίτου κατά σειρά προέδρου της Αιγύπτου, που δολοφονήθηκε το 1981 από φανατικούς ισλαμιστές, επειδή υπέγραψε συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ.

Η πόλις θα σε ακολουθεί πάντα

(*) ως το σπίτι του Καβάφη

Ανάμεσα στην Κορνίς και την ιστορική οδό Fouad, τη γεμάτη επιβλητικά κτίρια του 19ου αιώνα, σε ένα από τα δρομάκια του κέντρου όπου συγκεντρώνονται οι φοιτητές, τα καφενεδάκια, τα βιβλιοπωλεία, οι γκαλερί και τα περισσότερα θέατρα της πόλης, το σπίτι στο οποίο έζησε ο Κωνσταντίνος Καβάφης εγγυάται ρίγη συγκίνησης ακόμα και για όσους δεν ξέρουν απέξω τους στίχους της Ιθάκης.

Παρά την απογοήτευση της πρόσφατης ανακαίνισης από το Ίδρυμα Ωνάση που αφαίρεσε τα έπιπλα τα οποία βρίσκονταν εδώ στην προηγούμενη επίσκεψή μας, το 2017, το Σπίτι-Μουσείο παραμένει ενδιαφέρον, με προσωπικά αντικείμενα του Αλεξανδρινού, που περιλαμβάνουν ένα διαβατήριο στο οποίο αναγράφεται «επάγγελμα: ποιητής», κορνιζαρισμένα χειρόγραφα της Ιθάκης και της Πόλης, επιστολές που του έχει στείλει, μεταξύ άλλων, ο T.S. Eliott, και ποιητικές του συλλογές μεταφρασμένες σε όλες τις γλώσσες του μικρού μας πλανήτη. Η είσοδος είναι ελεύθερη, και η υπεύθυνη του μουσείου μιλά άπταιστα ελληνικά, αν έχεις απορίες.

Τι άλλο να (πρωτο)δεις

Τα αξιοθέατα στην Αλεξάνδρεια δεν τελειώνουν ποτέ (εκτενέστατη λίστα έχει η ελληνική Wikipedia εδώ) οπότε θα περιοριστούμε στα super SOS, που είναι πρώτα απ’ όλα το Ελληνορωμαϊκό Μουσείο, χωρίς υπερβολή ένα από τα ωραιότερα και πιο καλοστημένα αρχαιολογικά μουσεία που έχεις δει ποτέ, ό,τι πρέπει για να βάλεις σε μια σειρά Πτολεμαίους, Αλεξάνδρους, Καίσαρες, Κλεοπάτρες και δε συμμαζεύεται. Σε ωραία γειτονιά του κέντρου, επισκέψιμο καθημερινά 9.00-17.00, με εισιτήριο κάτι λιγότερο από 7€.

Μικρούλι κι ενδιαφέρον είναι το Ρωμαϊκό Αμφιθέατρο στο κέντρο της πόλης, που χτίστηκε τον 2ο αιώνα μ.Χ. και χωρούσε 800 ανθρώπους. Λίγο παρακάτω, ο καθεδρικός του Αγίου Μάρκου είναι η πρώτη εκκλησία που χτίστηκε στην Αφρική, κατά την παράδοση από τον ίδιο τον Ευαγγελιστή Μάρκο, λείψανα του οποίου βρίσκονται στην κρύπτη κάτω από τον ναό (κάποια έχουν μεταφερθεί στον ομώνυμο ναό στη Βενετία). Θα σου ζητήσουν να αφήσεις διαβατήριο στην είσοδο, μην τρομάξεις, είναι τυπική διαδικασία για λόγους ασφαλείας, το παίρνεις φεύγοντας. Η είσοδος είναι, φυσικά, ελεύθερη.

Και μια βουτιά, όμως, να κάνουμε

Από τις λίγες μεγαλουπόλεις (δεν είναι τυχαίο το πρόθεμα, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Αιγύπτου έχει κάτι παραπάνω από 6 εκατομμύρια πληθυσμό) που προσφέρουν άπλετες ευκαιρίες για βουτιές σε καθαρά νερά, η Αλεξάνδρεια έχει τέλειες, αμμουδερές παραλίες, δημόσιες και ιδιωτικές με εξαιρετικά χαμηλό αντίτιμο εισόδου.

Στις αγαπημένες μας, η παραλία Στάνλεϊ (είσοδος 20 αιγυπτιακές λίρες, κάτι λιγότερο από 0,50€) κάτω από την σούπερ εντυπωσιακή γέφυρα με το ίδιο όνομα, έχει χρυσαφένια αμμουδιά, τέλεια γαλαζοπράσινα νερά, και πλαστικά τραπεζάκια με καρέκλες αντί για ξαπλώστρες, τα οποία δεν χρεώνονται έξτρα –πληρώνεις μόνο ό,τι πάρεις, που μπορεί να είναι τσάι, καφές, χυμοί, αναψυκτικά, ή και απλά νερό.

