Κρητικές οι αρχαιότερες πατημασιές προγόνων του ανθρώπου
Στη νέα διεθνή ανθρωπολογική επιστημονική έρευνα, μεταξύ άλλων, συμμετείχαν και Έλληνες επιστήμονες.
Οι αρχαιότερες γνωστές πατημασιές προγόνων του ανθρώπου, οι οποίες σε πρώτη φάση είχαν ανακαλυφθεί στην Κρήτη το 2002, έχουν ηλικία 6,05 εκατομμυρίων ετών, δηλαδή περίπου 0,35 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερες από ό,τι είχε εκτιμηθεί αρχικά, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα απολιθωμένα ίχνη όρθιας βάδισης εντοπίστηκαν στην ακτή του χωριού Τράχηλος, κοντά στο Καστέλι Κισσάμου της δυτικής Κρήτης.
Οι γερμανοί, έλληνες, σουηδοί, άγγλοι και αιγύπτιοι ερευνητές που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Scientific Reports», με επικεφαλής τους Ούβε Κίρσερ και Μαντελάιν Μπέμε του Κέντρου Σένκεμπεργκ για την Ανθρώπινη Εξέλιξη και το Παλαιοπεριβάλλον του γερμανικού Πανεπιστημίου του Τίμπινγκεν, χρησιμοποίησαν γεωφυσικές και μικροπαλαιοντολογικές μεθόδους για να κάνουν ακριβή χρονολόγηση.
«Τα ίχνη είναι σχεδόν 2,5 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερα από τα ίχνη που αποδίδονται στον Αυστραλοπίθηκο αφαρένσις (Λούσι) από το Λαέτολι της Τανζανίας», δήλωσε ο δρ Κίρσερ. Οι πατημασιές που βρέθηκαν στην Κρήτη έχουν περίπου την ίδια ηλικία με τα απολιθώματα (όχι πατημασιές) του είδους Orrorin tugenensis από την Κένυα, που βάδιζε όρθιος.
Πριν έξι εκατομμύρια χρόνια η Κρήτη συνδεόταν με την ηπειρωτική Ελλάδα μέσω της Πελοποννήσου. Όπως επεσήμανε η δρ Μπέμε, «δεν μπορούμε να αποκλείσουμε μια σύνδεση ανάμεσα στον “δημιουργό” των ιχνών βάδισης και στον πιθανώς προ-άνθρωπο Γκρεκοπίθηκο». Πριν μερικά χρόνια είχαν εντοπιστεί στην Αττική τα απολιθώματα ενός αγνώστου προ-ανθρώπινου είδους (Graecopithecus freybergi), τα οποία χρονολογούνται πριν από περίπου 7,2 εκατομμύρια χρόνια.
Τι έδειξε η έρευνα
Η νέα μελέτη επιβεβαιώνει μια πρόσφατη έρευνα των ίδιων Γερμανών επιστημόνων του Τίμπινγκεν, σύμφωνα με την οποία πριν έξι εκατομμύρια χρόνια η Ευρώπη και η Μέση Ανατολή χωρίζονταν από την υγρή Ανατολική Αφρική από μια σχετικά στενή έκταση της Σαχάρας. Η γεωχημική ανάλυση του εδάφους της ακτής της Κρήτης, ηλικίας έξι εκατ. ετών, δείχνει ότι σκόνη της ερήμου από τη Βόρεια Αφρική είχε μεταφερθεί μέσω των ανέμων.
Οι ερευνητές ανέφεραν επίσης ότι πρόσφατες παλαιοανθρωπολογικές έρευνες δείχνουν πως ο αφρικανικός πίθηκος Σαχελάνθρωπος δεν ήταν δίποδο, ενώ ο Orrorin tugenensis της Κένυας, ο οποίος έζησε πριν από 6,1 έως 5,8 εκατομμύρια χρόνια, υπήρξε το αρχαιότερο προ-ανθρώπινο είδος στην Αφρική, ο οποίος ίσως να εξελίχτηκε ανεξάρτητα από τον Ευρωπαίο προ-άνθρωπο, όπως εκείνον της Κρήτης.
