Το Δουργούτι του Νέου Κόσμου, η Μαγική Πόλις του Νίκου Κούνδουρου
Μια βόλτα στην παλιά προσφυγική γειτονιά-μέσα-στη-γειτονιά του Νέου Κόσμου, μέσα από τις αλλοτινές ιστορίες και τα τωρινά στέκια της.
Μια βόλτα στην παλιά προσφυγική γειτονιά-μέσα-στη-γειτονιά του Νέου Κόσμου, μέσα από τις αλλοτινές ιστορίες και τα τωρινά στέκια της.
Ήταν το 1914, όταν οι Αρμένιοι πρόσφυγες αρχίζουν να καταφτάνουν κατά χιλιάδες από την Τουρκία στην Αθήνα, που το Τάγμα των Ιπποτών της Μάλτας αγοράζει ένα οικόπεδο κοντά στη λεωφόρο Συγγρού για να βρεθεί λύση στη στέγασή τους. Αρμένικα την είπαν τη γειτονιά, ή Δουργούτι, από το όνομα της αθηναϊκής οικογένειας Δουρούτη που κατείχε εκτάσεις στην περιοχή.
Οκτώ χρόνια αργότερα, στην περιοχή εγκαθίστανται και πρόσφυγες από την Μικρασιατική Καταστροφή, και πλέον το Δουργούτι είναι μια μικρή πόλη από παράγκες και παραπήγματα δίπλα στην μεγαλύτερη λεωφόρο της Αθήνας. Οι πρώτες προσφυγικές πολυκατοικίες δεν χτίστηκαν παρά το 1935. Ανάμεσά τους εξακολουθούν να υπάρχουν τα φτωχόσπιτα που θα αποτυπώσει για πάντα στη συλλογική μας μνήμη ο κινηματογραφικός φακός του Νίκου Κούνδουρου, που γυρίζει εδώ το 1954 τη Μαγική Πόλη.
Φωτό © ETH-Bibliothek Zürich, Bildarchiv / Gerber, Hans
Έντεκα χρόνια νωρίτερα, 150 αντιστασιακοί εκτελέστηκαν εδώ από τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής και εκατοντάδες άλλοι στάλθηκαν στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, μετά το θρυλικό πια Μπλόκο του Δουργουτιού, τον Αύγουστο του 1944, που έδωσε το όνομά του στην κεντρική πλατεία της γειτονιάς.
Από το 1965 και μετά, οι παράγκες σταδιακά εξαφανίζονται και σήμερα το Δουργούτι είναι η γειτονιά-μέσα-στη-γειτονιά του Νέου Κόσμου, που απλώνεται γύρω από την στάση του τραμ Κασομούλη και οριοθετείται από τις οδούς Ντεκάρτ, Λαγουμιτζή, Κασομούλη και Ρενέ Πυώ.
Και παρόλο που αυτή εδώ δεν είναι από τις γειτονιές των οποίων η Ιστορία είναι εμφανής σε κάθε σου βήμα, αξίζει να την περπατήσεις με έναν χάρτη ανά χείρας, όπως αυτόν εδώ της Καθημερινής, ή αυτόν του Dourgouti Island Project, για να ανακαλύψεις μικρές και μεγαλύτερες ιστορίες πίσω από κάθε γωνιά τους. Και όταν κουραστείς, ή χρειαστείς ένα διάλειμμα, θα πιάσεις τραπεζάκι σε ένα από τα παρακάτω στέκια της.
