Μάνου, Μητσιάς, Μηλιώκας τραγουδούν… την Ιστορία
Η Αφροδίτη Μάνου, ο Μανώλης Μητσιάς και ο Γιάννης Μηλιώκας αποτίουν φόρο τιμής στο Δεύτερο Πρόγραμμα, σε μια παράσταση για την σύγχρονη Ιστορία μας.
της Δώρας Αμαραντίδου
Η μουσική παράσταση- αφιέρωμα στο Δεύτερο Πρόγραμμα περικλείει χαρακτηριστικά στιγμιότυπα του ελληνικού τραγουδιού, της ελληνικής κοινωνίας και λίγο ή πολύ της ζωής του καθενός από μας ξεχωριστά. Με επιλογές από τραγούδια που παίζονταν στο Δεύτερο Πρόγραμμα, στους 103, 7 στα FM, εδώ και 60 χρόνια μέχρι τον Ιούνιο του 2013, ο Μιχάλης Ρέππας και ο Θανάσης Παπαθανασίου συνθέτουν την παράσταση του Μανώλη Μητσιά, της Αφροδίτης Μάνου και του Γιάννη Μηλιώκα στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο.
Πρόκειται για ένα μουσικό ντοκιμαντέρ που θα αγαπήσουν οι λάτρεις του ραδιοφωνικού ελληνικού τραγουδιού, όπου το προσωπικό κριτήριο του μουσικού παραγωγού υπερτερεί έναντι των δισκογραφικών συμφερόντων και της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας του τόπου…
«Δεύτερο Πρόγραμμα, δεύτερη ευκαιρία, να μην αφήσω μια πληγή στην ιστορία/ Δεύτερο Πρόγραμμα να αλλάξω το σκοπό για ένα τραγούδι που δεν πρόλαβα να πω…» τραγουδούν και οι τρεις μαζί, κάνοντας έτσι την έναρξη. Μέσα από video wall, που αποτελεί την επεξηγηματική εικονογράφηση της μουσικής παράστασης, ο Μιχάλης Ρέππας σε ρόλο εκφωνητή εξιστορεί την πορεία του «Δεύτερου Προγράμματος», κάνοντας σύνδεση με την πολιτική, κοινωνική και καλλιτεχνική ιστορία του τόπου τα τελευταία 60 χρόνια.
«Το Δεύτερο Πρόγραμμα άνοιξε στις 11 Μαΐου του 1952 σαν ένας εναλλακτικός σταθμός με πιο ψυχαγωγικό χαρακτήρα και δέθηκε με το ελληνικό τραγούδι, όπως εξελίχθηκε μέχρι σήμερα. Από τους ραδιοθαλάμους του τότε ΕΙΡ πέρασαν οι πιο μεγάλες φωνές του ελαφρού λεγόμενου τραγουδιού σε τραγούδια Γιαννίδη, Μουζάκη, Σουγιούλ». Η Αφροδίτη Μάνου τραγουδά «Ξύπνα αγάπη μου», ο Γιάννης Μηλιώκας ερμηνεύει «Το τραμ το τελευταίο» και ο Μανώλης Μητσιάς το «Ας ερχόσουν για λίγο».
Ο φανταστικός χωροχρόνος αλλάζει γλυκά και ήρεμα με τον «εκφωνητή» να κάνει στάση στην αφήγησή του τη δεκαετία του ’60, τότε που οι μπουάτ της Πλάκας έγιναν το τόπος έκφρασης του «Νέου Κύματος». Ο Γιάννης Μηλιώκας τραγουδά το «Μικρό παιδί» (των Λίνου Κόκοτου- Αργύρη Βεργόπουλου), η Αφροδίτη Μάνου λέει το τραγούδι «Συνέβη στην Αθήνα» (του Μάνου Χατζιδάκι) και «Αν θυμηθείς το όνειρό μου» (των Νίκου Γκάτσου- Μίκη Θεοδωράκη) και ο Μανώλης Μητσιάς το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» (των Τάσου Λειβαδίτη- Μίκη Θεοδωράκη).
