Μήπως το Facebook ξαναγίνει κουλ όταν αδειάσει;

Παρά το γεγονός ότι κάθε μεγάλη σελίδα που μάζεψε ποτέ κόσμο από τις απαρχές του ίντερνετ είναι καταδικασμένη να αδειάσει, αυτό δεν σταματά τον κόσμο από το να επενδύει σε αυτές και να τις χρησιμοποιεί προς όφελός του. Ναι, αυτό με το προσωπικό όφελος ήταν λιγότερο εμφανές στις απαρχές του ίντερνετ, που υπήρχε ένα φόρουμ για κάθε ερώτηση που είχες και η η λύση ερχόταν από ένα ανώνυμο άβαταρ που δεν θα ξανάβλεπες ποτέ. Τώρα είμαστε στην εποχή που για να αποκτήσεις την γνώση, πρέπει να κάνεις like, subscribe και να υποσχεθείς ότι δεν θα λαμβάνεις γνώση από ανταγωνιστές.

Το ίντερνετ έχει αλλάξει πολύ από την εποχή που πέθανε το MSN, το MySpace, ακόμα και το Vine. Και όλα αυτά τα εκτιμήσαμε περισσότερο αφού τα χάσαμε. Και όλα αυτά ίσως να οδήγησαν στην σημερινή μορφή του ίντερνετ με την εμπορευματοποιημένη σου ύπαρξη, αλλά οκέι, αυτό θα σκότωνε κάθε επιχείρημα που σκοπεύουμε να κάνουμε σε αυτό το κείμενο. Οπότε ας το αφήσουμε στην άκρη. Επίσης, δεν έχει πεθάνει ποτέ ξανά ιστοσελίδα με τόσο μεγάλη απήχηση (και λεφτά από πίσω) όσο το Facebook, οπότε και πάλι υπάρχουν αμέτρητοι παράγοντες που δεν μπορούν να προβλεφθούν.

Ας πιάσουμε τα πράγματα που θα μπορούσαν να πάνε σωστά, με παραδείγματα από άλλα social media που πέθαναν και είδαν τον εαυτό τους να μένει στην ιστορία, ή και να παραμένει ζωντανό, σαν κάποιου είδους ονλάιν speakeasy που μόνο εγκεκριμένα μέλη μπορούν να έχουν πρόσβαση.

Το MSN
Το MSN πέθανε για τα καλά το 2014, με τον αποκλειστικό σκοπό από πλευράς της Microsoft να μετακομίσουμε όλοι στο Skype, μια πλατφόρμα με διαβόητα κακούς σέρβερ, που έμπλεκε το προσωπικό με το επαγγελματικό με άβολο τρόπο, και που επίσης δεν είχε δονούμενη οθόνη και emoticons. Το Skype κόστισε στη Microsoft 8,5 δις και έπρεπε να το κάνουν να δουλέψει. Αντ’ αυτού, κατάφεραν να έχουν μια γενιά ανθρώπων που δεν θα ξεχάσουν ποτέ τα username τους, που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το Hotmail για ό,τι σάπιο και ύποπτο μπορούν να κάνουν στο ίντερνετ (φόρουμ για τσόντες) και που έχουν στη διάθεσή τους πλέον δεκάδες κλώνους του MSN – μιας και κάθε chat μετέπειτα φρόντιζε να γίνεται όλο και πιο κοντινό σ’ εκείνη την εμπειρία, χωρίς να την φτάνει ποτέ.

Πιθανότητες να δουλέψει αυτό για το Facebook: Το ένα πράγμα που έχει το Facebook και δεν έχουν οι άλλοι δεν είναι δονούμενη οθόνη, αλλά τα events. Δυστυχώς, τα events στο Facebook δεν είναι πλέον ο πιο αποτελεσματικός τρόπος, μιας και το μάρκετινγκ γυρνάει στο πιο προσωπικό (σπαμάρουμε πάλι μηνύματα). Εκτός κι αν τα poke ξαναγίνουν meme, δεν το βλέπουμε να δουλεύει αυτό.

Το MySpace
Κάθε πρώην χρήστης βλέπει το MySpace με τόση νοσταλγία, που καταλήγει παρμορφωτικό. Ναι, του δίνουμε ότι κανένα άλλο social δεν ενσωμάτωσε την μουσική, και μάλλον κανένα δεν θα το ξανακάνει. Το MySpace, δυστυχώς, ήταν ένα πολύ κακό σάιτ, με μηδενικό έλεγχο στο τι ανέβαινε και σε ποιον μιλούσες και ήταν πέρα για πέρα προϊόν της εποχής του. Αν το Facebook ακολουθήσει παρόμοιο δρόμο και σβήσει αργά και βασανιστικά, ειλικρινά θα είναι η καλύτερη μοίρα που μπορούμε να ευχηθούμε.

Πιθανότητες να δουλέψει αυτό για το Facebook: Μηδέν. Ο Τομ πούλησε το MySpace και έγινε φωτογράφος και ήταν εξαρχής συμπαθής. Ο Μαρκ δε πρόκειται να πουλήσει ποτέ την Meta.

