Καλοί λόγοι να πας σε ψυχολόγο
Δεν χρειάζεται να φτάσεις σε αυτοκτονικές σκέψεις και κρίσεις πανικού για να κάνεις ψυχοθεραπεία. Υπάρχουν κι άλλοι, λιγότερο κοσμογονικοί αλλά εξίσου καλοί λόγοι.
της Ηρώς Κουνάδη
Είναι διασκεδαστική η εξέλιξη της ανθρωπότητας, δε βρίσκεις; Από το «τι είμαι να πάω σε ψυχολόγο, τρελός/η;» περνάμε σταδιακά στο «ποιος είμαι εγώ να πάω σε ψυχολόγο, όταν υπάρχουν άνθρωποι με πραγματικά προβλήματα;». Θα αναφέραμε ότι αμφότερες αυτές οι προσεγγίσεις είναι λάθος, αλλά για να είσαι εδώ και να διαβάζεις αυτό το κείμενο μάλλον το υποψιάζεσαι ήδη.
Ναι, τα προβλήματά σου είναι ασήμαντα μπροστά στον πόλεμο της Συρίας. Το να τα αφήσεις όμως άλυτα δεν θα βοηθήσει κανέναν –ούτε εσένα, ούτε τη Συρία, ούτε τον κόσμο μας γενικώς. Αντιθέτως, το να κάνεις κάτι για τα συγκριτικά ασήμαντα προβλήματά σου θα αλλάξει ένα τόσο δα κομματάκι του κόσμου μας: Εσένα. Και αν αυτό δεν σε πείθει, έχουμε άλλους πέντε καλούς λόγους να πας σε ψυχολόγο.
Έχεις ένα πρόβλημα που σου δυσκολεύει τις σχέσεις με τους άλλους
Όχι μόνο τα γκομενικά, τις σχέσεις γενικώς: Επαγγελματικές, φιλικές, οικογενειακές, και πάει λέγοντας. Αν εντοπίζεις μια επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά, ή ένα στοιχείο του χαρακτήρα σου, που με κάποιον τρόπο σαμποτάρει τις σχέσεις σου, είναι καλή ιδέα να το ερευνήσεις με έναν ψυχολόγο. Αν δεν καταλαβαίνει τι εννοούμε με τα παραπάνω, να μερικά παραδείγματα: Θυμώνεις εύκολα, είσαι πολύ ντροπαλός/η, δυσκολεύεσαι να πεις όχι ή να ζητήσεις βοήθεια, νιώθεις πολύ ανασφαλής με αποτέλεσμα να μην ανοίγεσαι ποτέ και σε κανέναν. Η λίστα προφανώς είναι ενδεικτική, υπάρχουν άλλα τρία τρισεκατομμύρια συμπεριφορές που δυσχεραίνουν τις σχέσεις μας με τους άλλους. Βρες τη δική σου και λυσ’ την, θα αλλάξει η ζωή σου.
Υπάρχει κάτι στον χαρακτήρα σου που δεν σου αρέσει, και δεν έχεις ιδέα πού οφείλεται
Σπόιλερ αλέρτ: Εννιά φορές στις δέκα, είναι παιδικό τραύμα. Κάθε φορά που συμβαίνει κάτι που σου το θυμίζει –έστω και υποσυνείδητα– η αντίδρασή σου είναι πανομοιότυπη με αυτήν που είχες την πρώτη φορά που συνέβη. Σαν να μην έχουν μεσολαβήσει τα χρόνια που έχουν μεσολαβήσει, σαν να μην είσαι ένας διαφορετικός άνθρωπος από αυτόν που ήσουν τότε. Μέχρι να το εντοπίσεις, να βρεις δηλαδή από πού πηγάζει αυτή η συμπεριφορά. Τότε θα έχεις κάνει ένα τεράστιο βήμα προς το να την διορθώσεις.