Στη γιγαντοοθόνη προβάλλονται σκηνές από την ταινία «Συνοικία το όνειρο» του Αλέκου Αλεξανδράκη, στιγμιότυπα από την λαοθάλασσα στην κηδεία του Γρηγόρη Λαμπράκη, τις ομιλίες του δικτάτορα Γιώργου Παπαδόπουλου και τον Αλέκο Παναγούλη… Ο Μανώλης Μητσιάς τραγουδά «Μ’ ένα παράπονο» (των Νίκου Γκάτσου- Δήμου Μούτση), «Πήρα τους δρόμους μια βραδιά» (των Βασίλη Ανδρεόπουλου- Δήμου Μούτση), «Η πόρτα μου είναι ανοιχτή» (των Μάνου Ελευθερίου- Μίκη Θεοδωράκη).
Μέχρι που η ατμόσφαιρα γίνεται και πάλι καλλιτεχνική με τον ήχο και τις εικόνες από την ρομαντική ταινία «Εκείνο το καλοκαίρι», σήμα κατατεθέν του ελληνικού σινεμά τη δεκαετία του ’70. Η Αφροδίτη Μάνου τραγουδά «Ένα καλοκαίρι» (των Αλέξη Αλεξόπουλου- Γιάννη Σπανού) και οι χαρακτηριστικές σκηνές με την Έλενα Ναθαναήλ και τον Λάκη Κομνηνό διογκώνουν το συναίσθημα. Ο Μανώλης Μητσιάς κάνει πάσα στην καλλιτεχνική έναρξη της Αφροδίτης Μάνου με την παράλληλη μαζική φυγή των Ελλήνων στο εξωτερικό, τραγουδώντας «Αχ Μαρία» (των Γιάννη Λογοθέτη- Λουκιανού Κηλαηδόνη) και τη «Μικρή Ραλλού» (των Νίκου Γκάτσου- Μάνου Χατζιδάκι). Λέει: «Τη δεκαετία του ’70 οι Έλληνες φεύγουν στη ξενιτιά και η Αφροδίτη το σκάει απ’ το σχολείο για να γίνει τραγουδίστρια.» Η Μάνου ερμηνεύει την «Παράγκα» του Διονύση Σαββόπουλου και καταχειροκροτείται.
Ο Μιχάλης Ρέππας προβάλλεται στην οθόνη για να συνεχίσει το ιστορικό. «Ο Καραμανλής φτάνει απ’ το Παρίσι. Ο κόσμος παραληρεί στους δρόμους και στο αεροδρόμιο. Προκηρύσσονται οι πρώτες ελεύθερες εκλογές μετά από 7 χρόνια. Ένα νέο είδος τραγουδιού γεμίζει και πάλι δρόμους και στάδια. Το πολιτικό τραγούδι. Όλος ο κόσμος στους δρόμους με σημαίες και σηκωμένες γροθιές φωνάζει: ‘Θέλουμε μια Ελλάδα δίκαιη, δημοκρατική. Θέλουμε μια πατρίδα νέα, έναν κόσμο ελεύθερο. Θα την έχουμε’».
Ο Γιάννης Μηλιώκας ερμηνεύει το «Ακορντεόν» (των Γιάννη Νεγρεπόντη- Μάνου Λοϊζου), η Αφροδίτη Μάνου τραγουδά «Αυτούς τους έχω βαρεθεί» (των Δημοσθένη Κούρτοβικ- Θάνου Μικρούτσικου) και οι θεατές αποθεώνουν την αίσθηση που αποπνέει η ερμηνεία αυτών των αθάνατων τραγουδιών. Ο Μανώλης Μητσιάς επαναφέρει δύο ακόμα τραγούδια των Νίκου Γκάτσου- Μάνου Χατζιδάκι, όπως «Ο Γιάννης ο φονιάς» και «Τσάμικος», με τη εικαστική συνοδεία από τους Ναύτες του Γιάννη Τσαρούχη.
