Πώς να ζητήσεις αύξηση… αν ντρέπεσαι
Μικρά μυστικά και συμβουλές από επαγγελματίες, για να ζητήσεις αύξηση… και να έχεις και τις πιθανότητες να την πάρεις με το μέρος σου.
της Ηρώς Κουνάδη
Είναι μια δύσκολη κουβέντα, αλλά κάποιος πρέπει να την κάνει. Κι αυτός ο κάποιος πρέπει να είσαι εσύ, γιατί στην Ελλάδα του 2021 είναι μάλλον απίθανο το αφεντικό σου να νιώθει γενναιόδωρο στην τοποθεσία γραφείο. Πάρε κουράγιο από τη γνώση ότι, όπως λέει εδώ η σύμβουλος εργασίας Alison Green είναι πάρα πολλοί οι εργαζόμενοι που δεν έχουν ζητήσει αύξηση ποτέ, ακριβώς επειδή ντρέπονται όπως κι εσύ, βαθιές ανάσες και πάμε.
Πρώτα απ’ όλα, να θυμάσαι πως είναι 100% αποδεκτό
Δεν υπάρχει κανένας εργοδότης, προϊστάμενος, υπεύθυνος λογιστηρίου ή HR, πουθενά στον πλανήτη, που θα σκεφτεί «καλά, ο τάδε ήρθε και μου ζήτησε αύξηση, τι θράσος» ή «α καλά, κατάλαβα, η τάδε είναι εδώ μόνο για τα λεφτά, άκου εκεί». Το να ζητάς αύξηση θεωρείται αυτονόητο και αναπόσπαστο κομμάτι κάθε εργασιακής σχέσης. Ο προϊστάμενος/ εργοδότης σου περιμένει να το κάνεις, καθόλου δεν θα εκπλαγεί.
Διάλεξε την κατάλληλη στιγμή
Παράδειγμα κατάλληλης στιγμής: Η Τρίτη που ο προϊστάμενός σου έχει μόλις γυρίσει από τριήμερο. Παράδειγμα μη κατάλληλης στιγμής: Απόγευμα Παρασκευής μισή ώρα πριν το σχόλασμα, ή οποιαδήποτε ώρα έχεις ακούσει φωνές να βγαίνουν από το γραφείο του.
Περίμενε λίγο
Θεωρητικά, οι καλές εταιρείες σε καλές χώρες, αναθεωρούν τους μισθούς του προσωπικού τους μία φορά τον χρόνο, κατά κανόνα εκεί γύρω στον Γενάρη. Στην πράξη αυτό συμβαίνει σπανιότατα στην Ελλάδα, κι αυτό όσο κακό και αν είναι γενικώς, σου δίνει ένα έξτρα αβαντάζ: Αν έχει περάσει ένας χρόνος ή και παραπάνω που ο μισθός σου παραμένει στάσιμος, όχι μόνο θεωρείται απολύτως αποδεκτό να ζητήσεις να τον ξανασυζητήσετε, αλλά έχεις και περισσότερες πιθανότητες να πάρεις θετική απάντηση.
Εκμεταλλεύσου τις επιτυχίες σου
Αυτό που λέμε στην προηγούμενη παράγραφο για τον χρόνο, δεν εφαρμόζεται πάντα κατά γράμμα. Αν, για παράδειγμα, η απόδοσή σου την τελευταία εβδομάδα ήταν εξαιρετική, ή αν πήρες συγχαρητήρια για μια πρωτοβουλία από τον προϊστάμενό σου, μην περιμένεις να περάσουν ντε και καλά 12 μήνες από την τελευταία φορά που πήρες αύξηση, ή από τότε που πήγες στη δουλειά, για να ξαναθίξεις το θέμα. Στη βράση κολλάει το σίδερο.
