του Νικόλα Γεωργιακώδη
Είναι τα δύο πιο δημοφιλή αερόβια μηχανήματα. Ο διάδρομος και το ποδήλατο κατέχουν εξέχουσα θέση στα γυμναστήρια, όμως προκαλούν ενίοτε… διλήμματα:
- Τι καίει περισσότερο λίπος;
- Τι είναι καλύτερο για μένα που είμαι αρχάριος;
- Μπορώ να τα συνδυάσω με ενδυνάμωση για καλύτερα αποτελέσματα;
Παρακάτω ξεδιαλύνουμε τα διλήμματα αυτά ώστε να ξέρετε τι πρέπει να κάνετε για να πετύχετε τους στόχους σας: βήματα ή πετάλι;
Λειτουργικότητα
(με τον όρο εννοούμε μια μορφή άσκησης που «αντιγράφει» καθημερινές κινήσεις)
Το τρέξιμο υπερτερεί του ποδηλάτου, δεδομένου ότι είναι η πιο φυσική κίνηση. Στο κομμάτι της αποκατάστασης από τραυματισμό όμως, το ποδήλατο ενδείκνυται γιατί έχει δυνητικά ηπιότερη ένταση και δεν απαιτεί μεταφορά του βάρους.
Ενεργειακή δαπάνη – τι «καίει» περισσότερο;
Και εδώ το τρέξιμο υπερτερεί, λόγω του ότι επιστρατεύει περισσότερες μυϊκές ομάδες, έχει μεγαλύτερη ενεργειακή δαπάνη και άρα βοηθά στο να «καεί» μεγαλύτερο ποσοστό λίπους ανά μονάδα χρόνου.
Σε κάθε περίπτωση, και τα δύο έχουν αποτελέσματα στην απώλεια λίπους, αρκεί να χρησιμοποιηθούν σωστά και με ακρίβεια. Θα πρέπει, δηλαδή, αφ’ ενός να χρησιμοποιείτε ένα καρδιοσυχνόμετρο, αφ’ ετέρου να ελέγχετε τους παλμούς σας ενώ ασκείστε ώστε να βρίσκονται σε συγκεκριμένες «ζώνες».
Σωστή χρήση για αποτελέσματα
Για να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός καύσης λίπους, η άσκηση και στα δύο θα πρέπει να είναι σταθερή, σε μέτρια ένταση και για μεγάλη διάρκεια (από 15 λεπτά και άνω για αρχάριους με καλή φυσική κατάσταση). Οι καρδιακοί παλμοί δεν θα πρέπει να ξεπερνούν το 40-65% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας, έτσι ώστε – για αρχάριους – να αρχίσει να ενεργοποιείται ο μηχανισμός που «επιλέγει» να κάψει λίπος έναντι υδατανθράκων.
Αν δεν έχετε καλή φυσική κατάσταση, τότε μπορείτε να κάνετε τη λεγόμενη «διαλείπουσα» άσκηση: τόσο στο διάδρομο όσο και στο ποδήλατο τρέχετε/κάνετε πετάλι όσο αντέχετε και μετά είτε περπατάτε είτε σταματάτε μέχρι να νιώσετε ότι ξεκουραστήκατε κάπως. Μετά αρχίζετε ξανά μέχρι όσο αντέξετε κ.ο.κ.
Σε προχωρημένα άτομα ωστόσο, τόσο ο διάδρομος όσο και το ποδήλατο μπορούν να γίνουν σε διαλειμματικό μοτίβο, δηλαδή Χ λεπτά έντονης προσπάθειας (τρέξιμο, «σκληρό» πετάλι) ακολουθούμενα από Χ λεπτά χαλαρής σε ένταση προσπάθειας (βάδισμα, «χαλαρό» πετάλι), ανάλογα με τη φυσική κατάσταση του κάθε ασκούμενου.
Ειδικές περιπτώσεις ασκούμενων
Τα παραπάνω ποσοστά (40-60% της ΜΚΣ) για κάποιον με κακή φυσική κατάσταση, μπορούν να προσεγγιστούν ακόμα και με απλό περπάτημα – το οποίο θα πρέπει να προτιμάται σε αυτές τις περιπτώσεις έναντι του τρεξίματος. Το ίδιο ισχύει και για τους υπέρβαρους, οι οποίοι ενδείκνυται να «θυσιάσουν» τα οφέλη του διαδρόμου και να ξεκινήσουν, αρχικά, με στατικό ποδήλατο, μέχρι να αυξηθεί η μυικότητα και η αντοχή τους. Σε διαφορετική περίπτωση ο κίνδυνος ενοχλήσεων σε περιοχές όπως η μέση και τα γόνατα, αυξάνεται σημαντικά λόγω κραδασμών.
Τρέξιμο και ποδήλατο σε συνδυασμό με άσκηση ενδυνάμωσης
Εδώ τα πράγματα αποκτούν περισσότερο ενδιαφέρον, μιας και συνδυάζοντας το τρέξιμο ή το ποδήλατο με άσκηση ενδυνάμωσης βοηθάτε περισσότερο το σώμα σας να ξεφορτωθεί το περιττό λίπος και χοντρικά «συντομεύετε» την όλη διαδικασία.
Ο συνδυασμός άσκησης με αντιστάσεις (βάρη, μηχανήματα, TRX κ.α.) και αερόβιου στον διάδρομο μειώνει τις προσαρμογές των μυών (δεν «μεγαλώνουν», δηλαδή, το ίδιο), όμως χάνεται περισσότερο λίπος.
Με το ποδήλατο, λόγω του ότι η ενεργειακή δαπάνη είναι μικρότερη, μπορεί να μην χάνεται μεγάλο ποσοστό λίπους, όμως δεν μειώνονται και οι προσαρμογές της άσκησης αντιστάσεων, ήτοι δεν μειώνεται η μυϊκή μάζα. Αν λοιπόν θέλετε να διατηρήσετε τον «όγκο» σας ή να τον αυξήσετε κάνοντας παράλληλα κάποιας μορφής αερόβια, τότε θα πρέπει να προτιμήσετε το ποδήλατο.
Ο διάδρομος θα σας κάνει, μεν, να κάψετε περισσότερο λίπος όμως αντί να πάρετε το 100% των αποτελεσμάτων στην αύξηση της μυϊκής μάζας θα λάβετε ένα… ωραιότατο 40-50%, ακόμα και με δύο αερόβιες προπονήσεις ανά εβδομάδα.
Εν κατακλείδι
Αποτελούν και τα δύο εξαιρετικές μορφές άσκησης. Το τρέξιμο όμως, θα βοηθήσει περισσότερο στην απώλεια λίπους. Ιδανικά, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να συνδυάσετε την χρήση τους με προπόνηση ενδυνάμωσης για καλύτερα αποτελέσματα.
* Ευχαριστούμε τον Δρ. Σπύρο Μεθενίτη, Εργοφυσιολόγο και τον κ. Αλέξανδρο Λαδά, προπονητή με εξειδίκευση στην αποκατάσταση τραυματισμών.