Την καλύτερη δυνατή σύνδεση με τη δεκαετία του ’80 κάνει η «Μαίρη Παναγιωταρά» με την Αφροδίτη Μάνου. Το γυναικείο κοινό την υμνεί και η Μάνου τους κλείνει το μάτι. Συνεχίζει τραγουδώντας τη «Νυχτερινή εκπομπή» και μετά ο Μηλιώκας «Για το καλό μου». Στιγμιότυπα από τις λαοφιλέστατες ομιλίες του Ανδρέα Παπανδρέου στο κέντρο της Αθήνας και αναμνηστικές φωτογραφίες από την τεράστια εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ με Παπανδρέου, Τσοχατζόπουλο, Σημίτη γίνονται το οπτικό υπόβραθρο για να αλλάξει και πάλι το αίσθημα.
Το γέλιο φέρνει… πίκρα για τα περασμένα, δανεικά μεγαλεία μιας χώρας που έφτασε ως εδώ αλλά και συγκίνηση για τραγούδια άχρονα, όπως το «Με μια πιρόγα» (των Άλκη Αλκαίου- Θάνου Μικρούτσικου) με την αξεπέραστη ερμηνεία του Μανώλη Μητσιά. Ο Μιχάλης Ρέππας προχωρά την καταγραφή της ιστορίας για τη δεκαετία του ’80 και έκτοτε, λέγοντας: «Η μεταπολίτευση είναι πλέον παρελθόν. Φύγαμε από τα Εξάρχεια και πήγαμε σε πανάκριβα εστιατόρια. Μάθαμε να τρώμε σούσι, μάθαμε να οδηγούμε αυτόματα αυτοκίνητα, μάθαμε να ντυνόμαστε με επώνυμα ρούχα, μάθαμε να ζούμε αλλιώς. Πού βρέθηκαν ξαφνικά τόσα λεφτά; Αυτό θα το μάθουμε αρκετά επεισόδια αργότερα… Σε αυτό το επεισόδιο οι πάντες κοιτάνε να απολαύσουν, να γλεντήσουν, να καταναλώσουν».
Ο Γιάννης Μηλιώκας τραγουδά «Vamos αλάνια», «Γκρέκο Μασκαρά», «Να δεις που κάποτε θα μας πούνε και μαλάκες», ο Μανώλης Μητσιάς ερμηνεύει την «Ελένη» (των Μπάμπη Τσικληρόπουλου- Θάνου Μικρούτσικου) και η Αφροδίτη Μάνου «Το δικό σου πεπρωμένο» από το σάουντρακ της ταινίας των Ρέππα- Παπαθανασίου «Το κλάμα βγήκε απ’ τον παράδεισο».
Η καταγραφή της ιστορίας του Δεύτερου Προγράμματος ολοκληρώνεται με τον εξής επίλογο του Μιχάλη Ρέππα: «Ιούνιος του 2013. Η κυβέρνηση αποφασίζει να κλείσει την ΕΡΤ. Το Δεύτερο Πρόγραμμα κλείνει. Η Δημόσια Ραδιοφωνία και Τηλεόραση θα ξαναλειτουργήσουν φυσικά αλλά κάτω από άλλους όρους και μέσα σε άλλες συνθήκες. Το Δεύτερο δεν θα είναι ποτέ ξανά αυτό που υπήρξε, όπως και η Ελλάδα δεν θα είναι ποτέ ξανά αυτό που ξέρανε». Ο Μανώλης Μητσιάς ερμηνεύει «Κράτησα τη ζωή μου» (των Γιώργου Σεφέρη- Μίκη Θεοδωράκη). Εδώ κλείνει η ιστορία του Δεύτερου Προγράμματος, γίνεται διάλλειμα στο αφιέρωμα για να συνεχίσει το δεύτερο μέρος με τραγούδια- παραγγελιές από τον κόσμο και αγαπημένα των ίδιων των ερμηνευτών. Φτάνουμε μέχρι τις 3.00 τα ξημερώματα για να πουν όλοι μαζί «καλό ξημέρωμα» με «Το δίχτυ» και «Μάνα μου Ελλάς».
