Grand Egyptian Museum: Ο απόλυτος οδηγός για το ολοκαίνουριο Μουσείο του Καΐρου

Το παλιό Αιγυπτιακό Μουσείο στεγάζεται σε ένα εμβληματικό ροζ κτίριο του 1897 στην πλατεία Ταχρίρ, στο κέντρο του Καΐρου. Φιλοξενεί περισσότερα από 120.000 εκθέματα, που αφηγούνται μια ιστορία εξίμισι χιλιάδων χρόνων. Ο θρύλος λέει πως αν κοιτάξεις το καθένα για ένα λεπτό, θα χρειαστείς ένα μήνα για να τα δεις όλα. Αυτό, κάποιος στη Γαλλία είχε το θράσος να το αποκαλέσει «αποθήκη». Ακούγοντάς τον, ο Φαρούκ Χόσνι, ζωγράφος και τότε Υπουργός Πολιτισμού της Αιγύπτου, συνέλαβε την ιδέα για ένα νέο μουσείο, που θα επισκίαζε όλα τα άλλα. Τριάντα χρόνια αργότερα, το αποτέλεσμα είναι ο ορισμός του «εντάξει είμαστε τώρα;».

Καλωσήρθατε στο GEM

Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο, Grand Egyptian Museum, για τους φίλους GEM, από τα αρχικά του. Gem όπως διαμάντι, όνομα και πράγμα, το μεγαλύτερο αρχαιολογικό μουσείο του κόσμου βρίσκεται στην Γκίζα, ακριβώς απέναντι από τις Πυραμίδες. Η θέα τους από τις γιγάντιες τζαμαρίες του είναι υλικό για τα όνειρά σου. Μια περιπατητική διαδρομή μήκους δύο χιλιομέτρων θα συνδέει σύντομα το μουσείο με την μεγάλη πυραμίδα του Χέοπα. Η σύνδεση, βέβαια, υπάρχει ήδη και προτού αυτή ολοκληρωθεί: Τα πάντα στο Gem είναι πυραμιδένια, από την αλαβάστρινη είσοδο και τα σχήματα στην πρόσοψη, μέχρι το πέτρινο υπόστρωμα του καναλιού που κυλά στην αυλή, συμβολίζοντας τον Νείλο.

Ο μοναδικός κρεμαστός οβελίσκος στον κόσμο σε υποδέχεται στο προαύλιο, πάνω από κατάμαυρες γρανιτένιες στήλες στις οποίες είναι χαραγμένο το όνομα της Αιγύπτου σε όλες τις γλώσσες του μικρού μας πλανήτη. «Μάνα του κόσμου» το λένε χαϊδευτικά το Κάιρο, κι είναι ανθρωποκεντρικό το μεγάλο μουσείο του, σχεδιασμένο για να το ζεις, όχι απλά για να το βλέπεις.

Θα το καταλάβεις, σε σημεία όπως η εμβληματική Μεγάλη Σκάλα με τα υποβλητικά φωτισμένα αγάλματα των Φαραώ, που σε προσκαλεί κάθε λίγα μέτρα να καθίσεις σε ξύλινους πάγκους για να χαζέψεις τον Τούθμωσι και τον Αμένοφι από κάθε πιθανή και απίθανη γωνία, στο διαδραστικό Μουσείο των Παιδιών, στο διασκεδαστικό Κυνήγι του Θησαυρού που απευθύνεται και σε μεγάλους, στα photo booths όπου θα βγάλεις δωρεάν σέλφι και θα σ’ την στείλουν απευθείας στο email σου, στις προβολές επαυξημένης πραγματικότητας σε διάφορα σημεία του μουσείου, στις απτικές απεικονίσεις που συνοδεύουν την γραφή Braille για να μπορούν οι τυφλοί να ψηλαφίσουν και να καταλάβουν τα αγάλματα, τα πυραμίδια, τις σφήκες και τους θεούς. Στο Gem η αρχαία Ιστορία δεν είναι ιερό τοτέμ. Είναι το δώρο της Αιγύπτου στον κόσμο, κι όπως κάθε δώρο μπορείς να το πιάσεις, να το ανοίξεις, να παίξεις, να το χαρείς.

