Αν ταλαιπωρείσαι από αλλεργίες, δες γιατί συμβαίνουν, ποια συμπτώματα πρέπει να προσέξεις και πώς μπορείς να τις προλάβεις και να τις αντιμετωπίσεις αποτελεσματικά στην καθημερινότητά σου.
γράφει:
Η άνοιξη είναι εδώ και μαζί της έρχονται —εκτός από λουλούδια και ήλιο— και οι αλλεργίες, που ταλαιπωρούν εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο.
Αν και για πολλούς είναι εποχικό πρόβλημα, στην πραγματικότητα οι αλλεργίες μας απασχολούν όλο τον χρόνο, και η σωστή πρόληψη και αντιμετώπισή τους μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Ως αλλεργία, χαρακτηρίζεται η δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, η οποία προκαλεί έντονη αντίδραση υπερευαισθησίας ενάντια σε συνήθως αβλαβείς ουσίες. Αυτές βρίσκονται στο φυσικό μας περιβάλλον, στον αέρα που αναπνέουμε, στις τροφές που καταναλώνουμε, σε τσιμπήματα εντόμων, σε αντικείμενα με τα οποία ερχόμαστε σε επαφή ή ακόμη και σε φαρμακευτικές ουσίες.
«Οι ουσίες που, δυνητικά, προκαλούν αλλεργική αντίδραση ονομάζονται αλλεργιογόνα. Ανάμεσά τους συναντούμε τη γύρη των λουλουδιών —ιδιαιτέρως την άνοιξη—, τις τρίχες των ζώων, την οικιακή σκόνη, ατμοσφαιρικούς μύκητες, κάποιες τροφές και φάρμακα. Επιπλέον, σοβαρές αλλεργίες μπορεί να προκαλέσουν τσιμπήματα εντόμων. Ένα από τα λουλούδια που προκαλεί τις σοβαρότερες αλλεργίες είναι το περδικάκι, του οποίου η γύρη κυκλοφορεί έντονα στην ατμόσφαιρα», εξηγεί στο Iatronet ο κ. Διονύσιος Γιαννακόπουλος, Αλλεργιολόγος στο Metropolitan Hospital.
Στο αίμα μας κυκλοφορούν διάφορα αντισώματα που στοχεύουν στην απομόνωση και καταστροφή ξένων ουσιών. «Εκείνα που εμπλέκονται στους μηχανισμούς της αλλεργίας είναι κατά κύριο λόγο οι ανοσοσφαιρίνες Ε (IgE). Μετά από επαφή με αλλεργιογόνο, παράγονται τα ειδικά αυτά αντισώματα, που επικάθονται σε ειδικά κύτταρα —τα μαστοκύτταρα— τα οποία αφθονούν στη μύτη, τους οφθαλμούς, το δέρμα, τους πνεύμονες και το γαστρεντερικό σύστημα», επισημαίνει ο κ. Γιαννακόπουλος.
Τα μαστοκύτταρα περιέχουν χημικές ουσίες όπως η ισταμίνη, που απελευθερώνονται και προκαλούν τα γνωστά συμπτώματα αλλεργίας.
Σύμφωνα με μελέτες, περίπου το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού παρουσιάζει κάποιου είδους αλλεργία, καθιστώντας την μία από τις πιο διαδεδομένες ανοσολογικές διαταραχές της εποχής μας.
Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με το είδος της αλλεργίας και το αλλεργιογόνο. Στα πιο συνηθισμένα περιλαμβάνονται:
Ρινική συμφόρηση, καταρροή, φτερνίσματα
Κνησμός στον ουρανίσκο, τη γλώσσα και το δέρμα
Βήχας, αλλεργική βρογχίτιδα και άσθμα
Επιπεφυκίτιδα, ερυθρότητα και οίδημα στα βλέφαρα
Έκζεμα ή εξανθήματα στο δέρμα
Η διάγνωση της αλλεργίας βασίζεται σε ειδικές εξετάσεις:
Αλλεργικά δερματικά τεστ (skin prick tests): Η πιο συνηθισμένη μέθοδος, με άμεση αντίδραση στο δέρμα.
Αιματολογικά τεστ (RAST): Ανίχνευση ειδικών IgE στο αίμα.
Μέτρηση ολικής IgE: Χρήσιμη για άτομα με αλλεργική προδιάθεση.
BAT & LTT tests: Για πιο εξειδικευμένες περιπτώσεις.
Σπιρομέτρηση: Για διάγνωση βρογχικού άσθματος.
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση των αλλεργιών βασίζεται σε έναν συνδυασμό πρόληψης, φαρμακευτικής αγωγής και, όπου είναι απαραίτητο, εξειδικευμένων θεραπειών όπως η απευαισθητοποίηση. Ο πρώτος και βασικότερος πυλώνας είναι η αποφυγή των αλλεργιογόνων, όσο αυτό είναι εφικτό. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, τον περιορισμό της έκθεσης στη γύρη κατά την περίοδο ανθοφορίας, τη χρήση ειδικών φίλτρων αέρα στο σπίτι, τον σχολαστικό καθαρισμό για μείωση των ακάρεων της σκόνης, καθώς και την προσοχή σε τρόφιμα ή φάρμακα που έχουν ενοχοποιηθεί για αλλεργικές αντιδράσεις.
Σε επίπεδο φαρμακευτικής αγωγής, τα σύγχρονα αντιισταμινικά προσφέρουν ανακούφιση από τα συμπτώματα με ελάχιστες παρενέργειες, ενώ τα τοπικά κορτικοστεροειδή (ρινικά σπρέι ή εισπνεόμενα) βοηθούν στον έλεγχο της φλεγμονής, ιδίως σε περιπτώσεις ρινίτιδας ή άσθματος.
Κλειδί για την αποτελεσματική διαχείριση των αλλεργιών παραμένει η στενή συνεργασία με τον ειδικό αλλεργιολόγο, ο οποίος θα διαμορφώσει το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο με βάση το προφίλ και τις ανάγκες κάθε ασθενούς.
Επιπλέον, ο ειδικός τονίζει τη σημασία της έγκαιρης προετοιμασίας:
«Σε ασθενείς που εμφανίζουν σταθερά αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα την άνοιξη, πρέπει να ξεκινάμε την κατάλληλη αγωγή περίπου ένα μήνα πριν την έναρξη της εποχής των αλλεργιογόνων».
Για άτομα με επίμονα ή σοβαρά συμπτώματα, η ανοσοθεραπεία μέσω απευαισθητοποίησης έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική, καθώς «εκπαιδεύει» το ανοσοποιητικό σύστημα να ανεχθεί το αλλεργιογόνο αντί να το πολεμά.
«Υπάρχει και η θεραπεία απευαισθητοποίησης, τα λεγόμενα "εμβόλια της αλλεργίας". Χορηγώντας την πρωτεΐνη του αλλεργιογόνου, είτε με τη μορφή ένεσης είτε υπογλώσσια, ο οργανισμός "εκπαιδεύεται" ώστε να μην αντιδρά υπερβολικά στην ουσία», εξηγεί ο κ. Γιαννακόπουλος.
Πρόκειται για μια μακροπρόθεσμη θεραπεία που μπορεί να προσφέρει ουσιαστική ανακούφιση και να μειώσει τη σοβαρότητα των αλλεργικών αντιδράσεων στο μέλλον.