Η μουσική παράσταση- αφιέρωμα στο Δεύτερο Πρόγραμμα περικλείει χαρακτηριστικά στιγμιότυπα του ελληνικού τραγουδιού, της ελληνικής κοινωνίας και λίγο ή πολύ της ζωής του καθενός από μας ξεχωριστά. Με επιλογές από τραγούδια που παίζονταν στο Δεύτερο Πρόγραμμα, στους 103, 7 στα FM, εδώ και 60 χρόνια μέχρι τον Ιούνιο του 2013, ο Μιχάλης Ρέππας και ο Θανάσης Παπαθανασίου συνθέτουν την παράσταση του Μανώλη Μητσιά, της Αφροδίτης Μάνου και του Γιάννη Μηλιώκα στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο.
Πρόκειται για ένα μουσικό ντοκιμαντέρ που θα αγαπήσουν οι λάτρεις του ραδιοφωνικού ελληνικού τραγουδιού, όπου το προσωπικό κριτήριο του μουσικού παραγωγού υπερτερεί έναντι των δισκογραφικών συμφερόντων και της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας του τόπου…
«Δεύτερο Πρόγραμμα, δεύτερη ευκαιρία, να μην αφήσω μια πληγή στην ιστορία/ Δεύτερο Πρόγραμμα να αλλάξω το σκοπό για ένα τραγούδι που δεν πρόλαβα να πω…» τραγουδούν και οι τρεις μαζί, κάνοντας έτσι την έναρξη. Μέσα από video wall, που αποτελεί την επεξηγηματική εικονογράφηση της μουσικής παράστασης, ο Μιχάλης Ρέππας σε ρόλο εκφωνητή εξιστορεί την πορεία του «Δεύτερου Προγράμματος», κάνοντας σύνδεση με την πολιτική, κοινωνική και καλλιτεχνική ιστορία του τόπου τα τελευταία 60 χρόνια.
«Το Δεύτερο Πρόγραμμα άνοιξε στις 11 Μαΐου του 1952 σαν ένας εναλλακτικός σταθμός με πιο ψυχαγωγικό χαρακτήρα και δέθηκε με το ελληνικό τραγούδι, όπως εξελίχθηκε μέχρι σήμερα. Από τους ραδιοθαλάμους του τότε ΕΙΡ πέρασαν οι πιο μεγάλες φωνές του ελαφρού λεγόμενου τραγουδιού σε τραγούδια Γιαννίδη, Μουζάκη, Σουγιούλ». Η Αφροδίτη Μάνου τραγουδά «Ξύπνα αγάπη μου», ο Γιάννης Μηλιώκας ερμηνεύει «Το τραμ το τελευταίο» και ο Μανώλης Μητσιάς το «Ας ερχόσουν για λίγο».
Ο φανταστικός χωροχρόνος αλλάζει γλυκά και ήρεμα με τον «εκφωνητή» να κάνει στάση στην αφήγησή του τη δεκαετία του ’60, τότε που οι μπουάτ της Πλάκας έγιναν το τόπος έκφρασης του «Νέου Κύματος». Ο Γιάννης Μηλιώκας τραγουδά το «Μικρό παιδί» (των Λίνου Κόκοτου- Αργύρη Βεργόπουλου), η Αφροδίτη Μάνου λέει το τραγούδι «Συνέβη στην Αθήνα» (του Μάνου Χατζιδάκι) και «Αν θυμηθείς το όνειρό μου» (των Νίκου Γκάτσου- Μίκη Θεοδωράκη) και ο Μανώλης Μητσιάς το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» (των Τάσου Λειβαδίτη- Μίκη Θεοδωράκη).
Στη γιγαντοοθόνη προβάλλονται σκηνές από την ταινία «Συνοικία το όνειρο» του Αλέκου Αλεξανδράκη, στιγμιότυπα από την λαοθάλασσα στην κηδεία του Γρηγόρη Λαμπράκη, τις ομιλίες του δικτάτορα Γιώργου Παπαδόπουλου και τον Αλέκο Παναγούλη… Ο Μανώλης Μητσιάς τραγουδά «Μ’ ένα παράπονο» (των Νίκου Γκάτσου- Δήμου Μούτση), «Πήρα τους δρόμους μια βραδιά» (των Βασίλη Ανδρεόπουλου- Δήμου Μούτση), «Η πόρτα μου είναι ανοιχτή» (των Μάνου Ελευθερίου- Μίκη Θεοδωράκη).
