9 σημεία της Αθήνας με βαριά ιστορία
Οι δρόμοι, τα κτίρια και οι τοποθεσίες της Αθήνας όπου γράφτηκαν εννιά σημαντικά κεφάλαια της σύγχρονης Ιστορίας μας.
Ξέρατε ότι δίπλα από το σινεμά όπου παρακολουθείτε ταινίες τα σαββατόβραδα βρίσκονται ανεξίτηλα σημάδια που άφησαν οι κρατούμενοι της Γκεστάπο; Γνωρίζατε πόσα κεφάλαια της Νεότερης Ιστορίας γράφτηκαν στα πέριξ της πλατείας Συντάγματος; Ή ποιες σκοτεινές ιστορίες δολοφονίας κρύβουν οι παραμελημένες αναμνηστικές πλάκες σε διάσπαρτα σημεία του κέντρου που προσπερνάμε καθημερινά; Παρακάτω, συγκεντρώνουμε εννιά ενδιαφέρουσες ιστορίες που γράφτηκαν σε ισάριθμες τοποθεσίες της Αθήνας.
*Η ομόνοια της… Ομόνοιας
Η πολύπαθη αλλά και παλαιότερη πλατεία των Αθηνών υπήρξε μία από τις πρώτες «υποψηφιότητες» για την ανέγερση των Ανακτόρων μετά την έλευση του Όθωνα. Μπορεί τελικά να μην ευοδώθηκε αυτό το σχέδιο, αλλά για αρκετά χρόνια έγινε γνωστή ως «πλατεία Όθωνα». Μέχρι που οι δύο αντίπαλες πολιτικές ομάδες της ελληνικής πολιτικής ζωής έφτασαν εκεί το 1862, μετά από μια περίοδο πολεμικού κλίματος και αιματηρών ταραχών, και έδωσαν τα χέρια. Ήταν τον Οκτώβριο εκείνου του έτους όταν ανακοινώθηκε η έξωση του Όθωνα και της βαυαρικής δυναστείας από την χώρα, και οι πολίτες το πανηγύρισαν έξαλλα. Τα πλήθη της Αθήνας συνέρρευσαν προς την πλατεία, όπου ακούστηκε ο εξής όρκος: «Ας ορκισθώμεν επί της πλατείας ταύτης, της λαβούσης ήδη το ωραίον της Ομονοίας όνομα, και ας ειπή έκαστος εξ ημών: Ορκίζομαι πίστιν εις την πατρίδα και υπακοήν εις τας εθνικάς αποφάσεις».
*Η Ιστορία στα δωμάτια του «Μεγάλη Βρετάνια»
Το ιστορικό ξενοδοχείο του κέντρου της πόλης, που αποτελεί μάλιστα ένα από τα πρώτα κτίρια τα οποία χτίστηκαν στο Σύνταγμα, φιλοξένησε πολλούς ηγέτες και ιστορικές προσωπικότητες από όλο τον κόσμο ανά τις δεκαετίες. Λέγεται μάλιστα πως εκεί διέμειναν και ο Χίτλερ με τον Ρόμελ την παραμονή της εισβολής των ναζί στην Σοβιετική Ένωση. Αλλά η πιο «εκρηκτική» στιγμή ήταν όταν διέμεινε στο ξενοδοχείο ο Ουίνστον Τσώρτσιλ. Ο βρετανός πρωθυπουργός κατέφτασε μετά το πέρας της Κατοχής και κατευθύνθηκε στο γνωστό ξενοδοχείο, το οποίο τότε λειτουργούσε ως αγγλικό αρχηγείο του Σκόμπι. Οι άνδρες του ΕΛΑΣ είχαν ετοιμάσει μια μεγάλη επιχείρηση για την ενεργοποίηση υπογείως 700 κιλών δυναμίτη με σκοπό την ανατίναξη του κτιρίου και του ίδιου του βρετανού πρωθυπουργού, αλλά το σχέδιο ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Οι ιστορικές στιγμές όμως δεν σταματούν εκεί: Όταν η Χούντα του 