5 τρόποι να μην πονέσει ποτέ η μέση σας

του Λεωνίδα Σταυρόπουλου (*)
Πηγή: Iatronet.gr

Η οσφυαλγία έχει πολλές και διαφορετικές αιτίες. Μεταξύ αυτών είναι και η φυσιολογική φθορά που έρχεται με τα χρόνια. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να διατηρούμε τη μέση μας υγιή και δυνατή. Η πρόληψη πάντα, είναι ό,τι καλύτερο…

Κρατηθείτε σε φόρμα

Αδύναμη μέση, ραχιαίοι και κοιλιακοί μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν προβλήματα οσφυαλγίας. Η αδυναμία των μυών να συγκρατήσουν στη σωστή θέση τους σπονδύλους είναι η βασική αιτία της οσφυαλγίας. Συνεπώς, η ενίσχυση τόσο των κοιλιακών όσο και των ραχιαίων είναι το ισχυρότερο όπλο για την αντιμετώπισή της. Βεβαίως δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι το μυϊκό σύστημα είναι μια ενεργή "αλυσίδα" και όλοι οι κρίκοι πρέπει να έχουν την ίδια αντοχή και ισχύ. Έτσι, με την υποστήριξη και των άλλων μυϊκών υποσυστημάτων πάνω και κάτω από τη μέση θα διατηρούμε τη σωστή όρθια στάση και θα έχουμε άριστη κινητικότητα.

Οι σωστές ασκήσεις

Μυϊκή ενδυνάμωση: Οποιαδήποτε άσκηση που γυμνάζει τους μύες της μέσης και γενικά όλους τους μύες που στηρίζουν τη σπονδυλική στήλη, με όργανα ή χωρίς όργανα, είναι το πρώτο και σημαντικότερο πράγμα που πρέπει να κάνουμε. Ασκήσεις για τους κοιλιακούς και τους ραχιαίους, για την πλάτη και τους γλουτούς, μάς βοηθούν πολύ στη διατήρηση της σωστής στάσης του σώματός μας.

Ευλυγισία: Άτομα με ευλύγιστη μέση, με καλά "τεντωμένους" μύες είναι λιγότερο επιρρεπή σε τραυματισμούς και εμφανίζουν σπανιότερα προβλήματα στη μέση τους. Το Stretching – οι διατατικές ασκήσεις, η yoga, το pilates, μας βοηθούν να αποκτήσουμε την ευλυγισία που αποτελεί πολύτιμο εργαλείο πρόληψης αλλά και θεραπείας.

Αεροβικές ασκήσεις: αυτές οι ασκήσεις κατά βάση είναι ασφαλείς για την πλάτη και τη μέση σας. Για παράδειγμα, το περπάτημα, ποδηλασία (στατικό ή κανονικό) και το κολύμπι ανήκουν στις ασκήσεις χαμηλού κινδύνου και υψηλής ωφέλειας, αρκεί πάντα να τηρούνται όλοι οι κανόνες ασφαλούς άσκησης και να λαμβάνετε τη σωστή στάση στο σώμα σας.

Άλλα σπορ και δραστηριότητες, όπως ποδόσφαιρο, μπάσκετ, τένις, γυμναστική, πολεμικές τέχνες, άρση βαρών, κωπηλασία, τρέξιμο, αεροβικός χορός, μπαλέτο περιλαμβάνονται στις ασκήσεις με σχετικά υψηλό κίνδυνο για την οσφυϊκή χώρα, λόγω εντονότερης άσκησης και μεγάλου εύρους κινήσεων που απαιτούνται.

Επίσης, σπορ που απαιτούν αφύσικες κινήσεις μελών του σώματος όπως το γκολφ, το μπόουλινγκ, η ιππασία, η ιστιοπλοΐα μπορούν να προκαλέσουν πόνο στη μέση, πάντα σε σχέση με το επίπεδο της φυσικής κατάστασης που βρισκόμαστε.