Μέχρι που η ατμόσφαιρα γίνεται και πάλι καλλιτεχνική με τον ήχο και τις εικόνες από την ρομαντική ταινία «Εκείνο το καλοκαίρι», σήμα κατατεθέν του ελληνικού σινεμά τη δεκαετία του ’70. Η Αφροδίτη Μάνου τραγουδά «Ένα καλοκαίρι» (των Αλέξη Αλεξόπουλου- Γιάννη Σπανού) και οι χαρακτηριστικές σκηνές με την Έλενα Ναθαναήλ και τον Λάκη Κομνηνό διογκώνουν το συναίσθημα. Ο Μανώλης Μητσιάς κάνει πάσα στην καλλιτεχνική έναρξη της Αφροδίτης Μάνου με την παράλληλη μαζική φυγή των Ελλήνων στο εξωτερικό, τραγουδώντας «Αχ Μαρία» (των Γιάννη Λογοθέτη- Λουκιανού Κηλαηδόνη) και τη «Μικρή Ραλλού» (των Νίκου Γκάτσου- Μάνου Χατζιδάκι). Λέει: «Τη δεκαετία του ’70 οι Έλληνες φεύγουν στη ξενιτιά και η Αφροδίτη το σκάει απ’ το σχολείο για να γίνει τραγουδίστρια.» Η Μάνου ερμηνεύει την «Παράγκα» του Διονύση Σαββόπουλου και καταχειροκροτείται.
Ο Μιχάλης Ρέππας προβάλλεται στην οθόνη για να συνεχίσει το ιστορικό. «Ο Καραμανλής φτάνει απ’ το Παρίσι. Ο κόσμος παραληρεί στους δρόμους και στο αεροδρόμιο. Προκηρύσσονται οι πρώτες ελεύθερες εκλογές μετά από 7 χρόνια. Ένα νέο είδος τραγουδιού γεμίζει και πάλι δρόμους και στάδια. Το πολιτικό τραγούδι. Όλος ο κόσμος στους δρόμους με σημαίες και σηκωμένες γροθιές φωνάζει: ‘Θέλουμε μια Ελλάδα δίκαιη, δημοκρατική. Θέλουμε μια πατρίδα νέα, έναν κόσμο ελεύθερο. Θα την έχουμε’».
Ο Γιάννης Μηλιώκας ερμηνεύει το «Ακορντεόν» (των Γιάννη Νεγρεπόντη- Μάνου Λοϊζου), η Αφροδίτη Μάνου τραγουδά «Αυτούς τους έχω βαρεθεί» (των Δημοσθένη Κούρτοβικ- Θάνου Μικρούτσικου) και οι θεατές αποθεώνουν την αίσθηση που αποπνέει η ερμηνεία αυτών των αθάνατων τραγουδιών. Ο Μανώλης Μητσιάς επαναφέρει δύο ακόμα τραγούδια των Νίκου Γκάτσου- Μάνου Χατζιδάκι, όπως «Ο Γιάννης ο φονιάς» και «Τσάμικος», με τη εικαστική συνοδεία από τους Ναύτες του Γιάννη Τσαρούχη.
Την καλύτερη δυνατή σύνδεση με τη δεκαετία του ’80 κάνει η «Μαίρη Παναγιωταρά» με την Αφροδίτη Μάνου. Το γυναικείο κοινό την υμνεί και η Μάνου τους κλείνει το μάτι. Συνεχίζει τραγουδώντας τη «Νυχτερινή εκπομπή» και μετά ο Μηλιώκας «Για το καλό μου». Στιγμιότυπα από τις λαοφιλέστατες ομιλίες του Ανδρέα Παπανδρέου στο κέντρο της Αθήνας και αναμνηστικές φωτογραφίες από την τεράστια εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ με Παπανδρέου, Τσοχατζόπουλο, Σημίτη γίνονται το οπτικό υπόβραθρο για να αλλάξει και πάλι το αίσθημα.
