Η τηλεόραση εξελίσσεται: 3D, curved και Smart TV

του Χρήστου Τζώρτζη

Η εποχή που ο σημαντικότερος αγοραστικός παράγοντας για μια τηλεόραση ήταν το μέγεθός της έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Ακόμα και το πολυδιαφημισμένο Full HD περνάει σήμερα σε δεύτερη –τουλάχιστον- μοίρα, όταν έχουμε να κάνουμε με έξυπνες τηλεοράσεις 3D, με ανάλυση Ultra High Definition (UHD) ή ακόμα και με δέκτες κυρτής οθόνης.

Οι παραπάνω καινοτόμες τεχνολογίες είναι πια πραγματικότητα για τις σύγχρονες τηλεοράσεις, αφού ήδη τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν στην αγορά μοντέλα που τις ενσωματώνουν και μας περιμένουν να τις αποκτήσουμε - έναντι συνήθως υψηλού αντιτίμου.

Κάποιες από αυτές έχουν άμεση πρακτικότητα (π.χ. εφαρμογές στη smart TV, κυρτή οθόνη για καλύτερες γωνίες θέασης), ενώ για άλλες πάλι (όπως είναι οι υπέρ-υψηλές αναλύσεις και το 3D), θα χρειαστεί να περιμένουμε το αντίστοιχο τηλεοπτικό περιεχόμενο για να τις εκμεταλλευτούμε στο έπακρο. Αδιαμφισβήτητα πάντως, η τεχνολογία στις τηλεοράσεις έχει αλλάξει άρδην τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να έχουν προστεθεί δυνατότητες και λειτουργίες που συναντούσαμε παλαιότερα μονάχα στις ταινίες. Ας δούμε όμως ποιες είναι οι σημαντικότερες από αυτές.

Ανάλυση UHD (Ultra High Definition)

Δεν πρόκειται για καινούριο χαρακτηριστικό, καθώς τα τελευταία χρόνια οι υπέρ-υψηλές αναλύσεις σε τηλεοράσεις “για το σπίτι” είναι γεγονός. Παράλληλα, και όπως μάλλον δείχνουν τα πράγματα, αυτό είναι και το μέλλον της τηλεόρασης. Οι συσκευές που ενσωματώνουν αυτή την τεχνολογία ονομάζονται εκτός από UHD TVs και 4K TVs, αφού προσφέρουν ανάλυση 3840x2160 pixel, τέσσερις φορές μεγαλύτερη από το σημερινό – και όπως φαίνεται – ξεπερασμένο πια Full HD. Σύμφωνα μάλιστα με προβλέψεις όσον αφορά το “κομμάτι” των πωλήσεων, οι ειδικοί προβλέπουν ότι μέχρι το τέλος του 2014 θα έχουν πουληθεί ανά τον κόσμο 12,7 εκατομμύρια UHD τηλεοράσεις, την ίδια στιγμή που το αντίστοιχο νούμερο για το 2013 ήταν μόλις 1,9 εκατομμύρια συσκευές.

Περιεχόμενο 4Κ

Πόσο χρήσιμη είναι όμως μια τηλεόραση με ανάλυση UHD όταν το τηλεοπτικό περιεχόμενο είναι Full HD, HD, ή ακόμα χαμηλότερα -κάτι που ισχύει παρεμπιπτόντως για την ελληνική πραγματικότητα; Μέχρι σήμερα, το streaming περιεχόμενο αλλά και οι ταινίες Blu-ray διανέμονταν σε ανάλυση Full HD, με δυνατότητα φυσικά upscaling σε ανάλυση UHD. Το αποτέλεσμα παρ’ όλα αυτά – χωρίς φυσικά να είναι κακό – απέχει πάρα πολύ από το ιδεατό.