ΦΙΤΑ
Ντουρμ 1 & Κασομούλη 6-8, τηλ: 2114148624
Από τις πρώτες διευθύνσεις που μάθαμε όταν, πριν από δύο χρόνια, άρχισε να συρρέει όλη η Αθήνα στον Νέο Κόσμο, αυτή η μποέμ γαστροταβέρνα με την πανέμορφη αυλή διαμορφώνει το μενού της καθημερινά ανάλογα με το τι υπάρχει φρέσκο στην αγορά. Μια αδυναμία στη θάλασσα θα την διακρίνεις, μέσα από προτάσεις σαν αυτές που πετύχαμε την τελευταία φορά: Φασολάδα με γαύρο μαρινάτο, σαρδέλα σχάρας με μαριναρισμένο κολοκύθι, προσφυγάκια με μαγιονέζα μυρωδικών, φιλέτο κολιού με σπανάκι και νιόκι, γαριδάκι τηγανιτό και μυξινάρι Μεσολογγίου με μαυρομάτικα. Για τους αντιφρονούντες, υπάρχουν πάντα λίγες και καλές στεριανές προτάσεις σαν τα μπιφτέκια σχάρας με γιαούρτι και σάλτσα ντομάτας. Λογαριασμός με ποτήρι κρασί, στα 25-30€ το άτομο, αναλόγως αν θα κινηθείς στεριανά ή θαλασσινά.
Δουργούτι
Πάρκο Χελντράιχ, τηλ.: 21 0921 7863
«Αναψυκτήριο-ουζερί» γράφει η ταμπέλα αυτού του βγαλμένου από μιαν αλλοτινή Αθήνα στεκιού, που απλώνει τραπεζάκια στο πλακόστρωτο τα ηλιόλουστα μεσημέρια, και έχει δίπλα του παιδική χαρά προς ανακούφιση ταλαίπωρων γονέων. Έξω ή στο συμπαθητικό εσωτερικό του, θα πιάσεις τραπεζάκι για καφέ ή ουζάκι και τσιμπολόγημα απλών κρεατο-μεζέδων που περιλαμβάνουν μαμαδίσια κεφτεδάκια με πατάτες τηγανιτές, μπιφτεκάκια και μπριζολίδια στη σχάρα, αλλά και λίγα και καλά μαγειρευτά ημέρας, σαν το κοκκινιστό μοσχαράκι και τα γεμιστά. Οι τιμές είναι σούπερ χαμηλές, στα 15€ περίπου το άτομο αλκοόλ περιλαμβανομένου.
Louiza
Σφιγγός 13, τηλ.: 2109218120
Βγαλμένο από το σκηνικό που θα προέκυπτε αν σκηνοθετούσε την Αμελί ο Γουές Άντερσον, με τις φερ φορζέ πολυθρόνες του παραταγμένες στο ξύλινο ντεκ του, αυτό το all day στέκι μας σερβίρει με την ίδια ευκολία λαχταριστό brunch και καφεδάκι το πρωί, και φανταστικά κοκτέιλ που συνδυάζονται με δημιουργική κουζίνα αργότερα. Δοκίμασε, ας πούμε, τις κροκέτες μουσακά, το μοσχαρίσιο ταρτάρ με κρεμμύδια στιφάδου, τον ντάκο με μαρμελάδα ντομάτας, το τραχανότο με κολοκύθια και φέτα και την ελληνική καρμπονάρα με κοτόπουλο, ντοματίνια, ελιά και φέτα, και θα μας θυμηθείς. Ο λογαριασμός με ποτήρι κρασί θα βγει στα 25€ περίπου το άτομο.
Tomas
Σαρκουδίνου 43, τηλ: 210 9015981
Αρμένικα είπαμε ότι λεγόταν κάποτε ετούτη εδώ η γειτονιά, και δεν θα μπορούσαμε να κλείσουμε την βόλτα μας χωρίς να αποτίσουμε τον δέοντα φόρο τιμής στην αρμένικη παράδοσή της. Ο Τόμας, που λες, είμαστε βέβαιοι πως ξέρεις ήδη ότι φτιάχνει ένα από τα καλύτερα κεμπάπ της Αθήνας –αν όχι και της Ελλάδας όλης–με την αυθεντική αρμένικη συνταγή, χωρίς πατάτες και λοιπές μοντερνιές. Το απολαμβάνεις είτε τυλιχτό σε πίτα, είτε σε μερίδα, γιαουρτλού ή παραδοσιακό, η οποία δεν θα σου κοστίσει παραπάνω από 7-8€. Βάλε και μπυρίτσα, πατάτες (από δίπλα) και σαλάτα, είσαι στα 10-12€ το άτομο για σούπερ χορταστικό γεύμα.