Γυναίκα: 5 εξετάσεις που σώζουν ζωές

του Νικόλα Γεωργιακώδη

"Κάλλιον το προλαμβάνειν παρά το θεραπεύειν", έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι και είχαν δίκιο. Στις περισσότερες περιπτώσεις η έγκαιρη διάγνωση μιας ασθένειας μέσω των προληπτικών εξετάσεων, γλίτωσε πολλούς ανθρώπους από τα χειρότερα ή έστω περιόρισε την έκταση του προβλήματος. Ιδιαίτερα για τις γυναίκες, βασικές προληπτικές εξετάσεις όπως μαστογραφία, τεστ Παπ, κολονοσκόπηση και θυρεοειδής, κρίνονται κάτι παραπάνω από απαραίτητες. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί κυριολεκτικά να σώσει ζωές και είναι πραγματικά λυπητερό το γεγονός, ότι αρκετές γυναίκες πιεσμένες από τον φόρτο εργασίας και τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις δεν τις βάζουν καν στο πρόγραμμα. Δεν εννοούμε φυσικά να πάτε στο άλλο άκρο: να επισκέπτεστε κάθε τρεις και λίγο τον γιατρό σας κάνοντας απανωτές εξετάσεις και δίνοντας μια περιουσία. Οι εξετάσεις που πρέπει να σας απασχολήσουν σε όλη την διάρκεια της ζωής σας είναι οι εξής:

Μαστογραφία
Η πιο συχνή απειλή για κάθε γυναίκα δεν είναι άλλη από τον καρκίνο του μαστού. Στην Ελλάδα, κάθε 2,5 ώρες γίνεται μια διάγνωση, ενώ κάθε 6 ώρες μια γυναίκα πεθαίνει. Στο σύνολο των διαγνώσεων, μόνο το 5% των γυναικών το μαθαίνει έγκαιρα και επωφελείται από το πρώιμο στάδιο της ασθένειας, αντιμετωπίζοντάς την με επιτυχία, ενώ στην Ευρώπη το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 60%. Η έγκαιρη διάγνωση της ασθένειας λοιπόν, είναι απαραίτητη για την επιτυχή αντιμετώπισή της. Η πρόβλεψη μπορεί να γίνει είτε με αυτοεξέταση μια φορά τον μήνα (βλ. βίντεο), είτε με κλινική εξέταση κάθε 2 -3 χρόνια, είτε με τακτική μαστογραφία μια φορά τον χρόνο. Αν έχετε οικογενειακό ιστορικό, ξεκινήστε τις εξετάσεις από μικρή ηλικία, αλλιώς βάλτε την στο ετήσιο πρόγραμμα μετά την ηλικία των 40.



Τεστ Παπ
Μέσα σε δέκα λεπτά, γρήγορα και ανέξοδα μπορεί να διαγνώσει έγκαιρα και να προλάβει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Από τις πλέον απαραίτητες εξετάσεις για τις γυναίκες που έχουν ενεργή σεξουαλική ζωή, κρίνεται απαραίτητο να γίνεται κάθε χρόνο για τις γυναίκες που βρίσκονται πριν την εμμηνόπαυση και κάθε έξι μήνες για τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Με την ίδια συχνότητα πρέπει να υποβάλλονται στο τεστ Παπ και οι γυναίκες που έχουν περισσότερους από ένα σεξουαλικούς συντρόφους, γυναίκες που έχουν ιστορικό κάποιας σεξουαλικά μεταδιδόμενης νόσου, κονδυλώματα (HPV) και προηγούμενα τεστ Παπανικολάου που δεν έχουν βγει φυσιολογικά. Για πιο ακριβή αποτελέσματα στο τεστ, αποφύγετε το σεξ και τα κολπικά φάρμακα μία με δύο μέρες πριν το ραντεβού με τον γυναικολόγο σας.

Δείτε ένα ενδιαφέρον βίντεο για τον Νικόλαο Παπανικολάου, τον άνθρωπό που εφηύρε το σωτήριο αυτό τεστ:



Καρδιακό Check up
Οι παθολογικές τιμές αρτηριακής πίεσης, του σακχάρου και τις χοληστερίνης αποτελούν μαζί με το κάπνισμα τους σημαντικότερους παράγοντες για την αθηρωμάτωση (αρτηριοσκλήρυνση) και την εκδήλωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Ένα check up επομένως, θα σας βοηθήσει να προσδιορίσετε το επίπεδο του κινδύνου για την εμφάνιση κάποιας καρδιακής νόσου ή ακόμα και να αποτρέψει το ενδεχόμενο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου (συχνό φαινόμενο στις γυναίκες). Παρ'ότι υπάρχει μία σύγχυση σε ό,τι αφορά τις απαραίτητες εξετάσεις που πρέπει να γίνονται, υπάρχει ένα περιορισμένο check up το οποίο καλύπτει τους βασικούς δείκτες και περιλαμβάνει: Γενική αίματος, ΤΚΕ (Καθίζηση), Γενική ούρων, Ουρία, Σάκχαρο, Ουρικό οξύ, Χοληστερίνη, Τριγλυκερίδια, Ολικά λιπίδια, HDL (καλή χοληστερίνη) και LDL (κακή χοληστερίνη). Η εξέταση γίνεται στο αίμα και τα ούρα και μετά την ηλικία των 40 συνιστάται η επανάληψη της κάθε 3-5 χρόνια,αν τα αποτελέσματα είναι φυσιολογικά. Αν τα αποτελέσματα είναι παθολογικά, τότε η συχνότητα των εξετάσεων καθορίζεται από τον θεράποντα ιατρό σας. Σε γενικές γραμμές πάντως, αν είστε καπνίστρια ή έχετε οικογενειακό ιστορικό, καλό είναι να κάνετε check up μια φορά τον χρόνο μετά τα 45.

