Υπογλυκαιμία: Μύθοι και πραγματικότητα

Τι είναι ακριβώς η υπογλυκαιμία και γιατί την… επικαλούμαστε τόσο συχνά στη καθημερινή μας ζωή; Πόσο ορθό είναι να καταλήγουμε σε αυτοδιάγνωσή της; Ποια είναι τα πραγματικά αίτια που την προκαλούν; Όσα πρέπει να γνωρίζετε για την «διάσημη» αυτή πάθηση.
Υπογλυκαιμία: Μύθοι και πραγματικότητα
του Ανδρέα Ζουρδού*

Η υπογλυκαιμία είναι ένας ιατρικός όρος που χρησιμοποιείται ευρέως στην καθημερινότητά μας. Πολλές φορές την συναντάμε και σε άρθρα περί διατροφής. Νύχτα μέρα ακούμε πως πρέπει να "Τρώτε συχνά γεύματα για να μην πάθετε υπογλυκαιμία". Τι ακριβώς είναι η υπογλυκαιμία; Είναι δικαιολογημένη η χρήση της ή κάνουμε κατάχρηση αυτού του όρου; Ας αρχίσουμε από τα βασικά.

Ως γνωστό το αίμα μας περιέχει γλυκόζη. Νορμογλυκαιμία έχουμε όταν όλα πάνε καλά και η γλυκόζη μένει σε ένα φυσιολογικό εύρος. Υπογλυκαιμία σημαίνει η μείωση της συγκέντρωσης της γλυκόζης του αίματός μας σε επίπεδα κάτω από το φυσιολογικό. Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας είναι πολύ έντονα, από έντονη δυσφορία, εφίδρωση μέχρι σπασμούς και λιποθυμία. Κυρίως, δηλαδή, η υπογλυκαιμία επιδρά στο νευρικό μας σύστημα, αφού η κύρια τροφή των νευρικών κυττάρων είναι η γλυκόζη. Ποιος μπορεί να πάθει υπογλυκαιμία; Κυρίως οι διαβητικοί που χρησιμοποιούν ινσουλίνη. Ένα ακραίο σύμπτωμα της κακής χρήσης ινσουλίνης είναι και το διαβητικό κώμα.

Η επιβίωσή μας είναι άμεσα εξαρτώμενη από το νευρικό μας σύστημα. Ο εγκέφαλος μας, που είναι και αυτός μέρος του νευρικού μας συστήματος, τροφοδοτείται και αυτός κυρίως από γλυκόζη. Γι' αυτό και σε υγιείς ανθρώπους η γλυκόζη του αίματος ρυθμίζεται με πολύπλοκους μηχανισμούς στους οποίους συμμετέχουν πολλά όργανα. Κυρίες ορμόνες που ρυθμίζουν την συγκέντρωση της γλυκόζης είναι η ινσουλίνη, η οποία παίρνει την γλυκόζη και την "μαγκώνει", ώστε να εισχωρήσει μέσα στα κύτταρα, και η γλυκαγόνη, που προκαλεί την απελευθέρωση γλυκόζης από το συκώτι.

Η ρύθμιση της γλυκόζης του αίματός μας είναι τόσο αυστηρή και αποτελεσματική που ακόμα και όταν είμαστε νηστικοί για αρκετά 24ωρα το συκώτι μας είναι ικανό να παράγει γλυκόζη, μέσω μίας διαδικασίας που λέγεται γλυκονεογένεσηΑποτέλεσμα αυτού είναι πως μπορούμε να έχουμε φυσιολογικά επίπεδα γλυκόζης για πολλά 24ωρα ακόμα και σε ακραίες συνθήκες. Βάσει ερευνών που έγιναν σε πιθήκους, υπάρχει μία καλή πιθανότητα ο εγκέφαλός μας να αυξάνει τα αποθέματα γλυκογόνου (μεγάλο μόριο αποτελούμενο από γλυκόζη) του σε τέτοιες ακραίες καταστάσεις. Σε υγιείς ανθρώπους, η αυτο-διάγνωση της υπογλυκαιμίας, χωρίς κανένα αποδεικτικό στοιχείο πέραν μίας σχετικής κόπωσης, δεν είναι τεκμήριο υπογλυκαιμίας.

Η πνευματική ή η σωματική κόπωση, η έλλειψη ύπνου, η κακή διάθεση, η πείνα ή ένας συνδυασμός όλων αυτών των δυσάρεστων αισθήσεων, πολλές φορές βαπτίζονται ως υπογλυκαιμία. Όμως η υπογλυκαιμία είναι κάτι κλινικό, με έντονα συμπτώματα, ενώ τα υπόλοιπα ανήκουν σε μία φυσιολογική ζωή. Το να βαφτίζουμε όμως φυσιολογικές καταστάσεις χρησιμοποιώντας κλινικούς όρους είναι ο ορισμός του "κατά φαντασίαν ασθενή".

Όσον αφορά την συχνότητα των γευμάτων, είναι γνωστό εδώ και 15 χρόνια πως δεν έχουν κανένα πλεονέκτημα στην απώλεια λίπους. Αυτό έχει επιβεβαιωθεί και πιο πρόσφατα.  Συμπερασματικά, αν δεν μπορείτε ή δεν θέλετε να κάνετε πολλά και συχνά γεύματα δεν υπάρχει κανένας λόγος να φοβάστε τον μπαμπούλα που λέγεται υπογλυκαιμία. Το ανθρώπινο σώμα είναι το αποτέλεσμα 7 εκατομμυρίων χρόνων εξέλιξης. Είναι πολύ πιο δυνατό απ' ότι νομίζουμε.

(*) O Αντρέας Ζουρδός είναι διαιτολόγος-διατροφολόγος. Το προσωπικό του blog βρίσκεται στην διεύθυνση www.metavolismos.com
Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v