Στη μελέτη συμμετείχαν o Αθανάσιος Αθανάσιου της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας στην Αθήνα και ο γεωλόγος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Κρήτης δρ Χαράλαμπος Φασουλάς.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα απολιθωμένα ίχνη όρθιας βάδισης εντοπίστηκαν στην ακτή του χωριού Τράχηλος, κοντά στο Καστέλι Κισσάμου της δυτικής Κρήτης.
Οι γερμανοί, έλληνες, σουηδοί, άγγλοι και αιγύπτιοι ερευνητές που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Scientific Reports», με επικεφαλής τους Ούβε Κίρσερ και Μαντελάιν Μπέμε του Κέντρου Σένκεμπεργκ για την Ανθρώπινη Εξέλιξη και το Παλαιοπεριβάλλον του γερμανικού Πανεπιστημίου του Τίμπινγκεν, χρησιμοποίησαν γεωφυσικές και μικροπαλαιοντολογικές μεθόδους για να κάνουν ακριβή χρονολόγηση.
«Τα ίχνη είναι σχεδόν 2,5 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερα από τα ίχνη που αποδίδονται στον Αυστραλοπίθηκο αφαρένσις (Λούσι) από το Λαέτολι της Τανζανίας», δήλωσε ο δρ Κίρσερ. Οι πατημασιές που βρέθηκαν στην Κρήτη έχουν περίπου την ίδια ηλικία με τα απολιθώματα (όχι πατημασιές) του είδους Orrorin tugenensis από την Κένυα, που βάδιζε όρθιος.
Πριν έξι εκατομμύρια χρόνια η Κρήτη συνδεόταν με την ηπειρωτική Ελλάδα μέσω της Πελοποννήσου. Όπως επεσήμανε η δρ Μπέμε, «δεν μπορούμε να αποκλείσουμε μια σύνδεση ανάμεσα στον “δημιουργό” των ιχνών βάδισης και στον πιθανώς προ-άνθρωπο Γκρεκοπίθηκο». Πριν μερικά χρόνια είχαν εντοπιστεί στην Αττική τα απολιθώματα ενός αγνώστου προ-ανθρώπινου είδους (Graecopithecus freybergi), τα οποία χρονολογούνται πριν από περίπου 7,2 εκατομμύρια χρόνια.
Τι έδειξε η έρευνα
Η νέα μελέτη επιβεβαιώνει μια πρόσφατη έρευνα των ίδιων Γερμανών επιστημόνων του Τίμπινγκεν, σύμφωνα με την οποία πριν έξι εκατομμύρια χρόνια η Ευρώπη και η Μέση Ανατολή χωρίζονταν από την υγρή Ανατολική Αφρική από μια σχετικά στενή έκταση της Σαχάρας. Η γεωχημική ανάλυση του εδάφους της ακτής της Κρήτης, ηλικίας έξι εκατ. ετών, δείχνει ότι σκόνη της ερήμου από τη Βόρεια Αφρική είχε μεταφερθεί μέσω των ανέμων.
Οι ερευνητές ανέφεραν επίσης ότι πρόσφατες παλαιοανθρωπολογικές έρευνες δείχνουν πως ο αφρικανικός πίθηκος Σαχελάνθρωπος δεν ήταν δίποδο, ενώ ο Orrorin tugenensis της Κένυας, ο οποίος έζησε πριν από 6,1 έως 5,8 εκατομμύρια χρόνια, υπήρξε το αρχαιότερο προ-ανθρώπινο είδος στην Αφρική, ο οποίος ίσως να εξελίχτηκε ανεξάρτητα από τον Ευρωπαίο προ-άνθρωπο, όπως εκείνον της Κρήτης.
Στη μελέτη συμμετείχαν o Αθανάσιος Αθανάσιου της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας στην Αθήνα και ο γεωλόγος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Κρήτης δρ Χαράλαμπος Φασουλάς.
