Γιατί ιδρώνω τόσο πολύ; Αίτια και αντιμετώπιση
Ρυάκια… ιδρώτα στις παλάμες, στο κεφάλι και στις μασχάλες. Πού μπορεί να οφείλεται η υπερβολική εφίδρωση και πώς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε;
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Για πολύ κόσμο η έκκριση ιδρώτα δεν θεωρείται καν πρόβλημα και… δεν ιδρώνει το αυτί του, όμως για κάποιους άλλους η εφίδρωση αποτελεί σκέτο μαρτύριο, ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Τι είναι αυτό λοιπόν που καθορίζει το πόσο ιδρώνουμε;
Κατ’ αρχήν, η εφίδρωση αποτελεί φυσιολογική «άμυνα» του οργανισμού σε ερεθίσματα τα οποία έχουν να κάνουν με την ζέστη, καθώς και μια… μέθοδο απομάκρυνσης των περιττών οργανικών ουσιών.
Γιατί ιδρώνουμε;
Στην πραγματικότητα, αυτό που συμβαίνει όταν ιδρώνουμε είναι ότι, ενώ ο οργανισμός μας «ανεβάζει θερμοκρασία», το σώμα μας προσπαθεί με φυσικό τρόπο να την κατεβάσει. Παρ'όλο που το γεγονός ότι ιδρώνουμε μας δίνει την εντύπωση ότι ζεσταινόμαστε ακόμα περισσότερο, ιδιαίτερα τις πολύ ζεστές μέρες, αν δεν ιδρώναμε δεν θα μπορούσαμε να αντέξουμε την θερμότητα που εκλύει το σώμα μας. Αν, δηλαδή, χάναμε αυτήν την φυσική λειτουργία, πιθανώς να αντιμετωπίζαμε τον κίνδυνο ακόμα και καρδιακού επεισοδίου κατά τις πολύ ζεστές μέρες.
Και αν αναρωτιέστε γιατί «ανεβάζουμε θερμοκρασία», σκεφτείτε όλες τις τροφές που καταναλώνουμε μέσα στην ημέρα σαν καύσιμα (το όνομα "θερμίδα" δεν είναι τυχαίο), τα οποία χρειαζόμαστε για να λειτουργήσουν οι «μηχανές» του οργανισμού μας. Το «κάψιμο» των τροφών είναι αυτό που παράγει θερμότητα στο σώμα μας, η οποία δίνει το έναυσμα στον εγκέφαλό μας να ενεργοποιήσει την φυσική διαδικασία «δροσίσματος».
Υπερβολική εφίδρωση: Αίτια και αντιμετώπιση
Η υπερβολική εφίδρωση τώρα, η οποία ταλαιπωρεί αρκετό κόσμο, μπορεί να οφείλεται σε διάφορα παθολογικά νοσήματα. Μπορεί, δηλαδή, να συνοδεύει χρόνια νοσήματα, όπως για παράδειγμα χρόνιες φλεγμονές, καρκινώματα, ρευματικά, παθήσεις των ενδοκρινών αδένων, ή συστηματικά νοσήματα όπως η υπέρταση και οι διαταραχές του σακχάρου. Ακόμα, ο αιφνίδιος πόνος, η δύσπνοια ή κάποιες επείγουσες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν την έκκριση ψυχρού ιδρώτα, ή κάποιος μπορεί να ιδρώνει υπερβολικά επειδή κάνει χρήση ορισμένων φαρμάκων ή τοξικών ουσιών. Η υπερβολική εφίδρωση μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα της εμμηνόπαυσης.
Όσον αφορά τους τρόπους αντιμετώπισης της υπερβολικής εφίδρωσης, αφού ο δερματολόγος αποκλείσει τις παραπάνω περιπτώσεις, συνίσταται η λήψη γενικών μέτρων όπως η ελαφριά ένδυση, το δροσερό περιβάλλον και η πρόσληψη υγρών, αλλά και ειδικών μέτρων. Τα ειδικά μέτρα μπορεί να περιλαμβάνουν τοπικά σκευάσματα με άλατα αλουμινίου σε συγκέντρωση 10-25%, άλατα ζιρκονίου, φορμαλδεΰδη κ.ά. ή συστηματική αγωγή με αντιχολινεργικά, ανταγωνιστές ασβεστίου και ηρεμιστικά.
Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί και κάποιες επεμβατικοί μέθοδοι όπως η εισαγωγή ιόντων στο δέρμα μέσω ηλεκτρικού ρεύματος, οι ενέσεις βουτιλινικής τοξίνης και η σχετικά πρόσφατη χρήση laser.
Και με την φυσιολογική εφίδρωση τι γίνεται;
Η λύση σε αυτήν την περίπτωση δεν είναι άλλη από τα αποσμητικά. Αυτά χωρίζονται σε δύο ομάδες, ανάλογα με το μηχανισμό δράσης τους: τα παραδοσιακά κοινά αποσμητικά (deodorants) και τα αντιιδρωτικά (antiperspirants). Τα πρώτα καλύπτουν την κακοσμία με το άρωμά τους και έχουν συστατικά αντιβακτηριδιακή δράση, ενώ τα αντιιδρωτικά ρυθμίζουν την ίδια την εφίδρωση εμποδίζοντας την υγρασία να φτάσει στην επιδερμίδα και ελλατώνοντας την ροή ιδρώτα σε ποσοστό 20 με 60 τοις εκατό.
