Αδέσποτα στην Αθήνα: Οι πιο ωραίοι "αλήτες"

του Νικόλα Γεωργιακώδη

Τα πράγματα φαίνεται να έχουν αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν στην διαχείριση των αδέσποτων από την πολιτεία, τουλάχιστον όσον αφορά τον δήμο της Αθήνας. Ολοένα και περισσότερα αδέσποτα στο κέντρο της πόλης κυκλοφορούν με την ένδειξη «Στειρωμένο - Εμβολιασμένο» και με μικροτσίπ για τον πλήρη έλεγχό τους, η «Στέγη Ζώων» στο Μαρκόπουλο συνεχίζει απρόσκοπτα να φιλοξενεί και να παρέχει φροντίδα σε αδέσποτα που το έχουν ανάγκη, ενώ πριν από μερικούς μήνες ορίστηκε αρμόδιος εισαγγελέας για την προστασία των ζώων και των αδέσποτων σε περιπτώσεις κακοποίησης, δηλητηριασμού ή βασανισμού.

To In2ilfe μίλησε με την τμηματάρχη του τμήματος Αστικής Πανίδας του Δήμου Αθηναίων και Κτηνίατρο κα. Άννα Μακρή για την σταδιακή πρόοδο του εννιάχρονου προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων, την λειτουργία της «Στέγης Ζώων» στο Μαρκόπουλο, τις υιοθεσίες από τους πολίτες και την συνεργασία με τις κατά τόπους φιλοζωικές οργανώσεις.

Το πρόγραμμα διαχείρισης και η «Στέγη»

Ο Δήμος Αθηναίων υλοποιεί, από το 2003 ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης των αδέσποτων σκύλων της πόλης, το οποίο περιλαμβάνει την περισυλλογή τους από ειδικά εκπαιδευμένα συνεργεία, τη σήμανση, την καταγραφή, τη στείρωση και γενικότερα την κτηνιατρική παρακολούθηση και φροντίδα τους, την προσωρινή παραμονή τους σε ειδικό χώρο φιλοξενίας και την προώθησή τους στη συνέχεια, για υιοθεσία ή την επανατοποθέτησή τους στο αρχικό σημείο περισυλλογής. Από το τρέχον έτος το πρόγραμμα επεκτείνεται και στις αδέσποτες γάτες.

«Από τη στιγμή που περισυλλέγεται ένα ζωάκι, πηγαίνει σε κάποιο από τα συνεργαζόμενα με τον δήμο ιδιωτικά κτηνιατρεία και κλινικές, τα οποία του παρέχουν την απαραίτητη φροντίδα. Μετά την παροχή των ενδεδειγμένων κτηνιατρικών υπηρεσιών, τα ζώα μεταφέρονται σε ειδικό χώρο φιλοξενίας και καθημερινής φροντίδας στο Μαρκόπουλο, τον οποίο ο Δήμος μας μισθώνει, με σκοπό την κατά περίπτωση αποθεραπεία τους», λέει η κ. Μακρή.

Το διάστημα παραμονής στην «Στέγη Ζώων», όπως ονομάζεται, ποικίλλει και εξαρτάται από την κατάσταση του ζώου. Έτσι, μπορεί να διαρκέσει από μερικές ημέρες (π.χ. αποθεραπεία από τη στείρωση) έως και μερικούς μήνες (π.χ. αποθεραπεία καταγμάτων). Σε κάθε περίπτωση, η «Στέγη» στο Μαρκόπουλο δεν αποτελεί… ξενοδοχείο αδέσποτων σκυλιών, όπως πολλοί από εμάς μπορεί να πιστεύουν, αλλά προσωρινό καταφύγιο ανάρρωσης και αποθεραπείας μέχρι αυτά να επανατοποθετηθούν – υγιή πλέον – στο περιβάλλον από όπου προήλθαν.

«Κατά την επανατοποθέτησή τους στο περιβάλλον κοιτάμε πάντα να δραστηριοποιούνται και οι τοπικές φιλοζωικές μονάδες, ώστε τα ζωάκια να έχουν την κατάλληλη φροντίδα. Παράλληλα, υπογράφουμε ένα μνημόνιο με τα φιλοζωικά σωματεία το οποίο μας υποχρεώνει να τα προμηθεύουμε με τροφές και εκείνα με τη σειρά τους να ταΐζουν τα αδέσποτα», αναφέρει σχετικά η κ. Μακρή και συνεχίζει: «Αυτό το μνημόνιο παρακολουθείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα από πενταμελή επιτροπή αξιολόγησης».

Όσον αφορά τον χώρο ανάρρωσής τους στο Μαρκόπουλο, έχει και άλλη μία… λειτουργία: την εύρεση ιδιοκτητών για τα ζωάκια που μένουν εκεί. «Ο χώρος λειτουργεί και ως κέντρο υιοθεσίας, όντας επισκέψιμος καθημερινά από δημότες που επιθυμούν να υιοθετήσουν ένα από τα αδέσποτα της πόλης μας», λέει η κ. Μακρή. Αν και η υιοθεσία τους αποτελεί το πιο δύσκολο κομμάτι στην όλη διαδικασία και δεν είναι εφικτή για κάθε ζώο, εντούτοις από την αρχή του προγράμματος, και μετά από συστηματικές προσπάθειες της Υπηρεσίας, και δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των πολιτών, σε σύνολο 4159 ζώων ενταγμένων στο πρόγραμμά, έχουν υιοθετηθεί 1027.

