Η «αντεπίθεση» των Μεγάλων Λευκών

του Θόδωρου Λέλεκα

Χωρίς να είναι απαραίτητα σωστό, αν ρωτήσουμε κάποιον που ασχολείται με το κρασί να μας απαριθμήσει κρασιά που, κατά τη γνώμη του, είναι «μεγάλα», το μυαλό του θα πάει αυτόματα σε κόκκινες ετικέτες. Θα σκεφτεί κρασιά δυνατά, συμπυκνωμένα, με υψηλό αλκοόλ, με μεγάλες δυνατότητες παλαίωσης, και τα οποία μπορούν να συνοδεύσουν «δύσκολα» φαγητά, όπως έντονα κρέατα, κυνήγι κλπ.

Αυτή όμως δεν είναι όλη η αλήθεια. Κι αυτό γιατί υπάρχουν και λευκά κρασιά που μπορούν, στο δικό τους βαθμό, να παίξουν όλους τους παραπάνω ρόλους. Δεν είναι πολλά, και συνήθως είναι κρασιά περιορισμένης κυκλοφορίας, είναι όμως – χωρίς την παραμικρή αμφιβολία – μεγάλα. Κι αν, ακόμα και τότε, το μυαλό μας πάει σε μεγάλα λευκά του ξένου αμπελώνα, δηλαδή από διάσημες οινοπαραγωγικές περιοχές όπως η Βουργουνδία, η Βόρεια Ιταλία κ.α., αυτό δεν θα είναι μόνο λάθος, αλλά και αδικία. Γιατί ο Ελληνικός αμπελώνας μας έχει δώσει – και συνεχίζει να μας δίνει – απίστευτα αξιόλογα μεγάλα λευκά, τα οποία έχουν πολύ λίγα να ζηλέψουν από τα «ξένα».

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είμαστε, κατά βάση, χώρα που «αγαπάει» το λευκό κρασί –στην παραγωγή, αλλά και – κυρίως - στην κατανάλωση. Ο ήλιος, η θάλασσα, το φαγητό στον κήπο, κοντά στη θάλασσα ή και στην πλατεία, όπως επίσης και ένα μεγάλο κομμάτι της κουζίνας μας, μας «σπρώχνει», ασυναίσθητα, προς το λευκό. Γιατί μας αρέσει να το πίνουμε δροσερό, συχνά και (πολύ) πριν από το τραπέζι, τσιμπολογώντας, μασουλώντας και κουβεντιάζοντας, για παράδειγμα. Και βέβαια, οι οινοποιοί μας είναι άπιαστοι στην οινοποίηση καλών λευκών κρασιών. Ξέρουν, όσο λίγοι, πώς να «βγάλουν» από τα κρασιά τους όλη την αρωματικότητα, τη φρεσκάδα, την ένταση, αλλά και την έκφραση του τόπου προέλευσής τους, για να τα κάνουν μοναδικά και – βεβαίως – απολαυστικά.

Σήμερα, λοιπόν, θα δώσουμε βήμα στα «Μεγάλα Λευκά Κρασιά» της Ελλάδας. Είναι όλα τους δυνατά, πληθωρικά και ωριμασμένα σε δρύινο βαρέλι. Είναι «δοτικά», αλλά και απαιτητικά. Δεν πρέπει να πάρουμε το ταίριασμά τους αψήφιστα, γιατί προορίζονται για τα «δύσκολα». Και – πάνω απ’ όλα – έχουν πολύ σημαντικές δυνατότητες παλαίωσης. Τα μισά από αυτά έχουν προέλευση από τη Σαντορίνη – και αυτό δεν είναι τυχαίο. Τόσο το “terroir” του πανέμορφο νησιού, όσο και οι μαγικές ικανότητες της ποικιλίας Ασύρτικο, είναι βασικά συστατικά της επιτυχίας των κρασιών αυτών. Α, και κάτι τελευταίο: δεν είναι μόνο αυτά τα μεγάλα μας λευκά. Η «χρυσή εξάδα» που διάλεξα για να σας παρουσιάσω, είναι μόνο για να σας… ανοίξει την όρεξη. Ξεκαθαρίζω, λοιπόν, ότι υπάρχουν κι άλλα, αντίστοιχα εκλεκτά, ενώ, σύμφωνα με τις πληροφορίες μου, κάμποσες νέες αφίξεις είναι ήδη καθ’ οδόν. Ας μην καθυστερούμε όμως άλλο, πάμε να τα δούμε (σε τυχαία σειρά):

Santorini Assyrtiko Grande Reserve 2014, SantoWines, Σαντορίνη

Φανταστείτε το Ασύρτικο της Σαντορίνης που αγαπάτε, σε όσο πιο πικάντικη και καπνιστή έκδοση μπορεί να βγει. Ένα πολύ δυνατό – από όλες τις απόψεις – λευκό από τα πιο επιλεγμένα σταφύλια της SantoWines, που ζυμώνει και ωριμάζει σε δρύινο βαρέλι για 12 μήνες συνολικά, ενώ δεν «φεύγει» από το οινοποιείο παρά μόνο μετά από άλλους 12 μήνες παλαίωσης στο μπουκάλι, για να είναι απόλυτα ώριμο και ολοκληρωμένο. Είναι κρασί για πολύ ιδιαίτερες στιγμές και, βασικά, για μεγάλες ψαροφαγίες με ό,τι πιο φρέσκο βγάζει η θάλασσα, ψημένο στα κάρβουνα.
ΠΟΠ Σαντορίνη, αλκοόλ: 15%, ενδ. τιμή: €25

