Κάνετε το παιδί σας (να θέλει) να διαβάσει

Δεν είναι εύκολο να κάνεις ένα παιδί να αφήσει το κινητό, τον υπολογιστή ή την τηλεόραση για χάρη του βιβλίου, το οποίο αδυνατεί να ανταγωνιστεί την ψυχαγωγία που παρέχει η τεχνολογία σήμερα. Δεν είναι, όμως, αδύνατο.

Επιλέξαμε δοκιμασμένες συμβουλές από γονείς, εκπαιδευτικούς και παιδοψυχολόγους για το πώς, προσπαθώντας λίγο παραπάνω, μπορεί κανείς να βοηθήσει το παιδί του, όχι μόνο να μάθει να διαβάζει, αλλά και να θέλει να το κάνει. Η αρχή για να επιτευχθεί αυτό πρέπει να γίνει από τα λογοτεχνικά βιβλία, τα οποία έχουν την ικανότητα να κερδίσουν το παιδί. Ένα παιδί που έχει μάθει να διαβάζει λογοτεχνικά βιβλία μπορεί πιο εύκολα να διαβάσει και βιβλία για το σχολείο. Ως εκ τούτου, ένα παιδί που έχει μάθει να διαβάζει έχει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας στις σχολικές εξετάσεις.

Ξεκινήστε από το βιβλίο
Δώστε στο παιδί σας ένα βιβλίο με θεματολογία που ενδιαφέρει εκείνο, όχι εσάς. Αν το παιδί σας βρίσκεται στα πρώτα χρόνια της εφηβείας του, για παράδειγμα, προτιμήστε βιβλία όπως η σειρά του Harry Potter, της J. K. Rowling, ενώ για μεγαλύτερους εφήβους επιλέξτε την δημοφιλή σειρά της Stephanie Mayer με τους ερωτευμένους βρικόλακες.

Για να επηρεάσετε ακόμα περισσότερο ένα παιδί να διαβάσει πρέπει να διαβάζετε και εσείς. Με αυτόν τον τρόπο θα του δείξετε ότι το διάβασμα είναι σημαντικό και θα το κάνετε να σας μιμηθεί. Κλείνοντας την τηλεόραση και ανοίγοντας ένα βιβλίο, στην πραγματικότητα ανοίγετε ένα ακόμα παράθυρο στα ενδιαφέροντα του παιδιού.

Αφού το παιδί ολοκληρώσει το βιβλίο που διάβαζε, συζητήστε μαζί του για το βιβλίο αυτό. Ρωτήστε το για την ιστορία, δείξτε του τι διαβάζετε εσείς αυτόν τον καιρό. Η ανταλλαγή πληροφοριών για τα βιβλία, όχι μόνο θα κάνει το παιδί σας να ενδιαφερθεί ακόμα περισσότερο γι’αυτά, αλλά και θα αποτελέσει ιδανικό ποιοτικό χρόνο για την μεταξύ σας σχέση. Αν, μάλιστα, σταδιακά αποκτήσει το παιδί σας κάποιον αγαπημένο συγγραφέα, φροντίστε να του παρέχετε πληροφορίες γι’αυτόν -π.χ. για νέα του βιβλία- και αν είναι Έλληνας συνοδεύστε το παιδί σε τυχόν παρουσιάσεις βιβλίων του, στις οποίες μπορεί να παρίσταται και ο ίδιος.

Τέλος, δημιουργήστε σιγά-σιγά μία βιβλιοθήκη για το παιδί σας σε κάποιον χώρο του σπιτιού, στην οποία θα μπορεί να ανατρέχει για καινούργια αναγνώσματα. Ένας καλός τρόπος να την γεμίσετε είναι να επισκέπτεστε τακτικά εκθέσεις βιβλίου, ενώ μέχρι τότε μπορείτε να πηγαίνετε μαζί είτε στην δημοτική βιβλιοθήκη της περιοχής σας είτε στην εθνική βιβλιοθήκη, από όπου θα μπορεί να δανείζεται τα βιβλία που τον/την ενδιαφέρουν. Μάθετε περισσότερες πληροφορίες για την εθνική βιβλιοθήκη εδώ.

