Γιατί παχαίνω;
Προσέχετε την διατροφή σας, ασκείστε, πιθανώς ακολουθείτε κάποια δίαιτα, κι όμως, το βάρος σας δείχνει να αυξάνεται. Οι ειδικοί εξηγούν τι μπορεί να συμβαίνει που ούτε καν φαντάζεστε.
Η προφανέστερη απάντηση στην ερώτηση «γιατί παχαίνω;» είναι «γιατί τρως παραπάνω από όσο χρειάζεσαι», συνεπώς κάποιος που καταναλώνει μεγάλες ποσότητες φαγητού, το οποίο μάλιστα αποτελείται κυρίως από λίπη και υδατάνθρακες, ενώ παράλληλα δεν ασκείται καθόλου δεν δικαιούται να αναρωτιέται κάτι τέτοιο. Προβληματισμό δημιουργούν, όμως, τα άτομα που ενώ φαινομενικά προσέχουν την διατροφή τους, ή ακολουθούν κάποια δίαιτα και ταυτόχρονα γυμνάζονται συστηματικά, κερδίζουν συνεχώς βάρος. Πρόκειται για κάποια πάθηση, η οποία πιθανώς χρειάζεται ιατρική επίβλεψη, ή για κάποιο λάθος που τα άτομα αυτά κάνουν στην διατροφή τους χωρίς να το συνειδητοποιούν. Οι ειδικοί καταγράφουν τα συνηθέστερα σενάρια εξαιτίας των οποίων παχαίνουμε -ενώ δεν τρώμε- προκειμένου να βρούμε τρόπους να «ξεφύγουμε» από τα διατροφικά σαμποτάζ.
Ενώ προσέχω την διατροφή μου…
Όπως υποστηρίζουν οι διαιτολόγοι, οι επιπλέον θερμίδες δεν είναι πάντα ο μοναδικός υπαίτιος του περιττού μας βάρους. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, οι οποίοι μας παχαίνουν, που δεν έχουν να κάνουν με το φαγητό και τους οποίους δε μπορούμε καν να φανταστούμε. Ποιοι είναι οι γνωστότεροι;
- Το στρες: Ο αγχωτικός τρόπος ζωής, λένε οι ειδικοί, επηρεάζει τόσο πολύ την βιοχημική διαδικασία στο σώμα μας, η οποία για να μας βοηθήσει να επιβιώσουμε αποθηκεύει «καύσιμα», επιβραδύνει τον μεταβολισμό και εκκρίνει χημικά που ευθύνονται για την παχυσαρκία στην κοιλιακή χώρα. Από την άλλη μεριά, πολλοί άνθρωποι τρώνε για να αντιμετωπίσουν το στρες και για να το καταφέρουν αυτό υποσυνείδητα προτιμούν τροφές με υψηλή περιεκτικότητα υδατανθράκων.
- Η έλλειψη ύπνου: Όταν δεν κοιμόμαστε αρκετά συμβαίνει ακριβώς η ίδια βιοχημική λειτουργία, η οποία αναφέρθηκε παραπάνω: το σώμα μας αντιμετωπίζει ένα είδος «φυσιολογικού» στρες, το οποίο οδηγεί στο να αποθηκεύεται βιοχημικά περισσότερο λίπος. Προσθέτοντας λίγο παραπάνω χρόνο στον ύπνο σας και χωρίς, φυσικά, να αυξήσετε τις θερμίδες που προσλαμβάνετε, θα δείτε θεαματική μείωση στο βάρος σας.
- Η κατανάλωση φαρμάκων: Τα χάπια κατά της κατάθλιψης, κατά των ψυχολογικών διαταραχών, τα αντισυλληπτικά ή άλλες θεραπείες για τις ορμόνες, για την πίεση ή το διαβήτη, μπορεί να προσθέσουν βάρος, το οποίο δεν αποκλείεται να φτάσει και τα πέντε κιλά ανά μήνα. Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε επειδή τα φάρμακα αυτά δημιουργούν κατακράτηση υγρών είτε επειδή αυξάνουν την όρεξη για φαγητό, συνεπώς το άτομο, χωρίς καν να το καταλαβαίνει, τρώει περισσότερο. Ο γιατρός είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να εγκρίνει την δίαιτα, την οποία θα πρέπει το άτομο που λαμβάνει αυτά τα φάρμακα να ακολουθεί.
