O B’ Παγκόσμιος σε λιγότερες από 300 σελίδες
Μια συνοπτική εξιστόρηση του σημαντικότερου πολέμου στη σύγχρονη ιστορία σε λιγότερες από 300 σελίδες. Τα «συν» και τα «πλην» του εγχειρήματος.
του Άρη Δαμουλάκη
Η προσπάθεια να περιγράψεις με σαφήνεια και πληρότητα την πλέον πολύνεκρη σύρραξη της ιστορίας σε λιγότερες από 300 σελίδες συνιστά εκ των πραγμάτων ένα δύσκολο εγχείρημα.
Στις περισσότερες σύντομες ιστορίες, η σύνοψη των γεγονότων αποτελεί ταυτόχρονα το μεγαλύτερο πλεονέκτημα και μειονέκτημα.Tο βιβλίο του Norman Stone, Συνοπτική Ιστορία του Δεύτερου παγκοσμίου Πολέμου από τις εκδόσεις Ψυχογιός, δεν είναι η εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα και πρέπει να αξιολογείται με αυτά τα χαρακτηριστικά.
Ο μυημένος στην ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου θα θεωρήσει ίσως πως τα πλέον ενδιαφέροντα σημεία του είναι ένα τμήμα της εισαγωγής και το πρώτο κεφάλαιο, στα οποία ο συγγραφέας θέτει το ευρύτερο κοινωνικό και οικονομικό κλίμα των ετών που προηγήθηκαν της σύγκρουσης και όπου περιγράφει τις βασικές αιτίες που οδήγησαν σε αυτή.
Τηρουμένων πάντα των αναλογιών, προσφέρει και μια ικανοποιητική εικόνα σε θέματα οικονομίας αλλά και ευρύτερης πολιτικής, που επηρέασαν βαθιά τον πόλεμο.
Παράλληλα, καταφέρνει με αρκετή επιτυχία να εισχωρήσει στο κείμενο άλλες δευτερεύουσες, αλλά όχι άσχετες, πληροφορίες (πχ η αναφορά στην ταινία «Ο πιανίστας» που αποτυπώνει το κλίμα της εποχής για τα εβραϊκά γκέτο ή η περιγραφή του γραφείου του Α. Χίτλερ).
Ο Stone αφιερώνει περισσότερο χώρο στις συγκρούσεις στο ευρωπαϊκό (και βορειοαφρικανικό) θέατρο επιχειρήσεων σε σχέση με Ειρηνικό/Ινδικό. Δεν εμβαθύνει ιδιαίτερα στις στρατιωτικές τακτικές ή στα στρατηγικά διλλήματα που αντιμετώπισαν οι αντιμαχόμενοι, ενώ έχει διάσπαρτες αναφορές σε φημισμένους «στρατηγούς» που ανέδειξε η σύγκρουση (Ρόμελ, Μοντγκόμερι, Πάτον, Γιαμαμότο, Ζούκωφ).
Ακόμη, λόγω περιορισμένης έκτασης ή επιλογής του συγγραφέα, ολόκληρες μάχες δεν αναφέρονται καθόλου ή αναφέρονται ακροθιγώς. Το χαρακτηριστικό αυτό είναι εντονότερο, αλλά όχι μοναδικό, στη σύγκρουση των Ιαπωνικών με τις συμμαχικές δυνάμεις.
Μικρή ή και σε ορισμένες περιπτώσεις ελάχιστη αναφορά κάνει στα μικρότερα κράτη που ενεπλάκησαν στη σύρραξη, καθώς οι εκτεταμένες αναφορές περιορίζονται στις κύριες αντιμαχόμενες δυνάμεις.
Αν και η περιγραφή είναι αρκετά «δημοσιογραφική», η δομή του βιβλίου είναι τέτοια που σε ορισμένα σημεία ο αναγνώστης κινδυνεύει να χαθεί στην γρήγορη εναλλαγή θεμάτων και θεάτρου επιχειρήσεων.
Επιπλέον η ύπαρξη τριών μόνο χαρτών, εκ των οποίων ο ένας αφορά τον πόλεμο στην Ασία και τον Ειρηνικό, στερεί κρίσιμες «οπτικοποιημένες» πληροφορίες. Ειδικά στις περιπτώσεις των εκστρατειών σε Γαλλία και Ρωσία ή στην απόβαση στη Νορμανδία η παρουσία χαρτών θα συνέδραμε ουσιαστικά το κείμενο και θα εμπλούτιζε το βιβλίο.
Μας έλειψαν ακόμη οι πίνακες. Ένας-δυο πίνακες με βασικά στοιχεία για τα στρατεύματα, τις δυνάμεις των αντιμαχόμενων, την παραγωγή οπλικών συστημάτων σίγουρα θα έδινε ένα ακόμη μικρό bonus στο βιβλίο του Stone.
Συνολικά, το έργο του Norman Stone προσφέρει μια επαρκή γνώση στον «άκαπνο» αναγνώστη που θέλει να έχει μια σφαιρική άποψη για τα γεγονότα, αλλά δεν επιθυμεί να εμβαθύνει περαιτέρω.
