Διαπραγμάτευση μισθού σε εποχές κρίσης

Σε μία περίοδο που επιχειρήσεις κλείνουν η μία μετά την άλλη και οι απολύσεις δείχνουν να παίρνουν διαστάσεις επιδημίας, πόσο ρεαλιστικό είναι να απαιτεί κανείς μεγαλύτερο μισθό από τη νέα του δουλειά; Πώς πρέπει να αναδείξει κανείς τα ταλέντα και τις ικανότητες του για να αυξήσει τις ελπίδες του και με τι ύφος είναι προτιμότερο να απευθυνθεί στον μελλοντικό εργοδότη του; Θα πρέπει να τεθούν εξαρχής οι απαιτήσεις του υποψηφίου από τη νέα του δουλειά ή είναι καλύτερα να δεχθεί αυτά που θα του δοθούν, ελπίζοντας να πάρουν σύντομα καλύτερη θέση τα άστρα;

Οι απόψεις του ειδικού σε θέματα στρατηγικής καριέρας Jason Mannino και του συμβούλου επιχειρήσεων Edward Chalmes δείχνουν να συμπίπτουν. Συμφωνούν, έστω, ότι πάντα υπάρχουν περισσότερες από μία απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, οι οποίες έχουν να κάνουν με τον εργοδότη, το είδος της επιχείρησης και της θέσης, και την εμπειρία. Η αλήθεια είναι πάντως, σύμφωνα με τον Jason Mannino τουλάχιστον, ότι ακόμα και σε ένα δύσκολο οικονομικό κλίμα, όπως αυτό που βιώνουμε, οι εταιρίες συνεχίζουν να χρειάζονται ταλέντα και είναι διατεθειμένες να τα ακριβοπληρώσουν άπαξ τα βρουν.

Έτσι, συμφωνούν και οι δύο παραπάνω ειδικοί, αν διατυπώσετε ένα λογικό αίτημα σχετικά με τον μισθό που θα επιθυμούσατε, και το ποσό συνάδει τόσο με αυτά που η εταιρία δύναται να προσφέρει όσο και με τον μισθό που παίρνουν ήδη οι εργαζόμενοί της, το πιθανότερο είναι ότι η επιθυμία σας θα εκπληρωθεί. Συστήνουν, λοιπόν, να μην δεχτείτε αμέσως οποιαδήποτε πρόταση σας γίνει κατά την συνέντευξή σας εκεί. Εμφανιστείτε στο ραντεβού «διαβασμένοι» και αναλογιστείτε κατά πόσο «σας παίρνει» να διαπραγματευτείτε. Έπειτα θα μπορείτε να κρίνετε αν «σας κάνει» η προσφορά που θα σας γίνει.

Ένας προφανής αντίλογος στα παραπάνω είναι ότι αν καταφέρει κανείς, στις εποχές που διανύουμε, να βρει μία δουλειά, το καλύτερο είναι να δεχθεί ό,τι του δίνεται και να μην έχει υπερβολικές απαιτήσεις. Κι όμως, οι ειδικοί επιμένουν ότι ακόμα και τώρα ο καθένας έχει δικαίωμα να διεκδικήσει τον μισθό που του αξίζει, σύμφωνα με την εμπειρία του και την αξία που θα προσφέρει στην επιχείρηση. Και υπογραμμίζουν τις παρακάτω συμβουλές διαπραγμάτευσης μισθού:

1. Πηγαίνετε διαβασμένοι
Μάθετε όσα περισσότερα μπορείτε για την εταιρία που σας ενδιαφέρει και κυρίως για την μισθολογική της κλίμακα. Αν στοχεύετε σε μία ανώτερη θέση στην εταιρία αυτή, λάβετε υπ’οψιν ότι πολλοί εργοδότες συνηθίζουν να «ανεβάζουν» παλαιότερους υπαλλήλους τους και τοποθετούν τους καινούργιους, όσο ικανοί κι αν είναι, σε χαμηλότερες βαθμίδες, δίνοντάς τους την ευκαιρία να ανελιχθούν στο μέλλον. Άλλες εταιρίες βασίζουν τις μισθοδοσίες τους σε συλλογικές εργασιακές συμβάσεις και δεν είναι ελαστικές σε αυξήσεις, άσχετα με τα πτυχία, την εμπειρία και τις ικανότητες του εργαζομένου.

Μάθετε ακόμα πόσο μεγάλη ανάγκη έχει η εταιρία να προσλάβει κάποιον άμεσα για την θέση που σας ενδιαφέρει. Αυτό μπορείτε να το μάθετε είτε κατά την διάρκεια της συνέντευξης, ή ρωτώντας κάποιον άλλον υπάλληλο της εν λόγω εν εταιρίας ή παρατηρώντας πόσο καιρό υπάρχει η αγγελία αναρτημένη σε sites ευρέσεως εργασίας (αν ψάχνουν το κατάλληλο άτομο τουλάχιστον έξι μήνες τώρα, θα έχουν πλέον πραγματικά ανάγκη να το βρουν). Γνωρίζοντας κάτι τέτοιο μπορείτε να απαιτήσετε περισσότερα χρήματα, τα οποία -αν πράγματι αξίζετε και αν η εταιρία έχει πλέον απελπιστεί- δεν αποκλείεται να πάρετε.