1967 έπεσε το 1974, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής πέρασε τέσσερις μήνες στη σουίτα του στον πέμπτο όροφο σχηματίζοντας τη νέα κυβέρνηση. Το ίδιο έτος, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος απεύθυνε λόγο στους Έλληνες από μπαλκόνι του δεύτερου ορόφου μετά την απόπειρα δολοφονίας του και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
*Τα υπόγεια της Γκεστάπο στην Κοραή
Χιλιάδες μνήμες, και κάθε άλλο παρά ευχάριστες, στοιχειώνουν το υπόγειο στο 4 της οδού Κοραή, δίπλα από τον κινηματογράφο Άστυ. Ήταν εκεί που η Κομαντατούρ στοίβαζε τους αιχμαλώτους της, οι οποίοι συλλαμβάνονταν ως αντιστασιακοί ή σαλταδόροι, κρατούνταν και βασανίζονταν στα μπουντρούμια του κτιρίου. Ακόμη και σήμερα, υπάρχουν τα μηνύματα, τα σημάδια και τα ποιήματα που χάραξαν στους τοίχους του υπογείου, προτού οι Γερμανοί τους μεταφέρουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το 1991 τα κελιά της Κομαντατούρ κηρύχθηκαν Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο. Αυτά ήταν τα «κελιά των βασανιστηρίων», ενώ λίγο πιο μακριά, στην οδό Μέρλιν στο Κολωνάκι στεγάζονταν τα κεντρικά κρατητήρια της Γκεστάπο όπου γίνονταν οι ανακρίσεις. Το Σκοπευτήριο της Καισαριανής χρησίμευε ως τόπος εκτέλεσης και το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου ως στρατόπεδο συγκέντρωσης.
*Η δολοφονία Πέτρουλα στην οδό Σταδίου
Την 15 Ιουλίου του 1965, η κυβέρνηση Παπανδρέου παραιτείται δηλώνοντας πως το Παλάτι επεμβαίνει με αντισυνταγματικό τρόπο στην πολιτική ζωή του τόπου, και ξεσπά μια ταραχώδης περίοδος για την πρωτεύουσα, γνωστή ως Ιουλιανά. Έξι ημέρες αργότερα, σε μία διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας, ο 25χρονος φοιτητής και στέλεχος της Αριστεράς Σωτήρης Πέτρουλας πέφτει νεκρός στην συμβολή των οδών Σταδίου και Λαδά. Η επίσημη ιατροδικαστική απόφαση, την οποία έλαβαν αστυνομικοί με ιατρικές μπλούζες σε εκείνο το σημείο, μιλά για «ασφυξία από δακρυγόνο». Αργότερα, ιατροδικαστική εξέταση που ζήτησε η οικογένεια του νεκρού έδειξε στραγγαλισμό. Όπως και να’χει, η 22η Ιουλίου, ημέρα της κηδείας του Πέτρουλα, έμεινε ως ημέρα μία εκ των μαζικότερων διαδηλώσεων στην ιστορία της πόλης, αφού δεκάδες χιλιάδες συγκεντρώθηκαν για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στη νεοσύστατη κυβέρνηση Νόβα και τον Βασιλιά. Μέχρι το 2012, στο σημείο της δολοφονίας έξω από το κτίριο του «Εσπέρια», βρίσκόταν χάλκινο ανάγλυφο προς τιμήν του, το οποίο κλάπηκε από αγνώστους.