@in2life_gr Μπορεί εδώ να κάνει ακόμα κρύο, αλλά το καλοκαίρι είναι μόνο δύο ώρες με το αεροπλάνο μακριά #αιγυπτος #παραλια #αλεξανδρεια #καλοκαιρι #ταξιδι #in2life ♬ Such A Beautiful Day - World Funk Orchestra & Nubian Li & Bobi Wine

Οφείλουμε να προειδοποιήσουμε ότι η Μεσόγειος είναι εξαιρετικά κρύα θάλασσα (με τα ελληνικά μας δεδομένα, μιλάμε για θερμοκρασίες ποταμιού) και ότι οι Αιγύπτιες μπαίνουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία στην θάλασσα με τα ρούχα, και με τις μαντήλες τους. Θα δεις και γυναίκες με μαγιό, εκείνες που δεν φορούν μαντήλες ούτε στον δρόμο (*) θα είναι όμως λίγες, και με μαγιό ολόσωμα, όχι μπικίνι –ολόσωμα λέγοντας, αυτά της δύσης, πλάτη έξω κλπ, όχι κάτι συντηρητικότερο. Οι άνδρες εννοείται βερμούδες –speedo και κοντά σορτσάκια ούτε κατά διάνοια.

(*) Είναι δημοκρατική πόλη η Αλεξάνδρεια, και στον δρόμο και σε μπαρ και εστιατόρια θα δεις παρέες μεικτές, γυναίκες με μαντήλες και άλλες χωρίς. Ισχύει βέβαια κι εδώ, όπως και σε όλη την Αίγυπτο, ο άγραφος κανόνας ώμοι και γόνατα καλυμμένα, παντού εκτός από την παραλία. Με τζιν ή οποιοδήποτε άλλο παντελόνι και t-shirt είσαι μια χαρά, ραντάκια, σορτσάκια και λοιπά σε –άκια άφησέ τα σπίτι. Δεν θα σε μαζέψει το Ηθών, δεν είσαι στο Ιράν, αλλά θα είσαι αγενής και θα ξεχωρίζεις σαν τη μύγα μες στο γάλα.

Πού (και τι) θα φας

Ως πόλη που κοιμάται και ξυπνά στην αγκαλιά της Μεσογείου, η Αλεξάνδρεια ζει και αναπνέει για το ψάρι, που ψήνεται κυρίως σε κάρβουνα, και τα θαλασσινά, στη συντριπτική πλειοψηφία τους στο τηγάνι. Θα βρεις, εννοείται και όλη την παραδοσιακή αιγυπτιακή κουζίνα, φοβερά και τρομερά φαλάφελ, κεμπάπ, σις ταβούκ που είναι βασικά σουβλάκι κοτόπουλο, κούσαρι (ένα πιάτο ποίημα της arte povera, με ρύζι, ζυμαρικά, ρεβύθια και αριστουργηματική σως), φούλια και πάει λέγοντας, αλλά και πολλές δημιουργικές κουζίνες που τα παντρεύουν όλα αυτά με ευρωπαϊκές και μεσογειακές επιρροές.

Για ολόφρεσκο ψάρι και θαλασσινά, θα πας γραμμή στο White & Blue στον Ελληνικό Ναυτικό Όμιλο (δες εδώ μενού σε άπταιστα ελληνικά) αλλά θα πάρεις πρώτα τηλέφωνο, για να σου κρατήσουν ένα από τα έξω τραπέζια που έχουν συγκλονιστική θέα στην θάλασσα και την πόλη. Με φρέσκο ψάρι του κιλού ψημένο στα κάρβουνα, γαρίδες, καλαμαράκια, σαλατικά και παρελκόμενα, μαζί με κρασί, θα δώσεις μάξιμουμ 25€ το άτομο.

Τραπεζάκια έξω στο White & Blue

Δημιουργική κουζίνα με ευρωπαϊκές επιρροές και αριστοτεχνικά ψημένες κοπές κρέατος θα δοκιμάσεις σε δύο πανέμορφους χώρους στο κέντρο, τα ιστορικά Αστέρια και το Jeeda’s, (λογαριασμός με κρασί σε αμφότερα γύρω στα 15€) ενώ για πιο κάζουαλ ψάρι και θαλασσινά θα πας στην Καλλιθέα και στο Farag (περί τα 10€ το άτομο). Σε τέλειο σημείο, σε μια προβλήτα επάνω στην παραλία Στάνλεϊ, απλώνει τα τραπέζια του το Murano που σερβίρει καφέδες, πρωινά, και ευρωπαϊκά γεύματα (σκέψου ζυμαρικά, πιάτα με κοτόπουλο, μπέργκερ, club sandwich και τέτοια) σε τιμές που δεν ξεπερνούν τα 6-7€ το άτομο.

Για γλυκό οπωσδήποτε Τριανόν, πήγαινε κι ο Καβάφης εκεί, και στο παρακείμενο Delices ενώ πρωινά, μπραντσο-ειδή, σάντουιτς και μεζέδια για τσιμπολόγημα θα βρεις στο καταπληκτικό Teatro Eskendria, που έχει μια εσωτερική αυλίτσα χάρμα οφθαλμών, στην οποία μπορείς να καθίσεις και απλά για καφέ, από νωρίς το πρωί ως αργά το βράδυ. Σημείωσε μόνο πως δεν σερβίρει αλκοόλ.