Δεν είσαι βέβαιος/η τι θέλεις να κάνεις με τη ζωή σου
Γεγονός είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είμαστε. Ξέρεις πού οφείλεται αυτό; Όχι στη γενικότερη κοινωνικοπολιτική επισφάλεια που μαστίζει τον αιώνα μας, αλλά στο γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ξέρουμε ακριβώς ποιοι είμαστε –οπότε, κατ’ επέκταση, ούτε και τι θέλουμε. Τι λες, ενδιαφέρον δεν θα είναι να το ανακαλύψεις;
Έχεις φοβίες που σου δυσκολεύουν την καθημερινότητα
Φοβάσαι να μπεις σε αεροπλάνο, οπότε δεν ταξιδεύεις, φοβάσαι την πολυκοσμία οπότε δεν βγαίνεις παρά ελάχιστα, φοβάσαι τα μικρόβια και ζεις έναν εφιάλτη την τελευταία διετία… Σου έχουμε νέα: Οι φοβίες θεραπεύονται. Ναι, όλες. Μερικές φορές παίρνει χρόνο και είναι δύσκολο, μερικές άλλες βλέπεις σημαντική πρόοδο εντυπωσιακά γρήγορα. Πάντως τελικά, όλες θεραπεύονται. Δοκίμασε και θα μας θυμηθείς.
Το ταμπού του ψυχολόγου έχει αρχίσει να καταρρέει
Ξέρεις πόσο καλύτερη, πιο ανθρώπινη και πιο ισορροπημένη θα ήταν η κοινωνία μας αν είχε καταρρεύσει νωρίτερα, και όλοι οι άνθρωποι έκαναν δουλειά με τον εαυτό τους όπως κάνουν καθαρισμό στον οδοντίατρο; Φαντάζεσαι, είμαστε σίγουροι. Πέρα, όμως, από αυτό, το ότι σιγά σιγά όλο και περισσότερος κόσμος μιλά ανοιχτά για θέματα ψυχικής υγείας δεν είναι μόνο σημάδι κοινωνικής ωρίμανσης, κάνει κι ένα άλλο, περισσότερο πεζό αλλά εξίσου σημαντικό, καλό: Κάνει την ψυχοθεραπεία προσβάσιμη σε όλους. Πλέον δεν είναι το ακριβό σπορ που έχεις κατά νου: Είναι από λογική έως και δωρεάν, και μπορείς να διαπραγματευτείς όλα τα ενδιάμεσα στάδια. Κανένας ψυχολόγος δεν θα παραξενευτεί αν του/της πεις ότι το μπάτζετ σου σηκώνει μία συνεδρία το δεκαπενθήμερο, ή μία τον μήνα.
Είναι διασκεδαστική η εξέλιξη της ανθρωπότητας, δε βρίσκεις; Από το «τι είμαι να πάω σε ψυχολόγο, τρελός/η;» περνάμε σταδιακά στο «ποιος είμαι εγώ να πάω σε ψυχολόγο, όταν υπάρχουν άνθρωποι με πραγματικά προβλήματα;». Θα αναφέραμε ότι αμφότερες αυτές οι προσεγγίσεις είναι λάθος, αλλά για να είσαι εδώ και να διαβάζεις αυτό το κείμενο μάλλον το υποψιάζεσαι ήδη.
Ναι, τα προβλήματά σου είναι ασήμαντα μπροστά στον πόλεμο της Συρίας. Το να τα αφήσεις όμως άλυτα δεν θα βοηθήσει κανέναν –ούτε εσένα, ούτε τη Συρία, ούτε τον κόσμο μας γενικώς. Αντιθέτως, το να κάνεις κάτι για τα συγκριτικά ασήμαντα προβλήματά σου θα αλλάξει ένα τόσο δα κομματάκι του κόσμου μας: Εσένα. Και αν αυτό δεν σε πείθει, έχουμε άλλους πέντε καλούς λόγους να πας σε ψυχολόγο.
Έχεις ένα πρόβλημα που σου δυσκολεύει τις σχέσεις με τους άλλους
Όχι μόνο τα γκομενικά, τις σχέσεις γενικώς: Επαγγελματικές, φιλικές, οικογενειακές, και πάει λέγοντας. Αν εντοπίζεις μια επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά, ή ένα στοιχείο του χαρακτήρα σου, που με κάποιον τρόπο σαμποτάρει τις σχέσεις σου, είναι καλή ιδέα να το ερευνήσεις με έναν ψυχολόγο. Αν δεν καταλαβαίνει τι εννοούμε με τα παραπάνω, να μερικά παραδείγματα: Θυμώνεις εύκολα, είσαι πολύ ντροπαλός/η, δυσκολεύεσαι να πεις όχι ή να ζητήσεις βοήθεια, νιώθεις πολύ ανασφαλής με αποτέλεσμα να μην ανοίγεσαι ποτέ και σε κανέναν. Η λίστα προφανώς είναι ενδεικτική, υπάρχουν άλλα τρία τρισεκατομμύρια συμπεριφορές που δυσχεραίνουν τις σχέσεις μας με τους άλλους. Βρες τη δική σου και λυσ’ την, θα αλλάξει η ζωή σου.