*Ο Λόγος της Απελευθέρωσης στο Μέγαρο Πάλλη
Το ιστορικό Μέγαρο Πάλλη στην πλατεία Συντάγματος το γνωρίζουμε πλέον ως το κτίσμα που στεγάζει το πολυκατάστημα Public. Τα μπαλκόνια του κτιρίου αποτέλεσαν αγαπημένο σημείο εκφώνησης προεκλογικών ομιλιών από πολιτικούς, αλλά σίγουρα ο πιο γνωστός λόγος που ακούστηκε από εκεί είναι ο περίφημος «Λόγος της Απελευθέρωσης» από τον Γεώργιο Παπανδρέου στις 18 Οκτωβρίου 1944, ημερομηνία αποχώρησης των κατοχικών δυνάμεων από την Αθήνα. Ως πρωθυπουργός της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, ο Παπανδρέου έκανε αυτό ακριβώς που αναφέρει και η πλακέτα που κοσμεί ακόμη το Μέγαρο: «Από το κτήριο αυτό την 18ην Οκτωβρίου 1944 ο Γεώργιος Παπανδρέου εξεφώνησε τον λόγο της Απελευθέρωσης. Δήμος Αθηναίων».
*Εδώ Πολυτεχνείο
Αν υπάρχει ένα γεγονός που σημάδεψε όχι μόνο την οδό Πατησίων αλλά και ολόκληρη την νεότερη Ιστορία της Ελλάδας, είναι το «πρελούδιο» της Μεταπολίτευσης, η εξέγερση των φοιτητών του Πολυτεχνείου που ταμπουρώθηκαν στο Μετσόβειο στις 14 Νοεμβρίου του 1973 διαδηλώνοντας κατά της Χούντας. Η ταραχή μεταφέρθηκε από το εσωτερικό του Ιδρύματος στο οδόστρωμα της Πατησίων μετά την εισβολή του τανκ στο Πολυτεχνείο και την μεταφορά των φοιτητών στο δρόμο. Τότε ήταν που ξεκίνησε ένα βίαιο κυνηγητό, με ελεύθερους σκοπευτές των αρχών, στρατιωτικές επεμβάσεις και νεκρούς αδιευκρίνιστου αριθμού - οι διαφορετικές πηγές κάνουν λόγο για αρκετά θύματα στην περιοχή πέριξ της Πατησίων.
*Η Επανάσταση της Γ’ Σεπτεμβρίου στο Σύνταγμα
3 Σεπτεμβρίου 1843, έξω από το κτίριο του σημερινού Κοινοβουλίου. Είναι η ημερομηνία που το Σύνταγμα… γίνεται Σύνταγμα. Στρατός και πολίτες κινούνται προς το παλάτι (την σημερινή βουλή) απαιτώντας την κατάρτιση συντάγματος από τον Όθωνα. Μετά από μια μεγάλη νύχτα, ο βασιλιάς αποδέχεται το αίτημα του λαού, τον οποίο καθοδηγούσε ο Στρατηγός Καλλέργης, και συγκαλεί Εθνοσυνέλευση που σηματοδότησε το τέλος της απόλυτης μοναρχίας στην Ελλάδα και τη μετάβαση στην «συνταγματική βασιλεία».
*Η εκτέλεση του Δραγούμη στη λεωφόρο Κηφισίας
Στις 20 Ιουλίου του 1920, γίνεται απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Ελευθέριου Βενιζέλου στον σιδηροδρομικό σταθμό της Λυών, λίγο μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών. Οι βενιζελικοί της Αθήνας βγαίνουν στο κέντρο της πόλης και κυριολεκτικά… τα σπάνε, ενώ οι αντιβενιζελικοί κρύβονται από φόβο των αντιδράσεων. Ο Ίων Δραγούμης, που είχε ενταχθεί στο αντιβενιζελικό «στρατόπεδο», πληροφορήθηκε για την απόπειρα εκείνο το μεσημέρι και παρά τον κίνδυνο αποφάσισε να κατευθυνθεί στα γραφεία της εφημερίδας του στο κέντρο, κατηφορίζοντας με το αυτοκίνητό του την οδό Κηφισίας. Στο ύψος των Αμπελοκήπων, τον σταμάτησε μια ομάδα ενόπλων, τον χτύπησε και τον οδήγησε στο τάγμα του Γύπαρη, διοικητή των βενιζελικών ταγμάτων ασφαλείας. Μετά από λίγη ώρα, ο άνδρας στήθηκε στο μαντρότοιχο, στην συμβολή των (τότε) οδών Κηφισίας και Ρηγίλλης (απέναντι από το σημερινό ξενοδοχείο Χίλτον) και τον εκτέλεσαν εξ επαφής με εννέα σφαίρες. Ο ίδιος ο Βενιζέλος, όταν το πληροφορήθηκε, απέστειλε συλλυπητήριο τηλεγράφημα στην οικογένεια του νεκρού και διέταξε να βρεθούν οι ηθικοί αυτουργοί. Σήμερα, στο σημείο της δολοφονίας υπάρχει αναμνηστική στήλη.
