Ο Πρέκας για την Κρήτη στη Fine-Arts Καπόπουλος

Η σχέση του Πάρι Πρέκα με την Κρήτη, ήταν μεταφυσική. Αυτή την ιδιαίτερη σχέση του σημαντικού ζωγράφου, που έφυγε το 1999 από κοντά μας, αναδεικνύει η έκθεση «Κρήτη νησί της λεβεντιάς», που εγκαινιάζεται στην Αίθουσα «Fine Arts-Καπόπουλος» στις 18 Φεβρουαρίου, από το Νομάρχη Χανίων Γρηγόρη Αρχοντάκη. Η έκθεση φέρνει στο φως ένα κύκλο δουλειάς του κορυφαίου καλλιτέχνη, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά. Λίγο πριν πέσει η αυλαία της ζωής του, ο ίδιος έγραφε σ ένα σημείωμα του, ότι είχε να κάνει την έκθεση με τα έργα που ήταν αφιερωμένα στο νησί της λεβεντιάς. Αυτή ακριβώς την έκθεση παρουσιάζει η Αίθουσα τέχνης «Fine Arts-Καπόπουλος». Τα έργα, μεγάλων διαστάσεων, μια σειρά υδατογραφίες είναι εμπνευσμένα από πόλεις της Κρήτης που βλέπει η θάλασσα, όπως τα Χανιά και το Ρέθυμνο, καθώς και από άλλα χαρακτηριστικά τοπία του νησιού.

Δημιουργός με γόνιμη παρουσία και προσωπικές αναζητήσεις, ζωγράφος με εργασίες και στη γλυπτική ο Πάρις Πρέκας, διακρίθηκε πάντα για τις ανησυχίες του και τις προσωπικές διατυπώσεις του. Με σπουδές στην Αθήνα και το Παρίσι, δεν περιορίστηκε τόσο στις κατακτήσεις των δασκάλων του, όσο στη συνεχή έρευνα σε όλες τις περιοχές. Ανήσυχος και ευαίσθητος βρισκόταν πάντα σε επαφή με το παρόν αλλά και το παρελθόν του τόπου μας.

«Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την τοπιογραφία ο Πάρις Πρέκας δεν ήταν δυνατό να μην στραφεί στην υδατογραφία για να εκφράσει καλύτερα τις συναντήσεις του με το φυσικό χώρο», αναφέρει χαρακτηριστικά ο ακαδημαϊκός, καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης κ. Χρύσανθος Α. Χρήστου. «Με την τοπιογραφία συνδέεται ιδιαίτερα η υδατογραφία και μ’ αυτή μας δίνει μερικές από τις πιο σημαντικές διατυπώσεις της. Θεματική αφετηρία της υδατογραφίας του Πρέκα είναι ο φυσικός και ο ανθρώπινος χώρος, χωρίς την ανθρώπινη μορφή, μια συνάντηση και μια εσωτερική συνομιλία με κάθε περιοχή του ελληνικού χώρου, περισσότερο του νησιωτικού. Το μορφοπλαστικό λεξιλόγιό του στην υδατογραφία, χωρίς να θυσιάζει εντελώς την οπτική πραγματικότητα, χρησιμοποιεί κάπως τη σχηματοποίηση και βασίζεται σε εμπρεσιονιστικούς περισσότερο τύπους και την αξιοποίηση του ρόλου του φωτός.»

«Ο Πάρις έμεινε για πάντα, ένας Ελληνολάτρης, ο οποίος προσπαθούσε να δει τα πάντα μέσω της αρχαιότητας,» αναφέρει ο καθηγητής κ. Στέλιος Λυδάκης. «Αυτό δεν είναι πρωτόγνωρο, αλλά είναι από τις σημαντικότερες πλευρές αυτού του σημαντικότατου καλλιτέχνη. Οι ακουαρέλες του Πάρι Πρέκα είναι ένας θησαυρός ανεπανάληπτος. Ανταποκρίνονται τελείως στο χαρακτήρα αυτού του ενθουσιώδους, της ενθουσιώδης στιγμής που αφομοιώνεται κάτι σχεδόν εκστατικά. Έχουν κάτι το αχειροποίητο πολλές φορές νομίζεις ότι το χρώμα, δεν το έχει αγγίξει χέρι ανθρώπου».

Από την πλευρά του ο καθηγητής κ. Μανόλης Βλάχος μιλά για τη μαγεία της τέχνης του Πάρι Πρέκα και σημειώνει: «Στην υδατογραφία του Πάρι Πρέκα θαυμάζει κανείς προπάντων τη σύλληψη της εικόνας: την ιδιότυπη μετάπτωση του φυσικού τοπίου στο εικαστικό του αντίκρισμα, την ισορροπία με την οποία καταγράφεται η σύνθεση των οπτικών δεδομένων, της ελευθερίας που διεκδικεί ο καλλιτέχνης κατά την ερμηνευτική του απόπειρα και των δυνατοτήτων που παρέχει το μέσον, η υδατογραφία.»

