Γιατί η βανίλια ελάτης είναι το καλύτερο μέλι του πλανήτη

Υπάρχουν μέλια και μέλια, και μετά υπάρχει και η βανίλια ελάτης. Αυτό το συμπαγές μέλι με το χρώμα και τη μυρωδιά της καραμέλας, με τις χαρακτηριστικές ανταύγειες στην παχύρευστη υφή του, και την βουτυράτη γεύση που μία φορά να τη δοκιμάσεις, δύσκολα την απαρνείσαι.

Η βανίλια ελάτης προέρχεται αποκλειστικά από την Πελοπόννησο. Το 1996, μάλιστα, η βανίλια ελάτης Μαινάλου έγινε το πρώτο –και μοναδικό μέχρι στιγμής– ελληνικό μέλι ΠΟΠ, που σημαίνει ότι αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως προϊόν προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης. Βανίλια ελάτης, βέβαια, πλέον βρίσκουμε και από άλλα βουνά της Πελοποννήσου, πέρα από το Μαίναλο, όπως τον Ταΰγετο, τον Ερύμανθο και τον Πάρνωνα.

Η ιδιαιτερότητα της βανίλιας είναι ότι δεν συλλέγεται από άνθη, αλλά από το μελίτωμα που παράγει ένα έντομο με την ονομασία Physokermes Hemicryphus στους κόμπους των νεαρών κλαδιών του έλατου. Οπτικά, το μελίτωμα μοιάζει με μικρές λευκές σταγόνες. Από αυτές, οι μέλισσες βγάζουν τη βανίλια, την αποθηκεύουν στα κελιά της κηρήθρας και την επεξεργάζονται. Η δουλειά του μελισσοκόμου μετά είναι να πάρει αυτές τις κηρήθρες και να τις περάσει γρήγορα από τον μελιτοεξαγωγέα, γιατί η βανίλια στερεοποιείται εν ριπή οφθαλμού και μετατρέπεται σε ένα είδος κόλλας, το οποίο σπάει και καταστρέφει τις κηρήθρες.

Αυτό, σε συνδυασμό με την μικρή παραγωγή, είναι ένας από τους λόγους που η βανίλια ελάτης είναι ένα από τα πιο ακριβά μέλια που θα βρεις στην αγορά (κυμαίνεται από 18€ έως 26€ το κιλό). Υπάρχει, όμως, κι ένας ακόμα λόγος: Η παραγωγή είναι εκτός από μικρή λόγω της δυσκολίας της, και εξαιρετικά περιοδική –κάποιες χρονιές είναι καλές, κάποιες άλλες δεν υπάρχει βανίλια ελάτης ούτε για δείγμα.

Η βανίλια ελάτης έχει εξαιρετικά χαμηλή περιεκτικότητα σε γλυκόζη (κάτω από 30%) πράγμα που σημαίνει ότι δεν κρυσταλλώνει ποτέ, όσα χρόνια και αν περάσουν. Έχει παχύρευστη υφή, που την κάνει να ξεχωρίζει με την πρώτη ματιά από άλλα μέλια, και ανοιχτό κεχριμπαρένιο χρώμα που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάσει μέχρι και το υπόλευκο. Στη γεύση, αφήνει βουτυράτη αίσθηση και αρώματα καραμέλας και βανίλιας.

Τα πλεονεκτήματά της, όμως, δεν εξαντλούνται εδώ: Είναι και ένας διατροφικός θησαυρός, καθότι περιέχει πολύ χαμηλά ποσοστά σακχάρων, ενώ είναι πλούσια σε ένζυμα, πρωτεΐνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, όπως σίδηρος, φώσφορος, κάλιο και μαγνήσιο. Μπροστά στη συγκλονιστική της γεύση, όλα αυτά μπορεί να σου ακούγονται δευτερεύοντα, και ποιος να σε κατηγορήσει;