Smirting: Έρωτας στα χρόνια της απαγόρευσης

του Γιώργου Κόκουβα

Ο θεριακλής Έλληνας, αλλά και ο απλός πολίτης που βρίσκει στο στριφτό του τσιγάρο την παρηγοριά από τα οικονομικά βάρη, τελούν από την 1η Σεπτεμβρίου υπό διωγμό από το υπουργείο Υγείας. Η εφαρμογή του νέου νόμου για την απαγόρευση του καπνίσματος απειλεί να αδειάσει τις καφετέριες και τα εστιατόρια, στέλνοντας τους θαμώνες για «αναγκαστικό» διάλειμμα για τσιγαράκι στα πεζοδρόμια.

Όταν, όμως, οι καπνιστές κοιτάξουν γύρω τους, θα συνειδητοποιήσουν ότι η εξορία, κάθε άλλο παρά σε μοναξιά μεταφράζεται. Αντίθετα, ο αέρας έξω από τους απαγορευμένους χώρους μυρίζει καπνό και φλερτ. Κάπως έτσι γεννιέται η νέα μόδα του smirting, που συνδυάζει καπνό και ερωτική διάθεση.

Ο «απαγορευμένος» καρπός της Ελλάδας
Στην χώρα μας, το «κυνήγι» του τσιγάρου έχει ιστορία σχεδόν ίση με την ηλικία του νεοελληνικού κράτους. Για πρώτη φορά, το «καπνίζειν» απαγορεύτηκε με βασιλικό διάταγμα του Όθωνα το 1856. Περιορισμένη σε κρατικά μόνο κτίρια, η συγκεκριμένη απαγόρευση περίμενε υπομονετικά να περάσει ενάμισης αιώνας, για να ενταθούν και πάλι οι απόπειρες πάταξης των «μίνι φουγάρων».
Το 2002 ένας σχετικός νόμος πέρασε και… δεν ακούμπησε τους φανατικούς του καπνού, που βρήκαν ένα σωρό παραθυράκια για να παρακάμψουν τις «βλαβερές» συνέπειες της απαγόρευσης. Το 2008 συντάχθηκε νέος, αυστηρότερος νόμος, που τέθηκε σε ισχύ από τον Ιούλιο του 2009, αλλά δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Οι εξαιρέσεις και πάλι βρήκαν τον τρόπο να γίνουν ο κανόνας, μέχρι αυτόν τον Σεπτέμβρη, οπότε και η «τσιμπίδα» του νόμου επανήλθε δριμύτερη.

Η νέα διάταξη περιλαμβάνει την απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους κλειστούς δημόσιους χώρους, καθώς και στα μέσα μεταφοράς και στα ταξί. Καταργούνται ταυτόχρονα οι αίθουσες στους χώρους εργασίας που είχαν μετατραπεί σε καπνιστήρια, ενώ μέχρι το επόμενο καλοκαίρι κατ’ εξαίρεση, το τσιγάρο θα επιτρέπεται μόνο στα καζίνο και στα κέντρα διασκέδασης άνω των 300τ.μ.. Τα πρόστιμα για τους παραβάτες θα είναι ιδιαίτερα τσουχτερά, ενώ ο Σεπτέμβρης θα είναι μήνας προσαρμογής, με συστάσεις αντί προστίμων. Το 1142 θα λειτουργεί ως αριθμός για… καταδότες, στον οποίο θα μπορούν να απευθύνονται όσοι πλήττονται από την «φωτιά» των καπνιστών.

«Βγαίνω για smirting!»
Ο αγγλικός αυτός νεολογισμός προέρχεται από τους όρους «smoking» και «flirting». Κάπνισμα και φλερτάρισμα με άλλα λόγια έγινε η νέα μόδα σε όλες τις περιοχές του κόσμου, όπου το «φετίχ» του cowboy της διαφήμισης, ανακηρύχθηκε θανάσιμος εχθρός.

Ξεκινώντας το 2003 από τις ΗΠΑ, το «σμερτάρισμα», όπως μεταφέρθηκε στα νεοελληνικά, μετακόμισε στην Ευρώπη. Η Ιρλανδία το 2005 «έδειξε το τασάκι» στους καπνιστές της χώρας. Εκείνοι, αντί να σβήσουν το τσιγάρο τους, προτίμησαν να «ζεσταθούν» στο τσουχτερό κρύο των δρόμων της Ιρλανδίας με λίγες τζούρες νικοτίνης και πολλές απόπειρες έξυπνης ατάκας προς το αντίθετο φύλο.