Θυρεοειδής
Οι βασικές διαταραχές του θυρεοειδή διαιρούνται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: Τις μορφολογικές και τις λειτουργικές. Στις πρώτες υπόκεινται οι ανατομικές διαταραχές, όπως οι βρογχοκήλες (κάθε διόγκωση του θυρεοειδή αδένα), οι όζοι του θυρεοειδή (τοπικές διογκώσεις του αδένα) και τα νεοπλάσματα του θυρεοειδή (καλοήθη και κακοήθη). Στις δεύτερες υπάγονται ο υποθυρεοειδισμός και ο υπερθυρεοειδισμός. Υψηλά επίπεδα TSH (ορμόνης που συνδέεται με την λειτουργία του θυρεοειδή), συνδέονται με υποθυρεοειδισμό (αύξηση βάρους, κόπωση, ξηρό δέρμα). Χαμηλά επίπεδα της ίδια ορμόνης δείχνουν υπερθυρεοειδισμό (ταχυκαρδία, αϋπνίες και γρήγορη απώλεια βάρους). Η εξέταση ενδείκνυται να γίνεται κάθε πέντε χρόνια για τις γυναίκες, αλλα αν αρχίσετε να παρατηρείτε ορισμένα από τα παραπάνω συμπτώματα μην το αναβάλλετε άλλο. Γενικά οι γιατροί συστήνουν οι εξετάσεις να γίνονται μετά την ηλικία των 35.

Διαβήτης
Αυτή η εξέταση προσδιορίζει τα επίπεδα τις γλυκόζης στο αίμα σας βοηθώντας στην διάγνωση του διαβήτη. Εάν ο διαβήτης δεν διαγνωστεί εγκαίρως και τα επίπεδα ζαχάρου και λιπιδίων στο αίμα είναι πολύ ψηλά χωρίς να αντιμετωπίζονται, προκαλούνται μικρές βλάβες στα αγγεία, οι οποίες στη συνέχεια γενικεύονται σε όλα τα όργανα του σώματος. Μία τέτοια κατάσταση μπορεί να αποβεί μοιραία και να οδηγήσει ακόμα και σε εγκεφαλικά ή καρδιακά επεισόδια. Άλλες επιπλοκές του διαβήτη είναι διάφορες ασθένειες των νεφρών και τύφλωση. Μετά την ηλικία των 45 θα πρέπει να εξετάζετε το σάκχαρό σας κάθε τρία χρόνια περίπου. Η συχνότητα των εξετάσεων ενδεχομένως να αλλάξει αν πάσχετε από υπέρταση, παχυσαρκία, υψηλή χοληστερίνη ή αν είστε καπνίστρια. Σημαντικό ρόλο παίζει και το οικογενειακό σας ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη. Αν έχετε προδιαβήτη (επίπεδα γλυκόζης αίματος ψηλότερα από το κανονικό αλλά όχι αρκετά ψηλά για να θεωρηθεί ότι θα παρουσιαστεί διαβήτης), τότε η συχνότητα των εξετάσεων πρέπει να είναι κάθε 1 ή 2 χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο για διαβήτη με άσκηση και διατηρώντας ένα ελεγχόμενο βάρος.

Δείτε σχετικά βίντεο για τον διαβήτη τύπου Ι και ΙΙ:





Κολονοσκόπηση
Ζωτικής σημασίας εξέταση που μπορεί να διαγνώσει και ίσως να προλάβει τον καρκίνο του παχέως εντέρου πριν κάνει μετάσταση. Ο γιατρός βάζει έναν έυκαμπτο σωλήνα με μία μικρή κάμερα στην άκρη, η οποία ελέγχει το παχύ έντερο για την εμφάνιση πολύποδων (μικροί όγκοι που μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο). Ο καρκίνος του παχέως εντέρου είναι το 4ο συχνότερο είδος καρκίνου που εμφανίζεται με την πάροδο των χρόνων. Τις περισσότερες φορές είναι ιάσιμος εφ'όσον ανιχνευθεί εγκαίρως. Είναι αρκετά ύπουλος, μιας και η παρουσία συμπτωμάτων από τον ασθενή δεν είναι απαραίτητη και αυτά δυστυχώς όταν εμφανίζονται είναι κατά κανόνα πλέον πολύ αργά για επιτυχημένη παρέμβαση και θεραπεία. Η συχνότητα τις εξέτασης κυμαίνεται από 5 έως 10 χρόνια και εξαρτάται και από το οικογενειακό ιστορικό. Tip: Κατά την διάρκεια της επίπονης εξέτασης δοκιμαστε να ακούσετε μουσική. Μελέτες δείχνουν πως αποβάλλει το άγχος.