Τι είναι η κρυοθεραπεία και πώς βοηθά;

Κρύο καιρός για… επιπλέον κρύο. Η κρυοθεραπεία σε διάφορες μορφές της χρησιμοποιείται ευρέως για την αντιμετώπιση διαφόρων καταστάσεων, ενώ τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερη δημοφιλία αποκτά η ολόσωμη κρυοθεραπεία, που χρησιμοποιείται ευρέως από αθλητές.

Μπορεί να σε βοηθήσει πραγματικά; Ας δούμε τα πράγματα αναλυτικά.

Τι είναι;

Η κρυοθεραπεία είναι μια τεχνική που εκθέτει το σώμα σου σε εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες για λίγα λεπτά. Μπορεί να εφαρμοστεί τοπικά, με διάφορους τρόπους, όπως παγοκύστες, μασάζ με πάγο, ψεκασμούς ψυκτικού υγρού κ.α., αλλά και ως ολόσωμη κρυοθεραπεία, η οποία θεωρείται πως προσφέρει καλύτερα αποτελέσματα και είναι αρκετά δημοφιλής τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα σε όσους ασκούνται συστηματικά.

Η ολόσωμη κρυοθεραπεία, πραγματοποιείται μέσα σε ένα μηχάνημα και διαρκεί από 1 έως και 3 λεπτά, με την θερμοκρασία να κυμαίνεται από -110 C˚ έως -180 C˚. Η διαδικασία αυτή διεγείρει τη ροή του αίματος, βελτιώνει την κυκλοφορία και πιστεύεται πως ενισχύει τις φυσικές διαδικασίες ανάρρωσης.

Αν και τα οφέλη για αρκετό κόσμο είναι άμεσα εμφανή μετά από μία συνεδρία, η τακτική χρήση της κρυοθεραπείας ενδείκνυται για μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Μάλιστα, πολλοί αθλητές ενσωματώνουν τη διαδικασία αυτή σε καθημερινή βάση κατά την προπονητική περίοδο για ταχύτερη ανάρρωση, με εντατικές συνεδρίες δύο φορές την ημέρα για δέκα ημέρες και στη συνέχεια συντήρηση μία φορά το μήνα.

Πώς λειτουργεί;

Δεν είναι σαφές πώς ακριβώς λειτουργεί η κρυοθεραπεία για τη μείωση του πόνου και του οιδήματος στις αρθρώσεις και τους μυς. Θεωρητικά, διεγείρει το συμπαθητικό νευρικό σύστημα και ενεργοποιεί την αντίδραση «μάχης ή φυγής» του σώματος, απελευθερώνοντας νοραδρεναλίνη — έναν νευροδιαβιβαστή και ορμόνη που, σύμφωνα με μελέτες, μπορεί να μειώσει τα σήματα πόνου. Παράλληλα, πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι η κρυοθεραπεία μειώνει το οξειδωτικό στρες και καταστέλλει τη φλεγμονή, ενισχύοντας την παραγωγή αντιφλεγμονωδών ουσιών. 

Όταν εκθέτεις το δέρμα και τους μύες σου στο κρύο, τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται, περιορίζοντας την περιφερειακή ροή του αίματος και μειώνοντας το οίδημα. Ωστόσο, λόγω του φαινομένου placebo, δεν είναι πάντα εφικτό να αποδειχθεί η πλήρης αποτελεσματικότητα της κρυοθεραπείας, αφού οι συμμετέχοντες γνωρίζουν ότι λαμβάνουν την ενεργή θεραπεία, κάτι που επηρεάζει την αμεροληψία των μελετών.

Τι οφέλη έχει;

Έρευνες έχουν δείξει ότι η ολόσωμη κρυοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία ή τη διαχείριση παθήσεων όπως:

* Χρόνιος πόνος στην μέση

* Κατάθλιψη, ως συμπληρωματική θεραπεία στα αντικαταθλιπτικά

* Ινομυαλγία για την ανακούφιση της κόπωσης και του μυοσκελετικού πόνου

*  Εμβοές

* Σκλήρυνση κατά πλάκας, ειδικά για τη διαχείριση της κόπωσης και για την ανακούφιση από τον πόνο πριν από τη φυσικοθεραπεία

* Παχυσαρκία

* Ρευματοειδής αρθρίτιδα

Για αρκετές από αυτές τις παθήσεις, οι μελέτες έδειξαν οφέλη μόνο μετά από αρκετές συνεδρίες κρυοθεραπείας, ωστόσο, οι μελέτες για το πώς η κρυοθεραπεία επηρεάζει αυτές και άλλες ιατρικές καταστάσεις συνεχίζονται ακόμη και απαιτείται περισσότερη έρευνα για να προσδιοριστεί πώς και εάν η ολόσωμη κρυοθεραπεία λειτουργεί πραγματικά για αυτές τις καταστάσεις και πόσο συχνά θα χρειαστεί να την κάνεις για επωφεληθείς. Ο FDA πάντως δεν έχει εγκρίνει την ολόσωμη κρυοθεραπεία για τη θεραπεία οποιασδήποτε ιατρικής πάθησης.

Άλλες μελέτες δείχνουν ότι η ολόσωμη κρυοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στον πόνο από αθλητικούς τραυματισμούς. Πιο συγκεκριμένα:

* Φλεγμονή. Η κρυοθεραπεία μπορεί να μειώσει τη θερμοκρασία του δέρματος και των μυών κάτι που βοηθά με στη μείωση του πόνου και του πρηξίματος. Το αποτέλεσμα είναι παρόμοιο με τη χρήση παγοκύστων.

* Ανάρρωση από την άσκηση. Η κρυοθεραπεία μπορεί να μειώσει τον πόνο μετά από μια προπόνηση, όμως δεν φαίνεται να βελτιώνει την απόδοση για την επόμενη προπόνηση. Ούτε μειώνει το μέγεθος της μυϊκής βλάβης που προκαλείται από την έντονη άσκηση.

* Προβλήματα στις αρθρώσεις. Η κρυοθεραπεία μπορεί να είναι χρήσιμη για την πάθηση του «παγωμένου ώμου», κατά την οποία ο ώμος κλειδώνει και δεν κινείται.

Υπάρχουν κίνδυνοι;

Οι κίνδυνοι της κρυοθεραπείας περιλαμβάνουν διάφορους σπάνιους αλλά σοβαρούς κινδύνους, όπως εγκεφαλική αιμορραγία σε άτομα με συγκεκριμένα προβλήματα υγείας, υψηλή αρτηριακή πίεση, σοβαρά κρυοπαγήματα, δερματικά εξανθήματα, καθώς και προσωρινή απώλεια μνήμης.

Άτομα με προβλήματα στην κυκλοφορία, καρδιοαναπνευστικά νοσήματα, κλειστοφοβία, ή άλλες ιατρικές καταστάσεις πρέπει να αποφεύγουν τη μέθοδο αυτή. Το υπερβολικό κρύο επίσης, μπορεί να επιδεινώσει υποκείμενες παθήσεις, επομένως είναι καλό να συζητήσεις με έναν γιατρό πριν την δοκιμάσεις.

Με πληροφορίες από WebMD, Healthline