Τι κερδίζει τελικά ο πλανήτης από τα ηλεκτρικά οχήματα;
Πολλή συζήτηση γίνεται αναφορικά με τα οφέλη των ηλεκτροκίνητων οχημάτων στον πλανήτη, αλλά και στην τσέπη μας. Τι ισχύει τελικά;
Ο αριθμός των ηλεκτρικών οχημάτων στους δρόμους του πλανήτη αυξάνεται σταθερά, ενώ πέρσι σημείωσε ρεκόρ με περισσότερα από 10 εκατομμύρια μοντέλα να κυκλοφορούν… ελεύθερα και ωραία.
Η εξέλιξη αυτή είναι σίγουρα θετική, καθώς ο κόσμος προσπαθεί να απογαλακτιστεί από τα ορυκτά καύσιμα που αποδεδειγμένα καταστρέφουν το παγκόσμιο κλίμα. Αλλά όσο τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα γίνονται πιο δημοφιλή, ορισμένοι αμφισβητούν πόσο φιλικά προς το περιβάλλον είναι, τουλάχιστον με τα τρέχοντα δεδομένα.
Οι μπαταρίες στα ηλεκτρικά οχήματα, για παράδειγμα, φορτίζονται με ισχύ που έρχεται κατευθείαν από το ηλεκτρικό δίκτυο — το οποίο συχνά τροφοδοτείται από ορυκτά καύσιμα. Έτσι εγείρονται ερωτήματα σχετικά με το πόσο ενεργοβόρα είναι η κατασκευή ενός ηλεκτρικού οχήματος ή μιας μπαταρίας, συγκριτικά με την κατασκευή ενός συγκρίσιμου «παραδοσιακού» οχήματος.
Είναι λοιπόν πιο «πράσινα»;
Η σύντομη απάντηση είναι «ναι». Οι ειδικοί συμφωνούν ότι σε γενικές γραμμές, τα ηλεκτρικά οχήματα δημιουργούν χαμηλότερο αποτύπωμα άνθρακα σε σχέση με αυτοκίνητα και φορτηγά που χρησιμοποιούν παραδοσιακούς κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Πέρυσι, για παράδειγμα, ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Cambridge, του Exeter και του Nijmegen στην Ολλανδία διαπίστωσαν ότι στο 95% του κόσμου, η οδήγηση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι καλύτερη για το περιβάλλον από την οδήγηση ενός βενζινοκίνητου αυτοκινήτου.
Με ποιον τρόπο όμως;
Οι παραδοσιακοί κινητήρες καίνε βενζίνη ή ντίζελ, με αποτέλεσμα την παραγωγή επιβλαβών εκπομπών άνθρακα. Αντίθετα, οι μπαταρίες που βρίσκονται στα ηλεκτρικά οχήματα είναι εντελώς απαλλαγμένες από εκπομπές ρύπων. Ο πιο κοινός τύπος μπαταρίας που χρησιμοποιείται είναι η μπαταρία ιόντων λιθίου. Τέτοιου είδους μπαταρίες μπορούν να τελειώσουν και να φορτιστούν επανειλημμένα χωρίς να συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση.
Παράλληλα, πολλοί σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές για τη φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων. Ωστόσο, ορισμένοι εξακολουθούν να τροφοδοτούνται από σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα και παρόμοιες πηγές ενέργειας που θεωρούνται επιβλαβείς για το περιβάλλον, όπως αναφέραμε και πιο πάνω. Επομένως σε χώρες που χρησιμοποιούν κυρίως άνθρακα, πετρέλαιο ή φυσικό αέριο για ηλεκτρισμό, η φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων μπορεί να αφήσει πιο σημαντικό αποτύπωμα.
Ωστόσο, ακόμη και με αυτή τη συνθήκη, εξακολουθούν να οδηγούν σε χαμηλότερες εκπομπές συνολικά. Χώρες που εξαρτώνται από τον άνθρακα όπως η Κίνα έχουν παρατηρήσει μείωση 20% στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη χρήση ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ενώ για τις χώρες που βασίζονται ακόμη λιγότερο στα ορυκτά καύσιμα, οι καθαρές πηγές ενέργειας επιτρέπουν στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να είναι ακόμη πιο οικολογικά.
Στο κομμάτι των μπαταριών, το σκέλος της παραγωγής τους μπορεί να είναι επιβλαβές για το περιβάλλον αν δεν υπάρξουν συγκεκριμένοι κανονισμοί. Όμως χρόνο με το χρόνο τα πράγματα βελτιώνονται. Οι σημερινές μπαταρίες έχουν αποτύπωμα άνθρακα 2 έως 3 φορές χαμηλότερο από ό,τι πριν από δύο χρόνια και όλο και πιο καθαρό, ενώ οι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων θέτουν ολοένα και πιο αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές για τους προμηθευτές μπαταριών τους.
