Δημήτρης Γέρος: Ατομική με χαρακτικά και σουρεαλισμό
Σαράντα μεγάλα έργα σουρεαλιστικής χαρακτικής του Δημήτρη Γέρου παρουσιάζονται σε μια ενδιαφέρουσα έκθεση στην Kapopoulos Fine Arts.
του Γιάννη Ασδραχά
Ένα αραιοκατοικημένο σύμπαν που καταλαμβάνεται από υψίπεδα, μακρινά ηφαίστεια και αέναες κινούμενες ανθρώπινες φιγούρες, που φέρουν στην πλάτη τους λεπτεπίλεπτα φτερά σαν της πεταλούδας. Υπερμεγέθη πτηνά που κουρνιάζουν στη γραμμή του ορίζοντα και ψάρια που κολυμπούν στον αέρα. Γιγάντια κατακόκκινα και ηφαίστεια που ξερνούν πίδακες φωτιάς. Τα παραπάνω είναι στοιχεία ενός κόσμου που καλύπτει ένας ουρανός με ζωντανά σύννεφα και ενίοτε πολύχρωμα αερόπλοια Ζέπελιν.
Τις παραπάνω περιοχές που διέπονται από τους κανόνες της σουρεαλιστικής κοσμοθεωρίας χαρτογράφησε το πνεύμα του πολυδιάστατου καλλιτέχνη Δημήτρη Γέρου και αυτό το διάστημα ανοίγουν τα σύνορα τους με την πραγματικότητα. Με πύλη εισόδου στην αίθουσα τέχνης Kapopoulos Fine Arts. Το παρουσιαζόμενο υλικό, έργα χαρακτικής, συνάπτει ένα σταθμό σπάνιο στην εικαστική πορεία του Δημήτρη Γέρου με την προηγούμενη αντίστοιχη έκθεση να απέχει χρονικά τρεις δεκαετίες ακριβώς.
Σαράντα συνολικά έργα μεγάλων διαστάσεων που πραγματεύονται, σύμφωνα με τον ορισμό του καλλιτέχνη για τον σουρεαλισμό, «τη διαρκή ρήξη με το οριστικό σε κάθε επίπεδο» αποτελούν το υλικό της έκθεσης. Στην αποτύπωση των έργων χρησιμοποιήθηκαν οι τεχνικές της χαλκογραφίας, της λιθογραφίας, της μεταξοτυπίας και κάποια εργα δημιουργήθηκαν στη Νέα Υόρκη –πόλη που τα τελευταία χρόνια ζει για μεγάλο διάστημα ο εικαστικός– με την τεχνοτροπία των Iris prints.
Όμως υπάρχει μία σημαντική παράμετρος: Την επεξεργασία των έργων επιμελήθηκε ο ίδιος ο καλλιτέχνης. Ειδικότερα τις χαλκογραφίες και τις λιθογραφίες τις έχει χαράξει ο Δημήτρης Γέρος στο χαλκό και την πέτρα και έχουν τυπωθεί στο δικό του εργαστήριο καθώς και στον επαγγελματικό χώρο του πρόσφατα εκλιπόντα δημιουργού στο χώρο των εικαστικών και γραφιστικών τεχνών Γιάννη Καρτέρη. Όπως σημειώνει ο Δημήτρης Γέρος, την τεχνική διαδικασία της χαρακτικής κατατάσσει σε μια εξίσου σημαντική βαθμίδα με τη ζωγραφική –που ήταν η πρώτη του δίοδος έκφρασης– αλλά και την τέχνη της φωτογραφίας που ασκεί παράλληλα.