- Κάποια ασθένεια: Αν, για παράδειγμα, πάσχετε από υποθυρεοειδή, είναι πολύ πιθανό, ενώ δεν έχετε όρεξη για φαγητό, το βάρος σας να αυξάνεται. Ο υποθυρεοειδής χαρακτηρίζεται, επίσης, και από έντονη κούραση, ληθαργία, πρήξιμο, βραχνάδα και έντονη ευαισθησία στο κρύο. Κάντε, λοιπόν, τις απαραίτητες εξετάσεις για να βεβαιωθείτε ότι δεν πάσχετε από αυτήν ή από κάποια άλλη ασθένεια.
- Η εμμηνόπαυση: Ου γαρ έρχεται μόνο. Μαζί με αυτό ακολουθούν πολλές άλλες σημαντικές αλλαγές στον οργανισμό μας, όπως για παράδειγμα η μείωση του μεταβολισμού και οι ορμονικές αλλαγές που μπορούν να προκαλέσουν -μεταξύ άλλων- έντονη πείνα. Αν βρίσκεστε σε περίοδο εμμηνόπαυσης, φροντίστε να ακολουθήσετε μία δίαιτα με τουλάχιστον 200 με 400 λιγότερες θερμίδες από αυτές που συνηθίζατε να λαμβάνετε, την οποία θα ετοιμάσει για εσάς κάποιος ειδικός, ώστε να αποφύγετε προβλήματα όπως τα παρακάτω.
Ενώ κάνω δίαιτα…
Ακόμα πιο περίεργο είναι να παχαίνει κανείς ενώ ακολουθεί κάποια πολλά υποσχόμενη δίαιτα. Όπως σχετικά αναφέρει η Kλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος κ. Kάλλια Γιαννιτσοπούλου «αρκετοί άνθρωποι χρησιμοποιούν λάθος μεθόδους προκειμένου να χάσουν βάρος, συνήθως επειδή δεν έχουν τη γνώση, την οικονομική δυνατότητα να στηρίζουν μια σωστή επιλογή ή την υπομονή να οδηγηθούν στον κατάλληλο χρόνο στο βάρος που επιθυμούν». Έτσι, ακολουθούν δίαιτες, οι οποίες όχι μόνο δεν τους αδυνατίζουν αλλά πιθανώς να τους προσθέτουν και κιλά. Το λάθος στις δίαιτες αυτές έγκειται στα εξής:
- Η δίαιτα κάποιου άλλου: Σύμφωνα με την κ. Γιαννιτσοπούλου, «ένα διαιτολόγιο για να είναι πετυχημένο θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες του κάθε ανθρώπου μεμονωμένα». Δεν είναι, λοιπόν, δυνατόν ένας άνθρωπος 100 κιλών να ακολουθεί το διαιτολόγιο ενός ανθρώπου 70 κιλών ή μία γυναίκα να ακολουθεί το διαιτολόγιο ενός άνδρα. Ο ρόλος του διαιτολόγου, άλλωστε, είναι να συλλέγει πληροφορίες απαραίτητες για να συνθέσει δίαιτες κατάλληλες για κάθε άτομο ξεχωριστά.
- Η δίαιτα κάποιου άλλου με τις ίδιες διαστάσεις: Πολλοί μπορεί να αντιτάξουν στο παραπάνω ότι όταν δύο άνθρωποι έχουν τις ίδιες διαστάσεις μπορούν να εφαρμόζουν και το ίδιο διαιτολόγιο. Αυτό, όπως λέει η κ. Γιαννιτσοπούλου, είναι εξίσου λάθος, γιατί «ο κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός, κατά συνέπεια ανταποκρίνεται σε ένα πρόγραμμα διατροφής με άλλο τρόπο από ότι κάποιος άλλος οργανισμός που μπορεί να βρίσκεται στο ίδιο βάρος, στην ίδια ηλικία και στο ίδιο ύψος».
