Φωτοευαισθησία: Όταν ο ήλιος γίνεται εχθρός
Μάθετε τι είναι η φωτοευαισθησία και ποιοι έχουν έναν λόγο παραπάνω να προστατευθούν από τις υπεριώδεις ακτινοβολίες του ήλιου.
Μήπως το δέρμα σας κοκκινίζει όχι μετά από πολύωρη ηλιοθεραπεία, αλλά απλώς και μόνο με την παραμικρή έκθεση στον ήλιο; Μήπως τα οιδήματα, τα εξανθήματα και οι φουσκάλες κάνουν το καλοκαίρι τον χειρότερο εχθρό σας; Τότε θα πρέπει να μάθετε για την φωτοευαισθησία, δηλαδή την έντονη αντίδραση του δέρματος στο φως και την ηλιακή ακτινοβολία ώστε να προστατευθείτε.
Πού οφείλεται η φωτοευαισθησία;
Η έντονη αντίδραση του δέρματος μπορεί να οφείλεται σε αυτοάνοση πάθηση ή στην χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων και ουσιών που σε συνδυασμό με την έκθεση σε ήλιο ενεργοποιούν την αντίδραση.
Τα φάρμακα που συνήθως συνδέονται με την φωτοευαισθησία είναι τα αγχολυτικά, τα αντιψυχωσικά, τα αντιυπερτασικά, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (NAISDs), τα σπασμολυτικά/ηρεμιστικά, τα αντιβιοτικά, τα διουρητικά, τα αντιδιαβητικά, τα αντικαρκινικά, οι αντιρυτιδικές κρέμες προσώπου και τα φάρμακα εναντίον της ακμής. Η αντίδραση προκαλείται από τις χημικές ουσίες που εμπεριέχονται στα φάρμακα, οι οποίες αλληλεπιδρούν με την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου. Τέτοιες ουσίες υπάρχουν επίσης και σε αρώματα, βαφές, αντιεμετικά, οιστρογόνα-προεσταγόνα και σε υπογλυκαιμικά φάρμακα.
Επιπλέον, ανάλογες αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσει η επαφή με ουσίες και φυτά όπως τα τεχνητά γλυκαντικά, τα αρώματα και οι κρέμες/after-shaves, τα αντιβακτηριακά σαπούνια, τα απορρυπαντικά, οι κρέμες λεύκανσης δέρματος, τα σαμπουάν που περιέχουν λιθανθρακόπισσα, οι αντηλιακές κρέμες με PABA και ορισμένα φυτά και φρούτα όπως το κίτρο, ο μαϊντανός, το σέλινο, τα καρότα και τα σύκα.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Άμεσα ή και μία ημέρα μετά την αλληλεπίδραση των ουσιών με το ηλιακό φως, το δέρμα γίνεται κόκκινο, αποκτά εξανθήματα, κηλίδες αποχρωματισμού, φουσκάλες ή οίδημα, τα οποία μπορούν να επεκταθούν και να προκαλούν κνησμό. Μπορεί επίσης η αντίδραση να πάρει την μορφή εγκαύματος ή φλεγμονής με κοκκίνισμα και φουσκάλες.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Όσοι λαμβάνουν φάρμακα όπως τα παραπάνω ή παρατηρούν τις αντιδράσεις της φωτοευαισθησίες στο δέρμα τους, θα πρέπει κατ’ αρχήν να παίρνουν προληπτικά μέτρα, δηλαδή να αποφεύγουν την έκθεση στην ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία (ή και αυτή ενός σολάριουμ) και να χρησιμοποιούν ασφαλή αντηλιακά με υψηλό δείκτη προστασίας ή να καλύπτουν το σώμα τους με δροσερά ρούχα. Συνήθως, τα συμπτώματα υποχωρούν εντός μίας εβδομάδας.
Αν η αντίδραση είναι έντονη, η επίσκεψη σε δερματολόγο είναι απαραίτητη, για να σας χορηγήσει ειδική αλοιφή ή φάρμακα για να κατασταλεί η αλλεργική αντίδραση.