Παράλληλα, η ενασχόληση του με την διαδικασία παραγωγής λειτουργεί συντονισμένα με μία από τις εμμονές του καλλιτέχνη να επανέρχεται στα παλιά του έργα και να τα «διορθώνει», αλλά και την ψυχική τέρψη που νιώθει όταν βρίσκεται απέναντι από το έργο του και να ξυπνούν οι διεργασίες που οδήγησαν στην πραγματοποίηση του. Στα έργα της έκθεσης, που συνθέτουν μία επιλεκτική διαδρομή στη δημιουργική του πορεία, κάθε τι που αποτυπώνει ο εικαστικός έχει συμβολική σημασία. Όπως οι ανθρώπινες φιγούρες που βρίσκονται πάντα σε κίνηση, είτε για να ξεφύγουν από τις ερινύες είτε για να πλησιάσουν τις ουτοπίες, ή το μήλο που έχει αναγωγές στον χαμένο παράδεισο των πρωτόπλαστων.
Η ζωή και το έργο του Δημήτρη Γέρου
Ο Δημήτρης Γέρος γεννήθηκε στη Λιβαδειά και είναι όπως έχει πει σε συνέντευξη του «αυτοδίδακτος καθ' όλους τους τρόπους». Θυμάται τον εαυτό του να ζωγραφίζει πολύ πριν πιάσει στα χέρια του σχολικά βιβλία. Από την ηλικία των 13 άρχισε να ανιχνεύει το εικαστικό τοπίο της Αθήνας. Στα 19 του φιλοτεχνεί τα πρώτα ανεικονικά έργα και κάποια από αυτά προκρίνονται σε διαγωνισμό για την έκθεση της Ελληνοαμερικανικής Ενώσεως. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας του επιβλήθηκε στη χώρα το στρατιωτικό καθεστώς. Η καλλιτεχνική του φύση ήταν ανεξήγητη για την τοπική χωροφυλακή με αποτέλεσμα οι δράσεις του να θεωρούνται «επικίνδυνες». Τα όργανα της τάξης προς συμμόρφωση τον οδήγησαν κάποιες φορές στο κρατητήριο.
Το 1969 ιδρύει στη Λειβαδιά την Πειραματική Σκηνή. Δύο χρόνια μετά ταξιδεύει στην Ευρώπη με σκοπό να βρεθεί απέναντι από τα αριστουργήματα της τέχνης στα μεγάλα μουσεία. Καταλήγει στο Λονδίνο, όπου και εγκαθίσταται. Εκείνη την εποχή αποτυπώνει στον καμβά τα πρώτα δείγματα σουρεαλιστικής «γραφής». Το 1972 αναλαμβάνει για δύο έτη τη διεύθυνση του καλλιτεχνικού τμήματος της βιομηχανίας κεραμικών «Κεραμεικός».
Το 1977 η φωτογραφία του κινεί το ενδιαφέρον και δημιουργεί έργα-φωτοσειρές. Στη διαδρομή του άγγιξε πολλές μορφές έκφρασης: χρησιμοποίησε ως καμβά το ανθρώπινο σώμα, την αποστολή μικρής κλίμακας έργα μέσω της ταχυδρομικής υπηρεσίας και τη βίντεο τέχνη και την περφομανς. Επίσης υπόγραψε σκηνικά και τα κοστούμια σε θεατρικά έργα και κινηματογραφικές παραγωγές, εικονογράφησε βιβλία, σχεδίασε μετάλλια, φιλοτέχνησε γλυπτά. Η UNICEF επέλεξε ένα έργο του να κοσμήσει της κάρτες της σε παγκόσμια διανομή. Την ποιητική του πλευρά φανέρωσε μέσα από τη συλλογή «Αστραφτερή μπανιέρα».
Συνολικά έχει πραγματοποιήσει 54 ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, εκ των οποίων οι πιο γνωστές είναι της Οξφόρδης (Oxford University), της Ιντιάνα (Πινακοθήκη του Ball State), του Μπόχουμ (Μουσείο Bochum) στη Γερμανία και του Μίσιγκαν (Μουσείο Kelsey) των ΗΠΑ. Έργα του βρίσκονται σε πολλές ελληνικές και ξένες ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές.