Τι θα δεις στο GEM

Μιάμιση ώρα έχει μεσολαβήσει από τη στιγμή που περάσαμε την είσοδο του μουσείου μέχρι να φτάσουμε στον κυρίως εκθεσιακό χώρο. Κι είναι λογικό: Έχουν προηγηθεί οι αυλές, ο κρεμαστός οβελίσκος, το γιγαντιαίο άγαλμα του Ραμσή με το ιλιγγιώδες ύψος των 11 μέτρων του, που πατά σε μια υδάτινη επιφάνεια στο φουαγιέ του μουσείου, και μετά η Σκάλα (ναι, κεφαλαίο Σ) με τα αγάλματα, τις σαρκοφάγους, τους οβελίσκους, τις σφήκες, και τα 148 σκαλοπάτια της. Δύο κυλιόμενοι διάδρομοι ανεβοκατεβαίνουν στο πλάι της, αν θέλεις να την δεις σε fast forward ανεβαίνοντας, και μετά να πάρεις τον χρόνο σου να την κατέβεις, ή το ανάποδο.

Η Σκάλα καταλήγει (θα το καταλάβεις από τα επιφωνήματα που ακούγονται όσο πλησιάζεις στην κορυφή της) σε ένα πλάτωμα με πανοραμική θέα στις Πυραμίδες και στην έρημο που απλώνεται μπροστά τους. Μαρμάρινα πεζούλια έχουν τοποθετηθεί στρατηγικά σε όλο το μήκος, γιατί αποκλείεται να μην θέλεις να καθίσεις να χαζέψεις το υπερθέαμα πριν περάσεις στον κυρίως εκθεσιακό χώρο.

Οι αίθουσές του, 12 σε αριθμό, είναι αριστοτεχνικά μοιρασμένες σε δύο άξονες: Ο οριζόντιος αντιστοιχεί στις χρονολογικές περιόδους (προϊστορία και Παλαιό Βασίλειο, περίπου από το 3100 ως το 2200 π.Χ., Μεσαίο Βασίλειο, από το 2040 ως το 1782 π.Χ., Νέο Βασίλειο, από το 1570 ως το 1069 π.Χ. και Ελληνορωμαϊκή Περίοδος, ξέρεις πότε) και ο κάθετος τις χωρίζει σε Ανθρώπους, Βασιλιάδες και Θεούς –ή, κατά το επισημότερο, Κοινωνία, Βασιλεία και Πεποιθήσεις.

Έτσι, αν σε ενδιαφέρουν για παράδειγμα μόνο οι θεοί και οι μούμιες, το παίρνεις όλο ευθεία και βλέπεις τις αίθουσες 3, 4, 9 και 10. Αν σε νοιάζει μόνο η εποχή των Πυραμίδων, τις 1, 2 και 3. Αν θέλεις να τα δεις όλα, ακολουθείς την κανονική αρίθμηση και κάνεις ζιγκ ζαγκ, ξεκινώντας από την Κοινωνία του 2700 π.Χ. και καταλήγοντας σε εκείνη των Ρωμαίων. Σε αυτή την δεύτερη περίπτωση, υπολογίζεις ένα γεμάτο 4ωρο, χωρίς να διαβάσεις τα πάντα. Οι επεξηγηματικές πινακίδες, στα αγγλικά και τα αραβικά, είναι άψογες, σύντομες και κατανοητές, χωρίς τεχνικούς όρους και δυσνόητες έννοιες, και δεν παίρνουν ποτέ περισσότερο από ένα λεπτό ανάγνωσης.

Γιατί λένε ότι δεν έχει ανοίξει ολόκληρο το GEM ακόμα;

Γιατί λείπουν, προς το παρόν, δύο βασικά πράγματα: Ο Τουταγχαμών και ο θησαυρός του, που παραμένουν στο παλιό μουσείο στην Πλατεία Ταχρίρ, και το Πλοίο του Χέοπα, που είναι με τα 43 μέτρα του μήκους του και τα 4.600 χρόνια της ηλικίας του, το αρχαιότερο και σπουδαιότερο ξύλινο κειμήλιο που έχουμε ως ανθρωπότητα. Αυτό έχει έρθει, βρίσκεται ήδη στο GEM, αλλά το ξεχωριστό κτίριο στο οποίο φιλοξενείται θα ανοίξει για το κοινό μετά τα επίσημα εγκαίνια, που θα γίνουν τον Ιούλιο του 2025.