Επιπλέον, σημειώστε ότι τα φωτοευαίσθητα άτομα είναι πιθανό να παρουσιάσουν φωτοευαίσθητη επιληψία: Πρόκειται για λειτουργική διαταραχή του εγκεφάλου, όταν το οπτικό νεύρο λαμβάνει διακοπτόμενα ερεθίσματα φωτός, όπως για παράδειγμα αντανακλάσεις φωτός στη θάλασσα ή μέσα από δέντρα κατά την διάρκεια της οδήγησης, από φωτορυθμικά σε κέντρα διασκέδασης ή από οθόνες τηλεόρασης ή υπολογιστών. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό το είδος φωτοευαισθησίας είναι κληρονομικό και παρατηρείται πιο έντονα στην παιδική και εφηβική ηλικία. Η πρόληψη και τα προφυλακτικά μέτρα σε οθόνες και φωτεινά ερεθίσματα κρίνονται απαραίτητα.
Ποια άλλα προβλήματα υγείας σχετίζονται με την ευαισθησία στο φως;
Ο ήλιος μπορεί να προκαλέσει την επιδείνωση αρκετών προϋπαρχουσών δερματοπαθειών, γι’ αυτό έχετε έναν λόγο παραπάνω να προστατεύεστε από τις βλαβερές ακτινοβολίες του. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η δερματολόγος-αφροδισιολόγος κ. Κατερίνα Λαμπρινοπούλου στο iatronet.gr, από τον ήλιο μπορούν να επιδεινωθούν οι εξής παθήσεις:
-Επιχείλιος έρπητας
-Πορφύριες (ουλές, πάχυνση και τραχύτητα του δέρματος λόγω χρόνιας φωτοευαισθησίας)
-Δερματομυοσίτιδα (φλεγμονώδες εξάνθημα με ινώδες χρώμα σε συνδυασμό με νόσο των μυών
-Πέμφιγα και πομφωλυγώδες πεμφιγοειδές (σχηματισμός φουσκάλων λόγω αυτοάνουσου νοσήματος)
-Πελλάγρα (έλλειψη νιασίνης λόγω κακής διατροφής που εκδηλώνεται ως ερύθημα και έγκαυμα στον ήλιο)
-Νόσος Darier (εξάνθημα με κνησμώδεις βλατίδες που εμφανίζουν απολέπιση και συμμετρικές πλάκες στο δέρμα ή το κεφάλι)
-Ροδόχρους νόσος (ερύθημα, ευρυαγγείες, βλατίδες και φλύκταινες στο κέντρο του προσώπου, κυρίως σε άτομα που διανύουν την τέταρτη δεκαετία της ζωής τους)
Μάθετε περισσότερα εδώ
Πού οφείλεται η φωτοευαισθησία;
Η έντονη αντίδραση του δέρματος μπορεί να οφείλεται σε αυτοάνοση πάθηση ή στην χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων και ουσιών που σε συνδυασμό με την έκθεση σε ήλιο ενεργοποιούν την αντίδραση.
Τα φάρμακα που συνήθως συνδέονται με την φωτοευαισθησία είναι τα αγχολυτικά, τα αντιψυχωσικά, τα αντιυπερτασικά, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (NAISDs), τα σπασμολυτικά/ηρεμιστικά, τα αντιβιοτικά, τα διουρητικά, τα αντιδιαβητικά, τα αντικαρκινικά, οι αντιρυτιδικές κρέμες προσώπου και τα φάρμακα εναντίον της ακμής. Η αντίδραση προκαλείται από τις χημικές ουσίες που εμπεριέχονται στα φάρμακα, οι οποίες αλληλεπιδρούν με την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου. Τέτοιες ουσίες υπάρχουν επίσης και σε αρώματα, βαφές, αντιεμετικά, οιστρογόνα-προεσταγόνα και σε υπογλυκαιμικά φάρμακα.
