Θ. Μικρούτσικος - Χ. Θηβαίος: "Η πολιτιστική πολιτική είναι ανύπαρκτη"

Συνέντευξη στη Φιλουμένα Ζλατάνου
Φωτογραφίες: Μαιρηλία Καλαϊτζίδου

Φέτος στην Κεντρική Σκηνή του Σταυρού του Νότου, από 8 Οκτωβρίου και κάθε Παρασκευή και Σάββατο, θα μας υποδέχονται ο Θάνος Μικρούτσικος με τον Χρήστο Θηβαίο και την τετραμελή μπάντα τους. Δυο μέρες πριν την επίσημη πρεμιέρα, τους συναντήσαμε εν μέσω προβών στο Σταυρό του Νότου για μία κοινή συνέντευξή τους. Με πολύ καλή διάθεση, ειλικρίνεια, καυστικό χιούμορ και άνευ ενδοιασμών, μας μίλησαν για όλα.

Πρωτοσυναντήθηκαν το 2000 στο Μέγαρο Μουσικής σε μια σειρά παραστάσεων, «όμως η βασική μας συνεργασία έγινε το 2002 στο Σταυρό του Νότου», όπως αναφέρει ο Θάνος Μικρούτσικος. Ο Χρήστος Θηβαίος θεωρεί τη συνεργασία τους «μεταπτυχιακή του συνέχεια στο ελληνικό τραγούδι, καθώς μπήκε στο μεγαλύτερο γενναιόδωρο πανεπιστήμιο». Πιστεύει πως δεν υπάρχει άλλος που να έχει καταφέρει να παίζεται έργο του για κλασσική μουσική στο Βερολίνο και ταυτόχρονα η «Πιρόγα» να ακούγεται στο τελευταίο σκυλάδικο της Eθνικής Oδού. «Ο Θάνος διδάσκει εφηβεία από τη στιγμή που ανεβαίνει στη σκηνή μέχρι να κατεβεί» αναφέρει χαρακτηριστικά.


Μας μίλησαν για το «Σταυρό του Νότου», το μελοποιημένο έργο του Νίκου Καββαδία που δεν έχει σταματήσει να συγκινεί κάθε γενιά. «Είναι το μοναδικό έργο μου που έχω γράψει πριν από χρόνια και συνεχώς το βλέπω να εμφανίζεται, όχι με άλλη ενορχήστρωση, αλλά με μια συνεχή επεξεργασία», μας είπε ο Μικρούτσικος και μας εξήγησε τον Καββαδία και την παρανόηση που υπάρχει γύρω από το όνομα και το έργο του.

«Αν ο Καββαδίας ασχολήθηκε και μίλησε μόνο για το ταξίδι, τη θάλασσα και τους ναυτικούς, ας μου εξηγήσουν όσοι τα έχουν γράψει αυτά γιατί είναι τόσο δημοφιλές έργο και αγγίζει όλες τις γενιές», αναρωτιέται ο συνθέτης. «Ο Καββαδίας με πεδίο τη θάλασσα, με πεδίο τους ναυτικούς και το ταξίδι, επί της ουσίας, καλεί τον κάθε νέο άνθρωπο να ξεπεράσει τις καταγεγραμμένες του δυνατότητες, να διευρύνει τα όριά του, να σπάσει το τσόφλι. [Λέει ότι] αξίζει να ζεις σε αυτό τον πλανήτη μόνο όταν κατακτήσεις το αδύνατο».
 
Η χρονιά που αρχίζει με την απαγόρευση του καπνίσματος τους απασχολεί και τους κάνει να αντιδρούν. «Δεν μπορεί σε μια δημοκρατικότερη εποχή, όπως είναι αυτή που βαδίζουμε, να υπάρχουν πολίτες δεύτερης κατηγορίας», αναφέρει ο Θηβαίος και συνεχίζει ο Μικρούτσικος, λέγοντας ότι πρόκειται για έναν αντισυνταγματικό νόμο και φασιστικό στην ουσία του. «Έχει ως πρόσχημα τον παθητικό καπνιστή ο νόμος αυτός. Μα τόσα χρόνια δεν τα βρίσκαμε με τους παθητικούς καπνιστές, με το περίφημο do you mind if I smoke? Δεν επιτρέπω σε καμία κυβέρνηση να με σώσει!»

Αναφέρθηκαν στην πολιτιστική πολιτική, η οποία «είναι ανύπαρκτη και κρύβεται πίσω από την κρίση», σύμφωνα με τον συνθέτη, και στον πολιτισμό που γίνεται από τους καλλιτέχνες, για τους οποίους ο Μικρούτσικος είπε ότι οι δυο επόμενες από εκείνον γενιές έχουν πολλά να δείξουν και συνεχίζουν να διευρύνουν αυτό που τους δόθηκε.

Ο Χρήστος Θηβαίος μιλά για την επιρροή που είχαν σε αυτόν τα θεατρικά μπουλούκια μέσα στα οποία μεγάλωσε και του σφράγισαν τη ζωή. «Έμαθα να σέβομαι όλες τις ηλικίες, να αφουγκράζομαι εκ των έσω τις μειονότητες και να μοιράζομαι. Πάντα έπρεπε να είμαι σαφής σε αυτά που λέω και να μην κρύβω τα ελαττώματά μου σε ένα κοινόβιο».

Ένας πολυεπίπεδος, ευφυής συνθέτης, με επιτυχίες μεγάλες σε Ελλάδα και εξωτερικό, ο «μεγαλύτερος εν ζωή Έλληνας συνθέτης» όπως τον χαρακτηρίζει ο Θηβαίος και η φωνή της Μεσογείου, ένας τροβαδούρος -και όπως λέει ο Μικρούτσικος «ένας ακραιφνής διανοούμενος που περνάει κάθετα στο κοινό»- , ενώθηκαν για να μας χαρίσουν βραδιές καλού τραγουδιού, με έξυπνες ενορχηστρώσεις, γεμάτες ηχοχρώματα και ερμηνείες που βάζουν φωτιά στην επιφάνεια και τη ρουτίνα. Ακούστε τους, έχουν κάτι να σας πουν. Διότι, «το τραγούδι μπορεί να κάνει τους ανθρώπους πιο κριτικούς».