Αφγανιστάν: Οι γυναίκες δημοσιογραφούν και διεκδικούν

Το Αφγανιστάν είναι μακράν μία από τις χειρότερες χώρες για να είσαι γυναίκα. Αυτή την πραγματικότητα προσπαθεί να ανατρέψει η Farida Nekzad που ενώνει τη δημοσιογραφική της πένα μαζί με άλλες Αφγανές, προκειμένου να διεκδικήσουν τα βασικά δικαιώματά τους και να καταγγείλουν τα κακώς κείμενα της ανδροκρατούμενης κοινωνίας. Στον αγώνα τους έρχονται αντιμέτωπες με απειλές κατά της ζωής τους, επιθέσεις και απόπειρες δολοφονίας, που όμως δεν είναι αρκετές για να σωπάσουν οι φωνές τους.

Από τότε που ίδρυσε το πρώτο της πρακτορείο ειδήσεων στο Αφγανιστάν πριν από 7 χρόνια, η Farida Nekzad έχει σωθεί από επιθέσεις με οξύ και μία απόπειρα ανατίναξης του διαμερίσματός της, ενώ έχει δεχτεί αναρίθμητα απειλητικά e-mails και τηλεφωνήματα. Σε ένα από αυτά, ο άγνωστος την προειδοποιούσε ότι θα βρουν το πτώμα της τόσο παραμορφωμένο που η οικογένειά της δεν θα μπορεί να το αναγνωρίσει.

Με μακρά θητεία στη δημοσιογραφία και πολλά διεθνή βραβεία στο βιογραφικό της, η Nekzad έγινε κόκκινο πανί για τους Ταλιμπάν όταν υπήρξε μία εκ των ιδρυτών του ανεξάρτητου ειδησεογραφικού πρακτορείου Pajhwok, το 2004, στην Καμπούλ. Στο στόχαστρο μπήκε και ο σύζυγός της που άρχισε να δέχεται απειλές ότι θα έπεφτε θύμα δολοφονίας ως τιμωρία για τη δουλειά της γυναίκας του. Το νέο επαγγελματικό βήμα της Nekzad με την ίδρυση του Wakht, του πρώτου γυναικείου ειδησεογραφικού πρακτορείου που φέρνει στο φως τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες του Αφγανιστάν, αύξησε ραγδαία τον αριθμό των απειλών και για τους δύο.

Ωστόσο η 34χρονη μητέρα ενός παιδιού είναι ανυποχώρητη. Το Wakht λειτουργεί ήδη ένα χρόνο, απασχολεί 7 γυναίκες ρεπόρτερ και 3 άντρες δημοσιογράφους, ενώ η εμβέλειά του απλώνεται σε 10 επαρχίες.

Η Nekzad που έχει πάρει χρηματοδότηση από ιδιώτες και ελπίζει να ανεξαρτητοποιηθεί οικονομικά μέσα σε 18 μήνες χάρη σε διαφημιστικά έσοδα, σκοπεύει σύντομα να μεταφέρει τη δράση του Wakht και στα multimedia.

«Κατά τη διάρκεια των 30 χρόνων πολέμου, οι γυναίκες και τα παιδιά είναι αυτοί που υποφέρουν περισσότερο… αλλά κανείς τους δίνει σημασία ούτε έχουν δημοσιογραφική κάλυψη», σχολίασε η Nekzad στο Reuters, αναφερόμενη στο μακρόχρονο καθεστώς βίας που βιώνει η χώρα της από τη σοβιετική εισβολή, το 1979, και μετά.

Το Wakht αναδεικνύει θέματα οικογενειακής βίας, ανταλλαγής γυναικών και κοριτσιών μεταξύ οικογενειών, αλλά και την ευρέως διαδεδομένη( αν και παράνομη) πρακτική των γάμων διά του εξαναγκασμού. Αν και πολύ συνηθισμένες σε όλη τη χώρα, αυτές οι ιστορίες σπάνια βγαίνουν στην επιφάνεια.

Η (μετ' εμποδίων) άνοιξη των γυναικείων media

Ως το μόνο ειδησεογραφικό πρακτορείο του είδους του, το Wakht έρχεται να ενωθεί με 5 γυναικείους ραδιοφωνικούς σταθμούς, οι οποίοι δεν έχουν διαφύγει της προσοχής των Ταλιμπάν. Αντιμετωπίζουν διαρκώς αντιδράσεις και προκλήσεις από τα πιο συντηρητικά τμήματα μιας ιδιαίτερα πιστής μουσουλμανικής κοινωνίας, αλλά και γραφειοκρατικά προβλήματα που σχετίζονται με την εργασιακή απασχόληση γυναικών. Ένας από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς στην Καμπούλ πυρπολήθηκε. Οι γυναίκες δημοσιογράφοι στο Radio Sahar, με έδρα την πόλη Χεράτ, λένε ότι έχουν δεχτεί απειλές για τη ζωή τους. Το πρώτο γυναικείο τηλεοπτικό κανάλι Shiberghan TV θα εκπέμψει για πρώτη φορά στα μέσα του επερχόμενου Σεπτεμβρίου, αλλά η αναζήτηση γυναικών πρόθυμων να σταθούν μπροστά στην κάμερα είναι ένας συνεχής αγώνας.

«Δεν είναι εύκολο να είσαι γυναίκα προϊστάμενη στο Αφγανιστάν», λέει χαρακτηριστικά η Nekzad που μέχρι τον Μάρτιο αρνούνταν οποιαδήποτε πρόσκληση να εμφανιστεί σε τηλεοπτικές εκπομπές και συνέδρια, φοβούμενη για τη ασφάλειά της, ενώ συχνά ταξιδεύει στην Ινδία για να προστατευθεί από τις απειλές των Ταλιμπάν.

Μετά την ανατροπή της κυβέρνησης των Ταλιμπάν το 2001, οι γυναίκες του Αφγανιστάν έχουν ανακτήσει τα βασικά δικαιώματά τους στην εκπαίδευση, την ψήφο και την εργασία. Παρ’ όλα αυτά, το μέλλον που αντικρίζουν είναι αβέβαιο, καθώς Αφγανοί και ξένοι ηγέτες υιοθέτησαν την οδό των διαπραγματεύσεων με τους Ταλιμπάν, προκειμένου να τερματιστεί ένας πόλεμος που μετρά ήδη 10 χρόνια. Γυναίκες βουλευτές, που παλεύουν καθημερινά να ασκήσουν το επάγγελμά τους σε μια αμιγώς ανδροκρατούμενη κοινωνία, προειδοποιούν ότι οι συνομιλίες θα έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια των με τόσο κόπο ανακτημένων δικαιωμάτων.

Ταυτόχρονα, όμως, αποτελούν παραδείγματα θάρρους και αποδεικνύουν ότι η θέληση είναι ισχυρότερη από οποιαδήποτε καταπίεση.

Πηγή: Reuters