Για παράδειγμα, απαιτούν από τους προμηθευτές να χρησιμοποιούν μόνο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατά την παραγωγή, όπως ηλιακή και αιολική ενέργεια, πηγές οι οποίες μπορούν να παρέχουν τη μεγάλη ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για την παραγωγή μπαταριών, χωρίς τις επιβλαβείς εκπομπές. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε πως, η Tesla του Έλον Μασκ σκοπεύει στο άμεσο μέλλον να κατασκευάζει τις μπαταρίες της χρησιμοποιώντας 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Εκτός από την περιορισμένη χρήση σταθμών φόρτισης με καύσιμο άνθρακα, τα ηλεκτρικά οχήματα δεν συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση μετά την κατασκευή τους. Οι περισσότερες εκπομπές παράγονται κατά τη διαδικασία κατασκευής της μπαταρίας, κάτι που σημαίνει ότι οι συνολικές εκπομπές τους μετρώνται πριν καν τεθούν για πρώτη φορά σε λειτουργία.
Τα συμβατικά οχήματα, από την άλλη πλευρά, παράγουν εκπομπές CO2 κάθε φορά που οι κινητήρες τους είναι αναμμένοι. Κατά μέσο όρο, ένα βενζινοκίνητο επιβατικό όχημα παράγει από 5 έως 6 μετρικούς τόνους CO2 ετησίως. Μάλιστα, μια σχετική μελέτη διαπίστωσε ότι οι εκπομπές των συμβατικών οχημάτων ξεπερνούν τις εκπομπές των ηλεκτρικών οχημάτων σε μόλις 6-18 μήνες λειτουργίας.
Τέλος, σε βάθος χρόνου, τα ηλεκτρικά οχήματα μπορούν να κάνουν καλό και στην τσέπη μας, πέρα από το περιβάλλον. Μπορεί προς το παρόν το κόστος τους να είναι μεγάλο, όμως όσο οι τεχνολογίες κατασκευής μπαταριών εξελίσσονται, θα γίνονται ολοένα και πιο προσιτά, αλλά και οικονομικά όσον αφορά το κόστος συντήρησής τους: Οι ηλεκτρικοί κινητήρες με μπαταρία έχουν λιγότερα κινούμενα μέρη που μπορούν να σπάσουν σε σύγκριση με τους κινητήρες αερίου και δεν απαιτούν αλλαγές λαδιών, ενώ τα ηλεκτρικά οχήματα χρησιμοποιούν αναγεννητική πέδηση, η οποία μειώνει τη φθορά σε βάθος χρόνου.
Τα παραπάνω προέκυψαν από σχετική έρευνα του ΜΙΤ, από την οποία βγήκε και αυτό εδώ το χρήσιμο εργαλείο υπολογισμού κόστους «ζωής» για κάθε όχημα.
Με πληροφορίες από CNBC, Samsara.com
Η εξέλιξη αυτή είναι σίγουρα θετική, καθώς ο κόσμος προσπαθεί να απογαλακτιστεί από τα ορυκτά καύσιμα που αποδεδειγμένα καταστρέφουν το παγκόσμιο κλίμα. Αλλά όσο τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα γίνονται πιο δημοφιλή, ορισμένοι αμφισβητούν πόσο φιλικά προς το περιβάλλον είναι, τουλάχιστον με τα τρέχοντα δεδομένα.
Οι μπαταρίες στα ηλεκτρικά οχήματα, για παράδειγμα, φορτίζονται με ισχύ που έρχεται κατευθείαν από το ηλεκτρικό δίκτυο — το οποίο συχνά τροφοδοτείται από ορυκτά καύσιμα. Έτσι εγείρονται ερωτήματα σχετικά με το πόσο ενεργοβόρα είναι η κατασκευή ενός ηλεκτρικού οχήματος ή μιας μπαταρίας, συγκριτικά με την κατασκευή ενός συγκρίσιμου «παραδοσιακού» οχήματος.
Είναι λοιπόν πιο «πράσινα»;
Η σύντομη απάντηση είναι «ναι». Οι ειδικοί συμφωνούν ότι σε γενικές γραμμές, τα ηλεκτρικά οχήματα δημιουργούν χαμηλότερο αποτύπωμα άνθρακα σε σχέση με αυτοκίνητα και φορτηγά που χρησιμοποιούν παραδοσιακούς κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Πέρυσι, για παράδειγμα, ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Cambridge, του Exeter και του Nijmegen στην Ολλανδία διαπίστωσαν ότι στο 95% του κόσμου, η οδήγηση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι καλύτερη για το περιβάλλον από την οδήγηση ενός βενζινοκίνητου αυτοκινήτου.
Με ποιον τρόπο όμως;
Οι παραδοσιακοί κινητήρες καίνε βενζίνη ή ντίζελ, με αποτέλεσμα την παραγωγή επιβλαβών εκπομπών άνθρακα. Αντίθετα, οι μπαταρίες που βρίσκονται στα ηλεκτρικά οχήματα είναι εντελώς απαλλαγμένες από εκπομπές ρύπων. Ο πιο κοινός τύπος μπαταρίας που χρησιμοποιείται είναι η μπαταρία ιόντων λιθίου. Τέτοιου είδους μπαταρίες μπορούν να τελειώσουν και να φορτιστούν επανειλημμένα χωρίς να συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση.