- Διαίτες-αστραπή: Μπορεί αρχικά να βοηθήσουν κάποιον να χάσει γρήγορα κιλά, αλλά είναι σχεδόν σίγουρο ότι εξίσου σύντομα το άτομο αυτό θα πάρει πίσω αυτά και ίσως περισσότερα. Η διαιτολόγος εξηγεί γιατί συμβαίνει αυτό, λέγοντας ότι «αν ακολουθήσετε μια δίαιτα που είναι χημική ή ιδιαίτερα χαμηλοθερμιδική, το μόνο που θα επιτύχετε είναι να χάσετε υγρά και μυϊκή μάζα και στη συνέχεια να επαναπροσθέσετε το χαμένο βάρος υπό τη μορφή λίπους».
Επιμέλεια: Έλενα Μπούλια
Ενώ προσέχω την διατροφή μου…
Όπως υποστηρίζουν οι διαιτολόγοι, οι επιπλέον θερμίδες δεν είναι πάντα ο μοναδικός υπαίτιος του περιττού μας βάρους. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, οι οποίοι μας παχαίνουν, που δεν έχουν να κάνουν με το φαγητό και τους οποίους δε μπορούμε καν να φανταστούμε. Ποιοι είναι οι γνωστότεροι;
- Το στρες: Ο αγχωτικός τρόπος ζωής, λένε οι ειδικοί, επηρεάζει τόσο πολύ την βιοχημική διαδικασία στο σώμα μας, η οποία για να μας βοηθήσει να επιβιώσουμε αποθηκεύει «καύσιμα», επιβραδύνει τον μεταβολισμό και εκκρίνει χημικά που ευθύνονται για την παχυσαρκία στην κοιλιακή χώρα. Από την άλλη μεριά, πολλοί άνθρωποι τρώνε για να αντιμετωπίσουν το στρες και για να το καταφέρουν αυτό υποσυνείδητα προτιμούν τροφές με υψηλή περιεκτικότητα υδατανθράκων.
- Η έλλειψη ύπνου: Όταν δεν κοιμόμαστε αρκετά συμβαίνει ακριβώς η ίδια βιοχημική λειτουργία, η οποία αναφέρθηκε παραπάνω: το σώμα μας αντιμετωπίζει ένα είδος «φυσιολογικού» στρες, το οποίο οδηγεί στο να αποθηκεύεται βιοχημικά περισσότερο λίπος. Προσθέτοντας λίγο παραπάνω χρόνο στον ύπνο σας και χωρίς, φυσικά, να αυξήσετε τις θερμίδες που προσλαμβάνετε, θα δείτε θεαματική μείωση στο βάρος σας.
- Η κατανάλωση φαρμάκων: Τα χάπια κατά της κατάθλιψης, κατά των ψυχολογικών διαταραχών, τα αντισυλληπτικά ή άλλες θεραπείες για τις ορμόνες, για την πίεση ή το διαβήτη, μπορεί να προσθέσουν βάρος, το οποίο δεν αποκλείεται να φτάσει και τα πέντε κιλά ανά μήνα. Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε επειδή τα φάρμακα αυτά δημιουργούν κατακράτηση υγρών είτε επειδή αυξάνουν την όρεξη για φαγητό, συνεπώς το άτομο, χωρίς καν να το καταλαβαίνει, τρώει περισσότερο. Ο γιατρός είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να εγκρίνει την δίαιτα, την οποία θα πρέπει το άτομο που λαμβάνει αυτά τα φάρμακα να ακολουθεί.
- Κάποια ασθένεια: Αν, για παράδειγμα, πάσχετε από υποθυρεοειδή, είναι πολύ πιθανό, ενώ δεν έχετε όρεξη για φαγητό, το βάρος σας να αυξάνεται. Ο υποθυρεοειδής χαρακτηρίζεται, επίσης, και από έντονη κούραση, ληθαργία, πρήξιμο, βραχνάδα και έντονη ευαισθησία στο κρύο. Κάντε, λοιπόν, τις απαραίτητες εξετάσεις για να βεβαιωθείτε ότι δεν πάσχετε από αυτήν ή από κάποια άλλη ασθένεια.