Το Vine
Το Vine κράτησε πάρα πολύ λίγο και έφαγε αδικαιολόγητα πολύ κράξιμο αν σκεφτείς τι ακολούθησε μετά: Το TikTok. Το Vine τουλάχιστον είχε έναν σκοπό: έχεις 6 δευτερόλεπτα για να γίνεις αστείος. Και οι περιορισμοί κάνουν τους ανθρώπους δημιουργικούς, και η δημιουργικότητα σε κάνει χρόνια μετά να βλέπεις ακόμα Vine compilations και να νοσταλγείς. Τι δημιουργικότητα προκαλούν οι περιορισμοί του TikTok; Να λες unalive αντί για kill;

Πιθανότητες να δουλέψει αυτό το για το Facebook: Μεγάλες, και είναι η πιο ζοφερή πιθανότητα που επεξεργάζεται αυτό το κείμενο. Φαντάσου το Facebook σαν το Vine. Και φαντάσου το ανάλογο TikTok που θα προκύψει από μια τέτοια αναγέννηση: Ένα μεγαλύτερο, ακόμα πιο ανεξέλεγκτο Facebook. Σκ#τά.

Το Tumblr
Και να κλείσουμε με λίγη αισιοδοξία. Για πολύ κόσμο, το Tumblr πέθανε το 2017, όταν οι υπεύθυνοι αποφάσισαν να λύσουν έναν γόρδιο δεσμό με τον αλεξανδρινό τρόπο: Το κατάστημα της Apple αρνιόταν να διαθέτει την εφαρμογή, με φόβους ότι η έλλειψη λογοκρισίας του Tumblr επέτρεπε σε ορισμένα άτομα να ανεβάζουν φωτογραφίες παιδικής πορνογραφίας. Το Tumblr δεν ενδιαφέρθηκε να κάνει την απαραίτητη λεπτοδουλειά για αυτό το σκάνδαλο ή να προσλάβει περισσότερα άτομα για έλεγχο περιεχομένου, οπότε έκοψε και το κόκκινο, και το μπλε καλώδιο: Εφάρμοσε έναν αλγόριθμο-κουβέρτα που έσβηνε Ο,ΤΙ ενήλικο περιεχόμενο έβρισκε μπροστά σου. Τσόντα; Αντίο. Γυμνή ζωγραφιά που έκανες στο μάθημα σχεδίου; Αντίο. Φωτογραφία με μπικίνι ενώ ήταν κρύο το νερό; ΑΝΤΙΟ – οι “female presenting nipples” αναφέρονταν έτσι ακριβώς στην λίστα με τα προβληματικά θεάματα. Το Tumblr ξεφτιλίστηκε. Έχασε 30% των χρηστών του. Όλα αυτά συνέβησαν μέσα σε 4 χρόνια αφού η Yahoo το αγόρασε από τον ιδρυτή του για 1,1 δις, και έναν χρόνο πριν πουληθεί ξανά για κάτι λιγότερο από 3 εκατομμύρια.

Πέθανε όμως στ’ αλήθεια το Tumblr;

Όχι. Όπως πολλοί μύκητες, αντί να πεθάνει, έγινε εξωφρενικά μικρό, απέκτησε ένα πολύ σκληρό περίβλημα και έπεσε σε χειμερία νάρκη. Η διαγραφή όλου του γυμνού και όποιου πράγματος μπορούσε να θεωρηθεί σεξουαλικό περιεχόμενο σήμαινε ότι το μόνο που έμεινε ήταν οι τρελοί fans σειρών και τα memes. Και αυτές ήταν εξαρχής οι κοινότητες που χρησιμοποιούσαν το Tumblr, και είδαν τον εαυτό τους να απλώνεται και να αναλαμβάνει ξανά τα ηνία στο safe space τους – δηλαδή στο site που δημιουργήθηκε ο όρος safe space. Πλέον το Tumblr είναι ομολογουμένως το μόνο μέρος στο ίντερνετ που μπορείς να βρίσεις κάποιον ανώνυμα χωρίς να φας άμεσο, αυτοματοποιημένο report από τον αλγόριθμο.

Πιθανότητες να δουλέψει αυτό στο Facebook: Πιστεύουμε πολλές, και δεν ξέρουμε αν είναι καλό αυτό. Δεν έχουμε την παραμικρή ιδέα ποια θα είναι η φυλή που θα κληρονομήσει το νεκρό και ντροπιασμένο Facebook για να φτιάξει επιτέλους την Εδέμ της. Θα είναι οι μανούλες; Θα είναι οι ηλικιωμένοι; Θα είναι οι δεξιοί; Θα είναι οι αριστεροί; Όταν αδειάσει, οι λίγοι εναπομείναντες θα είναι τόσο διαφορετικοί και μη συμβατοί μεταξύ τους, που πραγματικά δεν θέλουμε να φανταστούμε τι αιματοχυσία θα ακολουθήσει.

Συνεπώς δεν ξέρουμε αν κάποια στιγμή, που το τελευταίο κουλ άτομο φύγει απ’ το Facebook, θα υπάρξει κάποια ανάκαμψη, ούτε ποιος θα την φέρει. Ξέρουμε όμως ότι αυτό ήταν ένα μεγάλο κείμενο, και το διάβασες όλο, και ελπίζουμε να σε έχουν κουράσει τα social media όσο έχουν κουράσει κι εμάς.