Οι χώρες που δίκασαν (και καταδίκασαν) τους ηγέτες τους

Τον περασμένο Απρίλιο, ο Ντόλαντ Τράμπ έγινε ο πρώτος πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ που βρέθηκε ενώπιον του δικαστηρίου αντιμετωπίζοντας ποινικές κατηγορίες, για την πληρωμή χρημάτων στην πρωταγωνίστρια ταινιών ενηλίκων Στόρμι Ντάνιελς ώστε να εξαγοράσει την σιωπή της.

Είναι ο μόνος πολιτικός ηγέτης που διώκεται; Μάλλον όχι.

Κι άλλες χώρες εντός και εκτός Ευρώπης οδήγησαν στο εδώλιο τους ηγέτες τους, αλλά και υψηλά πολιτικώς ιστάμενα πρόσωπα, αποδεικνύοντας πως κανείς δεν θα έπρεπε να είναι υπεράνω της Δικαιοσύνης.

Ισλανδία

Ο πρώτος ηγέτης διεθνώς ο οποίος βρέθηκε στο εδώλιο με αφορμή τους χειρισμούς του κατά την οικονομική κρίση το 2008, είναι ο πρώην πρωθυπουργός της Ισλανδίας Γκέιρ Χάρντε. Ο Χάρντε δικάστηκε το 2012 από το Ειδικό Δικαστήριο της Ισλανδίας, το οποίο δικάζει μόνον υπουργούς και πρώην πρωθυπουργούς οι οποίοι κατηγορούνται για εγκληματικές πράξεις. Κρίθηκε εν τέλει ένοχος για αμέλεια σχετικά με την κατάρρευση της οικονομίας της χώρας του, επειδή δεν έλαβε μέτρα όταν οι τράπεζες Kaupthing, Landsbanki και Glitnir κατέρρευσαν εν μέσω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Παρ’ όλα αυτά, δεν του επιβλήθηκε κάποια ποινή.

Σημειώνεται πως η Ισλανδία είναι επίσης η μοναδική χώρα η οποία έχει καταδικάσει πρώην τραπεζίτες για παραπτώματα που διέπραξαν πριν και κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Συνολικά 26 τραπεζίτες κρίθηκαν ένοχοι για χειραγώγηση της αγοράς και υπεξαίρεση και φυλακίστηκαν.

Γαλλία

Το 2021, ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί κρίθηκε ένοχος για παράνομη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας του το 2012 και του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης ενός έτους. Το 2023, το δικαστήριο τον καταδίκασε σε τρία χρόνια φυλάκισης, το ένα χωρίς αναστολή, έπειτα από την εκδίκαση της έφεσής του, ενώ με τις ίδιες ποινές καταδικάστηκαν ο πρώην δικηγόρος του Σαρκοζί Τιερί Χέρτσογκ, καθώς και ο πρώην ανώτερος δικαστικός Ζιλμπέρ Αζιμπέρ.

Αργεντινή

Το 2022, το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Αργεντινής έκρινε την αντιπρόεδρο της χώρας Κριστίνα Κίρσνερ ένοχη για διαφθορά σε μια υπόθεση που σχετίζεται με αναθέσεις δημοσίων έργων κατά τη διάρκεια της προεδρικής θητείας της από το 2007 έως το 2015. Η Κίρσνερ καταδικάστηκε σε έξι χρόνια φυλάκιση και ισόβια απαγόρευση από την άσκηση πολιτικού αξιώματος. Η ίδια ανέφερε ότι οι κατηγορίες εναντίον της είχαν πολιτικά κίνητρα και δήλωσε «θύμα δικαστικής μαφίας».

Βραζιλία

Το 2017, ο πρώτος προερχόμενος από την εργατική τάξη πρόεδρος της Βραζιλίας, Ιγνάσιο Λούλα ντα Σίλβα, κρίθηκε ένοχος για διαφθορά και ξέπλυμα μαύρου χρήματος και καταδικάστηκε σε 9,5 χρόνια φυλάκιση. Ο ντα Σίλβα ήταν πρόεδρος από το 2003 έως το 2010. Τον Νοέμβριο του 2019, το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο έκρινε ότι οι φυλακίσεις με εκκρεμείς εφέσεις ήταν παράνομες και ο Λούλα αποφυλακίστηκε, ενώ το 2022, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ ανέφερε ότι η έρευνα και οι διώξεις σε βάρος του Λούλα παραβίασαν το δικαίωμά του να δικαστεί από αμερόληπτο δικαστήριο. Την ίδια χρονιά, εκλέχθηκε για τρίτη θητεία στην προεδρία της Βραζιλίας κερδίζοντας τον Μπολσονάρου.

Κροατία

Το 2012, ο πρώην πρωθυπουργός της Κροατίας Ίβο Σανάντερ κρίθηκε ένοχος και καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια φυλάκιση, για το σκάνδαλο «Fimi Media», τη μεταφορά δηλαδή περίπου 70 εκ. κούνα από κρατικές εταιρείες μέσω της εταιρείας μάρκετινγκ «Fimi Media», στο ταμείο του κόμματος του. Ο Σανάντερ αρνήθηκε τις κατηγορίες και ισχυρίστηκε ότι η δίκη είχε πολιτικά κίνητρα. Το 2015, το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας αποφάσισε την αποφυλάκισή του και ανέτρεψε την ποινή κάθειρξης εννέα ετών που του επιβλήθηκε, διατάσσοντας την επανεκδίκαση της υπόθεσης.

Ισραήλ

Ο σημερινός ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος εκτελεί την έκτη θητεία του, βρέθηκε στο εδώλιο το 2020 για απάτη, παραβίαση εμπιστοσύνης και διαφθορά. Οι κατηγορίες αναφέρουν ότι έλαβε δώρα από φίλους εκατομμυριούχους και παρείχε ρυθμιστικές χάρες σε μεγιστάνες των μέσων ενημέρωσης σε αντάλλαγμα για ευνοϊκή κάλυψη. Ο Νετανιάχου από την πλευρά του ισχυρίζεται ότι δέχθηκε τα δώρα από φίλους του, χωρίς να τα έχει ζητήσει. Η δίκη συνεχίζεται.

Το 2011, δικαστήριο του Τελ Αβίβ  επέβαλε ποινή κάθειρξης επτά ετών στον πρώην πρόεδρο της χώρας Μοσέ Κατσάβ, ο οποίος είχε ήδη κριθεί ένοχος για βιασμό και σεξουαλική παρενόχληση υπαλλήλων του. Ο Κατσάβ εξέτισε πέντε από τα επτά χρόνια κάθειρξης και αποφυλακίστηκε το 2016 εν μέσω έντονων αντιδράσεων.