Διατηρήστε ένα υγιές βάρος

Παρά το γεγονός ότι τα παραπάνω κιλά δεν θεωρούνται ότι είναι η πρωταρχική αιτία του πόνου στη μέση, σας καλώ να φανταστείτε πώς θα αισθάνεστε εάν φορτώσετε την πλάτη σας με ένα σακί 10, 20, 30 ή περισσότερων κιλών και μάλιστα να το κουβαλάτε συνεχώς χωρίς να ξεκουράζεστε, ξεφορτώνοντάς το. Σας καλώ επίσης, να φέρετε στην μνήμη σας την εικόνα ενός φίλου σας που έχει υπερβολικό κοιλιακό λίπος. Ποια είναι η στάση του σώματός του; Θα παρατηρήσετε ότι για να αντισταθμίσει την αλλαγή του κέντρου βάρους που τείνει προς τα εμπρός, κάνει μια λόρδωση φέρνοντας την πλάτη του προς τα πίσω και ταυτόχρονα μια κύφωση. Στην πραγματικότητα αλλοιώνει τις φυσικές καμπύλες της σπονδυλικής στήλης που λειτουργούν ως το "αμορτισέρ" του σώματός μας, επιβαρύνοντας τους σπονδύλους, τους δίσκους και δημιουργώντας φλεγμονές.

Με τη διατήρηση του σωστού βάρους, μπορείτε να ελαφρύνετε την πίεση που δέχονται οι σπόνδυλοι και γενικά η σπονδυλική στήλη σας.

Υπολογίστε το σωστό σωματικό βάρος σας

Για να δείτε εάν έχετε το κανονικό βάρος, αρκεί να βρείτε τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ή (ΒΜΙ). BMI = σωματικό βάρος / τετράγωνο του ύψους (kg/m^2). Εάν είστε έως 25 έχετε το κανονικό βάρος, άρα έχετε μειωμένες πιθανότητες για καρδιαγγειακά προβλήματα, για διαβήτη, για υπέρταση και διάφορα μυοσκελετικά προβλήματα.

Αποβάλλετε κακές συνήθειες και λανθασμένες θέσεις και στάσεις κατά την εργασία σας

Γνωρίζετε ότι το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία σας. Γνωρίζετε ότι αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα, καρδιοπάθειες, υπέρταση και μια πληθώρα άλλων προβλημάτων υγείας. Πιθανόν όμως να μη γνωρίζετε ότι οι καπνιστές τείνουν να χάνουν την οστική πυκνότητα γρηγορότερα από τους μη καπνιστές, αυξάνοντας τον κίνδυνο για οστεοπόρωση και κατά συνέπεια για εμφάνιση προβλημάτων στην σπονδυλική στήλη. Επίσης, κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η νικοτίνη παρεμποδίζει τη ροή του αίματος στους σπονδύλους και τους δίσκους με αποτέλεσμα να μην επουλώνονται οι τραυματισμοί γρήγορα και σωστά.

Η κακή στάση και θέση που λαμβάνουμε καθημερινά στο γραφείο μας ή σε οποιαδήποτε άλλη εργασία για μεγάλο χρονικό διάστημα, διαμορφώνει τον σκελετό μας ανάλογα και τις περισσότερες φορές δημιουργεί προβλήματα στη σπονδυλική στήλη, επί το πλείστον στη μέση και τον αυχένα. Ζητήστε από ειδικούς να σας καθοδηγήσουν και να διορθώσουν τις λάθος συνήθειές σας.

Μειώστε το φορτίο σας

Σχεδόν σε όλη τη ζωή μας κουβαλάμε κάτι: σακίδια, τσάντες, ψώνια, στο σχολείο, στην εργασία, στο σπίτι, στο γυμναστήριο, στο ταξίδι, στο παιχνίδι. Ένα βάρος μεταφερόμενο με λάθος τρόπο μπορεί να είναι προάγγελος του πόνου στην πλάτη και τη μέση σας. Εντονότερα εμφανίζεται το πρόβλημα στην τρυφερή παιδική ηλικία, όπου το κάθε παιδί διαμορφώνεται μυοσκελετικά.