Info
Έκθεση χαρακτικών έργων Δημήτρη Γέρου
Kapopoulos Fine Arts
Λ. Κηφισίας 37Α και Σπύρου Λούη, Golden Hall – Μαρούσι
Έως τις 17 Μαΐου
Ώρες λειτουργίας: καθημερινές: 10.00 - 21.00, Σάββατο: 10.00 - 20.00
Ένα αραιοκατοικημένο σύμπαν που καταλαμβάνεται από υψίπεδα, μακρινά ηφαίστεια και αέναες κινούμενες ανθρώπινες φιγούρες, που φέρουν στην πλάτη τους λεπτεπίλεπτα φτερά σαν της πεταλούδας. Υπερμεγέθη πτηνά που κουρνιάζουν στη γραμμή του ορίζοντα και ψάρια που κολυμπούν στον αέρα. Γιγάντια κατακόκκινα και ηφαίστεια που ξερνούν πίδακες φωτιάς. Τα παραπάνω είναι στοιχεία ενός κόσμου που καλύπτει ένας ουρανός με ζωντανά σύννεφα και ενίοτε πολύχρωμα αερόπλοια Ζέπελιν.
Τις παραπάνω περιοχές που διέπονται από τους κανόνες της σουρεαλιστικής κοσμοθεωρίας χαρτογράφησε το πνεύμα του πολυδιάστατου καλλιτέχνη Δημήτρη Γέρου και αυτό το διάστημα ανοίγουν τα σύνορα τους με την πραγματικότητα. Με πύλη εισόδου στην αίθουσα τέχνης Kapopoulos Fine Arts. Το παρουσιαζόμενο υλικό, έργα χαρακτικής, συνάπτει ένα σταθμό σπάνιο στην εικαστική πορεία του Δημήτρη Γέρου με την προηγούμενη αντίστοιχη έκθεση να απέχει χρονικά τρεις δεκαετίες ακριβώς.
Σαράντα συνολικά έργα μεγάλων διαστάσεων που πραγματεύονται, σύμφωνα με τον ορισμό του καλλιτέχνη για τον σουρεαλισμό, «τη διαρκή ρήξη με το οριστικό σε κάθε επίπεδο» αποτελούν το υλικό της έκθεσης. Στην αποτύπωση των έργων χρησιμοποιήθηκαν οι τεχνικές της χαλκογραφίας, της λιθογραφίας, της μεταξοτυπίας και κάποια εργα δημιουργήθηκαν στη Νέα Υόρκη –πόλη που τα τελευταία χρόνια ζει για μεγάλο διάστημα ο εικαστικός– με την τεχνοτροπία των Iris prints.
Όμως υπάρχει μία σημαντική παράμετρος: Την επεξεργασία των έργων επιμελήθηκε ο ίδιος ο καλλιτέχνης. Ειδικότερα τις χαλκογραφίες και τις λιθογραφίες τις έχει χαράξει ο Δημήτρης Γέρος στο χαλκό και την πέτρα και έχουν τυπωθεί στο δικό του εργαστήριο καθώς και στον επαγγελματικό χώρο του πρόσφατα εκλιπόντα δημιουργού στο χώρο των εικαστικών και γραφιστικών τεχνών Γιάννη Καρτέρη. Όπως σημειώνει ο Δημήτρης Γέρος, την τεχνική διαδικασία της χαρακτικής κατατάσσει σε μια εξίσου σημαντική βαθμίδα με τη ζωγραφική –που ήταν η πρώτη του δίοδος έκφρασης– αλλά και την τέχνη της φωτογραφίας που ασκεί παράλληλα.
Παράλληλα, η ενασχόληση του με την διαδικασία παραγωγής λειτουργεί συντονισμένα με μία από τις εμμονές του καλλιτέχνη να επανέρχεται στα παλιά του έργα και να τα «διορθώνει», αλλά και την ψυχική τέρψη που νιώθει όταν βρίσκεται απέναντι από το έργο του και να ξυπνούν οι διεργασίες που οδήγησαν στην πραγματοποίηση του. Στα έργα της έκθεσης, που συνθέτουν μία επιλεκτική διαδρομή στη δημιουργική του πορεία, κάθε τι που αποτυπώνει ο εικαστικός έχει συμβολική σημασία. Όπως οι ανθρώπινες φιγούρες που βρίσκονται πάντα σε κίνηση, είτε για να ξεφύγουν από τις ερινύες είτε για να πλησιάσουν τις ουτοπίες, ή το μήλο που έχει αναγωγές στον χαμένο παράδεισο των πρωτόπλαστων.