Το Teatro Eskendria

Πού (και τι) θα πιείς

Κόντρα σε ό,τι έχεις ίσως ακούσει, το αλκοόλ στην Αλεξάνδρεια ρέει άφθονο. Ο μόνος περιορισμός είναι πως δεν μπορείς να πιείς μια μπύρα αραχτός/η στα πεζούλια της παραλίας χαζεύοντας το ηλιοβασίλεμα, καθότι ο νόμος απαγορεύει την κατανάλωση αλκοόλ σε δημόσιους χώρους. Υπάρχουν, όμως, μια χαρά μπαράκια για αυτή την δουλειά –στα δικά μας αγαπημένα, το Nyx, το Cap d’Or και το Spitfire– που παίζουν ωραίες, ροκ κατά βάση, μουσικές και σερβίρουν ό,τι πίνεις και στην Αθήνα, ρούμια, ουίσκια, κοκτέιλ και σφηνάκια τεκίλας που έρχονται κερασμένα όταν το κέφι ανάβει. Οι τιμές είναι κι εδώ ασυναγώνιστες, στα 2-3€ το ποτό.

Το Nyx είναι από τα μπαρ που σε καταλαβαίνουν...

Στα εστιατόρια, που σερβίρουν επίσης στη συντριπτική πλειοψηφία τους αλκοόλ, αξίζει να δοκιμάσεις το τοπικό κρασί Omar Khayyam, που καλλιεργείται σε αμπελώνες κοντά στην Αλεξάνδρεια, και τις αιγυπτιακές μπύρες Stella (απλή συνωνυμία με τη βέλγικη συνονόματή της) και Sakkara. Τα περισσότερα εστιατόρια στο κέντρο τιμούν και τον διεθνή αμπελώνα, με γαλλικές κατά βάση ετικέτες.

Πού θα μείνεις

Αν το μπάτζετ και η περίσταση το σηκώνουν, στο αριστουργηματικό Le Metropole: 4άστερο ξενοδοχείο που στεγάζεται σε ένα ιστορικό κτίριο του 1904, αλλοτινά γραφεία της τοπικής εταιρείας ύδρευσης όπου δούλευε ο Καβάφης (ζήτα τη σουίτα 310, ήταν το γραφείο του) με το εστιατόριο στην ταράτσα –όπου σερβίρεται ως τις 11.00 ένα βασιλικό πρωινό– να αγναντεύει από ψηλά όλη την πόλη και την θάλασσα. Τα δίκλινα με μπαλκόνι φάτσα θάλασσα ξεκινούν από 130€, αν συμβιβάζεσαι με θέα στην πόλη, 100€. Στην τιμή περιλαμβάνεται το πρωινό, και απογευματινό απεριτίβο με κρασιά, σαντουϊτσοειδή και καναπεδάκια. Το δε σημείο, σχεδόν επάνω στην Κορνίς, είναι ιδανικό για να πηγαίνεις παντού με τα πόδια, από τη Βιβλιοθήκη στα μπαρ του κέντρου και από το σπίτι του Καβάφη στο Κάστρο.

Η θέα στην Κορνίς και στην θάλασσα από το δωμάτιο του Le Metropole

Εννοείται πως θα βρεις και πολλές οικονομικές επιλογές, σαν τα Grey l studio apartments (45€ το superior δίκλινο), Downtown Sea View Suites (48€ το διαμέρισμα για δύο άτομα) και το κεντρικότατο Cherry Maryski (από 32€ το δίκλινο).

Πώς θα πας εκεί (και πώς θα μετακινείσαι)

Απευθείας πτήσεις Αθήνα-Αλεξάνδρεια έχει από Ιούνιο μέχρι Σεπτέμβριο η Aegean, σε τιμές που ξεκινούν από 170€ πήγαινε-έλα.

Αν πας πρώτα στο Κάιρο για να δεις τις Πυραμίδες και το ολοκαίνουριο, αριστουργηματικό Αιγυπτιακό Μουσείο, θα πάρεις το (σύγχρονο, πεντακάθαρο και γρήγορο) τραίνο από τον Σταθμό Ραμσή, που θα σε φέρει στην Αλεξάνδρεια σε δυόμιση ώρες, με εισιτήριο 33€ το άτομο one way. Για την επιστροφή, στο ξενοδοχείο σου μπορούν να σου κανονίσουν μεταφορά με αυτοκίνητο ιδιωτικής εταιρείας στο αεροδρόμιο του Καΐρου (τρεις ώρες, στην θεαματική Εθνική Οδό που διασχίζει την έρημο) με κόστος 70 δολάρια, ήτοι περίπου 64€, όσα πάνω-κάτω στοιχίζει και το τραίνο για δύο άτομα.

Για τις μετακινήσεις σου μέσα στην Αλεξάνδρεια, η Uber είναι δημοφιλέστατη, πάμφθηνη (για καμία διαδρομή δεν δώσαμε πάνω από 1,50€) και σούπερ αξιόπιστη.