Κάνε μια έρευνα αγοράς
Σε έναν ιδανικό κόσμο, το Google θα σου έλεγε τι μισθό παίρνουν άνθρωποι που κάνουν την ίδια δουλειά με σένα σε άλλες εταιρείες. Στον μη ιδανικό κόσμο που ζούμε, γκουγκλάροντας μπορείς να μάθεις βασικά τι παίρνουν οι συνάδελφοί σου στο εξωτερικό, κι αυτό μόνο κατά προσέγγιση. Μπορείς, όμως, να αναζητήσεις γκρουπ ελλήνων συναδέλφων σου στο Facebook, και να κάνεις μια ερώτηση εκεί, ή ακόμα καλύτερα αν έχεις γνωστούς που κάνουν την ίδια δουλειά με σένα να ρωτήσεις εκείνους. Αν είσαι καλός στη δουλειά σου, αλλά κακοπληρωμένος για τον τομέα σου, η γνώση αυτή θα σου χρησιμεύσει ως διαπραγματευτικό χαρτί –ειδικά αν πλανάται στον αέρα η υπόνοια πως άλλες εταιρείες του τομέα σου θα έκαναν καλύτερη προσφορά για να σε πάρουν μεταγραφή.
Επίσης σημαντική υποσημείωση, που θα σε φέρει ωστόσο σε εχθρικά νερά, οπότε καταλαβαίνουμε ότι μπορεί να μην θέλεις να την χρησιμοποιήσεις την πρώτη φορά που θα ζητήσεις αύξηση ως άνθρωπος που ντρέπεται: Αν είσαι γυναίκα και ξέρεις ότι άνδρες συνάδελφοι που κάνουν την ίδια δουλειά με σένα στην ίδια εταιρεία αμείβονται καλύτερα, αυτό είναι ενάντια στον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και έχει νομικές συνέπειες για την εταιρεία. Φαντάσου ότι το είπαμε αυτό με το πιο φιλικό μας χαμόγελο –έτσι όπως θα το πεις κι εσύ.
Ανάφερε αναλυτικά όλα όσα κάνεις
Μην θεωρείς δεδομένο ότι ο εργοδότης σου βλέπει όλη μέρα τι κάνεις, άρα ξέρει από μόνος του ότι δικαιούσαι την αύξηση. Κι επίσης, σε καμία περίπτωση μην θεωρήσεις ότι τον κουράζεις αν αρχίσεις να απαριθμείς όσα έχεις κάνει όσον καιρό βρίσκεσαι στη δουλειά. Ειδικά αν έχεις αναλάβει περισσότερα πράγματα απ’ όσα είχες αρχικά συμφωνήσει ότι θα κάνεις (περίπτωση εννιά στους δέκα εργαζομένων) πες το πρώτο-πρώτο. Μαζί, φυσικά, με οτιδήποτε εξαιρετικό έχει συμβεί τον τελευταίο καιρό στη δουλειά και μπορεί έστω και έμμεσα να θεωρηθεί προσωπική σου επιτυχία.
Θυμήσου ότι αύξηση δεν είναι μόνο τα λεφτά
Αν ξεκινήσεις λέγοντας κάτι σαν «θα ήθελα να ξαναδούμε/ ξανασυζητήσουμε το θέμα του μισθού μου» και ακούσεις τα γνωστά περί οικονομικής κρίσης, πανδημίας που γονατίζει επιχειρήσεις και αποθεματικών που είναι μείον, μην θεωρήσεις ότι η συζήτηση έληξε. Μπορείς να ζητήσεις, για παράδειγμα, να δουλεύεις μία μέρα λιγότερη την εβδομάδα με τα ίδια λεφτά, ή περισσότερες μέρες άδειας μετ’ αποδοχών τον χρόνο, ή να αναλάβει η εταιρεία να σου πληρώνει τα έξοδα μετακίνησης ή τον λογαριασμό του κινητού σου. Επίσης, πολλές εταιρείες παρέχουν αντί αύξησης στους υπαλλήλους τους κουπόνια για σούπερ μάρκετ και άλλες επιχειρήσεις, τα οποία μεταφράζονται σε μειωμένες εισφορές γι’ αυτούς και μια κάποια ελάφρυνση στα μηνιαία έξοδα για σένα.