Αφού μάθετε τα παραπάνω, θέστε ένα κατώτατο όριο στις μισθολογικές σας προσδοκίες και διευκρινίστε στο άτομο που θα δώσετε την συνέντευξη αν μιλάτε για «καθαρό» ή «μικτό» μισθό. Δεν χρειάζεται να χάνετε τον χρόνο σας σε interviews για θέσεις που έχουν να προσφέρουν πολύ χαμηλότερα ποσά από αυτά που επιθυμείτε. Αν, όμως, πρόκειται για γραπτό interview, μην συμπληρώσετε στην σχετική φόρμα, ακόμα κι αν απαιτείται, το ποσό του μισθού που επιθυμείτε. Αν το κάνετε διατρέχετε τον κίνδυνο να θεωρηθεί ότι ζητάτε είτε πάρα πολλά -και απευθείας να απορριφθείτε- ή πολύ λιγότερα από αυτά που η εταιρία σκοπεύει να προσφέρει και να βγείτε τελικά χαμένοι.

2. Αναγνωρίστε την αξία σας
Πόσα πιστεύετε ότι πραγματικά αξίζετε να πληρώνεστε; Μία εικόνα για το πού κυμαίνονται οι μισθοί σήμερα μπορείτε να έχετε από την ιστοσελίδα Tax Heaven.gr όπου θα δείτε αναρτημένες τις τελευταίες συλλογικές συμβάσεις εργασίας για όλα τα επαγγέλματα. Στον μισθό που αναλογεί στην δική σας περίπτωση προσθέστε όσα μέχρι σήμερα έχετε πετύχει στο επάγγελμά σας, τα οποία δεν μεταφράζονται βέβαια σε αριθμούς, και ενημερωθείτε για το πόσα χρήματα παίρνουν όσοι κάνουν την ίδια δουλειά με εσάς σε άλλες εταιρίες.

Φυσικά, αναλογιστείτε ακόμα τι άλλες μη-χρηματικές παροχές μπορεί να σας προσφέρει η δουλειά αυτή, συγκριτικά ίσως με κάποια άλλη. Για παράδειγμα, ίσως είναι προτιμότερο να επιλέξετε μία δουλειά που θα απέχει δέκα λεπτά από το σπίτι σας και ας πληρώνει λιγότερα ή μία δουλειά που θα έχει περιθώρια εξέλιξης και αύξησης παρά μία που θα σας πληρώσει καλά όταν προσληφθείτε αλλά δεν θα σας προσφέρει την δυνατότητα ανόδου στην ιεραρχία.

3. Σκληρά παζάρια
Στο επίμαχο θέμα τώρα, την στιγμή της αναφοράς του μισθού, οι απόψεις διίστανται. Κάποιοι ειδικοί σε θέματα συμβουλευτικής καριέρας λένε ότι ο συνεντευξιαζόμενος θα πρέπει να αποφύγει να είναι ο πρώτος που θα μιλήσει για χρήματα. Υποστηρίζουν ότι όταν ερωτηθεί θα πρέπει να απαντήσει πως πιστεύει ότι η εταιρία ανταμείβει δίκαια τους υπαλλήλους της και ότι από κοινού θα συμφωνήσουν σε ένα ικανοποιητικό ποσό. Μόνο αν επιμείνει ο εργοδότης θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος να απαντήσει με ένα συγκεκριμένο ποσό και χωρίς να κομπιάζει ή να πλατειάζει. Ο Mannino, από την άλλη, υποστηρίζει ότι αν το θέμα των χρημάτων δεν αναφερθεί μέχρι το τέλος της συνέντευξης, μπορεί ο ενδιαφερόμενος να ρωτήσει, με τρόπο. Για παράδειγμα λέγοντας «έχω και εγώ κάποιες απορίες σχετικά με την εταιρία, ως προς την μισθοδοσία, για παράδειγμα, ή τις ώρες εργασίας.» Καταρχήν, για να μην μείνει με την περιέργεια και, κατά δεύτερον, για να επιβεβαιώσει κατά πόσο τον/την ενδιαφέρει η δουλειά.

Όπως και να έχει, πάντως, το θέμα κάποια στιγμή θα αναφερθεί και είναι τότε που καλείστε να κάνετε τις στρατηγικές κινήσεις σας. Σε περίπτωση που σας προταθεί ένα ποσό, όποιο κι αν είναι αυτό, πάρτε μερικά δευτερόλεπτα να το σκεφτείτε. Μην δείξετε έκπληξη ή απογοήτευση. Αν πιστεύετε ότι έχετε χρόνο για να απαντήσετε, ζητήστε τον χωρίς να αφήσετε υπονοούμενα για την απόφασή σας. Ακόμα κι αν είστε σίγουροι ότι θέλετε την δουλειά, ζητήστε μία-δύο μέρες για να σκεφτείτε την πρόταση ψύχραιμα, να την συζητήσετε, και καλέστε εσείς για να ενημερώσετε την εταιρία για την απόφασή σας.

Σε περίπτωση, τώρα, που σας προτείνουν ένα ποσό πολύ μικρότερο από αυτό που φανταζόσασταν και ο χρόνος για να απαντήσετε σας πιέζει, επιστρατεύστε το ταλέντο σας στα παζάρια. Μην αρνηθείτε αμέσως. Προτείνετε ένα ποσό αυξημένο κατά 10%, έχοντας υπ’όψιν πως μπορεί να σας αντιπροτείνουν ένα συν 5%. Θα σας ικανοποιούσε; Σε κάθε περίπτωση ζητήστε χρόνο για να σκεφτείτε την προσφορά. Τα ενδεχόμενα είναι δύο: Να σας καλέσουν με κάποια καλύτερη αντιπρόταση ή να απορρίψουν την επιθυμία σας. Μπορείτε, τέλος, να δεχθείτε το χαμηλό ποσό που θα σας προτείνουν με την συμφωνία ότι μετά από ένα εύλογο διάστημα, στο οποίο θα έχετε αποδείξει τις ικανότητές σας, να πάρετε αύξηση. Βρείτε το θάρρος να «παίξετε» τα φύλλα σας έξυπνα και δεν αποκλείεται τελικά να κερδίσετε.

Επιμέλεια: Έλενα Μπούλια