Υπάρχει κάτι στον χαρακτήρα σου που δεν σου αρέσει, και δεν έχεις ιδέα πού οφείλεται
Σπόιλερ αλέρτ: Εννιά φορές στις δέκα, είναι παιδικό τραύμα. Κάθε φορά που συμβαίνει κάτι που σου το θυμίζει –έστω και υποσυνείδητα– η αντίδρασή σου είναι πανομοιότυπη με αυτήν που είχες την πρώτη φορά που συνέβη. Σαν να μην έχουν μεσολαβήσει τα χρόνια που έχουν μεσολαβήσει, σαν να μην είσαι ένας διαφορετικός άνθρωπος από αυτόν που ήσουν τότε. Μέχρι να το εντοπίσεις, να βρεις δηλαδή από πού πηγάζει αυτή η συμπεριφορά. Τότε θα έχεις κάνει ένα τεράστιο βήμα προς το να την διορθώσεις.
Δεν είσαι βέβαιος/η τι θέλεις να κάνεις με τη ζωή σου
Γεγονός είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είμαστε. Ξέρεις πού οφείλεται αυτό; Όχι στη γενικότερη κοινωνικοπολιτική επισφάλεια που μαστίζει τον αιώνα μας, αλλά στο γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ξέρουμε ακριβώς ποιοι είμαστε –οπότε, κατ’ επέκταση, ούτε και τι θέλουμε. Τι λες, ενδιαφέρον δεν θα είναι να το ανακαλύψεις;
Έχεις φοβίες που σου δυσκολεύουν την καθημερινότητα
Φοβάσαι να μπεις σε αεροπλάνο, οπότε δεν ταξιδεύεις, φοβάσαι την πολυκοσμία οπότε δεν βγαίνεις παρά ελάχιστα, φοβάσαι τα μικρόβια και ζεις έναν εφιάλτη την τελευταία διετία… Σου έχουμε νέα: Οι φοβίες θεραπεύονται. Ναι, όλες. Μερικές φορές παίρνει χρόνο και είναι δύσκολο, μερικές άλλες βλέπεις σημαντική πρόοδο εντυπωσιακά γρήγορα. Πάντως τελικά, όλες θεραπεύονται. Δοκίμασε και θα μας θυμηθείς.
Το ταμπού του ψυχολόγου έχει αρχίσει να καταρρέει
Ξέρεις πόσο καλύτερη, πιο ανθρώπινη και πιο ισορροπημένη θα ήταν η κοινωνία μας αν είχε καταρρεύσει νωρίτερα, και όλοι οι άνθρωποι έκαναν δουλειά με τον εαυτό τους όπως κάνουν καθαρισμό στον οδοντίατρο; Φαντάζεσαι, είμαστε σίγουροι. Πέρα, όμως, από αυτό, το ότι σιγά σιγά όλο και περισσότερος κόσμος μιλά ανοιχτά για θέματα ψυχικής υγείας δεν είναι μόνο σημάδι κοινωνικής ωρίμανσης, κάνει κι ένα άλλο, περισσότερο πεζό αλλά εξίσου σημαντικό, καλό: Κάνει την ψυχοθεραπεία προσβάσιμη σε όλους. Πλέον δεν είναι το ακριβό σπορ που έχεις κατά νου: Είναι από λογική έως και δωρεάν, και μπορείς να διαπραγματευτείς όλα τα ενδιάμεσα στάδια. Κανένας ψυχολόγος δεν θα παραξενευτεί αν του/της πεις ότι το μπάτζετ σου σηκώνει μία συνεδρία το δεκαπενθήμερο, ή μία τον μήνα.