Γιατί είναι τόσο σημαντικός ο Τουταγχαμών;

Γιατί ο τάφος του είναι ο μοναδικός που βρέθηκε ασύλητος, με περισσότερα από 5.000 συγκλονιστικά αντικείμενα που περιλαμβάνουν από τον χρυσό του θρόνο και την εξίσου χρυσή του μάσκα μέχρι μια τούφα από τα μαλλιά της γιαγιάς του, και από τις ληκύθους που περιέχουν ακόμα την καρδιά και τα πνευμόνια του μέχρι τα 130 μπαστούνια με τα οποία τον έθαψαν. Ήταν ανάπηρος ο Τουταγχαμών, τα χρειαζόταν για να περπατά στον κάτω κόσμο. Kι ήταν παιδί όταν ανέβηκε στον θρόνο, στα 9 του μόλις χρόνια, κι εξίσου παιδί όταν πέθανε, στα 19 του. Πολλά από τα αντικείμενα του τάφου του θα εκτεθούν για πρώτη φορά (στο παλιό μουσείο δεν χωρούσαν) σε μια αίθουσα του Gem σχεδιασμένη έτσι όπως ήταν ο τάφος του το 1922, που τον ανακάλυψε ο Βρετανός αρχαιολόγος Howard Carter, μην πιστεύοντας στα μάτια του. Προβολές επαυξημένης πραγματικότητας και virtual reality θα συνοδεύουν τα εκθέματα και θα αφηγούνται την ιστορία του παιδιού-βασιλιά που διοικούσε την Αίγυπτο το 1332 π.Χ.

Πόσο κάνουν τα εισιτήρια, και τι ώρες είναι ανοιχτό το μουσείο;

Το GEM είναι αυτή τη στιγμή επισκέψιμο Τετάρτες και Σάββατα από τις 8.30 το πρωί ως τις 22.00 το βράδυ, και όλες τις άλλες μέρες 8.30-19.00. Τελευταία είσοδος καθημερινές στις 17.00, Τετάρτες και Σάββατα στις 20.00. Τα εισιτήρια κάνουν 1.270 αιγυπτιακές λίρες, που είναι περίπου 22€. Για παιδιά έως 12 χρονών και φοιτητές 10€. Αν θέλεις, τα κλείνεις ηλεκτρονικά από εδώ και τα τυπώνεις σπίτι, δεν είναι όμως απαραίτητο, οι ουρές στα ταμεία είναι μικρές και το GEM είναι έτσι σχεδιασμένο που δεν θα γίνεται sold out ποτέ.

Πώς θα πάω από το Κάιρο στο GEM;

Με Uber. Φτηνή, γρήγορη και αξιόπιστη, θα σου κοστίσει κάπου μεταξύ 3€ και 5€ για μια διαδρομή που διαρκεί από 20 μέχρι 45 λεπτά, αναλόγως κίνησης, από την Πλατεία Ταχρίρ. Φεύγοντας από το GEM, οι ταξιτζήδες σε μια πιάτσα αντίστοιχη με εκείνη του λιμανιού του Πειραιά θα προσπαθήσουν να σε πείσουν ότι δεν επιτρέπεται να έρθει Uber στο μουσείο να σε πάρει, μην τσιμπήσεις, βγες στον δρόμο και περίμενε κανονικά τον οδηγό σου όπως θα έκανες οπουδήποτε αλλού.

Αν πάρεις ταξί αντί για Uber, συμφωνείς υποχρεωτικά την τιμή από πριν –η αρχική που θα σου προτείνουν είναι γύρω στα 40€, το παζάρι τη ρίχνει μέχρι και τα 20€. Ναι, είναι 4-5 φορές πάνω από την Uber, γι’ αυτό επιμένουν. Στο πλάνο Giza 2030 είναι το (γρήγορο και αξιόπιστο) μετρό του Καΐρου να φτάσει κάποια στιγμή στο GEM, αλλά αυτό θα αργήσει.

Με φαγητό τι κάνουμε;

Ένα μικρό εμπορικό κέντρο θα βρεις στο κεντρικό κτίριο του GEM, με μαγαζιά, café και εστιατόρια που απλώνουν τραπεζάκια σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. Από διεθνείς αλυσίδες τύπου Starbucks μέχρι την τοπική, κοσμαγάπητη Zooba, όλα έχουν μια χαρά τιμές. Δικό μας αγαπημένο το Beano’s, που απλώνει τα τραπέζια του στο αίθριο, κάτω από ένα ακόμα επιβλητικό άγαλμα του Ραμσή, και φτιάχνει τον καλύτερο κρύο καφέ που ήπιαμε στην Αίγυπτο, και ενδιαφέροντα πρωινά, brunch και σάντουιτς. Για να έχεις μια τάξη μεγέθους, 5€ κοστίζουν τα scrambled αυγά με σολομό και αβοκάντο, που είναι το ακριβότερο πιάτο του μενού.