*Ο θάνατος του Αλέκου Παναγούλη στον Άγιο Δημήτριο
Βρισκόμαστε στην λεωφόρο Βουλιαγμένης την Πρωτομαγιά του 1976. Ο Αλέξανδρος Παναγούλης, ποιητής και πολιτικός με αντιδικτατορική δράση, ετοιμάζει αρχεία που επρόκειτο να αποκαλύψει στη Βουλή, πιθανότατα σχετικά με τα όργανα ασφαλείας της Χούντας. Εκείνη την μέρα, το αυτοκίνητό του, κινούμενο προς την Γλυφάδα, στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται ο σταθμός του μετρό, πέφτει σε κατάστημα της λεωφόρου Βουλιαγμένης και ο 38χρονος βουλευτής αφήνει την τελευταία του πνοή. Οι αυτόπτες μάρτυρες τον βρήκαν στο πίσω κάθισμα, και όπως δήλωσαν, τον άκουσαν να ξεψυχά αρθρώνοντας απλώς τρία «αχ». Ως σήμερα, δεν έχει εμφανιστεί κανένα αποδεικτικό στοιχείο για αυτό που όλοι θεωρούν εύλογο, ότι δηλαδή πρόκειται για πολιτική δολοφονία. Ωστόσο, προς τιμήν του, ο σταθμός του μετρό στην περιοχή όπου σκοτώθηκε φέρει το όνομά του (Άγιος Δημήτριος/Αλέξανδρος Παναγούλης).
Επιμέλεια: Γιώργος Κόκουβας
*Η ομόνοια της… Ομόνοιας
Η πολύπαθη αλλά και παλαιότερη πλατεία των Αθηνών υπήρξε μία από τις πρώτες «υποψηφιότητες» για την ανέγερση των Ανακτόρων μετά την έλευση του Όθωνα. Μπορεί τελικά να μην ευοδώθηκε αυτό το σχέδιο, αλλά για αρκετά χρόνια έγινε γνωστή ως «πλατεία Όθωνα». Μέχρι που οι δύο αντίπαλες πολιτικές ομάδες της ελληνικής πολιτικής ζωής έφτασαν εκεί το 1862, μετά από μια περίοδο πολεμικού κλίματος και αιματηρών ταραχών, και έδωσαν τα χέρια. Ήταν τον Οκτώβριο εκείνου του έτους όταν ανακοινώθηκε η έξωση του Όθωνα και της βαυαρικής δυναστείας από την χώρα, και οι πολίτες το πανηγύρισαν έξαλλα. Τα πλήθη της Αθήνας συνέρρευσαν προς την πλατεία, όπου ακούστηκε ο εξής όρκος: «Ας ορκισθώμεν επί της πλατείας ταύτης, της λαβούσης ήδη το ωραίον της Ομονοίας όνομα, και ας ειπή έκαστος εξ ημών: Ορκίζομαι πίστιν εις την πατρίδα και υπακοήν εις τας εθνικάς αποφάσεις».