Museum Collection 2014, Κτήμα Γεροβασιλείου, Θεσσαλονίκη

Μια πολύ πρωτότυπη ιδέα, η οποία εκτελέστηκε τέλεια, για να μας χαρίσει ένα πραγματικά εντυπωσιακό λευκό κρασί. Το Museum Collection «παντρεύει» όλες τις λευκές ποικιλίες που παράγει το Κτήμα (Ασύρτικο, Μαλαγουζιά, Viognier, Chardonnay, Sauvignon Blanc) σε ένα αναμενόμενα σύνθετο και πολύπλοκο κρασί, που ωστόσο «βγάζει» ένα απόλυτα αρμονικό αποτέλεσμα. Με αρώματα ώριμων λευκών – και αρκετά εξωτικών – φρούτων, με μπόλικη βανίλια και τέλεια αίσθηση στο στόμα, για να συνοδεύσουμε λιπαρά ψάρια και καπνιστά τυριά. Το κρασί διατίθεται μόνο από το πωλητήριο του Κτήματος Γεροβασιλείου.
ΠΓΕ Επανομή, αλκοόλ 13%, ενδ. τιμή: €23

Afoura 2013, Οινοποιία Αβαντίς, Σαντορίνη

Τα «άφουρα» ήταν μεγάλα ξύλινα βαρέλια των 1000 λίτρων, στα οποία ωρίμαζαν παραδοσιακά τα κρασιά στη Σαντορίνη. Αυτή την τακτική υιοθέτησε και ο οινοποιός Απόστολος Μούντριχας και το αποτέλεσμα είναι ένα κρασί πλούσιο και μεστό, που εκφράζει απόλυτα την ορυκτή τυπικότητα του terroir της Σαντορίνης, μέσα σε ένα πιο πληθωρικό και ώριμο πλαίσιο. Αξίζει να πούμε ότι το κρασί αυτό απέσπασε την υψηλότατη βαθμολογία 94/100 στον διαγωνισμό Decanter World Wine Awards 2016. Ιδανικό ταίρι για ψάρια και θαλασσινά στη σχάρα ή μαγειρευτά με πλούσιες σάλτσες.
ΠΟΠ Σαντορίνη, αλκοόλ 13.5%, ενδ. τιμή: €30

Viognier Eclectique Spilitsa 2015, Οινοποιείο Σκούρα, Άργος

Ο Γιώργος Σκούρας ξέρει καλά το Viognier, το έχει «τιθασεύσει» απόλυτα και το έχει μεταμορφώσει στην πρώτη ύλη ενός από τα κορυφαία Ελληνικά λευκά κρασιά. Η ποικιλία, που κατάγεται από την Κοιλάδα του Ροδανού, εκφράζει τέλεια τον τυπικό εξωτικό φρουτώδη χαρακτήρα της, ενώ η εξαιρετικά σοβαρή δουλειά που γίνεται κατά την ωρίμανση στο βαρέλι, της χαρίζει μια όμορφα «ψημένη» διάσταση. Το «πακέτο» συμπληρώνουν η φρεσκάδα, η οξύτητα και η απαράμιλλη επίγευση ξηρών καρπών στο τέλος. Συνοδεύει όμορφα κάθε λευκό κρέας σε πικάντικη, βουτυράτη σάλτσα.
ΠΓΕ Αργολίδα, αλκοόλ 13.5%, ενδ. τιμή: €25

Καβαλιέρος 2015, Κτήμα Σιγάλα, Σαντορίνη

Μια πολύ ιδιαίτερη προσέγγιση στο Ασύρτικο της Σαντορίνης από τον Πάρι Σιγάλα, σχεδιασμένη για να αποδώσει στο μέγιστο την τυπικότητα τόσο της ποικιλίας, όσο και του terroir. Καρπός από ένα παλιό αμπελοτόπι που φέρει το όνομα Καβαλιέρος, οινοποιείται προσεκτικά και το κρασί παραμένει στη δεξαμενή σε επαφή με τις οινολάσπες του για τουλάχιστον 18 μήνες, για να εμφιαλωθεί, εν τέλει, δύο χρόνια μετά τον τρύγο. Το αποτέλεσμα είναι μοναδικό: μεταλλικότητα και «βουτυράδα» στη μύτη, εκρηκτική οξύτητα στο στόμα. Ταιριάξτε το με sushi, ο συνδυασμός θα σας συγκλονίσει!
ΠΟΠ Σαντορίνη, αλκοόλ 14%, ενδ. τιμή: €32

Chateau Le Grand Blanc 2015, Κτήμα Πόρτο Καρράς, Χαλκιδική

Ένα κρασί που φτιάχτηκε ως μεγάλο εξ αρχής, και όχι μόνο επειδή εμφιαλώθηκε μόνο σε μπουκάλια “magnum” του 1.5 λίτρου. Το alter ego του μυθικού ερυθρού Chateau Porto Carras είναι ένα γεμάτο λευκό κρασί που προσθέτει στον διαχρονικά αχτύπητο συνδυασμό του Ασύρτικου με τη Μαλαγουζιά, την αρχαία, ερυθρή τοπική ποικιλία Λημνιό σε λευκή οινοποίηση και όλα μαζί ωριμάζουν σε καινούριο Γαλλικό βαρέλι με τις οινολάσπες τους για 9 μήνες. Ένα απόλυτα ολοκληρωμένο κρασί με αρωματική πολυπλοκότητα, βάθος και τέλεια διάρκεια. Συνοδεύει ιδανικά πάσης φύσεως ψάρια και θαλασσινά στα κάρβουνα.
ΠΓΕ Σιθωνία, αλκοόλ 13%, ενδ. τιμή: €49