«Τα πάντα είναι ζήτημα χρόνου. Ο χρόνος είναι ο δημιουργός και ο καταστροφέας μας. Ο χρόνος είναι η πηγή της δυστυχίας και της ευτυχίας μας». Ο σπουδαίος Νίκος Κούρκουλος μέσα από τα δικά του λόγια.
γράφει:
Εγώ «συναντήθηκα» με το θέατρο διαβάζοντας κάποια βιβλία που έπεσαν τυχαία στα χέρια μου. Δεν είχα πάει ποτέ στο θέατρο ως παιδί. Ούτε οι γονείς μου είχαν πάει, γιατί δεν τους έμενε καιρός από τον αγώνα της επιβίωσης που λέγαμε πριν. Και οι γονείς μας δεν είχαν να επιβιώσουν μόνον αυτοί αλλά να βρουν τρόπο να επιβιώσουμε κι εμείς, τα παιδιά τους τέσσερα αγόρια. Τι να προλάβει να πρωτοκάνει ο πατέρας μου; Να πάει το πρωί να ξυρίσει τον κύριο Σαρίδωνα. Γιατί ο πατέρας μου, πρέπει να σας πω, ήταν ένας σταρ κουρέας, ήταν ο γνωστός Αλκις… Γνωστός σε πάρα πολύ κόσμο και καλό κόσμο, που τον αγαπούσε πολύ. Ξυπνούσε έξι η ώρα το πρωί για να πάει στον κύριο «Χ», ο οποίος ήθελε να τον ξυρίσει στο σπίτι. Προτού ανοίξει το μαγαζί του είχε να κάνει τέσσερα ξυρίσματα και δυο κουρέματα. Τίποτε στη ζωή δεν είναι τυχαίο. Κάποια στιγμή λοιπόν έπεσαν ένα-δυο βιβλία στα χέρια μου και είπα: «Τι είναι αυτό…». Από εκείνη τη στιγμή ξεκίνησε η αναζήτηση.
Δεν προσπάθησα ποτέ εγώ να γίνω σταρ. Δεν γίνεσαι σταρ. Δεν λες θα ξεκινήσω και θα αγωνιστώ για να γίνω σταρ. Το κοινό σε δέχεται ή δεν σε δέχεται. Σε κάνει το κοινό σταρ ή όχι.
Βεβαίως δεν βρισκόμαστε στην Αμερική όπου το star system βασιλεύει. Δεν μου άρεσε ποτέ να είμαι ο σταρ στις κοσμικές στήλες. Εγώ αυτό που λάτρεψα είναι το θέατρο.
Ήθελα να γίνω καλός ηθοποιός κι αυτό προσπάθησα από την αρχή. Αυτό λάτρεψα, το θέατρο. Στον κινηματογράφο πέρασα από το θέατρο. Μπορεί λίγος κόσμος να το ξέρει αυτό, αλλά εγώ έτσι πέρασα: από το θέατρο στον κινηματογράφο.
Ο Φίνος, αυτός ο πατέρας του ελληνικού κινηματογράφου -τον λάτρεψα και εξακολουθώ να τον θυμάμαι- με φώναξε για να κάνω τον ”Κατήφορο”. Είχα την πρώτη μου μεγάλη επιτυχία κι από εκεί το πράγμα πήγε μόνο του.
Θέλω να πω και κάτι άλλο που ίσως είναι άγνωστο και παράξενο. Το είπε πρώτος ο Ντίντης Καρύδης, δεν το είχα αντιληφθεί εγώ: ότι άρχισαν να γράφονται σενάρια για άντρες, από την εποχή που εγώ πρωταγωνιστής/σταρ (ό,τι θες πες) στον κινηματογράφο. Δεν ζήτησα να γίνω σταρ. Έγινα. Ήρθε η μία ταινία με την άλλη.
Η δική μου ζωή είναι το θέατρο- δεν ξέρω ακριβώς πώς θα το δώσεις αλλά θα σου ακριβώς τι νιώθω γιατί σου έχω εμπιστοσύνη: Η Μαριάννα η Λάτση έχει λεφτά. Τα λεφτά αυτά είτε του Λάτση είναι είτε δικά της ανήκουν σ’ αυτούς. Εγώ αυτά τα λεφτά δεν τα χρησιμοποιώ για να κάνω δική μου δουλειά στο θέατρο. Εγώ θέλω τα δικά μου λεφτά για να κάνω δουλειά στο θέατρο. Καταλαβαίνεις ποιος είμαι; Δεν μ’ ενδιαφέρει τι αντίληψη επικρατεί έξω.
Έγινα σταρ του κινηματογράφου γιατί έτυχε να γίνω. Η αγάπη μου όμως ήταν το θέατρο. Παράλληλα με εκείνες τις ταινίες εγώ έπαιζα “Μάρκο Αντώνιο”, έπαιζα μαζί με το δάσκαλό μου, τον Μάνο Κατράκη. Αργότερα ερχόταν να δει τον σταρ και εγώ έπαιζα Κάφκα. Ήμουνα μια παγίδα.