Παράλληλα, πολλοί σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικής ενέργειας χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές για τη φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων. Ωστόσο, ορισμένοι εξακολουθούν να τροφοδοτούνται από σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα και παρόμοιες πηγές ενέργειας που θεωρούνται επιβλαβείς για το περιβάλλον, όπως αναφέραμε και πιο πάνω. Επομένως σε χώρες που χρησιμοποιούν κυρίως άνθρακα, πετρέλαιο ή φυσικό αέριο για ηλεκτρισμό, η φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων μπορεί να αφήσει πιο σημαντικό αποτύπωμα.
Ωστόσο, ακόμη και με αυτή τη συνθήκη, εξακολουθούν να οδηγούν σε χαμηλότερες εκπομπές συνολικά. Χώρες που εξαρτώνται από τον άνθρακα όπως η Κίνα έχουν παρατηρήσει μείωση 20% στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη χρήση ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ενώ για τις χώρες που βασίζονται ακόμη λιγότερο στα ορυκτά καύσιμα, οι καθαρές πηγές ενέργειας επιτρέπουν στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να είναι ακόμη πιο οικολογικά.
Στο κομμάτι των μπαταριών, το σκέλος της παραγωγής τους μπορεί να είναι επιβλαβές για το περιβάλλον αν δεν υπάρξουν συγκεκριμένοι κανονισμοί. Όμως χρόνο με το χρόνο τα πράγματα βελτιώνονται. Οι σημερινές μπαταρίες έχουν αποτύπωμα άνθρακα 2 έως 3 φορές χαμηλότερο από ό,τι πριν από δύο χρόνια και όλο και πιο καθαρό, ενώ οι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων θέτουν ολοένα και πιο αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές για τους προμηθευτές μπαταριών τους.
Για παράδειγμα, απαιτούν από τους προμηθευτές να χρησιμοποιούν μόνο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατά την παραγωγή, όπως ηλιακή και αιολική ενέργεια, πηγές οι οποίες μπορούν να παρέχουν τη μεγάλη ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για την παραγωγή μπαταριών, χωρίς τις επιβλαβείς εκπομπές. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε πως, η Tesla του Έλον Μασκ σκοπεύει στο άμεσο μέλλον να κατασκευάζει τις μπαταρίες της χρησιμοποιώντας 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Εκτός από την περιορισμένη χρήση σταθμών φόρτισης με καύσιμο άνθρακα, τα ηλεκτρικά οχήματα δεν συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση μετά την κατασκευή τους. Οι περισσότερες εκπομπές παράγονται κατά τη διαδικασία κατασκευής της μπαταρίας, κάτι που σημαίνει ότι οι συνολικές εκπομπές τους μετρώνται πριν καν τεθούν για πρώτη φορά σε λειτουργία.
Τα συμβατικά οχήματα, από την άλλη πλευρά, παράγουν εκπομπές CO2 κάθε φορά που οι κινητήρες τους είναι αναμμένοι. Κατά μέσο όρο, ένα βενζινοκίνητο επιβατικό όχημα παράγει από 5 έως 6 μετρικούς τόνους CO2 ετησίως. Μάλιστα, μια σχετική μελέτη διαπίστωσε ότι οι εκπομπές των συμβατικών οχημάτων ξεπερνούν τις εκπομπές των ηλεκτρικών οχημάτων σε μόλις 6-18 μήνες λειτουργίας.
Τέλος, σε βάθος χρόνου, τα ηλεκτρικά οχήματα μπορούν να κάνουν καλό και στην τσέπη μας, πέρα από το περιβάλλον. Μπορεί προς το παρόν το κόστος τους να είναι μεγάλο, όμως όσο οι τεχνολογίες κατασκευής μπαταριών εξελίσσονται, θα γίνονται ολοένα και πιο προσιτά, αλλά και οικονομικά όσον αφορά το κόστος συντήρησής τους: Οι ηλεκτρικοί κινητήρες με μπαταρία έχουν λιγότερα κινούμενα μέρη που μπορούν να σπάσουν σε σύγκριση με τους κινητήρες αερίου και δεν απαιτούν αλλαγές λαδιών, ενώ τα ηλεκτρικά οχήματα χρησιμοποιούν αναγεννητική πέδηση, η οποία μειώνει τη φθορά σε βάθος χρόνου.
Τα παραπάνω προέκυψαν από σχετική έρευνα του ΜΙΤ, από την οποία βγήκε και αυτό εδώ το χρήσιμο εργαλείο υπολογισμού κόστους «ζωής» για κάθε όχημα.
Με πληροφορίες από CNBC, Samsara.com
