Πώς να σταματήσεις το αυτομαστίγωμα

Η νούμερο ένα συμβουλή που μπορούμε να σου δώσουμε για την επικριτική φωνή μέσα στο κεφάλι σου που φωνάζει διαρκώς ότι τα κάνεις όλα λάθος, είναι να εντοπίσεις ποιανού είναι. Σπανίως είναι δική σου. Κατά κανόνα είναι η ηχώ από το παρελθόν ενός επικριτικού γονιού, ή άλλου ανθρώπου με εξουσία. Και μπορεί να ακούγεται απλοϊκό, αλλά το να την αναγνωρίσεις είναι το πρώτο βήμα για να την κάνεις να πάψει. Τα υπόλοιπα ακολουθούν.

Ανάλαβε τις ευθύνες σου, όχι το φταίξιμο

Όταν αναλαμβάνεις την ευθύνη των πράξεών σου, αποδέχεσαι ότι έκανες λάθος. Η λέξη κλειδί εδώ είναι το «αποδέχεσαι». Ξέρεις τον εαυτό σου, ξέρεις τις αδυναμίες του, δεν είσαι εχθρός του. Θέλεις να τον βοηθήσεις να βελτιωθεί, όχι να τον κάνεις να αισθανθεί άσχημα. Πώς θα μιλούσες σε έναν φίλο που έκανε ένα λάθος; Σε ένα παιδί, αντίστοιχα; Ξεκίνα από εκεί.

Μάθε ποιος είσαι

Σε συνέχεια του παραπάνω, δεν γίνεται να σε αγαπήσεις άμα δεν σε ξέρεις. Το να αναγνωρίσεις τις ελλείψεις και τις αδυναμίες σου, να ξέρεις μέχρι πού μπορείς να φτάσεις, τι παίρνει βελτίωση και τι όχι, είναι το κλειδί για να αγαπήσεις τον εαυτό σου, να είσαι ευγενικός μαζί του, και να μην τον κατηγορείς για τα πάντα. Αντίστοιχα, όσο ρεαλιστής είσαι με τα μειονεκτήματά σου, άλλο τόσο πρέπει να είσαι και με τα δυνατά σου σημεία. Αν δεν μπορείς να τα δεις με τίποτα, βάλε έναν καλό φίλο να σου τα απαριθμήσει –εν ανάγκη, γράψτα σε μια κόλλα χαρτί και κόλα την με μαγνητάκια στο ψυγείο, να τη βλέπεις κάθε μέρα ώσπου να την εμπεδώσεις.

Ζήτα βοήθεια

Είναι ευχής έργον ότι το ταμπού του ψυχολόγου έχει αρχίσει να σπάει και στην Ελλάδα, και όλο και περισσότερος κόσμος αναγνωρίζει ότι η επαγγελματική βοήθεια μόνο καλό μπορεί να κάνει σε όλους μας. Σκέψου τον σαν παραλληλισμό με το να πηγαίνεις γυμναστήριο: Κανείς δεν θα σε επικρίνει που θέλεις να κρατήσεις το σώμα σου σε φόρμα. Ε, το ίδιο –και ακόμα περισσότερο– ισχύει και για το πνεύμα.

Βοήθα άλλους

Όλη αυτή την ενέργεια που σπαταλάς στο αυτομαστίγωμα, διοχέτευσέ την για καλό σκοπό: Είτε γραφτείς στο εθελοντικό πρόγραμμα της γειτονιάς σου, είτε απλώς αφιερώσεις ένα απόγευμα για να δείξεις στους γονείς σου πώς λειτουργεί το Taxisnet (ή το TikTok, ό,τι χρειάζεται ο καθένας) το να βοηθάς τους ανθρώπους γύρω σου είναι έξτρα αποτελεσματικό στη σίγαση της επικριτικής φωνής που ακούς στο μυαλό σου.

Μην είσαι επικριτικός

Και όχι, δεν εννοούμε με τον εαυτό σου (μακάρι να ήταν τόσο εύκολο, θα γράφαμε απλώς «πώς να σταματήσεις το αυτομαστίγωμα, βήμα 1ο: μην το κάνεις») εννοούμε με τους άλλους. Το να κρίνεις τους άλλους είναι χάσιμο του δικού σου χρόνου, που θα μπορούσε να είχε ξοδευτεί για να βελτιώσεις τον εαυτό σου με κάποιο τρόπο. Αντί να κρίνεις τους άλλους, αναζήτησε την καλή πλευρά όποιου συναντάς. Προσπάθησε να δεις τα πράγματα από τη σκοπιά τους. Θυμήσου και αυτό: όσοι κρίνουν τους άλλους τείνουν να είναι παρανοϊκοί και να πιστεύουν ότι οι άλλοι τους κρίνουν, οπότε σπεύδουν να είναι οι ίδιοι πρώτοι αυστηροί με τον εαυτό τους. Βλέπεις τον φαύλο κύκλο, έτσι;

Συγχώρεσε ελεύθερα

Όπως είπα: Όλοι κάνουμε λάθη. Το πρώτο βήμα για να συγχωρήσεις τον εαυτό σου για ένα λάθος είναι να είσαι επιεικής με τους άλλους. Μόλις συνειδητοποιήσεις πλήρως ότι όλοι κάνουν λάθη, θα είσαι σε θέση να γίνεις λιγότερο επικριτικός με τον εαυτό σου. Δεν χρειάζεται να είσαι τέλειος - γιατί κανείς δεν είναι. Απλά πρέπει να είσαι ο καλύτερος που μπορείς. Όλα αυτά ξεκινούν με το να συγχωρείς τον εαυτό σου και να συνεχίζεις τη ζωή σου.

Μάθε και προχώρα

Ένα λάθος που έχει γίνει περισσότερες από μία φορές δεν είναι λάθος. Είναι ένα πράγμα το να αγαπήσεις τον εαυτό σου με τα λάθη και τις αδυναμίες του, και άλλο το να αφεθείς να είσαι η χειρότερη εκδοχή σου με σημαία το «έτσι είμαι εγώ και δεν μπορώ, ούτε και θέλω να αλλάξω». Αν κανείς δεν έκανε ποτέ λάθη, κανείς δεν θα βελτιωνόταν ποτέ. Τα αναγνωρίζεις, τα αποδέχεσαι, τα κουβαλάς, και προσπαθείς την επόμενη φορά να τα αποφύγεις. Λίγο λίγο. Κανείς δεν έγινε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού του από τη μια στιγμή στην άλλη.