του Γιώργου Φλώκα
Κάτω από το λιτό τοπίο της Μάνης, η φύση, με ασύγκριτη τέχνη σμίλεψε ένα θαύμα πέρα από κάθε φαντασία. Κατάλευκοι σταλακτίτες και σταλαγμίτες, εντυπωσιακές ”κουρτίνες” και αστραφτεροί κρύσταλλοι στολίζουν κάθε γωνία, δημιουργώντας ένα απαράμιλλο θέαμα που κόβει την ανάσα.
Η ύπαρξή του ήταν γνωστή στους ντόπιους από το 1900. Κανείς όμως δεν υποψιαζόταν το θαύμα που έκρυβε στο εσωτερικό του, μέχρι το 1949, όταν οι ιδρυτές της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρίας, Γιάννης και Άννα Πετροχείλου, άρχισαν να το εξερευνούν συστηματικά.
Έως το 1960 είχαν εξερευνηθεί και χαρτογραφηθεί 1600 μέτρα ενώ σήμερα, το γνωστό μήκος του σπηλαίου ξεπερνά τα 14 χιλιόμετρα. Η εξερεύνηση του σπηλαίου συνεχίζεται μέχρι σήμερα τόσο πάνω ΄΄οσο και κάτω από το νερό, με σπηλαιοκαταδύσεις.
Το σπήλαιο άρχισε να σχηματίζεται πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Οι σταλακτίτες και οι σταλαγμίτες που βρίσκονται κάτω από το νερό σχηματίστηκαν όταν η επιφάνεια της θάλασσας βρισκόταν πολύ χαμηλότερα από τα σημερινά επίπεδα Είναι χαρακτηριστικό ότι έχουν βρεθεί σταλακτίτες σε βάθος 71 μέτρων.
Το νερό μέσα στο σπήλαιο είναι υφάλμυρο -εξ ού και το όνομα Βλυχάδα- και έχει μεγάλη σκληρότητα. Η θερμοκρασία του είναι 14 βαθμοί Κελσίου ενώ η θερμοκρασία του αέρα κυμαίνεται μεταξύ 17-19 βαθμών, χειμώνα-καλοκαίρι.
Οι σχηματισμοί των κρυστάλλων και των ασβεστολιθικών πετρωμάτων χαρακτηρίζονται ως μοναδικοί στον κόσμο, σχηματίζοντας ένα απόκοσμο σκηνικό μέσα στο σπήλαιο, το οποίο αφήνει έκθαμβο τον επισκέπτη. Όπως αναφέρουν και οι βαρκάρηδες που αναλαμβάνουν την περιήγηση, οι ντόπιοι έχουν ονομάσει τους μοναδικούς σχηματισμούς κρυστάλλων που θα συναντήσετε με ονομασίες από την αρχαία μυθολογία, όπως οι Ηράκλειες Στήλες, το πέλμα του Ποσειδώνα, ενώ το αχανές σπήλαιο χωρίζεται και με βάση το κυρίαρχο χρώμα των κρυστάλλων σε ”κόκκινη” αίθουσα, ”λευκή αίθουσα”, ”αίθουσα του ωκεανού” κ.α.
Η τουριστική διαδρομή έχει συνολικό μήκος 1.500 μέτρα και η περιήγησή τους με βάρκα διαρκεί περίπου μισή ώρα ενώ το μήκος του σπηλαίου δεν έχει διαπιστωθεί ακόμη καθώς συνεχίζεται η εξερεύνηση μέχρι και σήμερα.
Η Αλεπότρυπα
Ενώ το σπήλαιο Βλυχάδα προσελκύει έντονη τουριστική κίνηση λόγω του πρωτοφανούς μεγέθους και των εντυπωσιακών γεωλογικών σχηματισμών, ένα διπλανό σπήλαιο έκρυβε θησαυρό για τους αρχαιολόγους και μια τραγωδία για τους πρόγονούς μας της Νεολιθικής Εποχής.
Ειδικότερα, η Αλεπότρυπα, σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα της έρευνας, κατοικήθηκε κατά τη διάρκεια της Νεότερης και Τελικής Νεολιθικής Εποχής (5.400-3.200 π.Χ.) και χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία, αποθήκη αγαθών, εργαστήριο οικοτεχνικής δραστηριότητας και χώρος ταφής και λατρείας νεκρών.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ισχυρή σεισμική δόνηση κατά το τέλος της 4ης χιλιετίας προκάλεσε εκτεταμένες αποκολλήσεις βράχων από την οροφή και τα πλευρικά τοιχώματα, σφραγίζοντας την είσοδο του σπηλαίου και εγκλωβίζοντας τους χρήστες του.