*Η Ιστορία στα δωμάτια του «Μεγάλη Βρετάνια»
Το ιστορικό ξενοδοχείο του κέντρου της πόλης, που αποτελεί μάλιστα ένα από τα πρώτα κτίρια τα οποία χτίστηκαν στο Σύνταγμα, φιλοξένησε πολλούς ηγέτες και ιστορικές προσωπικότητες από όλο τον κόσμο ανά τις δεκαετίες. Λέγεται μάλιστα πως εκεί διέμειναν και ο Χίτλερ με τον Ρόμελ την παραμονή της εισβολής των ναζί στην Σοβιετική Ένωση. Αλλά η πιο «εκρηκτική» στιγμή ήταν όταν διέμεινε στο ξενοδοχείο ο Ουίνστον Τσώρτσιλ. Ο βρετανός πρωθυπουργός κατέφτασε μετά το πέρας της Κατοχής και κατευθύνθηκε στο γνωστό ξενοδοχείο, το οποίο τότε λειτουργούσε ως αγγλικό αρχηγείο του Σκόμπι. Οι άνδρες του ΕΛΑΣ είχαν ετοιμάσει μια μεγάλη επιχείρηση για την ενεργοποίηση υπογείως 700 κιλών δυναμίτη με σκοπό την ανατίναξη του κτιρίου και του ίδιου του βρετανού πρωθυπουργού, αλλά το σχέδιο ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Οι ιστορικές στιγμές όμως δεν σταματούν εκεί: Όταν η Χούντα του 1967 έπεσε το 1974, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής πέρασε τέσσερις μήνες στη σουίτα του στον πέμπτο όροφο σχηματίζοντας τη νέα κυβέρνηση. Το ίδιο έτος, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος απεύθυνε λόγο στους Έλληνες από μπαλκόνι του δεύτερου ορόφου μετά την απόπειρα δολοφονίας του και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
*Τα υπόγεια της Γκεστάπο στην Κοραή
Χιλιάδες μνήμες, και κάθε άλλο παρά ευχάριστες, στοιχειώνουν το υπόγειο στο 4 της οδού Κοραή, δίπλα από τον κινηματογράφο Άστυ. Ήταν εκεί που η Κομαντατούρ στοίβαζε τους αιχμαλώτους της, οι οποίοι συλλαμβάνονταν ως αντιστασιακοί ή σαλταδόροι, κρατούνταν και βασανίζονταν στα μπουντρούμια του κτιρίου. Ακόμη και σήμερα, υπάρχουν τα μηνύματα, τα σημάδια και τα ποιήματα που χάραξαν στους τοίχους του υπογείου, προτού οι Γερμανοί τους μεταφέρουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το 1991 τα κελιά της Κομαντατούρ κηρύχθηκαν Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο. Αυτά ήταν τα «κελιά των βασανιστηρίων», ενώ λίγο πιο μακριά, στην οδό Μέρλιν στο Κολωνάκι στεγάζονταν τα κεντρικά κρατητήρια της Γκεστάπο όπου γίνονταν οι ανακρίσεις. Το Σκοπευτήριο της Καισαριανής χρησίμευε ως τόπος εκτέλεσης και το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου ως στρατόπεδο συγκέντρωσης.
