Θεσσαλονίκη: Γνωρίστε τα 7 νέα πάρκα της πόλης

του Νικόλα Γεωργιακώδη

Κάτι που για τους περισσότερους Αθηναίους θα ήταν σενάριο βγαλμένο από ταινία επιστημονικής (και οικολογικής) φαντασίας στην Θεσσαλονίκη είναι πολύ κοντά στο να γίνει πραγματικότητα. Επτά νέα θεματικά πάρκα σε επτά ελεύθερους, απεριποίητους και παραμελημένους μέχρι σήμερα χώρους της συμπρωτεύουσας αναμένεται να κατασκευαστούν μέσα στο 2012, στα πλαίσια του εορτασμού για τα εκατό χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης, στις 26 Οκτωβρίου.

«Ήδη από τις αρχές του 2011 σκεπτόμασταν να συμμετέχουμε στην επέτειο του εορτασμού με τη δημιουργία κάποιων θεματικών πάρκων», μου λέει ο κ. Κωσταντίνος Ζέρβας, αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Ποιότητας Ζωής και Ελεύθερων Χώρων. «Στην πορεία και αφού ήρθαμε σε επαφές με το ΥΠΕΚΑ λάβαμε τη χρηματοδότηση από το ‘Πράσινο Ταμείο’ και συνεργαστήκαμε με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το οποίο με τη σειρά του μας βοήθησε στον σχεδιασμό και την ωρίμανση των μελετών», προσθέτει.

Οι πρώτες μακέτες από τα νέα πάρκα είναι εντυπωσιακές. Ξεχωρίζουν το πάρκο Ελληνικής Βιοποικιλότητας στο Πεδίον του Άρεως, όπου προβλέπεται να αναμορφωθούν πολλοί χώροι με νέες φυτεύσεις επιλεγμένων ιθαγενών φυτών και το πάρκο Εθελοντισμού στην οδό Αλκμήνης όπου οι πολίτες της Θεσσαλονίκης θα προμηθεύονται και θα φυτεύουν με δική τους πρωτοβουλία τα φυτά. Στα άμεσα πλάνα του δήμου είναι να υλοποιηθεί επίσης το πάρκο Γης, Νερού και Αέρα, στη συμβολή των οδών Λαγκαδά και Αγίου Δημητρίου, με έμφαση στα στοιχεία του περιβάλλοντος, το πάρκο Μάθησης στην οδό Ελευθερίας και Δ. Γληνού όπου θα διαμορφωθούν χώροι για διάφορες ηλικίες παιδιών και σχεδιάζονται ειδικά παιχνίδια για τη ψυχαγωγία των μικρών πολιτών και το πάρκο Πράσινης Καινοτομίας, με βιοκλιματικό στέγαστρο και πράσινο κάθετο τοίχο από αναρριχητικά φυτά.

«Στο μέλλον στοχεύουμε να κατασκευάσουμε ακόμα τρία πάρκα με χρήματα από τους ίδιους πόρους», αναφέρει ο κ. Ζέρβας, «το Πάρκο Αστικοί Αμπελώνες – Λαχανόκηποι, το Πάρκο Ήχου δωρεά της πόλης της Λειψίας κοντά στο γερμανικό προξενείο και το Πάρκο Κέρκυρας».

«Μια εξαιρετική συνεργασία»

«Ο σχεδιασμός διήρκεσε περίπου έξι μήνες στα πλαίσια του μνημονίου συνεργασίας που υπέγραψε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο με το δήμο Θεσσαλονίκης», μου λέει ο κ. Ιωάννης Α.Τσαλικίδης, Καθηγητής Αρχιτεκτονικής Τοπίου στο Εργαστήριο Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ. «Η συνεργασία μας ήταν εξαιρετική από κάθε άποψη, καθώς αξιοποιήθηκε και το ανθρώπινο δυναμικό της δημαρχίας. Είναι άνθρωποι που για αρκετά χρόνια δεν είχαν έναυσμα για να μπορέσουν να δημιουργήσουν κάτι και οι οποίοι με αυτή τη συνεργασία ξεδιπλώθηκαν και έδειξαν τις δυνατότητές τους», τονίζει.

Με ποιά κριτήρια πραγματοποιήθηκαν οι μελέτες και ο σχεδιασμός των πάρκων; Ο κ. Τσαλικίδης μας διαφωτίζει: «Οι μελέτες είχαν διάφορα κριτήρια. Το πρώτο ήταν να γίνουν πάρκα που να συνδέουν το παρελθόν και το μέλλον της πόλης. Το άλλο κριτήριο ήταν να αναβαθμιστούν χώροι που δεν ήταν λειτουργικοί και δεν μπορούσαν να προσφέρουν αυτά που έπρεπε να προσφέρουν στους κατοίκους, χώροι παραμελημένοι, χώροι άνευ χρήσης. Επίσης, θέλαμε να δώσουμε ένα μήνυμα εκπαίδευσης σε μικρούς και μεγάλους ώστε να δουν τη φύση διαφορετικά και να καταλάβουν την έννοια της βιοποικιλότητας, να καταλάβουν τη θα πει αρχιτεκτονική τοπίου και πώς μπορεί αυτή να βοηθήσει».