Και οι δύο κατηγορίες αποσμητικών είναι αποτελεσματικές αρκεί να εφαρμόζονται σε φρεσκοπλυμένη και στεγνή επιδερμίδα.
Για πολύ κόσμο η έκκριση ιδρώτα δεν θεωρείται καν πρόβλημα και… δεν ιδρώνει το αυτί του, όμως για κάποιους άλλους η εφίδρωση αποτελεί σκέτο μαρτύριο, ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Τι είναι αυτό λοιπόν που καθορίζει το πόσο ιδρώνουμε;
Κατ’ αρχήν, η εφίδρωση αποτελεί φυσιολογική «άμυνα» του οργανισμού σε ερεθίσματα τα οποία έχουν να κάνουν με την ζέστη, καθώς και μια… μέθοδο απομάκρυνσης των περιττών οργανικών ουσιών.
Γιατί ιδρώνουμε;
Στην πραγματικότητα, αυτό που συμβαίνει όταν ιδρώνουμε είναι ότι, ενώ ο οργανισμός μας «ανεβάζει θερμοκρασία», το σώμα μας προσπαθεί με φυσικό τρόπο να την κατεβάσει. Παρ'όλο που το γεγονός ότι ιδρώνουμε μας δίνει την εντύπωση ότι ζεσταινόμαστε ακόμα περισσότερο, ιδιαίτερα τις πολύ ζεστές μέρες, αν δεν ιδρώναμε δεν θα μπορούσαμε να αντέξουμε την θερμότητα που εκλύει το σώμα μας. Αν, δηλαδή, χάναμε αυτήν την φυσική λειτουργία, πιθανώς να αντιμετωπίζαμε τον κίνδυνο ακόμα και καρδιακού επεισοδίου κατά τις πολύ ζεστές μέρες.
Και αν αναρωτιέστε γιατί «ανεβάζουμε θερμοκρασία», σκεφτείτε όλες τις τροφές που καταναλώνουμε μέσα στην ημέρα σαν καύσιμα (το όνομα "θερμίδα" δεν είναι τυχαίο), τα οποία χρειαζόμαστε για να λειτουργήσουν οι «μηχανές» του οργανισμού μας. Το «κάψιμο» των τροφών είναι αυτό που παράγει θερμότητα στο σώμα μας, η οποία δίνει το έναυσμα στον εγκέφαλό μας να ενεργοποιήσει την φυσική διαδικασία «δροσίσματος».
Υπερβολική εφίδρωση: Αίτια και αντιμετώπιση
Η υπερβολική εφίδρωση τώρα, η οποία ταλαιπωρεί αρκετό κόσμο, μπορεί να οφείλεται σε διάφορα παθολογικά νοσήματα. Μπορεί, δηλαδή, να συνοδεύει χρόνια νοσήματα, όπως για παράδειγμα χρόνιες φλεγμονές, καρκινώματα, ρευματικά, παθήσεις των ενδοκρινών αδένων, ή συστηματικά νοσήματα όπως η υπέρταση και οι διαταραχές του σακχάρου. Ακόμα, ο αιφνίδιος πόνος, η δύσπνοια ή κάποιες επείγουσες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν την έκκριση ψυχρού ιδρώτα, ή κάποιος μπορεί να ιδρώνει υπερβολικά επειδή κάνει χρήση ορισμένων φαρμάκων ή τοξικών ουσιών. Η υπερβολική εφίδρωση μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα της εμμηνόπαυσης.
Όσον αφορά τους τρόπους αντιμετώπισης της υπερβολικής εφίδρωσης, αφού ο δερματολόγος αποκλείσει τις παραπάνω περιπτώσεις, συνίσταται η λήψη γενικών μέτρων όπως η ελαφριά ένδυση, το δροσερό περιβάλλον και η πρόσληψη υγρών, αλλά και ειδικών μέτρων. Τα ειδικά μέτρα μπορεί να περιλαμβάνουν τοπικά σκευάσματα με άλατα αλουμινίου σε συγκέντρωση 10-25%, άλατα ζιρκονίου, φορμαλδεΰδη κ.ά. ή συστηματική αγωγή με αντιχολινεργικά, ανταγωνιστές ασβεστίου και ηρεμιστικά.
Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί και κάποιες επεμβατικοί μέθοδοι όπως η εισαγωγή ιόντων στο δέρμα μέσω ηλεκτρικού ρεύματος, οι ενέσεις βουτιλινικής τοξίνης και η σχετικά πρόσφατη χρήση laser.
Και με την φυσιολογική εφίδρωση τι γίνεται;
Η λύση σε αυτήν την περίπτωση δεν είναι άλλη από τα αποσμητικά. Αυτά χωρίζονται σε δύο ομάδες, ανάλογα με το μηχανισμό δράσης τους: τα παραδοσιακά κοινά αποσμητικά (deodorants) και τα αντιιδρωτικά (antiperspirants). Τα πρώτα καλύπτουν την κακοσμία με το άρωμά τους και έχουν συστατικά αντιβακτηριδιακή δράση, ενώ τα αντιιδρωτικά ρυθμίζουν την ίδια την εφίδρωση εμποδίζοντας την υγρασία να φτάσει στην επιδερμίδα και ελλατώνοντας την ροή ιδρώτα σε ποσοστό 20 με 60 τοις εκατό.
Και οι δύο κατηγορίες αποσμητικών είναι αποτελεσματικές αρκεί να εφαρμόζονται σε φρεσκοπλυμένη και στεγνή επιδερμίδα.