Έτσι, στην πρόσφατη IFA που διεξήχθη πριν από ένα μήνα στο Βερολίνο, οι εταιρίες μας έδειξαν ότι σκέφτονται ήδη τη διανομή περιεχομένου 4K για την πλήρη εκμετάλλευση των UHD αναλύσεων από τις τηλεοράσεις τους. “Ντεμπούτο” εδώ φαίνεται ότι θα κάνει το streaming με το Netflix να διανέμει τη δημοφιλή σειρά House of Cards σε ανάλυση 4K από την πλατφόρμα του. Αντίστοιχες ανακοινώσεις έχουν ήδη κάνει και η Sony, αλλά και το Amazon το οποίο συνεργάζεται με συγκεκριμένα στούντιο του Hollywood για να προσφέρει και αυτό με τη σειρά του streaming 4Κ περιεχόμενο. Αντίθετα και σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, τα 4K Blu-ray θα χρειαστούν τουλάχιστον 2 χρόνια για να εμφανιστούν στην αγορά.

Κυρτές οθόνες και αναλογία 21:9

Η μεγάλη διαφορά στην εμφάνιση των σύγχρονων τηλεοράσεων είναι αναμφισβήτητα οι κυρτές οθόνες. Εκτός φυσικά από το γεγονός ότι οι τηλεοράσεις με κυρτές οθόνες διαθέτουν καλαισθησία και μοντέρνο design, η κυρτή οθόνη βοηθάει στην καλύτερη θέαση ανεξάρτητα από τη γωνία που παρακολουθούμε την οθόνη. Παράλληλα, δίνεται η ψευδαίσθηση στον θεατή ότι παρακολουθεί οθόνη μεγαλύτερου μεγέθους. Στον αντίποδα φυσικά, οι τηλεοράσεις αυτής της τεχνολογίας έχουν μεγαλύτερο κόστος κατασκευής (άρα και πώλησης), ενώ εντοιχίζονται και πιο δύσκολα από τις συμβατικές. Μεγάλες εταιρίες του χώρου, όπως είναι για παράδειγμα η LG και η Samsung, έχουν ήδη ανακοινώσει UHD μοντέλα με κυρτές οθόνες μεγέθους μέχρι και 105’’, με ανάλυση 5120 x 2160 και αναλογία εικόνας 21:9.

Τι ακριβώς είναι όμως το 21:9; Οι σύγχρονες τηλεοράσεις έχουν “μακρόστενο” μέγεθος με το μήκος τους να είναι μεγαλύτερο από το πλάτος, σε μια αναλογία 16:9 (σε παλαιότερα μοντέλα υπήρχε και το 16:10). Για να “γεμίσει” λοιπόν η οθόνη από μια σύγχρονη ταινία, θα χρειαστεί συνήθως είτε να γίνει κάποιο zoom, ή “κόψιμο” (crop) στα άκρα της εικόνας. Το 21:9 παρόλα αυτά είναι πιο κοντά στην αναλογία εικόνας 1:85:1 που χρησιμοποιεί ο κινηματογράφος, με αποτέλεσμα οι “επεμβάσεις” στην εικόνα του οικιακού τηλεοπτικού δέκτη να είναι πολύ λιγότερες.

LCD vs. OLED

Όπως ακριβώς συμβαίνει με τις HDTVs, έτσι και τις UHD τηλεοράσεις, χρησιμοποιούνται δύο τεχνολογίες για τη δημιουργία των πάνελ: το LCD και το OLED (Organic Light Emitting Display). Έτσι, σε αντίθεση με το LCD όπου απαιτείται οπίσθιος φωτισμός για τη λειτουργία του, στο OLED, κάθε pixel της εικόνας είναι “αυτόφωτο”. Όταν για παράδειγμα ένα pixel είναι μαύρο, ουσιαστικά απενεργοποιείται εντελώς για να αποδώσει το σωστό βαθύ μαύρο, κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία στις σκοτεινές σκηνές των ταινιών. Αντίθετα, τα μαύρα pixel σε μια οθόνη LCD δεν είναι ποτέ πραγματικά μαύρα (συνήθως φέρνουν προς το σκούρο γκρι), καθώς φωτίζονται έστω και ελάχιστα από τα διπλανά ενεργά pixels. Ως αποτέλεσμα της δυνατότητας ελέγχου του φωτισμού κάθε pixel ανεξάρτητα, το OLED προσφέρει μεγαλύτερη φωτεινότητα και πιο ζωντανά χρώματα.