Η συνεχής μονόπλευρη μεταφορά σακιδίων ή τσαντών μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στη μέση και να δημιουργήσει ακόμα και σκολίωση. Λανθασμένη μεταφορά σακιδίου πλάτης (έστω και με στήριξη και στους δύο ώμους) μπορεί μακροπρόθεσμα να επιφέρει αλλαγές στη φυσιολογία της σπονδυλικής στήλης δημιουργώντας κύφωση και λόρδωση.

Σε αυτό το άρθρο είναι δύσκολο να επεκταθούμε περισσότερο στο τι πρέπει να κάνετε, αλλά να θυμάστε μόνο αυτό: Μεταφέρετε μόνο το αναγκαίο βάρος.

Διορθώστε τις καθημερινές σας δραστηριότητες

Καθημερινές δραστηριότητες, όπως το σκούπισμα με ηλεκτρική σκούπα, το σιδέρωμα, η κηπουρική, το διάβασμα ενός βιβλίου στο κρεβάτι ή στον καναπέ, η μεταφορά αντικειμένων, ενδεχομένως να υπερφορτίζουν τη μέση σας. Μάθετε πώς να μειώνετε την πίεση της σπονδυλικής στήλης, ακολουθώντας απλές συμβουλές:

Εφόσον πρέπει να σιδερώσετε τα ρούχα σας, ανυψώστε τη σιδερώστρα ανάλογα με το ύψος σας και τοποθετείστε το ένα πόδι σε ένα μικρό σκαμνί μπροστά.

Μην παραμένετε στην ίδια όρθια ή καθιστή θέση για πάρα πολλή ώρα. Τεντωθείτε, μετακινηθείτε από τη θέση σας, ή κάνετε μια μικρή βόλτα όταν μπορείτε.

Όταν πρέπει να λυγίσετε τη μέση σας, να χρησιμοποιείτε πάντα τα χέρια σας για να υποστηρίζετε κάθε κίνησή σας.

Όταν κάθεστε και έχετε την δυνατότητα, τοποθετείστε τα γόνατα λίγο ψηλότερα από τους γοφούς σας και λυγίστε τα σε γωνία 90 μοιρών. Αφήστε τα πόδια σας άνετα στο πάτωμα. Αν τα πόδια σας δεν φτάνουν το πάτωμα, βάλτε ένα βιβλίο ή ένα μικρό σκαμνί κάτω από αυτά, (αυτό αφορά κυρίως τα παιδιά).

Για το σκούπισμα με ηλεκτρική σκούπα, ή το σφουγγάρισμα, μειώστε το χρονικό διάστημα σε λιγότερο από 10 λεπτά κάνοντας διαλλείματα.

Για τις εργασίες στον κήπο σας μη σκύβετε, προμηθευτείτε ένα σκαμνί και καθίστε ή γονατίστε προφυλάγοντας πάντα και τα γόνατά σας.

Όταν μεταφέρετε βαριά αντικείμενα, αγκαλιάστε τα, ακουμπώντας τη μία πλευρά τους στο σώμα σας κι ας λερωθείτε, είναι προτιμότερο από το να δημιουργήσετε πρόβλημα στη μέση σας.

Ενώ το βιολογικό ρολόι όλων μας δεν γυρίζει πίσω, η πρόληψη και το σοβαρό ενδιαφέρον για την υγεία μας είναι καθήκον μας.

Όπως είπε ο Αριστοτέλης: "Κανένας δεν κατηγορεί τους εκ γενετής δύσμορφους, αλλά εκείνους που κατάντησαν έτσι εξαιτίας της έλλειψης γυμναστικής και της παραμέλησης των σωμάτων τους".

(*) Ο κ. Σταυρόπουλος είναι Σύμβουλος Υγείας και Ευεξίας, Καθηγητής Φυσικής Αγωγής

Πηγή: Iatronet.gr