Κλιμακτήριος: Το «πριν» και το «μετά» της εμμηνόπαυσης

του Νικόλα Γεωργιακώδη

Νεύρα, κατάθλιψη, άγχος, εξάψεις, ρίγη, ψυχολογικές μεταπτώσεις, μείωση σεξουαλικής επιθυμίας. «Άβυσσος» η ψυχή της γυναίκας (και) κατά την κλιμακτήριο, ίσως την πιο σημαντική μεταβατική περίοδο στην ζωή της, η οποία όμως είναι μια άκρως φυσιολογική φάση και ακριβώς έτσι θα πρέπει να αντιμετωπιστεί από την ίδια.

Τι είναι;

Η κλιμακτήριος αποτελεί την μεταβατική φάση που προηγείται της διακοπής στην περίοδο της γυναίκας (εμμηνόπαυση), αλλά και αυτή που την ακολουθεί. Μπορεί να διαρκέσει από μερικούς μήνες, μέχρι μερικά χρόνια. Στην φάση της κλιμακτηρίου η λειτουργία των ωοθηκών αρχίζει να φθίνει, η ωορρηξία γίνεται ακανόνιστη και η γονιμότητα της γυναίκας περιορίζεται. Έτσι αρκετές γυναίκες που «βρίσκονται» στην κλιμακτήριο αρχίζουν να εμφανίζουν τα πρώτα συμπτώματα που συνδέονται με την εμμηνόπαυση.

Φυσικές αλλαγές στην κλιμακτήριο

Στην φάση της κλιμακτηρίου μπορεί να αρχίσουν αρκετά από τα συμπτώματα που συνδέονται με την εμμηνόπαυση και έχουν να κάνουν με φυσικές αλλαγές στην γυναίκα. Έτσι παρατηρείται μείωση του κύκλου, με την περίοδο να έρχεται νωρίτερα απ’ ό,τι στο παρελθόν, μεγάλη διάρκεια της περιόδου, εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις, διαταραχές του ύπνου, μεταβολές της διάθεσης, υπερβάλλουσα ευαισθησία, αύξηση σωματικού βάρους, κατάθλιψη και απώλεια της libido. Σε μερικές γυναίκες όμως, μπορεί να μην εμφανιστεί κανένα σύμπτωμα πριν ή μετά την εμμηνόπαυση.

Ψυχολογικές αλλαγές στην κλιμακτήριο

Όπως τονίζει ο κ. Στράτος Λαμπούσης, Ψυχολόγος στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, η κλιμακτήριος στις γυναίκες συνδέεται κατά κύριο λόγο με την εμφάνιση κατάθλιψης, η οποία μπορεί να οφείλεται είστε στην μείωση των οιστρογόνων, είτε σε συναισθηματική αντίδραση απέναντι στην γρήγορη αλλαγή συνθηκών. Παρ’ όλα αυτά, η μετάβαση στην εμμηνόπαυση δεν συνδέεται απαραίτητα με την κατάθλιψη, εκτός και αν υπάρχουν ενδείξεις ψυχολογικών διαταραχών από το παρελθόν της γυναίκας. Σε αυτή την περίπτωση, είναι πολύ πιθανό η μετάβαση στην εμμηνόπαυση να συνοδευτεί από καταθλιπτικό σύνδρομο.

Διατροφή στην κλιμακτήριο

Όντας μια μεταβατική φάση, κατά την οποία η γυναίκα παύει να έχει περίοδο η κλιμακτήριος συνδέεται με το οίδημα. Η αλλαγή της ορμονικής κατάστασης δηλαδή στο σώμα προκαλεί κατακράτηση υγρών. «Μια βασική σύσταση είναι η γυναίκα να μειώσει την υψηλή πρόσληψη αλατιού, το οποίο υπάρχει κατά βάση σε έτοιμα προπαρασκευασμένα τρόφιμα όπως κονσέρβες, fast food κτλ.», μας λέει ο κ. Αναστάσιος Παπαλαζάρου, Κλινικός Διαιτολόγος και Διατροφολόγος.