«Όλα τα ζώα στη Στέγη είναι ελεγχόμενα και όλα μπορούν να υιοθετηθούν», τονίζει η κ. Μακρή, «Ο πολίτης που ενδιαφέρεται μπορεί να έρθει σε επαφή με την υπηρεσία, να αφήσει τις… προτιμήσεις του – φύλακας, μικρόσωμο κτλ. – και να δώσει μια περιγραφή. Από εκεί και πέρα εμείς αναλαμβάνουμε να τον ενημερώσουμε αν τύχει να περισυλλέξουμε κάποιο αδέσποτο με τα στοιχεία που μας έδωσε», προσθέτει.

Cyber… αδέσποτα

Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο στην διαχείριση των αδέσποτων από τον δήμο είναι και η σήμανσή τους με ειδικά μικροτσίπ. Σε τι χρησιμεύουν αυτά; «Όσα αδέσποτα έχουν μπει στο πρόγραμμα του δήμου έχουν ηλεκτρονική ταυτότητα. Η υπηρεσία μας κρατά ειδική βάση δεδομένων με φωτογραφία τους και όλες τις ενέργειες ή παρατηρήσεις που έχουν γίνει από τις κτηνιατρικές υπηρεσίες για αυτά», αναφέρει σχετικά η κ. Μακρή.

Φίλοι και… εχθροί

Η μέχρι στιγμής συνεργασία του δήμου με τις κατά τόπους φιλοζωικές οργανώσεις είναι πολύ καλή, σύμφωνα με την κ. Μακρή. «Τα τοπικά φιλοζωικά σωματεία είναι πολύ δραστήρια. Έχουμε κόσμο ο οποίος συμμετέχει πολύ ενεργά στο πρόγραμμα και στη φροντίδα των αδέσποτων. Υπάρχει όμως, η μια πλευρά που είναι φιλόζωη, υπάρχει και η αντίθετη η οποία διαμαρτύρεται. Εδώ λοιπόν, θα πρέπει να κρατήσουμε τις ισορροπίες», λέει για τα περιστατικά τραυματισμού των πολιτών, τα οποία οφείλονται στην επιθετική συμπεριφορά των ζώων – και των ανθρώπων. «Τα σοβαρά περιστατικά τραυματισμών γίνονται όταν ο κόσμος δεν ξέρει πώς να συμπεριφερθεί. Αν αντιδράσεις υπερβολικά απέναντι στο αδέσποτο ή το απειλήσεις, είναι επόμενο να σε δαγκώσει. Δεν υπάρχει απρόκλητη επιθετική συμπεριφορά , ούτε κυκλοφορούν σκυλιά- φονιάδες, όμως κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες – κακοποίηση, τάσεις κυριαρχίας - ένα ζώο μπορεί να εκδηλώσει επιθετική συμπεριφορά, ακόμα και το πιο ήρεμο σκυλί», τονίζει.

Τι γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις; Το ζώο περισυλλέγεται από τον δήμο και κρατιέται για 15 ημέρες κατά την διάρκεια των οποίων του γίνονται οι απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις. Ύστερα επιστρέφεται στο περιβάλλον του. Αν η συμπεριφορά αυτή είναι επαναλαμβανόμενη, τότε βάσει του νέου νόμου η αρμόδια πενταμελής επιτροπή αποφασίζει για το κατά πόσο είναι επικίνδυνα ή όχι και για το αν θα πρέπει να επανατοποθετηθούν.

«Φιλόζωη» γραμμή επικοινωνίας

Καθημερινά, το τηλεφωνικό κέντρο του Τμήματος Αστικής Πανίδα (τηλέφωνα επικοινωνίας: 210-3239201, 210-3239202) δέχεται επώνυμες τηλεφωνικές κλήσεις πολιτών με αιτήματα ή καταγγελίες που αφορούν σε αδέσποτους σκύλους (ζώα προς στείρωση, ασθενή αδέσποτα ζώα, θέματα προστασίας ζώων κ.λ.π.),οι οποίες καταχωρούνται σε ειδικό αρχείο και αξιολογούνται κατά περίπτωση. «Δεν βγαίνουμε έξω στον δρόμο και ψάχνουμε αδέσποτα, στην τηλεφωνική μας γραμμή οποιοσδήποτε δημότης μπορεί να μας καλέσει αν δει κάποιο άρρωστο ή τραυματισμένο αδέσποτο ή ακόμα και αν δει κάποιο ‘καινούργιο’ αδέσποτο στην περιοχή του χωρίς ταμπελάκι», λέει σχετικά.

Αν θέλετε να συμβάλλετε και εσείς στην προστασία των αδέσποτων της Αθήνας, πλην της σχετικής υπηρεσίας του δήμου, μπορείτε να απευθυνθείτε και σε κάποια από τις κατά τόπους φιλοζωικές οργανώσεις. Δείτε τις αναλυτικά σε παλαιότερο άρθρο.