Έρευνα: Μεγαλύτερος εγκέφαλος… μικρότερη μυϊκή δύναμη

Καθώς οι πρόγονοί μας εξελίσσονταν ως είδος, με την πάροδο του χρόνου, χρειάστηκε κάποια στιγμή να πληρώσουν ένα «τίμημα» για την αύξηση της εξυπνάδας τους, που ήταν αποτέλεσμα του ότι ο εγκέφαλός τους μεγάλωνε σταδιακά. Και το τίμημα αυτό ήταν η μυϊκή τους δύναμη, η οποία σταδιακά μειωνόταν. Αυτό υποστηρίζει πρόσφατη έρευνα, η οποία μάλιστα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτή η διαδικασία (οι μυς να γίνονται πιο αδύναμοι καθώς ο εγκέφαλος μεγαλώνει) ίσως να μην έχει ακόμα σταματήσει.

Η ομάδα ερευνητών από τη Γερμανία, την Κίνα, την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ, τη Σουηδία και τη Δανία, με επικεφαλής τον βιολόγο Φίλιπ Καΐτοβις του Ινστιτούτου Υπολογιστικής Βιολογίας της Σαγκάης, μελέτησε για πρώτη φορά πώς εξελίχτηκαν διαχρονικά οι μεταβολίτες, μια σειρά από μικρά μόρια όπως τα σάκχαρα, οι βιταμίνες, τα λιπίδια, τα αμονιξέα και οι νευροδιαβιβαστές, που παίζουν καθοριστικό ρόλο στον μεταβολισμό και στις λειτουργίες του οργανισμού.

Οι επιστήμονες, για λόγους σύγκρισης, ανέλυσαν την εξέλιξη αυτή όχι μόνο στους ανθρώπους, αλλά και σε άλλα τρία είδη (χιμπατζήδες, μαϊμούδες και ποντίκια). Το βασικό συμπέρασμα της έρευνάς τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό βιολογίας «PLoS Biology», είναι ότι οι συγκεντρώσεις των μεταβολιτών στο σώμα εξελίχτηκαν γρήγορα στην πορεία της ανθρώπινης εξέλιξης, τόσο στον εγκέφαλο, όσο και στους μυς. Η συγκριτική ανάλυση έδειξε ότι οι μεταβολίτες του ανθρωπίνου εγκεφάλου εξελίχτηκαν τέσσερις φορές πιο γρήγορα από ό,τι του χιμπατζή (ενώ αντίθετα οι γενετικές διαφορές ανάμεσα στα δύο είδη είναι μόνο 2%). Αυτό εξηγεί γιατί οι άνθρωποι είναι σαφώς πιο έξυπνοι από τους χιμπατζήδες.

Πιο απρόσμενη ήταν όμως η ανακάλυψη ότι οι ανθρώπινοι μύες συσσώρευσαν ακόμη μεγαλύτερο αριθμό μεταβολικών αλλαγών, με ρυθμό δεκαπλάσιο σε σχέση με του χιμπατζή, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα την μυϊκή εξασθένηση του είδους μας. Αυτό επιβεβαιώθηκε από ένα πείραμα που έκαναν οι ερευνητές, όπου άνθρωποι (μεταξύ των οποίων επαγγελματίες μπασκετμπολίστες και ορειβάτες), πίθηκοι και μαϊμούδες, δοκίμασαν τις δυνάμεις τους σέρνοντας ένα βάρος. Όπως αποδείχτηκε, οι άνθρωποι έχουν -ανάλογα με τα κιλά τους- κατά μέσο όρο μόνο τη μισή δύναμη από ό,τι οι πίθηκοι και οι μαϊμούδες. Επρόκειτο για την πρώτη άμεση σύγκριση της μυϊκής δύναμης ανάμεσα στα τρία είδη.

Αυτό που, κατά τους επιστήμονες, προκύπτει είναι πως καθώς πολλαπλασιαζόταν η νοητική δύναμη του ανθρώπου με το πέρασμα του χρόνου, η μυϊκή δύναμή του υποχωρούσε αναλογικά ακόμη περισσότερο, σε σχέση με τα άλλα ζωικά είδη. Στην ουσία, όπως ανέφεραν, η ενέργεια των ανθρωπίνων μυών διοχετεύτηκε στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Με μέσο όγκο 1.400 κυβικών χιλιοστών, ο εγκέφαλός μας είναι περίπου τριπλάσιος σε σχέση με του στενότερου συγγενή μας, του χιμπατζή. Επίσης ο ανθρώπινος εγκέφαλος, ακόμη και σε ώρα ανάπαυσης, δαπανά το 20% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης του ανθρώπινου σώματος (δηλαδή το 20% των θερμίδων της τροφής πηγαίνει στους νευρώνες του εγκεφάλου), ενεργειακή δαπάνη υπερδιπλάσια σε σχέση με τον εγκέφαλο των χιμπατζήδων.

Πηγή: New York Times