Όσα πρέπει να δεις και να ζήσεις στη Χίο

Τα μυρωδάτα εσπεριδοειδή του Κάμπου, η φαρμακευτική μεταξύ άλλων μαστίχα, το σπάνιο κυκλάμινό της. Ε, δε μπορεί, κάποια στιγμή της ζωής σου κάτι από Χίο δοκίμασες, ακόμα κι αν δεν επισκέφθηκες ποτέ τη γη του Ομήρου.

Μάλλον ήρθε η ώρα να το κάνεις. Το καλοκαίρι πλησιάζει, και η Χίος σε περιμένει για μια εμπειρία διακοπών διαφορετική, με την τεράστια ακτογραμμή της, τα μεσαιωνικά της χωριουδάκια, τις γεύσεις και τα αρώματα μαστίχας. Και πολλά ακόμα.

Μην μασάς όμως και πας αδιάβαστος. Σημείωσε στην ατζέντα σου τα παρακάτω, και από τον Βορά μέχρι το Νότο να είσαι σίγουρος ότι θα δεις τα καλύτερα.

Εν αρχή η πόλη και οι βόλτες στα σοκάκια του Κάστρου. Από την προκυμαία του Λιμανιού που γεμίζει κόσμο όσο παίρνει και βραδιάζει με μπαρ και καφέ, μέχρι την πλατεία Βουνακίου στα ενδότερα της πόλης, ο νεανικός παλμός χτυπά δυνατά εδώ.

Στα σοκάκια τριγύρω από το μεγάλο εμπορικό πεζόδρομο της Απλωταριάς θα βρεις μπόλικα all day μαγαζιά, όμως αν θες τη γνώμη μας, η μαγεία της Χίου δεν είναι στην πόλη της, είναι στα χωριά της.

Έξι χιλιόμετρα νότια της χώρας, ο μυροβόλος Κάμπος είναι ένας τόπος ιστορικός και συνάμα ένας παραδοσιακός οικισμός που μαρτυρά την πάλαι ποτέ ακμή του νησιού. Αρχοντικά χτισμένα την εποχή των Γενουατών – περί το 1450 – συχνά καλοδιατηρημένα ξεπροβάλουν αριστερά και δεξιά σε μια βόλτα στα στενάκια του. Αν έχετε ποδήλατο, πάρτε το μαζί, μιας και η περιοχή ενδείκνυται για πετάλι και σημειώστε πως πολλά από αυτά τα αρχοντικά παραμένουν ανοικτά και άρα επισκέψιμα.

Χωριά της ευρύτερης περιοχής όπως το Βασιλιόνικο, το Χαλκειό, ο Δαφνώνας, το Βερβεράτο και ο Άγιος Γεώργιος, είναι ό,τι πρέπει για βόλτες και καφεδάκι υπό σκιάν. Ειδικά ο Άγιος Γεώργιος απολαμβάνει υπέροχη θέα, και ακόμα πιο υπέροχη ανατολή – αν είστε από τους πρωινούς τύπους.

Στη νότια πλευρά του νησιού, δεσπόζουν τα Μεστά, το καλύτερα διατηρημένο καστροχώρι του νησιού. Μια βόλτα εδώ επιβάλλεται, το ίδιο και στους κοντινούς Ολύμπους και το όμορφο Πυργί, γνωστό και ως ζωγραφιστό χωριό χάρη στις «ξυστές» προσόψεις των σπιτιών του, μια ιδιαίτερη τεχνοτροπία που τραβά το βλέμμα. Τα τρία τελευταία χρόνια λειτουργεί εδώ το Μουσείο Μαστίχας, το οποίο επίσης παρουσιάζει ενδιαφέρον: όλη η διαδικασία της μαστίχας, από το καθάρισμα των μαστιχόδεντρων μέχρι τα τελικά προϊόντα περνά μπροστά από τα μάτια σου.

Στη δυτική Χίο, θα συναντήσεις τα χωριά Λιθί, Δέσα και Ελάτα. Απαραίτητη η στάση στο Λιθί, δίπλα στη θάλασσα για πεντανόστιμο φρέσκο ψάρι όλες τις εποχές του χρόνου στα ψαροταβερνάκια στο γραφικό λιμανάκι- επίνειό του – αγαπημένη μας η ταβέρνα «το Κύμα». Η δε παραλία του κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού είναι ό,τι πρέπει για οικογένειες με πιτσιρίκια χάρη στα ήρεμα, ρηχά νερά της. Πολύς κόσμος φέρνει βαρκούλες εδώ στο λιμανάκι, με τις οποίες ξεκινά τις εξορμήσεις του στις γύρω παραλίες.