«Από τους σημαντικότερους εκφραστές και βασικούς εκπροσώπους της γενιάς του ’50 εξελικτικά στην πορεία της νεοελληνικής ζωγραφικής είναι και ο Πάρις Πρέκας», επισημαίνει ο ιστορικός τέχνης κ. Νίκος Γρηγοράκης. «Συνεπής και σεμνός καλλιτέχνης, χωρίς να επιδιώκει εντυπωσιασμούς πρόσκαιρους ή να συμμετέχει σε ρεύματα που η διάρκειά του ς κρατάει όσο και η μόδα, μας έχει δώσει έως τώρα έργο όχι μόνο πλούσιο και μεστό, μα παράλληλα πολύμορφο και πολυσχιδές.»

«Ο Πάρις Πρέκας ζωγράφισε πολλές ακουαρέλες, τοπία απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδας και από πολλά της Ευρώπης είναι ο κατεξοχήν ταξιδιωτικός ζωγράφος μας», αναφέρει ο τεχνοκριτικός, σημειολόγος κ. Χάρης Καμπουρίδης. «Δεν είναι δύσκολο να δει κανείς αυτές τις υδατογραφίες ως αφαιρετική ζωγραφική, παρά το σαφές και ρεαλιστικό μάλλον κεντρικό θέμα τους. Ο Πρέκας είναι καλά προικισμένος και ασκημένος μάστορας, χαίρεται τη ζωγραφική τελετουργία, το θέμα είναι η αφορμή για τη δική του δυναμική σχέση με την τέχνη του. Ριψοκινδυνεύει αναζητώντας τολμηρές φωτιστικές γειτνιάσεις, συλλαμβάνει και καταγράφει τονικότητες και κινήσεις μόλις ορατές στο μάτι, μετατρέποντάς τες σε κεντρικό θέμα πολλές φορές.»

«Ο Πάρις Πρέκας ήταν ένας βαθύς μελετητής της ιστορίας. Συχνότερα και με μεγαλύτερο σεβασμό συζητούσε για τον Ηρόδοτο, το Θουκυδίδη και τον Πλούταρχο παρά για τον Ρέμπραντ ή τον Πικάσο», σημειώνει χαρακτηριστικά ο φιλόλογος, κριτικός θεάτρου κ. Κώστας Γεωργουσόπουλος. «Η ιστορία τον συνάρπαζε, όχι τόσο σαν περιπέτεια, σαν αφήγηση, όσο σαν ανθρώπινο τοπίο, σαν τοιχογραφία που αποτύπωσε συμπεριφορές, χειρονομίες.»

Η σύζυγος του καλλιτέχνη ζωγράφος κ. Μερόπη Πρέκα, αναζητώντας τη σχέση του Πάρι Πρέκα με την Κρήτη, σημειώνει χαρακτηριστικά στον κατάλογο της έκθεσης: «Είναι περίεργο, αλλά ο ίδιος ο Πάρις ένοιωθε να έχει δεσμούς με το νησί, στο οποίο είχε ιδιαίτερη αγάπη και πήγαινε και ξαναπήγαινε και ζωγράφιζε με μοναδικό τρόπο τις ομορφιές του τοπίου του. Τί ήταν αυτό που τον συνέδεε τόσο έντονα; Οι φίλοι; Βέβαια είχαμε πολλούς αγαπημένους...

Τάχα η ιστορία του πατέρα του; Ο Αντώνης Πρέκας ήταν αυτοδημιούργητος και πάρα πολύ σημαντικός οικονομολόγος, είχε μια αξιολογότατη κοινωνική παρουσία, τότε. Το 1905 είχε κατέβει με τον Πρίγκιπα Γεώργιο στην Κρήτη, για να οργανώσει τα οικονομικά της Κρητικής Πολιτείας. Πήρε τα τέσσερα παιδιά του και εγκαταστάθηκε στα Χανιά, όπου έμεινε κάποια χρόνια... Μπορεί να ‘ναι αυτός ο κρυφός “μίτος” που τον συνέδεε υποδόρια με το νησί της Κρήτης... Ο Πάρις είχε τέτοια εμμονή με την ιδέα του Ίκαρου - εν πτήσει και ίσως έτσι εξηγείται και η αγάπη του προς τον ταύρο. Στη μεγάλη σύνθεση που έχει κάνει στην είσοδο του Μεγάρου Ελευθερουδάκη, στην Πλατεία Συντάγματος, είχε επιλέξει για θέμα τον “Θησέα και την Αριάδνη”. Ξανακοιτώ τη σύνθεση και προσπαθώ να ανακαλύψω τον κρυμμένο “μίτο” που ενώνει τους μύθους με τις εντυπωσιακές ακουαρέλλες του Πάρι Πρέκα, που αποτυπώνουν ζωγραφικά την ομορφιά του νησιού τόσο θριαμβικά με χρώματα που λαμποκοπούν και φαντάζουν σαν πολύτιμα πετράδια της γης... Κι έτσι θα ταξιδεύει η Κρήτη στα μάτια μας...»

Η έκθεση στη γκαλερί «Fine Arts-Καπόπουλος» «Κρήτη νησί της λεβεντιάς» διαρκεί ως τις 10 Μαρτίου. Εγκαίνια 8.00 μ.μ.
«Fine Arts-Καπόπουλος»: Λ. Ποσειδώνος 62, 174 55 Άλιμος (Στάση Τραμ «Ζέφυρος»).
Τηλ. 210 98 35 303, Fax: 210 98 18 303
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα & Τετάρτη: 10.00-14.30, Τρίτη, Πέμπτη & Παρασκευή: 10.00-14.00 & 17.30-21.00, Σάββατο: 10.00-15.00.