Η ζωή και το έργο του Δημήτρη Γέρου
Ο Δημήτρης Γέρος γεννήθηκε στη Λιβαδειά και είναι όπως έχει πει σε συνέντευξη του «αυτοδίδακτος καθ' όλους τους τρόπους». Θυμάται τον εαυτό του να ζωγραφίζει πολύ πριν πιάσει στα χέρια του σχολικά βιβλία. Από την ηλικία των 13 άρχισε να ανιχνεύει το εικαστικό τοπίο της Αθήνας. Στα 19 του φιλοτεχνεί τα πρώτα ανεικονικά έργα και κάποια από αυτά προκρίνονται σε διαγωνισμό για την έκθεση της Ελληνοαμερικανικής Ενώσεως. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας του επιβλήθηκε στη χώρα το στρατιωτικό καθεστώς. Η καλλιτεχνική του φύση ήταν ανεξήγητη για την τοπική χωροφυλακή με αποτέλεσμα οι δράσεις του να θεωρούνται «επικίνδυνες». Τα όργανα της τάξης προς συμμόρφωση τον οδήγησαν κάποιες φορές στο κρατητήριο.
Το 1969 ιδρύει στη Λειβαδιά την Πειραματική Σκηνή. Δύο χρόνια μετά ταξιδεύει στην Ευρώπη με σκοπό να βρεθεί απέναντι από τα αριστουργήματα της τέχνης στα μεγάλα μουσεία. Καταλήγει στο Λονδίνο, όπου και εγκαθίσταται. Εκείνη την εποχή αποτυπώνει στον καμβά τα πρώτα δείγματα σουρεαλιστικής «γραφής». Το 1972 αναλαμβάνει για δύο έτη τη διεύθυνση του καλλιτεχνικού τμήματος της βιομηχανίας κεραμικών «Κεραμεικός».
Το 1977 η φωτογραφία του κινεί το ενδιαφέρον και δημιουργεί έργα-φωτοσειρές. Στη διαδρομή του άγγιξε πολλές μορφές έκφρασης: χρησιμοποίησε ως καμβά το ανθρώπινο σώμα, την αποστολή μικρής κλίμακας έργα μέσω της ταχυδρομικής υπηρεσίας και τη βίντεο τέχνη και την περφομανς. Επίσης υπόγραψε σκηνικά και τα κοστούμια σε θεατρικά έργα και κινηματογραφικές παραγωγές, εικονογράφησε βιβλία, σχεδίασε μετάλλια, φιλοτέχνησε γλυπτά. Η UNICEF επέλεξε ένα έργο του να κοσμήσει της κάρτες της σε παγκόσμια διανομή. Την ποιητική του πλευρά φανέρωσε μέσα από τη συλλογή «Αστραφτερή μπανιέρα».
Συνολικά έχει πραγματοποιήσει 54 ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, εκ των οποίων οι πιο γνωστές είναι της Οξφόρδης (Oxford University), της Ιντιάνα (Πινακοθήκη του Ball State), του Μπόχουμ (Μουσείο Bochum) στη Γερμανία και του Μίσιγκαν (Μουσείο Kelsey) των ΗΠΑ. Έργα του βρίσκονται σε πολλές ελληνικές και ξένες ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές.
Info
Έκθεση χαρακτικών έργων Δημήτρη Γέρου
Kapopoulos Fine Arts
Λ. Κηφισίας 37Α και Σπύρου Λούη, Golden Hall – Μαρούσι
Έως τις 17 Μαΐου
Ώρες λειτουργίας: καθημερινές: 10.00 - 21.00, Σάββατο: 10.00 - 20.00