Android και WebOS στις Smart TV

Η αναφορά στις smart TVs – όπως άλλωστε και στο 3D – είναι σίγουρα απαραίτητη, αλλά δεν αποτελεί κάτι ιδιαίτερα καινοτόμο. Οι έξυπνες, όσο και οι “τρισδιάστατες” τηλεοράσεις βρίσκονται στην αγορά εδώ και κάποια χρόνια, αν και ακόμα απέχουν αρκετά από το να θεωρηθούν mainstream λύσεις για τον οικιακό καταναλωτή, ιδιαίτερα η δεύτερη κατηγορία.

Η λογική των smart TVs είναι απλή: Συνδέονται στο Διαδίκτυο, από όπου με τη βοήθεια συγκεκριμένων εφαρμογών μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε αρκετές online υπηρεσίες από την άνεση του σαλονιού μας. Οι εφαρμογές αυτές ανήκαν μέχρι σήμερα σε συγκεκριμένες πλατφόρμες και ήταν ασύμβατες ανάμεσα σε διαφορετικές κατασκευάστριες εταιρίες. Σήμερα, δεν είναι λίγοι οι κατασκευαστές που έχουν γίνει μέλη της Smart TV Alliance, μιας πλατφόρμας δηλαδή που θα δημιουργεί εφαρμογές συμβατές με τα περισσότερα μοντέλα έξυπνων τηλεοράσεων. Η πλατφόρμα βασίζεται σε δημοφιλή “ανοιχτά” πρότυπα, όπως είναι για παράδειγμα το HTML5, τα οποία και θα χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία εφαρμογών.

Παράλληλα, οι εταιρίες έχουν παρουσιάσει ήδη ορισμένα μοντέλα τηλεοράσεων που θα χρησιμοποιούν δημοφιλή λειτουργικά συστήματα όπως είναι για παράδειγμα το Android και το WebOS. Το αποτέλεσμα θα είναι φυσικά να μπορούμε να τρέχουμε τις δεκάδες εφαρμογές που χρησιμοποιούμε στο smartphone ή το tablet μας και στη «μεγάλη οθόνη» του σαλονιού μας. Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί φυσικά να αναβαθμιστεί και το hardware των τηλεοράσεων, οι οποίες θα πρέπει να εξοπλιστούν με πολυπύρηνους επεξεργαστές και δυνατά chipsets γραφικών για να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις νέες προκλήσεις.

Χειρισμός μέσω ομιλίας και gestures

Η πλέον πρόσφατη καινοτομία που έχει εμφανιστεί στο προσκήνιο της συγκεκριμένης αγοράς σχετίζεται με τον τηλεχειρισμό των τηλεοράσεων. Το κλασικό τηλεκοντρόλ αν και έχει αποκτήσει σήμερα πολλά περισσότερα πλήκτρα σε σχέση με το παρελθόν, εξελίσσεται σήμερα ακόμα περισσότερο και ενδεχομένως θα σταματήσει να αποτελεί τη μοναδική λύση για τον τηλεχειρισμό των τηλεοράσεων στο απώτερο μέλλον. Έτσι, όλοι οι κορυφαίοι κατασκευαστές ασχολούνται ήδη με τη δημιουργία “τηλεκοντρόλ” με επιφάνειες αφής ώστε να είναι σε θέση να χρησιμοποιηθεί η συσκευή και ως “ποντίκι” για να μετακινήσουμε το pointer στην τηλεόραση. Κάποια μοντέλα τέλος, ενσωματώνουν ακόμα και αισθητήρες κίνησης για να μεταφράσουν τις “χειρονομίες” των θεατών σε εντολές, ενώ έχουν εμφανιστεί – έστω και σε πειραματικό στάδιο – τηλεοράσεις που χρησιμοποιούν τεχνολογία αναγνώρισης φωνής.