Φοράμε κάτι συγκεκριμένο;

Η Αίγυπτος δεν είναι Ιράν, και νόμοι που να επιβάλλουν συγκεκριμένα ρούχα δεν υπάρχουν. Παρόλα αυτά, σορτσάκια και κοντές φούστες στον δρόμο δεν θα δεις, ούτε άνδρες με βερμούδες, οπότε ακολουθώντας τον νούμερο ένα ταξιδιωτικό κανόνα που λέει «όταν είσαι στη Ρώμη, κάνε ό,τι κάνουν οι Ρωμαίοι» θα σου πούμε ότι με t-shirt και τζιν ή οποιοδήποτε άλλο παντελόνι, είσαι μια χαρά. Ο γενικός κανόνας είναι καλυμμένοι ώμοι και γόνατα, οπότε ραντάκια και βερμούδες τα αποφεύγεις, όχι μόνο για να μην ξεχωρίζεις σαν τη μύγα μες στο γάλα, αλλά και επειδή η ζέστη της ερήμου χρειάζεται ύφασμα να απορροφάει τον ιδρώτα, είναι μύθος το «περισσότερο εκτεθειμένο δέρμα=περισσότερη δροσιά».

Το GEM σε αριθμούς

22 χρόνια μεσολάβησαν από τη στιγμή που ο τότε πρόεδρος της Αιγύπτου Χόσνι Μουμπάρακ έβαλε τον θεμέλιο λίθο μέχρι το πρώτο άνοιγμα του μουσείου στον κόσμο.

1.557 αρχιτεκτονικά γραφεία από 83 χώρες κατέθεσαν προτάσεις στον διεθνή διαγωνισμό που προκηρύχθηκε το 2003 για τον σχεδιασμό του GEM, και ο οποίος πέρασε στην Ιστορία ως ο μεγαλύτερος που έγινε ποτέ.

Το 1999, μόλις τέσσερα χρόνια νωρίτερα, είχε ιδρυθεί η ιρλανδική Heneghan Peng Architects που κέρδισε τον διαγωνισμό, σοκάροντας όλο τον κόσμο. Το αποτέλεσμα τους δικαίωσε.

3.298 είναι τα χρόνια του Ραμσή που σε υποδέχεται στην είσοδο του κεντρικού κτιρίου, 82 τόνοι το βάρος του, 11 μέτρα το ύψος του.

6 χρόνια περίμενε μόνος του εδώ να ανοίξει το μουσείο, αφότου μετακινήθηκε από την πλατεία που έχει το όνομά του, στο κέντρο του Καΐρου.

88 εκθέματα καταλαμβάνουν την Μεγάλη Σκάλα του μουσείου, κυρίως φαραωνικά αγάλματα, αλλά και σφήκες, σαρκοφάγοι, πυραμίδια και οβελίσκοι.

18.000 είναι τα αντικείμενα που εκτίθενται συνολικά, από τη συλλογή του GEM που αριθμεί περίπου 50.000.

8 μήνες σχεδιασμού χρειάστηκαν για να μεταφερθεί εδώ το εξαιρετικά εύθραυστο πλοίο του Χέοπα (θυμίζουμε ότι είναι το αρχαιότερο ξύλινο έκθεμα στον κόσμο, με μήκος που φτάνει τα 43 μέτρα) από το μουσείο όπου βρισκόταν, 7 χιλιόμετρα μακριά. Η μεταφορά διήρκεσε 3 μέρες.

Σε 90.000 τετραγωνικά μέτρα απλώνεται το μουσείο, κι αυτά είναι 17.000 περισσότερα από του Λούβρου, που κατείχε μέχρι πρότινος τον τίτλο του μεγαλύτερου μουσείου στον κόσμο.

430.000 τετραγωνικά μέτρα καταλαμβάνει συνολικά όλο το συγκρότημα του GEM, που περιλαμβάνει, εκτός από το μουσείο, συνεδριακά κέντρα, βιβλιοθήκες, χώρους αποθήκευσης, συντήρησης και έρευνας, και αίθουσες περιοδικών εκθέσεων.

300 εκατομμύρια δολάρια ήταν το αρχικό δάνειο που ενέκρινε η Τράπεζα της Ιαπωνίας για το GEM.

Σε κάτι παραπάνω από 1 δισεκατομμύριο ανήλθε το τελικό του κόστος.

@in2life_gr Το Grand Egyptian Museum είναι λόγος από μόνο του να φύγεις με τους φίλους σου για Κάιρο #grandegyptianmuseum #αιγυπτος #κάιρο #ταξιδι #in2life #πυραμιδες #καιρο ♬ Arabian Night - Babadi music