*Η δολοφονία Πέτρουλα στην οδό Σταδίου
Την 15 Ιουλίου του 1965, η κυβέρνηση Παπανδρέου παραιτείται δηλώνοντας πως το Παλάτι επεμβαίνει με αντισυνταγματικό τρόπο στην πολιτική ζωή του τόπου, και ξεσπά μια ταραχώδης περίοδος για την πρωτεύουσα, γνωστή ως Ιουλιανά. Έξι ημέρες αργότερα, σε μία διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας, ο 25χρονος φοιτητής και στέλεχος της Αριστεράς Σωτήρης Πέτρουλας πέφτει νεκρός στην συμβολή των οδών Σταδίου και Λαδά. Η επίσημη ιατροδικαστική απόφαση, την οποία έλαβαν αστυνομικοί με ιατρικές μπλούζες σε εκείνο το σημείο, μιλά για «ασφυξία από δακρυγόνο». Αργότερα, ιατροδικαστική εξέταση που ζήτησε η οικογένεια του νεκρού έδειξε στραγγαλισμό. Όπως και να’χει, η 22η Ιουλίου, ημέρα της κηδείας του Πέτρουλα, έμεινε ως ημέρα μία εκ των μαζικότερων διαδηλώσεων στην ιστορία της πόλης, αφού δεκάδες χιλιάδες συγκεντρώθηκαν για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στη νεοσύστατη κυβέρνηση Νόβα και τον Βασιλιά. Μέχρι το 2012, στο σημείο της δολοφονίας έξω από το κτίριο του «Εσπέρια», βρίσκόταν χάλκινο ανάγλυφο προς τιμήν του, το οποίο κλάπηκε από αγνώστους.
*Ο Λόγος της Απελευθέρωσης στο Μέγαρο Πάλλη
Το ιστορικό Μέγαρο Πάλλη στην πλατεία Συντάγματος το γνωρίζουμε πλέον ως το κτίσμα που στεγάζει το πολυκατάστημα Public. Τα μπαλκόνια του κτιρίου αποτέλεσαν αγαπημένο σημείο εκφώνησης προεκλογικών ομιλιών από πολιτικούς, αλλά σίγουρα ο πιο γνωστός λόγος που ακούστηκε από εκεί είναι ο περίφημος «Λόγος της Απελευθέρωσης» από τον Γεώργιο Παπανδρέου στις 18 Οκτωβρίου 1944, ημερομηνία αποχώρησης των κατοχικών δυνάμεων από την Αθήνα. Ως πρωθυπουργός της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, ο Παπανδρέου έκανε αυτό ακριβώς που αναφέρει και η πλακέτα που κοσμεί ακόμη το Μέγαρο: «Από το κτήριο αυτό την 18ην Οκτωβρίου 1944 ο Γεώργιος Παπανδρέου εξεφώνησε τον λόγο της Απελευθέρωσης. Δήμος Αθηναίων».
*Εδώ Πολυτεχνείο
Αν υπάρχει ένα γεγονός που σημάδεψε όχι μόνο την οδό Πατησίων αλλά και ολόκληρη την νεότερη Ιστορία της Ελλάδας, είναι το «πρελούδιο» της Μεταπολίτευσης, η εξέγερση των φοιτητών του Πολυτεχνείου που ταμπουρώθηκαν στο Μετσόβειο στις 14 Νοεμβρίου του 1973 διαδηλώνοντας κατά της Χούντας. Η ταραχή μεταφέρθηκε από το εσωτερικό του Ιδρύματος στο οδόστρωμα της Πατησίων μετά την εισβολή του τανκ στο Πολυτεχνείο και την μεταφορά των φοιτητών στο δρόμο. Τότε ήταν που ξεκίνησε ένα βίαιο κυνηγητό, με ελεύθερους σκοπευτές των αρχών, στρατιωτικές επεμβάσεις και νεκρούς αδιευκρίνιστου αριθμού - οι διαφορετικές πηγές κάνουν λόγο για αρκετά θύματα στην περιοχή πέριξ της Πατησίων.