Η μείωση των οιστρογόνων είναι ακόμα ένας παράγοντας ο οποίος επηρεάζει το σώμα της γυναίκας κατά την κλιμακτήριο. «Τα οιστρογόνα είναι βασικές ορμόνες των γυναικών, οι οποίες έχουν την δυνατότητα να συσσωρεύουν λίπος στην περιοχή των γλουτών και των μηρών», λεει ο κ. Παπαλαζάρου. «Με την παύση στην έκκρισή τους έχουμε ως αποτέλεσμα την συσσώρευση λίπους στην κοιλιακή χώρα, επομένως η γυναίκα αποκτά μια ανδροειδή παχυσαρκία», προσθέτει. «Αυτός είναι και ο λόγος που θα πρέπει να προσέξει ιδιαίτερα το βάρος και την διατροφή της μειώνοντας την πρόσληψη λιπαρών τροφών, όπως τηγανιτά και κρέας», αναφέρει.

Μάλιστα, επειδή αυτές οι αλλαγές στο σώμα της γυναίκας συμβαίνουν πολύ γρήγορα και οι ορμόνες της αλλάζουν τελείως, αν η ίδια δεν προσέξει την διατροφή της είναι πολύ πιθανό να αλλάξει εντελώς το σώμα της, γεγονός που έχει αρνητική επίδραση όχι μόνο στην υγεία αλλά και στην ψυχολογία της.

Τέλος πολύ σημαντική επίσης, σύμφωνα με τον κ. Παπαλαζάρου, είναι και η λήψη ασβεστίου από τις τροφές σε αυτή τη φάση, για να αποφευχθεί ο όποιος κίνδυνος εμφάνισης οστεοπόρωσης. Μιας πάθησης η οποία εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση.

Κλιμακτήριος και σεξ

Όπως αναφέρει ο κ. Θάνος Ασκητής, Νευρολόγος και Ψυχίατρος σε άρθρο του στο Iatronet, «η γυναίκα μέσα στην κλιμακτήριο υφίσταται αλλαγές στο ορμονικό της σύστημα, που μεταβάλλουν σημαντικά τον ψυχοσυναισθηματικό της κόσμο». Επομένως, εξαιτίας αυτού του κύκλου μεταβολών οι γυναίκες που βρίσκονται σε κλιμακτήριο εμφανίζουν πτώση στην ερωτική διάθεση και διεκδίκηση και συνήθως δεν έχουν όρεξη για ερωτική επαφή. Το γεγονός ότι δεν αισθάνονται τα γεννητικά τους όργανα «έτοιμα» λόγω ξηρότητας του κόλπου, σε συνδυασμό με το ότι είναι πιο ευάλωτες στον πόνο ή σε φλεγμονώδεις παθήσεις συμβάλλουν επίσης σε αυτή την «πτώση».

Ποια είναι η λύση; «Η γυναίκα πρέπει να δεχτεί αυτή τη μείωση των ερωτικών της διαθέσεων ως μια φυσιολογική κατάσταση που το ορμονικό και το βιολογικό υπόστρωμα προκαλούν, έχοντας υπόψη της ότι αυτό μπορεί μέσα στο προσεχές διάστημα ν' αλλάξει και η ερωτική της επιθυμία να επαναλειτουργήσει σε ικανοποιητικό βαθμό», τονίζει ο κ. Ασκητής και συμπληρώνει: «Φυσικά να μην απαιτεί συγκρίσεις και να μη θέλει να αντιγράφει νεότερες γυναίκες, από τις οποίες, άλλωστε, μπορεί να έχει περισσότερη ερωτική διάθεση».

Υπάρχει θεραπεία;

Όπως και με την εμμηνόπαυση, έτσι και τα συμπτώματα της κλιμακτηρίου αντιμετωπίζονται με:

* Σωματική άσκηση (περπάτημα, τρέξιμο, μηχανήματα, pilates, yoga κτλ.)
* Διακοπή του καπνίσματος (καιρός ήταν...)
* Κανονικές ώρες ύπνου
* Μείωση της λήψης αλκοολούχων ποτών (ακόμα - μόνο- ένα ποτηράκι)
* Μείωση του βάρους
* Λήψη βιταμινών και ασβεστίου
* Καλή ενυδάτωση του οργανισμού

Κολπικές κρέμες σε περίπτωση ξηρότητας του κόλπου και αντικαταθλιπτική θεραπεία από το γιατρό σας, σε περίπτωση κατάθλιψης, επίσης βοηθούν.