Norman Stone
Συνοπτική Ιστορία του B Παγκοσμίου Πολέμου
εκδόσεις Ψυχογιός 2013
σελ. 288
Τιμή: 18,80€
Η προσπάθεια να περιγράψεις με σαφήνεια και πληρότητα την πλέον πολύνεκρη σύρραξη της ιστορίας σε λιγότερες από 300 σελίδες συνιστά εκ των πραγμάτων ένα δύσκολο εγχείρημα.
Στις περισσότερες σύντομες ιστορίες, η σύνοψη των γεγονότων αποτελεί ταυτόχρονα το μεγαλύτερο πλεονέκτημα και μειονέκτημα.Tο βιβλίο του Norman Stone, Συνοπτική Ιστορία του Δεύτερου παγκοσμίου Πολέμου από τις εκδόσεις Ψυχογιός, δεν είναι η εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα και πρέπει να αξιολογείται με αυτά τα χαρακτηριστικά.
Ο μυημένος στην ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου θα θεωρήσει ίσως πως τα πλέον ενδιαφέροντα σημεία του είναι ένα τμήμα της εισαγωγής και το πρώτο κεφάλαιο, στα οποία ο συγγραφέας θέτει το ευρύτερο κοινωνικό και οικονομικό κλίμα των ετών που προηγήθηκαν της σύγκρουσης και όπου περιγράφει τις βασικές αιτίες που οδήγησαν σε αυτή.
Τηρουμένων πάντα των αναλογιών, προσφέρει και μια ικανοποιητική εικόνα σε θέματα οικονομίας αλλά και ευρύτερης πολιτικής, που επηρέασαν βαθιά τον πόλεμο.
Παράλληλα, καταφέρνει με αρκετή επιτυχία να εισχωρήσει στο κείμενο άλλες δευτερεύουσες, αλλά όχι άσχετες, πληροφορίες (πχ η αναφορά στην ταινία «Ο πιανίστας» που αποτυπώνει το κλίμα της εποχής για τα εβραϊκά γκέτο ή η περιγραφή του γραφείου του Α. Χίτλερ).
Ο Stone αφιερώνει περισσότερο χώρο στις συγκρούσεις στο ευρωπαϊκό (και βορειοαφρικανικό) θέατρο επιχειρήσεων σε σχέση με Ειρηνικό/Ινδικό. Δεν εμβαθύνει ιδιαίτερα στις στρατιωτικές τακτικές ή στα στρατηγικά διλλήματα που αντιμετώπισαν οι αντιμαχόμενοι, ενώ έχει διάσπαρτες αναφορές σε φημισμένους «στρατηγούς» που ανέδειξε η σύγκρουση (Ρόμελ, Μοντγκόμερι, Πάτον, Γιαμαμότο, Ζούκωφ).
Ακόμη, λόγω περιορισμένης έκτασης ή επιλογής του συγγραφέα, ολόκληρες μάχες δεν αναφέρονται καθόλου ή αναφέρονται ακροθιγώς. Το χαρακτηριστικό αυτό είναι εντονότερο, αλλά όχι μοναδικό, στη σύγκρουση των Ιαπωνικών με τις συμμαχικές δυνάμεις.
Μικρή ή και σε ορισμένες περιπτώσεις ελάχιστη αναφορά κάνει στα μικρότερα κράτη που ενεπλάκησαν στη σύρραξη, καθώς οι εκτεταμένες αναφορές περιορίζονται στις κύριες αντιμαχόμενες δυνάμεις.
Αν και η περιγραφή είναι αρκετά «δημοσιογραφική», η δομή του βιβλίου είναι τέτοια που σε ορισμένα σημεία ο αναγνώστης κινδυνεύει να χαθεί στην γρήγορη εναλλαγή θεμάτων και θεάτρου επιχειρήσεων.
Επιπλέον η ύπαρξη τριών μόνο χαρτών, εκ των οποίων ο ένας αφορά τον πόλεμο στην Ασία και τον Ειρηνικό, στερεί κρίσιμες «οπτικοποιημένες» πληροφορίες. Ειδικά στις περιπτώσεις των εκστρατειών σε Γαλλία και Ρωσία ή στην απόβαση στη Νορμανδία η παρουσία χαρτών θα συνέδραμε ουσιαστικά το κείμενο και θα εμπλούτιζε το βιβλίο.
Μας έλειψαν ακόμη οι πίνακες. Ένας-δυο πίνακες με βασικά στοιχεία για τα στρατεύματα, τις δυνάμεις των αντιμαχόμενων, την παραγωγή οπλικών συστημάτων σίγουρα θα έδινε ένα ακόμη μικρό bonus στο βιβλίο του Stone.
Συνολικά, το έργο του Norman Stone προσφέρει μια επαρκή γνώση στον «άκαπνο» αναγνώστη που θέλει να έχει μια σφαιρική άποψη για τα γεγονότα, αλλά δεν επιθυμεί να εμβαθύνει περαιτέρω.
Norman Stone
Συνοπτική Ιστορία του B Παγκοσμίου Πολέμου
εκδόσεις Ψυχογιός 2013
σελ. 288
Τιμή: 18,80€