Επιπλέον, ανάλογες αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσει η επαφή με ουσίες και φυτά όπως τα τεχνητά γλυκαντικά, τα αρώματα και οι κρέμες/after-shaves, τα αντιβακτηριακά σαπούνια, τα απορρυπαντικά, οι κρέμες λεύκανσης δέρματος, τα σαμπουάν που περιέχουν λιθανθρακόπισσα, οι αντηλιακές κρέμες με PABA και ορισμένα φυτά και φρούτα όπως το κίτρο, ο μαϊντανός, το σέλινο, τα καρότα και τα σύκα.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Άμεσα ή και μία ημέρα μετά την αλληλεπίδραση των ουσιών με το ηλιακό φως, το δέρμα γίνεται κόκκινο, αποκτά εξανθήματα, κηλίδες αποχρωματισμού, φουσκάλες ή οίδημα, τα οποία μπορούν να επεκταθούν και να προκαλούν κνησμό. Μπορεί επίσης η αντίδραση να πάρει την μορφή εγκαύματος ή φλεγμονής με κοκκίνισμα και φουσκάλες.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Όσοι λαμβάνουν φάρμακα όπως τα παραπάνω ή παρατηρούν τις αντιδράσεις της φωτοευαισθησίες στο δέρμα τους, θα πρέπει κατ’ αρχήν να παίρνουν προληπτικά μέτρα, δηλαδή να αποφεύγουν την έκθεση στην ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία (ή και αυτή ενός σολάριουμ) και να χρησιμοποιούν ασφαλή αντηλιακά με υψηλό δείκτη προστασίας ή να καλύπτουν το σώμα τους με δροσερά ρούχα. Συνήθως, τα συμπτώματα υποχωρούν εντός μίας εβδομάδας.
Αν η αντίδραση είναι έντονη, η επίσκεψη σε δερματολόγο είναι απαραίτητη, για να σας χορηγήσει ειδική αλοιφή ή φάρμακα για να κατασταλεί η αλλεργική αντίδραση.
Επιπλέον, σημειώστε ότι τα φωτοευαίσθητα άτομα είναι πιθανό να παρουσιάσουν φωτοευαίσθητη επιληψία: Πρόκειται για λειτουργική διαταραχή του εγκεφάλου, όταν το οπτικό νεύρο λαμβάνει διακοπτόμενα ερεθίσματα φωτός, όπως για παράδειγμα αντανακλάσεις φωτός στη θάλασσα ή μέσα από δέντρα κατά την διάρκεια της οδήγησης, από φωτορυθμικά σε κέντρα διασκέδασης ή από οθόνες τηλεόρασης ή υπολογιστών. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό το είδος φωτοευαισθησίας είναι κληρονομικό και παρατηρείται πιο έντονα στην παιδική και εφηβική ηλικία. Η πρόληψη και τα προφυλακτικά μέτρα σε οθόνες και φωτεινά ερεθίσματα κρίνονται απαραίτητα.
Ποια άλλα προβλήματα υγείας σχετίζονται με την ευαισθησία στο φως;
Ο ήλιος μπορεί να προκαλέσει την επιδείνωση αρκετών προϋπαρχουσών δερματοπαθειών, γι’ αυτό έχετε έναν λόγο παραπάνω να προστατεύεστε από τις βλαβερές ακτινοβολίες του. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η δερματολόγος-αφροδισιολόγος κ. Κατερίνα Λαμπρινοπούλου στο iatronet.gr, από τον ήλιο μπορούν να επιδεινωθούν οι εξής παθήσεις:
-Επιχείλιος έρπητας
-Πορφύριες (ουλές, πάχυνση και τραχύτητα του δέρματος λόγω χρόνιας φωτοευαισθησίας)
-Δερματομυοσίτιδα (φλεγμονώδες εξάνθημα με ινώδες χρώμα σε συνδυασμό με νόσο των μυών
-Πέμφιγα και πομφωλυγώδες πεμφιγοειδές (σχηματισμός φουσκάλων λόγω αυτοάνουσου νοσήματος)
-Πελλάγρα (έλλειψη νιασίνης λόγω κακής διατροφής που εκδηλώνεται ως ερύθημα και έγκαυμα στον ήλιο)
-Νόσος Darier (εξάνθημα με κνησμώδεις βλατίδες που εμφανίζουν απολέπιση και συμμετρικές πλάκες στο δέρμα ή το κεφάλι)
-Ροδόχρους νόσος (ερύθημα, ευρυαγγείες, βλατίδες και φλύκταινες στο κέντρο του προσώπου, κυρίως σε άτομα που διανύουν την τέταρτη δεκαετία της ζωής τους)
Μάθετε περισσότερα εδώ