Είναι μια δύσκολη κουβέντα, αλλά κάποιος πρέπει να την κάνει. Κι αυτός ο κάποιος πρέπει να είσαι εσύ, γιατί στην Ελλάδα του 2021 είναι μάλλον απίθανο το αφεντικό σου να νιώθει γενναιόδωρο στην τοποθεσία γραφείο. Πάρε κουράγιο από τη γνώση ότι, όπως λέει εδώ η σύμβουλος εργασίας Alison Green είναι πάρα πολλοί οι εργαζόμενοι που δεν έχουν ζητήσει αύξηση ποτέ, ακριβώς επειδή ντρέπονται όπως κι εσύ, βαθιές ανάσες και πάμε.
Πρώτα απ’ όλα, να θυμάσαι πως είναι 100% αποδεκτό
Δεν υπάρχει κανένας εργοδότης, προϊστάμενος, υπεύθυνος λογιστηρίου ή HR, πουθενά στον πλανήτη, που θα σκεφτεί «καλά, ο τάδε ήρθε και μου ζήτησε αύξηση, τι θράσος» ή «α καλά, κατάλαβα, η τάδε είναι εδώ μόνο για τα λεφτά, άκου εκεί». Το να ζητάς αύξηση θεωρείται αυτονόητο και αναπόσπαστο κομμάτι κάθε εργασιακής σχέσης. Ο προϊστάμενος/ εργοδότης σου περιμένει να το κάνεις, καθόλου δεν θα εκπλαγεί.
Διάλεξε την κατάλληλη στιγμή
Παράδειγμα κατάλληλης στιγμής: Η Τρίτη που ο προϊστάμενός σου έχει μόλις γυρίσει από τριήμερο. Παράδειγμα μη κατάλληλης στιγμής: Απόγευμα Παρασκευής μισή ώρα πριν το σχόλασμα, ή οποιαδήποτε ώρα έχεις ακούσει φωνές να βγαίνουν από το γραφείο του.
Περίμενε λίγο
Θεωρητικά, οι καλές εταιρείες σε καλές χώρες, αναθεωρούν τους μισθούς του προσωπικού τους μία φορά τον χρόνο, κατά κανόνα εκεί γύρω στον Γενάρη. Στην πράξη αυτό συμβαίνει σπανιότατα στην Ελλάδα, κι αυτό όσο κακό και αν είναι γενικώς, σου δίνει ένα έξτρα αβαντάζ: Αν έχει περάσει ένας χρόνος ή και παραπάνω που ο μισθός σου παραμένει στάσιμος, όχι μόνο θεωρείται απολύτως αποδεκτό να ζητήσεις να τον ξανασυζητήσετε, αλλά έχεις και περισσότερες πιθανότητες να πάρεις θετική απάντηση.
Εκμεταλλεύσου τις επιτυχίες σου
Αυτό που λέμε στην προηγούμενη παράγραφο για τον χρόνο, δεν εφαρμόζεται πάντα κατά γράμμα. Αν, για παράδειγμα, η απόδοσή σου την τελευταία εβδομάδα ήταν εξαιρετική, ή αν πήρες συγχαρητήρια για μια πρωτοβουλία από τον προϊστάμενό σου, μην περιμένεις να περάσουν ντε και καλά 12 μήνες από την τελευταία φορά που πήρες αύξηση, ή από τότε που πήγες στη δουλειά, για να ξαναθίξεις το θέμα. Στη βράση κολλάει το σίδερο.