Την νέα συνήθεια «αγκάλιασε» και η Βρετανία, όπου αμέσως μετά η σχετική νομοθεσία έγινε πιο αυστηρή. Από τα βόρεια, το smirting έρχεται και στον Νότο, με τις ευλογίες της –μέχρι προ ολίγων ημερών- υπουργού Υγείας. Η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου προώθησε σε τηλεοπτική της εμφάνιση το «φλερτ μετά καπνού», ως εναλλακτική των Ελλήνων που δεν θέλουν να κόψουν το τσιγάρο.

Οι Έλληνες είναι οι πιο αμετανόητοι καπνιστές της Ευρώπης, σύμφωνα με την EUPHIX (Πληροφοριακό σύστημα Δημόσιας Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Με ποσοστό καπνιστών 38% αναδεικνύονται σε πρωταθλητές στο τσιγάρο. Είναι γνωστό, επίσης, ότι οι Έλληνες είναι πρωταθλητές στο… καμάκι. Γιατί να μην τα συνδυάσουμε; Κάπως έτσι σκέφτηκε το υπουργείο, και δεν αποκλείεται να εισακουστεί η προτροπή του, αφού το ελαφρύ κλίμα της χώρας θα ευνοήσει τις «υπαίθριες» γνωριμίες.

Σύμφωνα, μάλιστα, με παρατηρήσεις στην συμπεριφορά των ανθρώπων στις ήδη «σμερτίζουσες» χώρες, η ενδιαφέρουσα δραστηριότητα προσελκύει και τους μη-καπνιστές προς τους εξωτερικούς χώρους. Ακόμα και όσοι δεν έχουν λόγο να αφήσουν την μπύρα τους και να βγουν στο αγιάζι, το κάνουν για να συμμετέχουν στα «φλογερά» τετ-α-τετ. Προσοχή, όμως, εδώ, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος ακόμη κι εσείς που δεν καπνίζετε, να αρχίσετε το κατά τα άλλα ανθυγιεινό «άθλημα» του τσιγάρου.

Οι κοινωνιολόγοι πιστεύουν πως η περιθωριοποίηση των καπνιστών τους δένει περισσότερο, κάνοντας τους «συνένοχους», που τελούν υπό το καθεστώς μίας ιδιότυπης εξορίας. Γι’ αυτό, είναι πιο εύκολο να μειωθούν οι αποστάσεις μεταξύ τους και να προκύψει η ερωτική προσέγγιση. Δεν είναι λίγα τα ευτυχή ζευγάρια που τους ένωσε… ένας αναπτήρας έξω από κάποιο μπαρ.

Από τώρα και στο εξής λοιπόν, οι καπνιστές της παρέας ξέρετε τι πρέπει να κάνετε όταν σας έρθει η ακατανίκητη επιθυμία για νικοτίνη και βρίσκεστε σε δημόσιο χώρο. Περάστε στο «πεζοδρόμιο της στάχτης» και ζητήστε φωτιά από την ενδιαφέρουσα παρουσία, με την οποία δεν βρίσκατε μία πιστευτή αφορμή για να πιάσετε συζήτηση όσο βρισκόσασταν μέσα.

Η κλισέ ερώτηση «Έχεις φωτιά;» αποκτά πλέον καινούριο νόημα και οι εξαρτημένοι αυτής της χώρας, θα περιμένουν σαν… τσιγάρα αναμμένα στα πεζούλια και στις αυλές των μαγαζιών για έναν «σπιρτόζο» συνομιλητή στο πεντάλεπτο του «ξεχαρμανιάσματος». Μία απλή φράση, όπως «Τι λες για την απαγόρευση;» είναι αρκετή για να προσεγγίσετε έναν άγνωστο καπνιστή, που ρίχνει «στάχτη στα μάτια» της απαγόρευσης.

Κάπως έτσι, το υπουργείο Υγείας μάς σπρώχνει στις εξής προτροπές: Αν δείτε κάποιον να καπνίζει σε εσωτερικό χώρο, πάρτε τον αριθμό 1142. Αν δείτε κάποιον να καπνίζει σε εξωτερικό χώρο, πάρτε τον δικό του αριθμό. Το ιδανικό είναι, θα λέγαμε εμείς, να φλερτάρετε χωρίς να καπνίζετε. Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία. Make love, not smoke!