*Η Επανάσταση της Γ’ Σεπτεμβρίου στο Σύνταγμα
3 Σεπτεμβρίου 1843, έξω από το κτίριο του σημερινού Κοινοβουλίου. Είναι η ημερομηνία που το Σύνταγμα… γίνεται Σύνταγμα. Στρατός και πολίτες κινούνται προς το παλάτι (την σημερινή βουλή) απαιτώντας την κατάρτιση συντάγματος από τον Όθωνα. Μετά από μια μεγάλη νύχτα, ο βασιλιάς αποδέχεται το αίτημα του λαού, τον οποίο καθοδηγούσε ο Στρατηγός Καλλέργης, και συγκαλεί Εθνοσυνέλευση που σηματοδότησε το τέλος της απόλυτης μοναρχίας στην Ελλάδα και τη μετάβαση στην «συνταγματική βασιλεία».
*Η εκτέλεση του Δραγούμη στη λεωφόρο Κηφισίας
Στις 20 Ιουλίου του 1920, γίνεται απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Ελευθέριου Βενιζέλου στον σιδηροδρομικό σταθμό της Λυών, λίγο μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών. Οι βενιζελικοί της Αθήνας βγαίνουν στο κέντρο της πόλης και κυριολεκτικά… τα σπάνε, ενώ οι αντιβενιζελικοί κρύβονται από φόβο των αντιδράσεων. Ο Ίων Δραγούμης, που είχε ενταχθεί στο αντιβενιζελικό «στρατόπεδο», πληροφορήθηκε για την απόπειρα εκείνο το μεσημέρι και παρά τον κίνδυνο αποφάσισε να κατευθυνθεί στα γραφεία της εφημερίδας του στο κέντρο, κατηφορίζοντας με το αυτοκίνητό του την οδό Κηφισίας. Στο ύψος των Αμπελοκήπων, τον σταμάτησε μια ομάδα ενόπλων, τον χτύπησε και τον οδήγησε στο τάγμα του Γύπαρη, διοικητή των βενιζελικών ταγμάτων ασφαλείας. Μετά από λίγη ώρα, ο άνδρας στήθηκε στο μαντρότοιχο, στην συμβολή των (τότε) οδών Κηφισίας και Ρηγίλλης (απέναντι από το σημερινό ξενοδοχείο Χίλτον) και τον εκτέλεσαν εξ επαφής με εννέα σφαίρες. Ο ίδιος ο Βενιζέλος, όταν το πληροφορήθηκε, απέστειλε συλλυπητήριο τηλεγράφημα στην οικογένεια του νεκρού και διέταξε να βρεθούν οι ηθικοί αυτουργοί. Σήμερα, στο σημείο της δολοφονίας υπάρχει αναμνηστική στήλη.
*Ο θάνατος του Αλέκου Παναγούλη στον Άγιο Δημήτριο
Βρισκόμαστε στην λεωφόρο Βουλιαγμένης την Πρωτομαγιά του 1976. Ο Αλέξανδρος Παναγούλης, ποιητής και πολιτικός με αντιδικτατορική δράση, ετοιμάζει αρχεία που επρόκειτο να αποκαλύψει στη Βουλή, πιθανότατα σχετικά με τα όργανα ασφαλείας της Χούντας. Εκείνη την μέρα, το αυτοκίνητό του, κινούμενο προς την Γλυφάδα, στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται ο σταθμός του μετρό, πέφτει σε κατάστημα της λεωφόρου Βουλιαγμένης και ο 38χρονος βουλευτής αφήνει την τελευταία του πνοή. Οι αυτόπτες μάρτυρες τον βρήκαν στο πίσω κάθισμα, και όπως δήλωσαν, τον άκουσαν να ξεψυχά αρθρώνοντας απλώς τρία «αχ». Ως σήμερα, δεν έχει εμφανιστεί κανένα αποδεικτικό στοιχείο για αυτό που όλοι θεωρούν εύλογο, ότι δηλαδή πρόκειται για πολιτική δολοφονία. Ωστόσο, προς τιμήν του, ο σταθμός του μετρό στην περιοχή όπου σκοτώθηκε φέρει το όνομά του (Άγιος Δημήτριος/Αλέξανδρος Παναγούλης).
Επιμέλεια: Γιώργος Κόκουβας