Κάνε μια έρευνα αγοράς
Σε έναν ιδανικό κόσμο, το Google θα σου έλεγε τι μισθό παίρνουν άνθρωποι που κάνουν την ίδια δουλειά με σένα σε άλλες εταιρείες. Στον μη ιδανικό κόσμο που ζούμε, γκουγκλάροντας μπορείς να μάθεις βασικά τι παίρνουν οι συνάδελφοί σου στο εξωτερικό, κι αυτό μόνο κατά προσέγγιση. Μπορείς, όμως, να αναζητήσεις γκρουπ ελλήνων συναδέλφων σου στο Facebook, και να κάνεις μια ερώτηση εκεί, ή ακόμα καλύτερα αν έχεις γνωστούς που κάνουν την ίδια δουλειά με σένα να ρωτήσεις εκείνους. Αν είσαι καλός στη δουλειά σου, αλλά κακοπληρωμένος για τον τομέα σου, η γνώση αυτή θα σου χρησιμεύσει ως διαπραγματευτικό χαρτί –ειδικά αν πλανάται στον αέρα η υπόνοια πως άλλες εταιρείες του τομέα σου θα έκαναν καλύτερη προσφορά για να σε πάρουν μεταγραφή.
Επίσης σημαντική υποσημείωση, που θα σε φέρει ωστόσο σε εχθρικά νερά, οπότε καταλαβαίνουμε ότι μπορεί να μην θέλεις να την χρησιμοποιήσεις την πρώτη φορά που θα ζητήσεις αύξηση ως άνθρωπος που ντρέπεται: Αν είσαι γυναίκα και ξέρεις ότι άνδρες συνάδελφοι που κάνουν την ίδια δουλειά με σένα στην ίδια εταιρεία αμείβονται καλύτερα, αυτό είναι ενάντια στον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και έχει νομικές συνέπειες για την εταιρεία. Φαντάσου ότι το είπαμε αυτό με το πιο φιλικό μας χαμόγελο –έτσι όπως θα το πεις κι εσύ.
Ανάφερε αναλυτικά όλα όσα κάνεις
Μην θεωρείς δεδομένο ότι ο εργοδότης σου βλέπει όλη μέρα τι κάνεις, άρα ξέρει από μόνος του ότι δικαιούσαι την αύξηση. Κι επίσης, σε καμία περίπτωση μην θεωρήσεις ότι τον κουράζεις αν αρχίσεις να απαριθμείς όσα έχεις κάνει όσον καιρό βρίσκεσαι στη δουλειά. Ειδικά αν έχεις αναλάβει περισσότερα πράγματα απ’ όσα είχες αρχικά συμφωνήσει ότι θα κάνεις (περίπτωση εννιά στους δέκα εργαζομένων) πες το πρώτο-πρώτο. Μαζί, φυσικά, με οτιδήποτε εξαιρετικό έχει συμβεί τον τελευταίο καιρό στη δουλειά και μπορεί έστω και έμμεσα να θεωρηθεί προσωπική σου επιτυχία.
Θυμήσου ότι αύξηση δεν είναι μόνο τα λεφτά
Αν ξεκινήσεις λέγοντας κάτι σαν «θα ήθελα να ξαναδούμε/ ξανασυζητήσουμε το θέμα του μισθού μου» και ακούσεις τα γνωστά περί οικονομικής κρίσης, πανδημίας που γονατίζει επιχειρήσεις και αποθεματικών που είναι μείον, μην θεωρήσεις ότι η συζήτηση έληξε. Μπορείς να ζητήσεις, για παράδειγμα, να δουλεύεις μία μέρα λιγότερη την εβδομάδα με τα ίδια λεφτά, ή περισσότερες μέρες άδειας μετ’ αποδοχών τον χρόνο, ή να αναλάβει η εταιρεία να σου πληρώνει τα έξοδα μετακίνησης ή τον λογαριασμό του κινητού σου. Επίσης, πολλές εταιρείες παρέχουν αντί αύξησης στους υπαλλήλους τους κουπόνια για σούπερ μάρκετ και άλλες επιχειρήσεις, τα οποία μεταφράζονται σε μειωμένες εισφορές γι’ αυτούς και μια κάποια ελάφρυνση στα μηνιαία έξοδα για σένα.