Συνεχίστε με την γνώση
Αν εξασκηθούν σωστά, τα παιδιά μπορούν να οδηγηθούν από το διάβασμα στην γνώση. Και εδώ, όμως, θα χρειαστεί η δική σας συμβολή, ξεκινώντας από τον χώρο στον οποίον θα διαβάζουν –είτε κάποιο λογοτεχνικό βιβλίο είτε βιβλία σχετικά με τις σχολικές τους εξετάσεις. Το δωμάτιό τους -το γραφείο συγκεκριμένα- είναι χώρος που προσφέρεται για διάβασμα. Το γραφείο πάνω στο οποίο θα διαβάζουν τα παιδιά τα μαθήματά τους πρέπει να είναι αρκετά φαρδύ και άνετο για να χωρά όλα τα βιβλία και τις σημειώσεις τους –πιθανώς και κάποιον υπολογιστή, ενώ εξίσου αναπαυτικό πρέπει να είναι και το κάθισμά του.

Η οργάνωση είναι ένα από τα σημαντικότερα μυστικά του επιτυχημένου μαθητή. Οργάνωση δεν σημαίνει μόνο ένα ημερολόγιο ή ένας πίνακας με χρονοδιάγραμμα εξετάσεων, μαθημάτων και ωρών διαβάσματος του παιδιού. Όταν πρόκειται για περίοδο εξετάσεων, και δη σημαντικών, καλό είναι όλη η οικογένεια να μπει σε ένα σχετικό πρόγραμμα: Να υπάρχει, για παράδειγμα, μία συγκεκριμένη ώρα φαγητού και να σέβονται τα υπόλοιπα μέλη τις ώρες που το παιδί θα διαβάζει, αφήνοντάς το ανενόχλητο.

Βοηθήστε το παιδί να συγκεντρώνεται στο διάβασμά του, είτε παρέχοντάς του μπλοκ για σημειώσεις -και ενθαρρύνοντάς το να κρατά σημειώσεις-, εξηγώντας του την σημασία τους όταν θα κάνει επανάληψη, είτε αγοράζοντάς του ένα λεξικό ή ένα βοήθημα για να ανατρέχει όταν θα δυσκολεύεται να κατανοήσει κάτι. Ακόμα, αφήστε το παιδί να κάνει τακτικά, μικρά διαλείμματα για να ξεκουράζεται και να μπορεί να επιστρέψει με πιο καθαρό μυαλό στο διάβασμα.

Τέλος, καλλιεργήστε στο παιδί εμπιστοσύνη στον εαυτό του και τις δυνάμεις του. Οι εξετάσεις μπορεί να είναι τραυματική εμπειρία για πολλούς μαθητές, κυρίως λόγω του άγχους που τους δημιουργεί το ενδεχόμενο αποτυχίας. Εξηγήστε στο παιδί ότι το διάβασμα της τελευταίας στιγμής δεν πρόκειται να σώσει την κατάσταση –είναι προτιμότερο να ξεκουραστούν τις τελευταίες τους ώρες πριν το μεγάλο τεστ. Πείτε τους να είναι ήρεμοι, να πάρουν μια βαθιά ανάσα και να συγκεντρωθούν στις απαντήσεις που πρέπει να δώσουν. Και αν τους δείτε υπερβολικά στρεσαρισμένους -σε σημείο… ανησυχητικό- εξηγήστε τους ότι, ακόμα κι αν αποτύχουν, δεν χάθηκε ο κόσμος! Και σίγουρα δεν χάθηκε η αγάπη σας γι’αυτούς.

Επιμέλεια: Έλενα Μπούλια