Το γέλιο φέρνει… πίκρα για τα περασμένα, δανεικά μεγαλεία μιας χώρας που έφτασε ως εδώ αλλά και συγκίνηση για τραγούδια άχρονα, όπως το «Με μια πιρόγα» (των Άλκη Αλκαίου- Θάνου Μικρούτσικου) με την αξεπέραστη ερμηνεία του Μανώλη Μητσιά. Ο Μιχάλης Ρέππας προχωρά την καταγραφή της ιστορίας για τη δεκαετία του ’80 και έκτοτε, λέγοντας: «Η μεταπολίτευση είναι πλέον παρελθόν. Φύγαμε από τα Εξάρχεια και πήγαμε σε πανάκριβα εστιατόρια. Μάθαμε να τρώμε σούσι, μάθαμε να οδηγούμε αυτόματα αυτοκίνητα, μάθαμε να ντυνόμαστε με επώνυμα ρούχα, μάθαμε να ζούμε αλλιώς. Πού βρέθηκαν ξαφνικά τόσα λεφτά; Αυτό θα το μάθουμε αρκετά επεισόδια αργότερα… Σε αυτό το επεισόδιο οι πάντες κοιτάνε να απολαύσουν, να γλεντήσουν, να καταναλώσουν».
Ο Γιάννης Μηλιώκας τραγουδά «Vamos αλάνια», «Γκρέκο Μασκαρά», «Να δεις που κάποτε θα μας πούνε και μαλάκες», ο Μανώλης Μητσιάς ερμηνεύει την «Ελένη» (των Μπάμπη Τσικληρόπουλου- Θάνου Μικρούτσικου) και η Αφροδίτη Μάνου «Το δικό σου πεπρωμένο» από το σάουντρακ της ταινίας των Ρέππα- Παπαθανασίου «Το κλάμα βγήκε απ’ τον παράδεισο».
Η καταγραφή της ιστορίας του Δεύτερου Προγράμματος ολοκληρώνεται με τον εξής επίλογο του Μιχάλη Ρέππα: «Ιούνιος του 2013. Η κυβέρνηση αποφασίζει να κλείσει την ΕΡΤ. Το Δεύτερο Πρόγραμμα κλείνει. Η Δημόσια Ραδιοφωνία και Τηλεόραση θα ξαναλειτουργήσουν φυσικά αλλά κάτω από άλλους όρους και μέσα σε άλλες συνθήκες. Το Δεύτερο δεν θα είναι ποτέ ξανά αυτό που υπήρξε, όπως και η Ελλάδα δεν θα είναι ποτέ ξανά αυτό που ξέρανε». Ο Μανώλης Μητσιάς ερμηνεύει «Κράτησα τη ζωή μου» (των Γιώργου Σεφέρη- Μίκη Θεοδωράκη). Εδώ κλείνει η ιστορία του Δεύτερου Προγράμματος, γίνεται διάλλειμα στο αφιέρωμα για να συνεχίσει το δεύτερο μέρος με τραγούδια- παραγγελιές από τον κόσμο και αγαπημένα των ίδιων των ερμηνευτών. Φτάνουμε μέχρι τις 3.00 τα ξημερώματα για να πουν όλοι μαζί «καλό ξημέρωμα» με «Το δίχτυ» και «Μάνα μου Ελλάς».
Info:
Γυάλινο Μουσικό Θέατρο λεωφόρος Συγγρού 143, Ν. Σμύρνη, τηλ. 210931610
Ώρα προσέλευσης: 22.00, ώρα έναρξης: 23:00.
15€ είσοδος με ποτό στο bar, 25€ ποτό στο τραπέζι, 130€ η φιάλη στο τραπέζι ανά 4 άτομα, 150€ η σπέσιαλ φιάλη στο τραπέζι ανά 4 άτομα.
Από 65€ η φιάλη κρασί στο τραπέζι ανά 2 άτομα.
Γυάλινο Μουσικό Θέατρο λεωφόρος Συγγρού 143, Ν. Σμύρνη, τηλ. 210931610
Ώρα προσέλευσης: 22.00, ώρα έναρξης: 23:00.
15€ είσοδος με ποτό στο bar, 25€ ποτό στο τραπέζι, 130€ η φιάλη στο τραπέζι ανά 4 άτομα, 150€ η σπέσιαλ φιάλη στο τραπέζι ανά 4 άτομα.
Από 65€ η φιάλη κρασί στο τραπέζι ανά 2 άτομα.
