Τον λόφο Κοπανά, όμως, δεν τον έχεις βολτάρει

Μια από αυτές τις ιστορίες που αποκαθιστούν την πίστη μας στην ανθρωπότητα εκτυλίχθηκε το περασμένο καλοκαίρι: Οι κάτοικοι των δήμων Βύρωνα και Δάφνης-Υμηττού ξεσηκώθηκαν ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του λόφου τους, και μετά από μια ατελείωτη δικαστική διαμάχη, που περιλάμβανε εφετείο, Άρειο Πάγο και τελικά την παρέμβαση της κυβέρνησης, δικαιώθηκαν και τον κέρδισαν πίσω. Αυτός ο λόφος, το όνομα του οποίου μπορεί να πήρε το μάτι σου να πρωταγωνιστεί μέσα στο χάος των καλοκαιρινών ειδήσεων, ήταν ο λόφος Κοπανά.

Γιατί τον λέμε έτσι;

Κοπανάς λεγόταν ο μικρός προσφυγικός συνοικισμός ανάμεσα στον Βύρωνα και την Ηλιούπολη, που φιλοξένησε κυρίως πρόσφυγες από την Κωνσταντινούπολη μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Σύμφωνα με τη Wikipedia, το όνομα το πήρε από τα ξύλα με τα οποία οι γυναίκες κοπανούσαν τα ρούχα που έπλεναν στο ρέμα που υπήρχε στην περιοχή. Πριν γίνει ο συνοικισμός η έκταση ανήκε στον Δήμο Αθηναίων, και αποτελούταν από αγρούς, στάνες και βοσκοτόπια. Όταν συστάθηκαν οι Δήμοι Βύρωνα και Υμηττού, η περιοχή του Κοπανά εντάχθηκε σε αυτούς, και το όνομα σήμερα επιβιώνει μόνο στον λόφο της.

Τι έχει να κάνουμε εδώ;

Καταρχάς από αυτό εδώ το σημείο η θέα στην χαώδη απεραντοσύνη της Αθήνας είναι μαγική –και ασυνήθιστη, καθότι βρίσκεται απέναντι από τα συνήθη σημεία… χαζέματος: Από εδώ φαίνονται η Ακρόπολη, ο Λυκαβηττός, οι διάφοροι πύργοι του βορρά (της Μεσογείων, της Πανόρμου, της Κηφισίας), οι αψίδες του ΟΑΚΑ και οι κορυφογραμμές του Αιγάλεω. Εδώ θα βρεις πεζούλια για να αράξεις με μπύρες και την Αθήνα στα πόδια σου, και ένα μάλλον απότομο χωμάτινο μονοπάτι που σκαρφαλώνει τον λόφο για ακόμα πιο… αφ’ υψηλού θέα.

Πιο άνετη είναι η πεζοπορία στην άλλη πλευρά του λόφου, δηλαδή από εδώ όπου τα μονοπάτια έχουν ηπιότερη κλίση, η θέα είναι λιγότερο εντυπωσιακή, αλλά το περιβάλλον πολύ πιο πράσινο, με πεύκα και ανθισμένες πικροδάφνες να κυριαρχούν στο τοπίο. Εδώ βρίσκονται και διάφορα γήπεδα των δήμων Βύρωνα και Υμηττού (5x5, στίβος και κλειστό γυμναστήριο μεταξύ άλλων). Ο λόφος κρύβει επίσης εκπλήξεις που δεν θα σου αποκαλυφθούν με την πρώτη, όπως το σπήλαιο κοντά στο Θέατρο Βράχων, που λέγεται Μαγεμένος Βυθός, και δεν είναι δυστυχώς επισκέψιμο, μπορείς όμως να διαβάσεις την ιστορία του εδώ. 

Δύο θέατρα με Ιστορία

«Οι βράχοι, μπορεί να πει κανείς, όπως και η θάλασσα, συμβολίζουν την αιωνιότητα. Υπάρχουν πριν από εμάς, θα υπάρχουν και μετά από εμάς». Έτσι ξεκινά το πολύ ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ Στη Σκιά των Βράχων, για την ιστορία δύο θεάτρων και ενός από τα πλέον κοσμαγάπητα φεστιβάλ της Αθήνας, που κανείς δεν περίμενε ότι θα ξεκινήσει από τα νταμάρια για να κατακτήσει τον κόσμο. Το μισάωρο ντοκιμαντέρ είναι ολόκληρο διαθέσιμο στο YouTube:

Τα νταμάρια έκλεισαν το 1976, και ο χώρος έμεινε εγκαταλελειμμένος. Το πρώτο Θέατρο Βράχων, αυτό που φιλοξενεί σήμερα τις εκδηλώσεις του φεστιβάλ και λέγεται (καθόλου τυχαία) Μελίνα Μερκούρη, βρίσκεται εδώ από το 1986, χάρη στον δήμαρχο Υμηττού Ανδρέα Λεντάκη, και την τότε υπουργό πολιτισμού και καλή του φίλη, Μελίνα Μερκούρη. Σχεδόν δίπλα του, τη δεκαετία του ’90 προστέθηκε και ένα μικρότερο, αυτό που σήμερα λέμε Άννα Συνοδινού, με πρωτοβουλία του Θάνου Μικρούτσικου, που ανέλαβε τη σκυτάλη στο υπουργείο πολιτισμού.

Οι Γιορτές των Βράχων, πρόδρομος του σημερινού φεστιβάλ, οργανώνονταν εδώ από τον Μίνω Βολανάκη ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν τα δύο θέατρα ήταν ακόμα όνειρο, ο χώρος εγκαταλελειμμένα νταμάρια, και οι συμμετέχοντες… καταληψίες που διεκδικούσαν τον λόφο.

Και επειδή η Ιστορία δεν κάνει τίποτα άλλο παρά κύκλους, οι καταληψίες τελικά δικαιώθηκαν, όπως και οι σημερινοί τους διάδοχοι που αντιστάθηκαν σαν άλλο γαλατικό χωριό και κράτησαν τον λόφο για να βλέπουμε κάθε καλοκαίρι παραστάσεις και συναυλίες στη σκιά των βράχων για πολλά, πολλά χρόνια ακόμα. Πέρνα μια βόλτα να πεις ευχαριστώ, τζάμπα είναι. Ευτυχώς.

@in2life_gr Ο λόφος Κοπανά στον Βύρωνα έχει φανταστική θέα, χωμάτινα μονοπάτια και ένα από τα πιο αγαπημένα καλοκαιρινά θέατρα της Αθήνας #βυρωνας #αθηνα #fyp #ελληνικοτικτοκ #inathens #μυστικα #greektiktok #athenshills #athens #greece #βολτα ♬ original sound - Artists Management Agency