- Η εμμηνόπαυση: Ου γαρ έρχεται μόνο. Μαζί με αυτό ακολουθούν πολλές άλλες σημαντικές αλλαγές στον οργανισμό μας, όπως για παράδειγμα η μείωση του μεταβολισμού και οι ορμονικές αλλαγές που μπορούν να προκαλέσουν -μεταξύ άλλων- έντονη πείνα. Αν βρίσκεστε σε περίοδο εμμηνόπαυσης, φροντίστε να ακολουθήσετε μία δίαιτα με τουλάχιστον 200 με 400 λιγότερες θερμίδες από αυτές που συνηθίζατε να λαμβάνετε, την οποία θα ετοιμάσει για εσάς κάποιος ειδικός, ώστε να αποφύγετε προβλήματα όπως τα παρακάτω.
Ενώ κάνω δίαιτα…
Ακόμα πιο περίεργο είναι να παχαίνει κανείς ενώ ακολουθεί κάποια πολλά υποσχόμενη δίαιτα. Όπως σχετικά αναφέρει η Kλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος κ. Kάλλια Γιαννιτσοπούλου «αρκετοί άνθρωποι χρησιμοποιούν λάθος μεθόδους προκειμένου να χάσουν βάρος, συνήθως επειδή δεν έχουν τη γνώση, την οικονομική δυνατότητα να στηρίζουν μια σωστή επιλογή ή την υπομονή να οδηγηθούν στον κατάλληλο χρόνο στο βάρος που επιθυμούν». Έτσι, ακολουθούν δίαιτες, οι οποίες όχι μόνο δεν τους αδυνατίζουν αλλά πιθανώς να τους προσθέτουν και κιλά. Το λάθος στις δίαιτες αυτές έγκειται στα εξής:
- Η δίαιτα κάποιου άλλου: Σύμφωνα με την κ. Γιαννιτσοπούλου, «ένα διαιτολόγιο για να είναι πετυχημένο θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες του κάθε ανθρώπου μεμονωμένα». Δεν είναι, λοιπόν, δυνατόν ένας άνθρωπος 100 κιλών να ακολουθεί το διαιτολόγιο ενός ανθρώπου 70 κιλών ή μία γυναίκα να ακολουθεί το διαιτολόγιο ενός άνδρα. Ο ρόλος του διαιτολόγου, άλλωστε, είναι να συλλέγει πληροφορίες απαραίτητες για να συνθέσει δίαιτες κατάλληλες για κάθε άτομο ξεχωριστά.
- Η δίαιτα κάποιου άλλου με τις ίδιες διαστάσεις: Πολλοί μπορεί να αντιτάξουν στο παραπάνω ότι όταν δύο άνθρωποι έχουν τις ίδιες διαστάσεις μπορούν να εφαρμόζουν και το ίδιο διαιτολόγιο. Αυτό, όπως λέει η κ. Γιαννιτσοπούλου, είναι εξίσου λάθος, γιατί «ο κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός, κατά συνέπεια ανταποκρίνεται σε ένα πρόγραμμα διατροφής με άλλο τρόπο από ότι κάποιος άλλος οργανισμός που μπορεί να βρίσκεται στο ίδιο βάρος, στην ίδια ηλικία και στο ίδιο ύψος».
- Διαίτες-αστραπή: Μπορεί αρχικά να βοηθήσουν κάποιον να χάσει γρήγορα κιλά, αλλά είναι σχεδόν σίγουρο ότι εξίσου σύντομα το άτομο αυτό θα πάρει πίσω αυτά και ίσως περισσότερα. Η διαιτολόγος εξηγεί γιατί συμβαίνει αυτό, λέγοντας ότι «αν ακολουθήσετε μια δίαιτα που είναι χημική ή ιδιαίτερα χαμηλοθερμιδική, το μόνο που θα επιτύχετε είναι να χάσετε υγρά και μυϊκή μάζα και στη συνέχεια να επαναπροσθέσετε το χαμένο βάρος υπό τη μορφή λίπους».
Επιμέλεια: Έλενα Μπούλια
