Νάνος Βαλαωρίτης: Εικαστική ματιά στον Όμηρο

του Γιάννη Ασδραχά

Ποιητής, πεζογράφος, διηγηματογράφος, λόγιος και ζωγράφος. Εκκινώντας από την ίδια δεξαμενή έμπνευσης, ο Νάνος Βαλαωρίτης αποτυπώνει το έργο του διττά: με λέξεις και εικόνες. Αυτή η διπλή μορφή έκφρασης λειτουργεί αδιάρρηκτα σαν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, ήδη από την δεκαετία του 1950. Το έργο του οριοθετείται από τους κανόνες της υπερρεαλιστικής γραφής, ενώ στην εικαστική θεματογραφία του δεσπόζουν θέματα μυθολογικά.

Συνεπής με τη μέχρι σήμερα διαδρομή του διακεκριμένου λογοτέχνη είναι και η έκθεση έργων του με τίτλο «Θεές, Γυναίκες και Τέρατα στον Όμηρο», που εγκαινιάστηκε την Τρίτη 8 Φεβρουαρίου, στην Αίθουσα Τέχνης «Αστρολάβος artlife».

Στους χώρους της γκαλερί παρουσιάζονται 60 έγχρωμα σχέδια τα οποία, όπως σημειώνεται, θα συστήσουν στο κοινό με έναν άλλο τρόπο τις θεές, τις γυναίκες και τα τέρατα των ομηρικών επών. Ο ίδιος ο καλλιτέχνης χαρακτηρίζει τη δουλειά του ως «η σειρά αυτή από φαντασιώσεις για το πώς μπορούν, με μία σύγχρονη οπτική - με κάποιο χιούμορ και παρωδία, να παρουσιαστούν οι θηλυκές θεές σε θνητές (γυναίκες), και τα πολλά μυθολογικά τέρατα που βρίθουν στα πιο μεγάλα σε έκταση και αξία ελληνικά ποιήματα, την Ιλιάδα και την Οδύσσεια».

Διευκρινίζει ότι τα σχέδια δεν αποτελούν «πιστή απεικόνιση αλλά παράφραση, παραφθορά μοντερνιστική». Στον παραπάνω συλλογισμό εμπίπτει το έργο με τίτλο «Το αυτοκίνητο κορίτσι της Τροίας» που, σύμφωνα με την ανάλυση του ζωγράφου, κυριαρχείται από «χρονικές αναδρομές, εκσυγχρονισμούς και άλλα παιχνίδια με τα χρώματα και τα σχέδια και το τέχνασμα του αναχρονισμού – όπως, π.χ., στην Αναγέννηση παρουσίαζαν τα πρόσωπα του Ομήρου με κουστούμια της εποχής της».

Άλλωστε, όπως προσθέτει ο αναγεννησιακός Βαλαωρίτης, «κάτι τέτοιο επιχείρησε και ο Νίκος Εγγονόπουλος, όταν δεν παρουσίαζε τα μυθολογικά τα πρόσωπα γυμνά. Η παράδοση, αντίθετα με το πώς σκέπτονται οι νεοκλασικιστές, δίνει την ευκαιρία για πολλές εκδοχές, ποιητικές πάντοτε, με αγάπη και σεβασμό στα αρχαία αυτά αριστουργηματικά ποιήματα που σχεδιάστηκαν, σύμφωνα με την ανάγνωσή μου. Αλφαβητικά, με το σύστημα της Ακροφωνίας». Δηλαδή, εξηγεί ο ποιητής που μόλις εξέδωσε την πολύχρονη μελέτη του πάνω στα ομηρικά έπη, οι λέξεις που αρχίζουν με τον τίτλο της Ραψωδίας Α, Β, Γ, Δ, καθορίζουν τα κύρια θέματα της εκάστοτε Ραψωδίας, όπως τις έβλεπε ο Δίας κοιτάζοντας μέσα απ’ τα σύννεφα τις μάχες της Ιλιάδας και τις περιπέτειες του Οδυσσέα».

Πού: Αστρολάβος artlife, Ηροδότου 11, Κολωνάκι
Διάρκεια: 8 Φεβρουαρίου - 5 Μαρτίου
Ώρες λειτουργίας: Τετ. Σαβ.:10.00-15.00, Τρ. Πεμ. Παρ.: 10.00-15.00 και 17.30-20.30, Κυρ. Δευτ.: κλειστά.