Πώς μπαίνουν στο παιχνίδι οι πολίτες; «Οι πολίτες θα πρέπει να αποκτήσουν μια κουλτούρα διατήρησης και συντήρησης των πάρκων. Θα πρέπει να μη τα ρυπαίνουν και να προσφέρουν εθελοντική εργασία. Περιμένουμε επίσης να συμμετέχουν και στη δημιουργία τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Συμμετοχικό Πάρκο, στο οποίο θα μπορούν να συμβάλλουν στη διαμόρφωσή του: Σχολεία, σύλλογοι, ΜΚΟ κτλ.», αναφέρει σχετικά ο κ. Τσαλικίδης, ο οποίος εμφανίζεται αισιόδοξος για την χρηματοδότηση από το «Πράσινο Ταμείο».

Ακολουθούν αναλυτικές πληροφορίες για τα επτά πάρκα, καθώς και οι πρώτες μακέτες τους.

Πάρκο Γης, Αέρα και Νερού στη συμβολή των οδών Λαγκαδά, Αγίου Δημητρίου και Νέστορος

Επιχειρείται η ανάδειξη του ρόλου των τριών στοιχείων της φύσης μέσα από την αντικατάσταση σκληρών δαπέδων με σταθεροποιημένο χώμα, τη χρήση τοπικών φυσικών υλικών όπως σχιστόπλακας, πέτρας και βράχων, φυτεύσεις με ιθαγενή είδη της περιοχής της Θεσσαλονίκης. Δίνεται έμφαση στις αρχές τις αειφορίας καθώς αυξάνεται η βιοποικιλότητα, γίνεται χρήση ανακυκλούμενου νερού και υπάρχουν μειωμένες ανάγκες σε νερό άρδευσης.

Πάρκο των Αναμνήσεων νοτίως της βασιλικής του Αγίου Δημητρίου




Παρεμβάσεις με φυτοτεχνικό υλικό, διακοσμητικά στοιχεία και σκληρά υλικά δημιουργούν υπαίθρια «δωμάτια» τα οποία θα παραπέμπουν με λιτό και ευρηματικό τρόπο στις κηποτεχνικές τάσεις περιόδων από την ιστορία της πόλης της Θεσσαλονίκης.

Πάρκο Χρηστικών Φυτών στην Πορτάρα

Παράθεση φυτικών ειδών σε μάζες με κατάλληλη σήμανση όπου θα επισημαίνονται τα βοτανικά χαρακτηριστικά των φυτών και οι χρήσεις τους από την αρχαιότητα έως σήμερα. Περιλαμβάνει αρτυματικά φυτά και αφεψήματα, φαρμακευτικά φυτά, φυτά με χρήσεις στην αρωματοποιία, βαφικά φυτά.

Πάρκο Βιοποικιλότητας στο Πεδίον του Άρεως

Ανάδειξη ενός οργανωμένου χώρου πρασίνου μεγάλης επισκεψιμότητας με τη δημιουργία ενός πρωτοποριακού θεματικού πάρκου που στοχεύει στην εξοικείωση των πολιτών και μαθητών της Θεσσαλονίκης με τη βιοποικιλότητα και τα διαφορετικά επίπεδα της όπως επίσης και με την ταυτότητα των φυτών της Ελλάδας και των οικοσυστημάτων της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης. Τρεις μεγάλες διαδρομές περιήγησης στο πάρκο σχετίζονται με τις τρεις διαστάσεις της βιοποικιλότητας. Κατά μήκος τους παρουσιάζονται περισσότερα από 180 ιθαγενή είδη της Ελλάδας σε 20 διαφορετικές ενότητες.

Πάρκο Μαθησιακού Παιχνιδιού στην Τριανδρία

Δημιουργία ενός υπαίθριου χώρου εναλλακτικού παιχνιδιού και μάθησης με την χρήση δαπέδων ειδικών προδιαγραφών, φυσικών υλικών και αυτοφυών φυτικών ειδών με χρωματική ποικιλομορφία, υφές και σχήματα.

Πάρκο Πράσινης Καινοτομίας στη συμβολή των οδών 25ης Μαρτίου και Κων/ντίνου Καραμανλή

Στο σχεδιασμό βιοκλιματικού στεγάστρου χρησιμοποιούνται γυάλινες περσίδες, τοποθετούνται μονάδες φωτιστικών μονάδων LED έμμεσου φωτισμού και δημιουργείται πράσινος κάθετος τοίχος από αναρριχητικά φυτά.

Συμμετοχικό Πάρκο Εικαστικών Φυτεύσεων στην οδό Αλκμήνης (Χαριλάου)

Επιδιώκοντας την συμμετοχική δημιουργία μιας εικαστικής σύνθεσης από φυτεύσεις, δημιουργείται κυματοειδής κάνναβος με χάραξη μονοπατιών με χρωματιστό χαλίκι- κροκάλα και φυτεύσεων ογδόντα πέντε ειδών ανθοφόρων θάμνων, ποών και αγρωστωδών από τους πολίτες (σχολεία, σωματεία, ΜΚΟ, εθελοντές). Γίνεται ανάρτηση έγχρωμου σχεδίου-οδηγού και προγραμματισμού φυτεύσεων το οποίο συμπληρώνουν σταδιακά οι εθελοντές.