Έξι χιλιόμετρα δρόμου από το Λιθί, η ομορφούλα Βέσα, έχει μια όμορφη πλατεία – ταμάμ για να γευτείς γλυκό του κουταλιού και καφεδάκι στη χόβολη.

Βάζοντας πορεία νοτιανατολικά, θα έρθεις πρόσωπο με πρόσωπο με την πιο εντυπωσιακή παραλία του νησιού: τα Μαύρα Βόλια, με τα σκουρόχρωμα βότσαλα ηφαιστειογενούς προέλευσης και την άγρια ομορφιά. Λίγο πιο πάνω η οργανωμένη παραλία της Κώμης είναι μια ακόμα καλή επιλογή για τις βουτιές σου στο νησί.

Και μετά από τις βουτιές εδώ τι; Οπωσδήποτε πορεία προς το παραθαλάσσιο χωριό Καταρράκτης, με το γραφικό ταβερνάκι της Δάφνης, ακριβώς πάνω στη θάλασσα με ωραιότατο ψαράκι και ουζάκια.

Σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από τη χώρα τώρα, θα συναντήσεις τα Αρμόλια, το κεντρικό σταυροδρόμι για τα νότια χωριά του νησιού. Ένα μικρό χωριουδάκι με ενδιαφέρον και επισκέψιμο Κάστρο σε απόσταση περί τα 20 λεπτά από το κέντρο του και πλούσια ιστορία στην κατασκευή πήλινων χρηστικών αντικειμένων, όπως στάμνες, βάζα, γλάστρες κ.α. από τους κατοίκους του. Χαρακτηριστικά επίσης και τα πολλά ξωκλήσια του, όπως και οι τρεις πηγές σε ωραίο σημείο για δροσιά και χάζι.

Στα Βορειοδυτικό άκρο του νησιού, μπαίνεις στην περιοχή της Αμανής. Τα χωρά Βολισσός, Αγιάσματα και Άγιο Γάλα σε υποδέχονται στις φιλόξενες πλατειούλες τους και προτείνουν ενδιαφέρουσες διαδρομές για πεζοπορία, με μονοπάτια χαραγμένα από τον Γεώργιο Χαλάτση. Πληροφορίες για τα μονοπάτια τα οποία αποτελούν μάλιστα μέρος του δικτύου Natura θα βρεις εδώ.

Στα βόρεια του νησιού, εντυπωσιακές βουνοκορφές πλέκουν ένα τοπίο άγριο όμως πέρα για πέρα γοητευτικό. Οδηγώντας από την πόλη και τον γειτονικό Βροντάδο προς τα Καρδάμυλα, το γνωστό χωριό των Καραβοκυραίων, θα κάνεις στάση οπωσδήποτε για βουτιές στις πανέμορφες παραλίες Ναγός και Γιώσωνας, για να καταλήξεις για καφεδάκι στο Αμάδες με τα εντυπωσιακά πλατάνια και τα τρεχούμενα νερά. Εδώ θα ξαποστάσεις στη μοναδική ταβέρνα του χωριού, τον «Πλάτανο» και αν είσαι τυχερός και έχει καθαρό καιρό θα απολαύσεις την ανεμπόδιστη θέα προς τη Λέσβο.

Στην κεντρική Χίο τώρα, άξια προσοχής είναι τα μεσαιωνικά Αυγώνυμα, με τα μικρά τους σπιτάκια χτισμένα από πέτρα και με μικρά παράθυρα, τα οποία χρησιμοποιούνταν για να προστατεύονται από τις πειρατικές επιδρομές, ενώ «σταρ» ο Ανάβατος. Το συγκλονιστικό χωριό-φρούριο στέκει αγέρωχο στην κόγχη ενός απόκρημνου βράχου και σωστά το αποκαλούν «Μυστρά του Αιγαίου».

Και αν το θρησκευτικό φολκλόρ σού τραβά την προσοχή, τότε επιβάλλεται να επισκεφτείς τη Νέα Μονή, σε απόσταση 12 χιλιομέτρων από την πόλη. Χτισμένη τον 11ου αιώνα, μνημείο μοναδικής βυζαντινής ομορφιάς ξεχωρίζει για τα καταπληκτικά ψηφιδωτά της, τα οποία χάνουν σε οποιαδήποτε φωτογραφία: οφείλεις να τα θαυμάσεις από κοντά.