Ο ένας άνθρωπος που ακουμπάω είναι ο γιος μου ο Άλκης – ανήκει στη γενιά της αλήθειας. Αυτός δεν διστάζει να μου ασκήσει την πιο σκληρή κριτική. Και ευτυχώς που είναι έτσι. Η Μαριάννα σίγουρα είναι ένα πρόσωπο που τολμάει να μου πει την αλήθεια. Παλιότερα ήταν η γυναίκα μου…Όσο για το πού ακουμπάω: στον εαυτό μου.
Δεν ξέρω τι θα γίνει άμα λυγίσω, αλλά εκεί ακουμπούσα πάντα. Αλλιώτικα δεν θα τα έβγαζα πέρα. Ήταν δύσκολες εποχές. Δεν είχαμε να φάμε σπίτι. Ήταν Κατοχή. Ψάχναμε το φασόλι μέσα στο ζουμί και δεν το βρίσκαμε. Αναγκάστηκα να πάω στο νυχτερινό γυμνάσιο – το πρωί δούλευα. Ήταν ανάγκη για την επιβίωση.
Δεν αντέχω να μην είμαι ερωτευμένος. Είμαι ερωτευμένος ακόμη και με τα παπούτσια που φοράω. Αν πάψω να είμαι ερωτευμένος μαζί τους, παύω να τα φοράω. Τα χαρίζω, ας πούμε.
Νομίζω πάντως ότι ο έρωτας είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό στη ζωή του ανθρώπου, ίσως το σημαντικότερο, το παν.
Δεν μπορώ να πω το γιατί. Λέω όμως αυτό που νιώθω… Τώρα που το ξανασκέφτομαι βέβαια μπορώ να δώσω μια απάντηση σ’ αυτό το «γιατί»… Γιατί όταν είσαι ερωτευμένος τα ίδια πράγματα είναι διαφορετικά. Δεν κάνεις, ας πούμε, τον ίδιο έρωτα όταν είσαι ερωτευμένος με τον άνθρωπο που είσαι μαζί του· είναι άλλος έρωτας αυτός και διαφέρει από τον έρωτα που κάνεις όταν δεν είσαι ερωτευμένος. Το να είσαι ερωτευμένος είναι μια φοβερή έκτη αίσθηση. Είναι η μόνη κατάσταση όπου αρκείσαι στο να δίνεις από τον εαυτό σου χωρίς να σκέφτεσαι να πάρεις τίποτε. Εγώ έτσι νιώθω όταν είμαι ερωτευμένος… Νιώθω ξαφνικά την ανάγκη να δώσω χωρίς να με απασχολεί τι θα πάρω. Και νομίζω ότι η μεγαλύτερη ικανοποίηση σε έναν άνθρωπο είναι το να δίνει, όχι το να παίρνει. Για παράδειγμα, χαίρομαι πολύ όταν μου κάνουν δώρα περισσότερο όμως χαίρομαι όταν κάνω εγώ δώρα.
Όλοι οι άνθρωποι όταν παλεύουν με τη ζωή κάποια στιγμή καλούνται για να επιβιώσουν να πουλήσουν την ψυχή τους στον διάβολο. Αλλά αν πουλήσεις μια φορά την ψυχή σου στον διάβολο, τη χάνεις για πάντα. Μπορεί να κερδίσεις χίλια άλλα, τι να τα κάνεις όμως χωρίς ψυχή; Αυτή είναι μια πολύ επικίνδυνη στιγμή στον αγώνα της ζωής… Όταν αγωνίζεσαι πολλαπλασιάζεις τη δύναμή σου για να νικήσεις… Όταν ο αγώνας τελειώσει, τότε κάνεις τις προσθέσεις σου και τις αφαιρέσεις σου και βλέπεις ότι δεν έχει νόημα τίποτε στη ζωή αν δεν σου έχει μείνει η ψυχή.
Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάποιος κανόνας, ο κάθε άνθρωπος αλλιώς ξεκινάει. Εχω συναντήσει, ας πούμε, ανθρώπους οι οποίοι έφτασαν κάπου επειδή από την αρχή είχαν ένα στόχο· είπαν «εγώ εκεί θα πάω… θα πετύχω αυτό», είτε αυτό είναι χρήμα είτε οτιδήποτε άλλο καλλιτεχνική επιτυχία, δόξα… Σ’ εμένα δεν έγινε τίποτε από όλα αυτά.
Aποσπάσματα από συνεντεύξεις του Νίκου Κούρκουλου στο Καλλιτεχνικό Καφενείο της ΕΡΤ, στον Θανάση Λάλα, στον Βασίλη Καββαθά για τον Ταχυδρόμο και στον Νίκο Χατζηνικολάου στο Ενώπιος Ενωπίω.
