Σαμποτάρει το μυαλό σας τη δίαιτα;

Μπορεί οι κακές συνήθειες να κόβονται δύσκολα, αλλά αν κάθε φορά που χάνετε βάρος το βλέπετε να επανέρχεται δριμύτερο μέσα σε ένα εξάμηνο, ίσως να μην είναι μόνο οι συνήθειές σας που σαμποτάρουν την προσπάθειά σας. Νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Clinical Investigation κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μακροχρόνια παχυσαρκία ενδέχεται να προκαλεί δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο, επεμβαίνοντας στα μέρη που είναι υπεύθυνα για τη διατήρηση του υγιούς σωματικού βάρους, και τελικά σαμποτάροντας τα σχέδιά σας για αδυνάτισμα.

Τα ευρήματα συμφωνούν με διάφορες πρόσφατες έρευνες, που συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι κάθε άνθρωπος έχει από την φύση του ένα «στάνταρ» βάρος το οποίο ο οργανισμός προσπαθεί να διατηρήσει. Αυτό που δεν είχε απαντηθεί μέχρι σήμερα είναι γιατί οι υπέρβαροι άνθρωποι έχουν «ρυθμισμένο» σε υψηλά επίπεδα αυτό το στάνταρ βάρος.

«Η έρευνά μας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι θεμελιώδεις αλλαγές στους εγκεφαλικούς νευρώνες [των παχύσαρκων ατόμων] ελέγχουν την ισορροπία της ενέργειας. Αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου παρατηρούνται τόσο σε ανθρώπους, όσο και σε τρωκτικά» δήλωσε στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής της έρευνας, Michael Schwartz, προσθέτοντας όμως ότι τα αποτελέσματα δεν είναι ακόμη οριστικά.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε αρχικά σε τρωκτικά, τα οποία πάχυναν εξαιτίας μιας υψηλής σε λιπαρά διατροφής και ανέπτυξαν νευρολογικές βλάβες στον υποθάλαμο –το κομμάτι του εγκεφάλου που ρυθμίζει πολλές λειτουργίες του μεταβολισμού, συμπεριλαμβανομένης της πείνας και της κούρασης. Καθώς τα ποντίκια συνέχισαν να καταναλώνουν κακής ποιότητας φαγητό, ο εγκέφαλός τους άρχισε να εμφανίζει βλάβες στο τμήμα που ρυθμίζει τον έλεγχο του βάρους.

Ο Schwartz και οι συνεργάτες του εν συνεχεία εξέτασαν τα εγκεφαλογραφήματα 34 παχύσαρκων ανθρώπων, και εντόπισαν την ίδια ασυνήθιστη βλάβη στον υποθάλαμο.

Η ιδέα ενός «στάνταρ» ατομικού βάρους μπορεί να αποτελέσει το κλειδί στην θεραπεία της παχυσαρκίας. Παρ’ όλο που ως γνωστόν μπορούμε να χάσουμε βάρος καίγοντας περισσότερες θερμίδες απ’ όσες καταναλώνουμε, ο οργανισμός μας είναι εκείνος που θα ρυθμίσει ακριβώς πόσες θερμίδες θα κάψουμε με μια συγκεκριμένη δραστηριότητα. Αυτό σημαίνει ότι ενώ μπορούμε να ελέγξουμε την πρόσληψη θερμίδων, δεν μπορούμε να ελέγξουμε το ισοζύγιο ενέργειας (τις θερμίδες που καταναλώνουμε μείον εκείνες που καίμε) με την ίδια ακρίβεια.

Επιπρόσθετα, οι αλλαγές στο επίπεδο των ορμονών μπορούν επίσης να επηρεάσουν την όρεξη, αυξάνοντας ή μειώνοντάς την. Έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2011 στο New England Journal of Medicine βρήκε ότι τα επίπεδα ορμονών των ανθρώπων που χάνουν βάρος αλλάζουν, προκαλώντας πείνα, και σαμποτάροντας έτσι τη διατήρηση του νέου, χαμηλότερου βάρους.

Ακούγεται, τελικά, σαν φαύλος κύκλος: είσαι υπέρβαρος, καταφέρνεις να χάσεις βάρος και μετά έχεις να αντιμετωπίσεις τις παγίδες που σου θέτει ο ίδιος ο οργανισμός σου για να διατηρήσεις αυτό το υγιές βάρος. Από την έρευνα δεν προκύπτει ξεκάθαρα αν η ζημιά στον υποθάλαμο είναι αναστρέψιμη. Αυτό που εξηγείται, όμως, βάσει των αλλαγών στα κέντρα του εγκέφαλου είναι το γιατί όσοι έχουν υπάρξει υπέρβαροι χρειάζεται να παλέψουν πολύ περισσότερο με την πείνα τους αφού χάσουν βάρος, ενώ είναι και πολύ πιθανότερο να δουν τα περιττά κιλά τους να επιστρέφουν εκπληκτικά γρήγορα –πράγμα που με τη σειρά του μπορεί να κάμψει την θέληση για μελλοντικές δίαιτες, διαιωνίζοντας έτσι τον φαύλο κύκλο.

Είναι, τελικά, μάταιη η δίαιτα για τους υπέρβαρους ανθρώπους; Όχι απαραίτητα. Η υγιεινή διατροφή και η συχνή άσκηση έχουν αποδεδειγμένα οφέλη για την υγεία, είτε χρειάζεται κάποιος να χάσει βάρος είτε όχι. Τα τελευταία ευρήματα δείχνουν απλά ότι για τους υπέρβαρους ανθρώπους θα είναι πιο δύσκολο από το να ακολουθήσουν απλώς μια δίαιτα, καθώς πέρα από τις διατροφικές τους συνήθειες θα έχουν να παλέψουν και κάποια ισχυρότατα μηνύματα του οργανισμού τους που θα τους ζητά επίμονα να καταναλώσουν τροφή. Ακόμη, όμως, και αν τελικά δεν τα καταφέρουν, η άσκηση και η υγιεινή διατροφή θα τους έχουν εξασφαλίσει καλύτερη υγεία, περισσότερη ενέργεια και θετικά συναισθήματα –κι αυτά είναι σημαντικότερα από το σώμα των ονείρων τους.

Πηγή: Time.com
Η.Κ.